EEN Katanga bezorgd over Tsjombe
DAG
3975
HET EINDE VAN HET
VREEMDELINGENLEGIOEN?
De Gaulle houdt grote
schoonmaak
KONINGIN ZONDAG JARIG
VRIJDAG 28 APRIL 1961
51ste JAARGANG
No. 15308
BUREAUS: PAPENGRACHT 32
KATHOLIEK DAGBLAD VO OR LEIDEN EN OMSTREKEN
De Gaulle
hanteert de bezem
Directeur: J. F. J. M. KOENS.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN
Telef. 2 0 9 3 5 - Red. 2001 5, 25594» Advert. 2 0 8 2 6 - Klachten bezorging 3 3 8 3 9 (tossen 17.30 en 19.00 o.) - Giro 10 30 03 - Abonn. 0,59 p. w., 2,55 p. mnd., 7,50 p. kw., Franco p.p. 8.-, Adv. 17 ct p. mm., Telefoontjes 1,50
HOOFDKWARTIER DER PARA'S
TE ZERALDA ONTRUIMD
Gistermiddag is het eerste regiment parachutisten uit Zeralda, het hoofd
kwartier van de parachutisten van het Vreemdelingenlegioen, naar Sidi
bel Abbes vertrokken. Toen de vrachtwagens het dorp doorreden riep de
Franse bevolking, die op de trottoirs stond samengepakt, „Algerie Fran-
$aise". De parachutisten betuigden hun instemming door in de lucht te
schieten. Kort vóór het vertrek was men in het kamp begonnen munitie in
de lucht te laten vliegen. Zeralda is een plaatsje ten westen van Algiers.
Na het ineenstorten van de putsch was een groot aantal manschappen
verdwenen. Donderdagavond is echter te Algiers van officiële zijde mede
gedeeld, dat de 1200 leden van het eerste regiment valschermjagers van
het Vreemdelingenlegioen, dat bij het begin van de opstand Algiers heeft
bezet, op acht man na weer in het kamp van Zeralda terug waren.
De Franse militaire autoriteiten hebben de wervingsbureaus van 't Vreem
delingenlegioen in Frankrijk gesloten, zo is donderdag van officiële zijde
In Parijs meegedeeld.
„France-Soir" tekent hierbij aan, dat het sluiten van de wervingsbureaus
erop duidt, dat het Vreemdelingenlegioen, of althans een aantal eenheden
van dit keurkorps, wellicht ontbonden zal worden. De sterkte van dit
legioen, dat al 130 jaar bestaat, is niet bekend. Volgens onofficiële schat
tingen telt het circa 30.000 man. Velen zouden Duitser zijn.
zouden samenzweren, zich ongehin
derd van en naar Algerië konden
begeven. Het wordt zelfs niet uitge
sloten geacht, dat een minister van
politie zal worden benoemd.
Jean Verdier, het hoofd van de
veiligheidsdienst, en een comman
dant van de CRS (veiligheidspolitie)
zijn naar Algiers vertrokken.
Voorts heeft De Gaulle de bepa
ling, dat leden van de zittende ma
gistratuur niet zonder hun toestem
ming in een andere plaats mogen
worden benoemd, tot 1 mei 1962 op
geschort. Thans kunnen rechters, die
hun ambt in Algerië uitoefenen naar
Frankrijk worden overgeplaatst, en
omgekeerd.
REGIMENTEN PARACHUTISTEN
ONTBONDEN
De Franse ministers van Algerijn
se zaken en van de strijdkrachten,
Joxe en Messmer, hebben vrijdag
ochtend te Algiers bekendgemaakt,
dat het eerste regiment parachutis
ten van het Vreemdelingenlegioen
zal worden ontbonden. Alle officie
ren van het regiment hebben zich
donderdag om tien uur aangegeven.
Eén officier per compagnie is voor
lopig op vrij voeten gebleven om 't
regiment naar het zuiden van 't de
partement Oran te brengen, waar 't
zal worden ontbonden. Het regiment
heeft Zeralda donderdagmiddag om
zes uur verlaten, aldus de ministers.
GEEN STEUN VAN HET LEGER
Uit onofficiële mededelingen uit
Algiers blijkt, dat men de steun, die
de vier rebellerende generaals van
de troepen hebben gekregen, heeft
overschat. De putsch heeft nooit hech
te steun van het leger gehad, afge
zien van de vier regimenten parachu
tisten van het Vreemdelingenlegioen.
De commandant van de Franse ma
rine in Algerië, vice-admiraal Jean
Marie Querville, heeft op een pers
conferentie verklaard, dat de gehele
marine en het grootste deel van het
leger De Gaulle" steeds zijn trouw,
gebleven. Generaal Challe was niet
de leider van de putsch. Hij werd er
slechts op het laatste moment'bij be
trokken vanwege het aanzien, dat
KONGOLESE
WANORDE
WIJ HOREN DE LAATSTE TIJD
niet zoveel meer van Kongo,
maar dat betekent niet, dat de toe
standen daar bezig zijn normaal te
worden. Integendeel, de situatie is
nog even verward en chaotisch als
voorheen; slechts de uiterlijke rust
wordt door de soldaten der Verenig
de Naties gehandhaafd.
Hoe vreemd de toestanden nog al
tijd zijn, blijkt weer eens uit de ar
restatie van de Katangese president
Tsjombe. Hij schijnt door de solda
ten te Coquilhatstad gearresteerd te
zijn, die zich machtig voelen omdat
zij een geweer bij zich dragen. Waar
om zij hem opgepakt hebben,
0 is tot nu toe vrij duister. Men
zegt, dat zij ontevreden wa
ren over de conferentie van Kongo
lese leiders, die daar in Coquilhat
stad werd gehouden en waarop de
leiders niet tot overeenstemming
konden komen. Volgens de jongste
berichten hebben de Kongolese sol
daten hun ontevredenheid niet be
perkt tot de arrestatie van Tsjombe,
maar hebben zij zelfs de macht in
Coquilhatstad in handen genomen.
Zij zouden alle „leiders" bij elkaar
hebben gezet en gedreigd hebben,
hen zolang vast te houden totdat zij
tot overeenstemming zouden zijn ge
komen. Een wel primitieve manier
om tot eenheid te komen!
Toen een paar m aanden geleden
de voornaamste leiders in Tananari
ve op Madagascar bijeen waren,
hebben zij besloten van de Kongo
een bondsrepubliek te maken. In
Coquilhatstad zouden zij nu deze ge
dachte nader uitwerken. Maar het
schijnt, dat men weer is teruggeko
men van dat denkbeeld en toch maar
weer de voorkeur geeft aan een een
heidsstaat. Tsjombe was daar vier
kant tegen en wel om zeer begrij
pelijke redenen. Katanga, waarvan
hij zich tot president gebombardeerd
heeft, is namelijk verreweg de rijk
ste provincie van de Kongo. Hij is
bovendien zo verstandig geweest om
de Europeanen, die de rijke inustrie
beheren, niet eruit te gooien, zodat
hij een welvarend en goed geregeerd
land heeft, waartegenover de ande
ren maar stumperige armoedzaaiers
zijn. Hij heeft dan ook Kasavoeboe,
de Kongolese president, eens duch
tig de oren gewassen en is kwaad
weggelopen. Hij kwam echter niet
ver, want de soldaten pakten hem
in z'n kraag.
In Katanga zit men nu in zak en
as. In Elisabethstad heeft men wel
de „staat van alarm" afgekondigd,
maar overigens weet niemand wat
er nu eigenlijk gedaan moet worden.
Zonder Tsjombe schijnt men er in
derdaad „zijn hoofd kwijt te zijn".
Het is niet te hopen, dat Tsjombe
hetzelfde lot ondergaat als Loemoem-
ba, want Tsjombe is van alle zwar
te „leiders" in de Kongo nog de
enige, die weet wat hij wil en be
kwaam is om werkelijk te regeren.
hij in Algerië geniet. Generaal Jou-
haud werd aangezocht, omdat hij in
het gebied van Oran populair is.
Journalisten in Algiers hebben
vergeefs gespeurd naar bewijzen, dat
ooit voorbereidingen zijn getroffen
om parachutisten naar Parijs te zen
den.
Van gezaghebbende zijde in Parijs
is meegedeeld, dat het militaire com
mando van Algiers de positie van al
le eenheden kent. Er bestaan thans
geen gebieden meer, waar de op
standige troepen de macht hebben,
zo werd gezegd.
In Algiers zijn gisteren weer dui
zenden vuurwapens ingeleverd. Eer
gisteren ontvingen de autoriteiten
meer dan 5.000 vuurwapens, die de
opstandelingen aan. d,e burgerbèvol-
king hadden uitgereikt.
ARRESTATIEBEVELEN
In Algiers zijn donderdagavond ar
restatiebevelen uitgevaardigd tegen
de kolonels der parachutisten Joseph
Broizat en Jean Gardes. Zij worden
ervan beschuldigd „zonder wettig
motief een commando aan zich te
hebben betrokken en een gewapen
de opstand te hebben georganiseerd".
Voorts is vernomen, dat het hoofd
van de veiligheidsdienst en 't hoofd
van de politie in Algerië en de hoofd
commissaris van politie van Algiers
zijn gearresteerd.
Donderdagavond werd te Parijs
vernomen, dat de politie sinds het
begin van de militaire opstand in
Algerië in geheel Frankrijk onge
veer vierhonderd uiterst rechtsge-
zinde personen heeft gearresteerd. In
het gebied van Parijs zijn een twee
honderd arrestaties verricht.
In Parijs is vernomen, dat presi
dent De Gaulle, krachtens zijn spe
ciale bevoegdheden, een speciale
rechtbank in het leven heeft geroe
pen, die binnen een maand Challe en
de andere leiders van de putsch zal
berechten. De Franse politie heeft
gisteren de woningen van Challe,
Salan en Jouhaud in Parijs door
zocht.
REORGANISATIE
Naar verluidt wil De Gaulle de po
litie ingrijpend reorganiseren. Het
zou hem bijzonder hebben getroffen,
dat lieden wier afkeer van het rege
ringsbeleid bekend was en van wie
kon worden verondersteld dat zij
Opstelling Nederlands
elftal tegen Hongarije
Bondscoach Elek Schwartz heeft
donderdagmiddag in het sportpark
„de Vliert" in Den Bosch na de laat
ste centrale training het Nederlands
elftal bekend gemaakt, dat zondag
a.s. te Rotterdam tegen Hongarije zal
uitkomen. Het team zal in zijn eer
ste wedstrijd voor de voorronden van
het toernooi om het wereldkam
pioenschap 1962 in de volgende op
stelling spelen:
Doel: Pieters Graafland (Feyenoorc).
Achter: Wiersma (PSV) en Kuys
(NAC).
Midden: Muller (Ajax), v. d. Hart
(Fortuna '54) en Klaassens (Fey-
enoord).
Voor: Swart (Ajax), Henk Groot
(Ajax), Wilkes (Fortuna '54), v.d.
Kuil (PSV) en Bergholtz (MW).
Reserves zijn Lagarde (DHC), Veld
hoen (Feyenoord), Notermans
(Fort. '54) en Schuurman (ADO).
De ploeg wijkt op twee plaatsen af
van de formatie, die 19 april jl. te
Amsterdam met 2-1 van Mexico ver
loor. Van der Kuil, die toen links
buiten speelde, bezet nu de links
binnenplaats; de MW'er Bergholtz
maakt als linksbuiten zijn debuut als
interlandspeler.
Aangezien de ontmoeting wordt
gespeeld volgens het reglement van
het wereldkampioenschap, zullen tij
dens de wedstrijd geen spelers mo
gen worden vervangen. Dit geldt
ook voor de doelman. Indien Eddy
Pieters Graafland gewond mocht ra
ken zal Roel Wiersma zijn taak over
nemen.
Een recente foto van H.M. Koningin Juliana, die dit jaar haar
52e verjaardag hoopt te vieren.
(Foto: Max Koot)
NOG STEEDS VASTGEHOUDEN
Zaterdagmorgen 9 uur begint
onze verrassings-aanbieding van
zuiver wollen
AaBe sportcolberts
in 12 prachtige, moderne streep-
en ruitdessins. Eerste klas maak
werk en afwerking. De normale
winkelprijs is 59.50, maar, één
dag betaalt U de Coster-prijs van
Zolang de voorraad strekt.
LEIDEN:
Haarlemmerstraat 25
ROTTERDAM: Korte Hoogjtraat 11 Meent
hk. Goudesesingel Katendr. Lagedijk hk.
Dorpsweg West-Kruiskade 35.
Een rechtbank te Karlsruhe
heeft de 61-jarige Alfred Frenzel
veroordeeld tot vijftien jaar tucht
huisstraf wegens landverraad en
meineed. Hij was schuldig bevonden
aan spionage voor Tsjecho-Slowa-
kye.
(Advertentie) dende volk is
President Tsjombe had een te grote mond
Een woordvoerder van de Verenig- Men neemt aan dat hij zich nog steeds
de Naties in Leopoldstad heeft ver- bij het vliegveld bevindt,
klaard, dat Tsjombe waarschijnlijk Het Kongolese persbureau gaf don-
nog wordt vastgehouden bij 't vlieg- derdag bijzonderheden over de arres-
veld van Coquilhatstad. Een deta- tatie van Tsjombe. Hij zou bij aan-
chement Ethiopische V.N.-troepen, komst bij het vliegveld uit zijn auto
dat bij het vliegveld is gelegerd, heeft zijn gehaald en gemolesteerd. Even
rich tot op heden niet met de kwes- later vonden premier Ileo en vice-
tie ingelaten. Slechts wanneer de premier Bolikango Tsjombe, gezeten
openbare orde wordt bedreigd of een in een oude fauteuil en bewaakt door
officieel verzoek is ontvangen, Tsjom- soldaten met machinegeweren. De
be te beschermen, kunnen de Vere- Katangese minister van buitenlandse
nigde Naties handelend optreden, al- zaken Kimba en leden van Tsjombe's
dus de woordvoerder. staf zaten op kisten of op de grond
,r in hetzelfde vertrek. De soldaten zou-
Verontrust over het stilzwijgen den hebben gezegd, dat niemand Co-
over het lot van Tsjombe heeft de quilhatstad mocht verlaten, voordat
regering van Katanga president Ka- de conferentie van Kongolese politi-
savoeboe en de opperbevelhebber van ci concrete resultaten heeft bereikt,
het leger, generaal Moboetoetelepa- Ileo, Bolikango en andere leden
fisch verzocht ÏSjombe in staat te van de regering in Leopoldstad zou-
stellen, zelf Elisabethstad m te lich- den er vergeefs bij Tsjombe op heb-
{«2T xtG Sebeurtenissen in Coquil- ben aangedrongen van zijn besluit te
hatstad. Naar verluidt is de IKatan- vertrekken, terug te komen. De Ka-
ge se regering bevreesd, dat Tsjombe tangese president zou categorisch
„iets ernstigs is overkomen. hebben geweigerd te onderhandelen
met Justin Bomboko, de minister van
Een woordvoerder van de regering buitenlandse zaken in de regering
m Leopoldstad heeft verklaard, dat jjeo zaj affr0nt nooit verge-
Tsjombe nooit formeel is gearres- ^en. ik ben een gevangene van deze
teerd, maar door het spontaan optre- soldaten" Niettemin bracht Tsjombe
&evangen genomen. op aandringen van Bolikango de
nacht door in diens villa.
In Elisabethstad vreest men, dat
Tsjombe is gearresteerd door Loe-
moembistische troepen, die wraak
willen nemen voor de moord op hun
leider. Het heeft in diplomatieke
kringen verwondering gewekt, dat
de regering in Leopoldstad niet in
staat is de vrijlating van Tsjombe te
bewerkstelligen. Dit uiteraard vooi
zover hij inderdaad door zelfstandig
optredende soldaten is gevangen ge
houden. Waarnemers menen, dat de
Katangese regering op dit moment
weinig kan doen. Zij heeft niet ge
noeg troepen voor optreden tegen de
regering in Leopoldstad. Zelfs als dit
wel het geval was zouden de Ver
enigde Naties tussenbeide komen om
een burgeroorlog te voorkomen.
.ikuil Bolletje/'
Nv\\uiir/j////
Inde zilveren rol
Dit nummer bestaat uit 16 pagina's
Wisselvallig
De Bilt, 28 april.
Het KNMI deelt mede:
Een kleine storing in de hogere
luchtlagen, samenhangende met een
klein lagedrukgebied op de Noord
zee, veroorzaakte vanmorgen in ons
land plaatselijk regen. De storing
verplaatste zich slechts langzaam.
Een hogedrukgebied, dat gisteren
van de Oceaan Frankrijk binnentrok,
werd weer snel afgebroken door een
gedeelte van een Oceaandepressie,
dat naar Zuid-Frankrijk trok. Deze
storing zal in de richting van Italië
trekken. Boven Scandinavië is een
gebied van hoge luchtdruk aange
komen, waarvan de invloed juist
niet tot ons land reikt. Het weer in
ons land blijft in verband hiermede
enigszins wisselvallig, maar de kans
op opklaringen wordt groter. De
wind blijft betrekkelijk zwak en in
de temperatuur komt niet veel ver
andering.
Een foto van premier Tsjombe van Katanga, toen hij in de tuin van zijn villa tijdens een
persconferentie scherpe kritiek leverde o.a. aan het adres van president Kasavoeboe. Even later werd de
Katangese staatsman op het vliegveld gearresteerd. Over zijn lot is niets bekend. telef o to)
Boudewijn en Fabiola
naar Duitsland
Fa^X?«rvUSoch,Tndkm%ret ZON- EN MAANSTANDEN
helikopter uit Brussel naar West- 29 April: Mn M15 d 20(w.
Duitsland vertrokken, waar zy een maan op 18 28 £nd M M
bezoek zullen brengen aan de daar
gelegerde Belgische strijdkrachten. f»
De Belgische vorst zal manoeuvres "OO&tJCCltPVStClttftSIX
bijwonen van Belgische en andere
Navo-eenheden en koningin Fabiola 29 April: vjn. 2.42; n.m. 3.02.
zal onder meer een bezoek brengen
aan het Belgische militaire hospitaal
bij Keulen. Op het programma staat l\( PIXIX K L*l IK
verder een diner, aangeboden door
de Westduitse president Het bezoek
zal twee dagen duren.