Zaak majoor K. en aankoopbeleid
in debat Tweede Kamer begraven
Twee Duitse straaljagers
kwamen met elkaar in botsing
Chefarine.4
EERSTE BESPREKING VOOR CONCILIE
Rapport-Koersen in discussie
WOENSDAG 19 OKTOBER 1960
DE LETDSE COURANT
PAGINA 7
Min. Toxopeus in Nieuw-Guinea
Koningin bij galafeest
van studentencorps
der V. U.
H. M. de Koningin is gisteravond in
ihotel KrasnapolSky te Amsterdam
een der vele illustere gasten geweest
die de galatoneelvoorstelling hebben
bijgewoond ter gelegenheid van het
zestiende lustrum van het studenten
corps aan de Vrije Universiteit onder
de zinspreuk „Nil desperandum Deo
duce".
Nadat de studente mej. C. Smit de
koningin een fraaie tuil bloemen had
aangeboden, begaf de vorstin en het
gezelschap zich naar de grote toneel
zaal, waar de studenten staande eerst
hun corpslied, het „Integer Vite", en
daarna het Wilhelmus zongen.
Vóór de pauze voerden leden van
het studentencorps en van de zuster
vereniging (de vereniging van vrou
welijke studenten aan de Vrije Uni
versiteit) het spel van Christopher
Fry „Thor en de engelen" op in een
vertaling van Bert Voeten. Ben
Z.E. mr. E. H. Toxopeus brengt een bezoek aan Nederlands Nieuw-Guinea. Groeneveld voerde de regie zowel
Foto: minister Toxopeus (links) in gesprek met gouverneur Platteel en van deze opvoering als van de na de
echtgenote. pauze ten tonele gevoerde middel-
Nederlandse kludht „Esbatement van
Thielebuys die een jaar te vroegh
geboren is ende wert herdragen".
De dictatuur ontvlucht
Toestel geëxplodeerd,
één dode
86-d Sabre met elkaar in botsing ge-
komen en neergestort. De piloot van
één der toestellen is om het leven ge
komen, de piloot van het tweede toe-
was opgestegen vtam de Duitse vlieg
basis Oldenburg. Volkomen onver-
stel heeft zich met de schietstoel we- parachute neerdaalde op de spoor-
n te redden lyn tereoht 2011 komen met de kans,
dat 'hij door een trein zou worden
De twee vliegtuigen maakten deel gegrepen. Hij kwam echter bezijden
van een formatie van vier, die de spoorlijn in het gras neer. De
uiteraard hevig geschokte piloot, die
na zijn behouden aankomst het eerst r«i»n nrm.n .n
naar hei lot van de andere vlieeer J*""T
wacht,
'zoa£ de geredde 83-jarige van d<l andere vlieger SSK2
informeerde, werd voorlopig onder- 10uw. 10.80.Voordelig, gnlravrpü*!., 100 uil. 13.60
het pohtiebureau te
Ad verten tie i
Kardinaal Alfrink en mgr Nierman naar Rome
Sabre terecht is gekomen, in brand Nierman, bisschop van Groningen,
gevlogen. Men vermoedt, dat toen zullen 13 november a.s. naar Rome
de brokstukken van het vliegtuig op vertrekken resp. als lid van de cen-
de schuur terecht kwamen er vonken c_omiJ1_lssl5_
in opgeslagen koren terecht zijn
gekomen, die een smeulend vuur ver
oorzaakt hebben, dat na middernac1"
omsloeg in een laaiende vuurzee.
Oefening „Hordenloop"
niet altijd even snel
JEUGDIGE DIEVEN
dat vermoed wordt dat zij zich aan
Van hem leidde het spoor naar
T-. etui dcniiai uiciswucii in una wuu
uit Wezep gisterochtend in Dalfsen hebben schuldig gemaakt. Bij de ,„vi£roT,ja t.-0,n Am
een brug over de Vecht geslagen. hphhpn ?ii hun Duitse fiets ..volÊende koper de 36-jange Am-
Om half twaalf, ongeveer 2y, uur omgewisseld voo? een Nederlandse sterdamse koopman J R. die de flin-
„eoe- „eoe a* omgewisseld vooreen iNeaerianase nart i n astp snppltmpri ter waar-
en via de afsluitdijk zijn zij in N.-
later dan de bedoeling was, was de
55 meter lange pontonbrug klaar en Holl^d^ngek^en.
konden de eerste troepen de rivier
oversteken. De achterstand op het
schema bleek een gevolg vai de
smalle wegen, waarop de honderden
militaire auto's nog al wat opont
houd ondervonden.
Een uur later begonnen de genie
soldaten met het afbreken van de
Trygve Lie bij premier
HET BEZOEK VAN TRYGVE LIE
.AAN NEDERLAND
De Noorse ambassadeur met bij
zondere opdracht en voormalig se
cretaris-generaal van de Verenigde
Naties, de heer Trygve Lie, heeft
dinsdagochtend in Den Haag 'n be
spreking gehad met de minister van
economische zaken, de heer L. W.
de Pous. Zoals gemeld zou de heer
Lie dinsdagochtend ook ontvangen
worden door de minister-president,
prof. dr. J. E. de Quay.
Ernstige stremming door
ontspoorde tankwagen
Om ruim drie uur vanochtend is
tussen Helenaveen en Amerika in
de spoorlijn Eindhoven-Venlo een
tankwagen van een goederentrein
ontspoord. De wagen sleurde vijf
portaalkranen van de elektrische bo
venleiding met zich mee. Tengevolge
hiervan is het treinverkeer tussen
Deurne en Horst-Sevenum gestremd.
Eenentwintig Cubanen, onder wie vijftien veroordeelden uit de gevangenis Bussen onderhouden de dienst; D-
in Havana, zijn in een kleine motorboot naar de Verenigde Staten gevlucht, treinen worden omgeleid.
In Key West kwamen zij aan land. De groep gelukkige Cubanen werd Men moet er rekening mee hou-
gefotografeerd in Miami, waar Amerikaanse immigratie-ambtenaren de den dat de stremming de gehele dag
de vluchtelingen hebben ondervraagd. voortduurt.
4-voudige combinatie, een
wetenschappelijk succes!
Vier werkelijk betrouwbare middelen
De brandweer bleek vrijwel mach- helpen elkaar en....doen wonderenf
teloos. De schuur, die geheel van Een belangrijke ontdekking op geneeskun-
golfplaten is gebouwd bevatte een dig gebied is „synergismus". Hiermede
grote voorraad koren. Het toestel van *0rdt bedoeld de wederzijdse versterking
Gistermiddag; even na vier uur zijn £e geredde luitenant Holtgrewe van je wer|,|ng van verschillende genees-
DulteHrSye" to'het™v?n 'de Sir v£ tr ^«'.en. -«Melen verenigd in
Laan te Nieuw Buinen, ten westen Cbefarine„4 -elk afzonderlijk al beroemd-
vtan de spoorlijn Stadskanaal-Ter werken tezamen nog beter. Ze helpen vaak
Apel. Een ogenblik was men nog ook dan, wanneer andere middelen falen en
bang, dat de vlieger toen hij aan zijn doen werkelijk wonderen!
Mr Van Rijckevorsel:
persoonlijke rechten
Duitse vlieger Holtgrewe uit Olden-
burg verklaarde, kwamen twee van f, ra °P
de toestellen op 5000 meter hoogte Mu-sselkanaal.
frontaal met-elkaar in botsing. De
klap was zo hevig, dat tot op een af
stand 'van tien kilomeer van de
plaats van het ongeluk ruiten zijn ge
sprongen. Het toestel van de omge
komen piloot is in de lucht geëxplo
deerd.
Een groot brok van de romp en een £Jï. de paus heeft de leden en zijn thuiswerkzaamheden zaterdag
vleugel kwamen neer op een schuur consultoren van de verschillende 19 november naar Nederland terug
van de heer Adams aan het Boeren- commissies van voorbereiding voor keren. Mgr. Nierman zal waarschijn-
diep te Stadskanaal. Kleinere brok- het a.s. algemene concilie in de lijk wat langer in Rome blijven.
stukken kwamen elders in wijde om- maand november naar Rome geroe-
trek terecht. pen voor een eerste contact. Op jt-
Vannacht is de schuur van de maandag 14 november zal Z.H. hen ^M\.OOJ)JC
boerderij van de heer Adams, waarop ontvangen in een grote audiëntie. f, n
de romp van de geëxplodeerde Zowel Z.E. jie kardinaal ^als^ jngr. werd dieVCIl ÜOOdlOttlg
Dank zij de oplettendheid van en-
w.kele winkeliers in Rotterdam en
voor" dëTenheid'dêr^ christenen Schiedam, heeft de recherche van
om aan de audiëntie en eerste be-
het bureau Warmoesstraat in Am
sterdam een omvangrijke verduiste
ring van plastic speelgoed kunnen
oplossen. Er werden vier arrestaties
verricht.
Enkele winkeliers in de Maasstad
hadden weinig vertrouwen in de her-
,t,ie komst van het plastic speelgoed, dat
JariKescholiereneenU%i« leêr- hun ver beneden de geldende prijzen
ii 7 i(nL Tipr te koop werd aangeboden. Zij namen
lmg-schilder, die op 7 oktober per de gUe in de 6 die dJe koop.
fiets met zestien mark op zak naar an t-x q /oa ;aar\ utrecht ar-
ons land zijn gekomen, zijn door de (34 jaar) mt UfreA'
In het kader van de grote militaire rftiê aaneehóuden oni- res'eerde- Deze bleek hel spee.Igoed
oefening „Hordenloop", hebben sol- Sft" ,™h te hebbengekocht^ van de 31-jarige
ke partij plastic speelgoed ter waar
de van ongeveer 10.000 bleek te
hebben gekocht van de 28-jarige Am
sterdamse loonpakker G. M. v. d. W.
Hij had het speelgoed van een grote
plasticfabriek in het centrum van
over Haagse uitbreiding -fnTSS 'ZVSZ
hoeveelheid van het per kilogram
Op 2 november zal de Tweede Ka- bij hem afgeleverde speelgoed en
brug, want om vier uur 's middags mer een groot debat beginnen over verkocht het tegen „een concurre-
moest het scheepvaartverkeer weer de regeringsnota inzake de uitbrei- rende prijs" door. Drie vei dachten,
ongehinderd kunnen passeren. Van- ding der Haagse agglomeratie en de te weten G. M., v. d. W„ J. W. D. P.
daag zal de oefening beëindigd zijn. stichting van een statellietstad bij en D.G. zijn gisteren voor de offi-
Het doel van de oefening was, de Wilsveen, waaraan door het huidige cier van justitie geleid. J.R. volgt
vierde divisie, die werd geleid door kabinet de voorkeur wordt gegeven, morgen.
generaal-majoor F. van der Veen, te
toetsen op snelheid en beweeglijk
heid..
Technische Hogeschool
of Universiteit?
Een verzoek om te bewerkstelli
gen, dat de naam „Technische Hoge
school" in het ontwerp van wet op
het wetenschappelijk onderwijs
wordt igewijzigd in „Technische Uni
versiteit" is aan de leden van de
Tweede Kamer gezonden door de
senaat van de Technische Hogeschool
te Eindhoven, de raad van bestuur
van het koninklijk instituut van in
genieurs en het hoofdbestuur van de
vereniging van Delftse ingenieurs.
De minister meent, dat het voor
de betiteling met universiteit nood
zakelijk is, dat in de instelling voor
wetenschappelijk onderwijs zowel a-
als b-faculteiten aanwezig zijn. Hier
stellen de ondertekenaars tegenover,
dat deze voorwaarde, zoals de mi
nister zelf opmerkt, nieuw is, daar
in het verleden instellingen, waar
aan geen b-faculteit was verbonden,
wel als een universiteit werden be
schouwd en behandeld. In het bui
tenland is de term „Technological
University" een algemeen aanvaard
opfe^dinf°tes" nwoordig6 steed'meer De Noorse ambassadeur met bijsondere opdracht en voormalig secretaris
algemeen gffunXrd ^mdat vIS generaal van de Ver. Naties, de heer Trygve Lie, die op het ogenblik in
aandacht wordt geschonken aan eco- ons land^ verblijft, is gisteren door de minister-president op diens kabinet
nomie, sociologie, verschillende ge- in Den Haag ontvangen. Op de foto zien we v.l.n.r.: prof. De Quay, de heer
bieden van rechtswetenschap enz. Trygve Lie en de Noorse ambassadeur in ons land, Z.E. L. J. H. Jorstad.
Het rapport van de commissie
Koersen is gistermiddag in de
Tweede Kamer voor kennisgeving
aangenomen. Naar voorzitter dr
Kortenhorst verklaarde is dit de
beste manier om van zo'n rapport af
te komen. Overigens werd dit be
sluit genomen na een debat van or
de, waarin zonneklaar bleek, dat in
de fracties van de WD en de KVP
geen eenstemmigheid heerst over
het gedeelte van het rapport waarin
veroordeling wordt uitgesproken
over de figuur van majoor K. Mr
van Rijckevorsel (KVP) zei in een
felle rede, dat de regering achter
majoor K. had moeten staan. Publie
kelijk krijgt majoor K. in dit rap
port een douw. Ten onrechte en in
strijd met het rechtsgevoel, want na
vrijspraak door het Hoog Militair
Gerechtshof hadden de minister en
andere superieuren achter hem moe
ten staan.
Dit alles verklaarde hij, is in strijd
met de beginselen van de rechtsstaat.
Als er, zoals in het rapport staat,
een teveel aan controle was op het
departement, dan had men de su
perieuren van de majoor, die ten
slotte een ondergeschikte figuur is,
ter verantwoording moeten roepen.
Minister Visser sprak over de publi
caties in de pers over het aankoop
beleid en majoor K., waarvan hij
vond dat deze de perken van het fat
soen te buiten gingen. Er zullen geen
maatregelen tegen majoor K. wor
den genomen na een mondelinge te
rechtwijzing, die deze officier van de
generale staf heeft gekregen, nadat
hij zich met een nota tot de com
missie-Koersen had gewend. Het in
terne rapport over majoor K., dat
is opgesteld door de commissie Musch
zal niet openbaar worden gemaakt
en ook niet aan de Kamer worden
voorgelegd. Met de conclusies van 't
rapport-Koersen waren alle sprekers
van de fracties het wel eens, met
uitzondering van de CPN. Dat ma
joor K. zich in een gedocumenteerde
brief tot de commissie had gewend,
noemde zij in strijd met de waardig
heid van een hoog officier en een
hoog ambtenaar.
Rapport.
Men zal zich herinneren, dat het
rapport-Koersen werd opgesteld na
een zorgvuldig oijderzoek, waartoe
de Kamer besloot na een interpella
tie van de liberale afgevaardigde
Ritmeester in april 1958. Deze inter
pellatie vloeide voort uit het proces
tegen majoor Koopman, hoofd van
de sectie aankoop Buitenland van de
DML, die in hoogste instantie door
de militaire rechters werd vrijge
sproken van het hem ten laste ge
legde en het overtreden van dienst
voorschriften. Het rapport van de
commissie concludeert dat de ma
joor wél dienstvoorschriften heeft
overtreden en dat hij de houding
heeft aangenomen bij zijn aankoop
beslissing en persoonlijke relaties te
laten prevaleren. Mr van Rijckevor
sel distancieerde zich van deze pas
sages. Zijn rechtsgevoel kwam in op
stand tegen deze conclusie. Majoor
K. is vrijgesproken en nu komt de
commissie met nieuwe beschuldigin
gen.
Onderzoek.
De heer Koersen (KVP), als voor
zitter van de commissie, betoogde
echter dat de commissie alleen een
onderzoek had ingesteld naar het
beleid en dat de in dit rapport neer
gelegde beoordeling van majoor K.
alleen een beleidbeoordeling was.
Mr Schouwenaar, woordvoerder van
de socialisten, viel hem hierin bij.
„Aan de nobele gevoelens van mr
van Rijckevorsel valt niet te twijfe
len. Maar deze dient er voor te zor
gen dat de passie, die hem beheerst
om voor de rechten van de mens op
te komen niet met hem aan de loop
gaat. Mr van Rijckevorsel stelde
hier tegenover, dat hij niet gespro
ken had om majoor Koopman een
dienst te bewijzen, maar omdat hier
het persoonlijk rechtsbeginsel is aan
getast. De KVP-woordvoerder sprak
mede namens enige fractie-genoten.
Hij vond het meeste gehoor bij mi
nister Visser, die verklaarde zich niet
te willen hullen in schijndeskundig-
heid, die alleen gebaseerd is op de
betekenis van een paragraaf: de mi
nister moet beleid voeren. Uit be-
lèidsoverwegingen zou hij geen
maatregelen nemen tegen majoor K.
En daarmede was mr Van Rijckevor
sel tevreden gesteld.
Geharrewar.
Het venijn zat in de staart want
het rapport-Koersen moest nu nog
worden afgemaakt. Een deel van de
Kamer, onder wie de heren Koer
sen, Schouwenaar en naar later
bleek ook Bruins Slot, achtten een
duidelijke uitspraak gewenst. Er
werd zelfs gesproken van een motie
om de conclusie van het rapport te
bekrachtigen. Prof. Romme voelde
hier echter niets voor, evenmin als
prof. Oud. Zij achtten de term „voor
kennisgeving aangenomen" ruim vol
doende. Men zou dan deze term wel
interpreteren naar eigen gevoelens.
Het debat werkte nogal verwarrend,
maar de Kamervoorzitter hakte de
knoop door dat „voor kennisgeving
aannemen" het beste is wat men
met rapporten als deze kan doen.
Geen betekenis.
Minister Visser maakte voor het
sluiten van het debat nog een be-
hartenswaardige opmerking over het
gehele aankoopbeleid van de land
macht. Er is tegenwoordig een nau
were samenwerking met het depar
tement van sociale zaken, zodat het
DML beter op de hoogte is van de
mogelijkheden, die het Nederlandse
bedrijfsleven biedt. Hy wees er
voorts op, dat de schade van de fou
ten, die het rijk heeft geleden (hel
menaffaire, etc.) op een totaal van
ruim 1950 miljoen aan aanschaffin
gen, slechts één miljoen bedraagt,
en dus nog géén half promille is.
Dit kan volgens hem de toets der
kritiek wel doorstaan.
DRONKEN BRANDSTICHTER
De Rotterdamse politie heeft maan
dagnacht de 37-jarige schipper van
de tanklichter „Vianen" gearresteerd
wegens brandstichting.
De schipper, W. J. B., kwam des
avonds dronken aan boord, zag een
jerrycan met benzine staan en be
sloot toen al zijn grieven tegen zijn
maatschappij op een „vlammende"
manier tot uiting te brengen. De
brand in de roef werd door een ma
troos en de schipper van een passe
rend vaartuig met wat water geblust.
De „Vianen" lag in de Waalhaven.
In het district Gorontalo, in
noord-Celebes is een cholera-epide-
mie uitgebroken die enige honderden
doden heeft veroorzaakt.
Skelter een koninklijke sport
Koning Hoessein van Jordanië is een verwoede liefhebber van de skelter-
sport. In Engeland won hij een race op de luchtmachtbasis Biggin Hill. In
Amman is de koning president van een skelterclub en elke vrijdag ziet
men hem daar op de baan.
RITJE, DAT VERKEERD AFLIEP.
Rijden tijdens opgelegde ontzegging,
joy-riding, geen gehoor geven aan
een politiebevel en overtreding van
de maximumsnelheid. Deze vier fei
ten waren aan een 23-jarige student
in de rechten te Leiden ten laste ge
legd door de officier van justitie bij
de Haagse Politierechter. In oktober
1958 had de verdachte met zyn va
ders Volkswagen gereden over de
Ryndijk en de Vinikweg te Voorscho
ten ondanks de op 12 maart 1958 op
gelegde ontzegging van de rijbe
voegdheid voor 1 jaar door de Haar
lemse rechtbank.
Een vriend had hem gevraagd wat
dekens te brengen. Het was reeds
omstreeks middernacht en de student
dacht zijn kans te wagen. Hij wist
echter niet, dat juist op die nacht
heel Leiden was afgezet door de po
litie ter aanhouding van enkele die
ven. Toen de agenten de verdachte
sommeerden te stoppen had hij gas
gegeven, waardoor hij de maximum
snelheid overtrad om aan de agenten
te ontkomen. Zijn vader had ver
klaard, dat hij de zoon geen toestem
ming had gegeven om met de auto
weg te gaan. De vorige maal had
verd. voor de rechtbank moeten ver
schijnen, omdat hij achter het stuur
van de auto in slaap was gevallen en
over de kop was geslagen. De offi
cier vond thans alle vier de feiten
bewezen en hij eiste f 60.boete of
12 da^en en een voorwaardelijke
ontzegging van de rijbevoegdheid
voor 9 maanden met een proeftijd
van 3 jaar.
De raadsman betoogde dat hier
geen sprake is geweest van joy-riding,
waarvoor gewoonlijk het rijbewijs
wordt ingevorderd, maar dat hier
sprake was van stilzwijgende toe
stemming De rechter was het hier
mee eens en vond de joy-riding niet
bewezen. H\j veroordeelde de stu
dent tot ƒ00.boete of 12 dagen en
een onvoorwaardelijke ontzegging
van de rijbevoebdheid voor 3 jaar
