\§T STASTERK
staSterk-polis
Leidse student voor aap om
kracht bij te zetten aan protest
van de „UTRECHT" A
DE PRAKTIJK VAN HET EINDEXAMEN „NIEUWE STIJL'
iHET WAS BUNA EEN GRAP
Dokier
Claudia
(192)
WOENSDAG 19 OKTOBKR 1960
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 4
Bezienswaardigheid
op 't Gravensteen
Gistermiddag hebben ook de
Leidse studenten geprobeerd een
demonstratie op touw te zetten
tegen de voorstellen van minis
ter Cals om de studie vrijheid aan
de universiteiten enigszins aan
banden te leggen. Overeenkom
stig de actie in Delft, werd ook
in Leiden laat in de namiddag
op het stationsplein een student
in een kooi gesloten om daar
mee te symboliseren, dat de stu
denten door de nieuwe wets
voorstellen niet meer volledig
vrij zijn in de .keuze van de wij
ze, waarop zij him studie denken
in te kleden. Hij werd als een
Jantje van Leiden vervoerd. De
ze student zou 24 uur in de kooi
verblijven. De kooi werd van
het stationsplein met muziek
voorop vervoerd naar het Ge
recht. De student werd door me
de-studenten onderhouden. Te
leurstellend was het aantal stu
denten, dat deze stoet van het
station naar het Gerecht volg
den. Er waren er niet meer dan
ongeveer twintig.
De politie in Amsterdam heeft
laten weten, dat zij een demon
stratie met een student in een
kooi niet zal toelaten.
(Foto's: De Leidse Courant)
Gekortwiekte dichter
en Leidse eerstejaars
OP HET GRAVEN-
STEEN te Leiden, leg
de eerstejaarsstudent Rik
Kuethe, gestrikt voor de
kooi, getuigenis af van zijn
dichterlijke aanleg, door
te spreken over „de leeu
werik, die met een zaad
bakje gevoerd wordt, en
vleugellam in zijn getra
lied verblijf ligt". Hij
richtte deze zorgvuldig
uitgebalanceerde volzin
nen het liefst tot de jeugd
beneden de tien, die er
uiteraard het fijne nog
niet van begreep en zich
in een weerwoord dan ook
bepaalde tot: „kyk eens
wat eenOp de stip
peltjes kunnen naar be
lieven woorden ingevuld
worden. Zij zijr. waar
schijnlijk allemaal wel een
keer door de jeugdige
schare gebruikt. De ge
kooide student richtte zich
ook wel tot zijn jaargeno
ten met een onder een
krachtterm versterkte
smeekbede om „lafenis"
Na het gebruik van die
lafenis, kwamen de toor
nige tirades, gericht tegen
de Mammoeth van Cals,
met nog meer spontanië-
teit maar ook iets ver
warder. „Het is bijna een
grap" hoorden we van een
der toeschouwende oude
rejaars. Want bij geheelde
entourage, de gillende kin
deren, de meesmuilende
volwassenen en het eer
stejaarsbandje, dat met
afschuwelijke schetter-
klanken, ondersteund door
een drollig olifantsritme
van het grotere koper, on
duidelijke melodieën speel
de, de aanplakbiljetten de
jool van de studenten en
dat alles tegen dt ernsti
ge gevel van het juridisch
centrum had meer van |n
grap, dan van 'n grimmig
protest. De politie, kenne
lijk ingelicht, kwam een
oogje in het zeil houden,
maar greep niet in: De
apekooi, geleend van de
diergaarde Blij dorp, bleef
staan.
HET IS BIJNA 'n grap...
maar het was geen
grap, want de demonstra
tie in Leiden, een copie
van die in Delft, m< st
uitdrukking geven aan de
verontwaardiging van de
studentenwereld tegen ar
tikel zestig in de nieuwe
Hoger Onderwijsv/et, dat
zegt dat een student van
een universiteit of hoge-
school verwijderd kan
worden als hij na twee- J
maal de termijn voor een
examen of tentamen niet
geslaagd is.
Naar verluidde, zouden
de gekooide studenten in
Delft en Leiden 24 uur
opgesloten blijven. Zo ver
is het op het Gravensteen
te Leiden niet gekomen.
Vannacht moet de demon-
strant zijn verblijf veria-
ten hebben. Waarschijnlijk
zal hij vandaag nog 'ns zijn
standplaats innemen.
Van uw A.O.W. of
A.W.W. alleen kunt u
er niet komen. Zorg er
daarom voor iets extra's
achter de hand te heb-
k W** Tien en neem als nood-
W. M zakelijke aanvulling een
De noodzakelijke aanvulling op
A A.O.W. en A.W.W. N
WIE NU LEEFT, DIE NU ZORQTI POLIS
Vraagt inlichtingen: H.V. Levensverzekering Maatschappij „UTRECHT" Leidseweg 2, utrecht
Zullen roekeloze studenten geen toto gaan spelen
Gevaarlijk toevalselement
Nog steeds geen
richtlijnen
PR IS IN DE PERS bijzonder veel
aandacht besteed aan de Konink
lijke Besluiten gedateerd 27 septem
ber jl., waarbij de eindexamens
Gymnasium en HBS een grondige
wijziging hebben ondergaan. Een en
kele waarderende stem buiten be
schouwing gelaten, werden er overal
bezwaren naar voren gebracht. Be
zwaren vaak van principiële aard,
bv. tegen het regeren bij KB's en
niet bij de wet, welk bezwaar dan
nu reeds uitgestrekt wordt over de
op stapel staande Mamoethwet Prin
cipiële bezwaren tegen het verval
len van Biologie als eindexamenvak.
Er in geen geringe ongerustheid ont
staan over de grote rol, die het toe
val zal gaan spelen bij de komende
eindexamens. Zullen daardoor niet
vele kandidaten gedupeerd worden?
Zal dit toevalselement geen daling
van het peil op de scholen voor
Voorbereidend Hoger en Middelbaar
Onderwijs veroorzaken? Tasten de
nieuwe maatregelen het karakter van
het Gymnasium niet aan? Zijn bij 't
tot standkomen van de bewuste KB's
alle aangewezen adviescolleges ge
hoord en is er rekening gehouden
met hun uitspraak? Is het gebezigde
argument: tekort aan gecommitteer
den en deskundigen inderdaad vol
doende om alle wijzigingen 'te recht
vaardigen? Zijn de KB's niet in
strijd met de wet?
IK WIL DEZE KWESTIE voorlopig
laten rusten en trachten in een
aantal punten een voorstelling te
geven van de veranderingen waar
mee men rekening zal moeten hou
den bij de eindexamens in juni en
juli 1961.
"I Op het Gymnasium A zal voor 'n
gelijk aantal kandidaten verval
len 'n mondeling examen in: Grieks
poëzie of Grieks proza; Latijn poëzie
of Latijn proza. De betreffende ge
committeerde zal aan de hand van
de nummers der kandidaten, zonder
hun namen te kennen uitmaken wie
proza maakt en wie poëzie. Het zal
de kandidaten niet onverschillig la
ten of zij poëzie of proza zullen moe
ten vertalen en toelichten. Zij zul
len zeggen, dat zij boffen of pech
hebben of zelfs onbillijk worden be
handeld. Mogelijk is er een verzach
ting in deze maatregel te bewerken
in deze geest, dat per school aange
wezen wordt, welk onderdeel de kan
didaten zullen moeten maken. Dan
wordt er tenminste voor de kandi
daten aan één school één lyn ge
trokken.
O Voor de kandidaten Gymnasium
A krijgt de éne helft Wiskunde
I, de andere helft Wiskunde H. Ook
hier kan men het treffen of niet
treffen.
3 Bij zonder raadselachtig is het,
dat op het Gymnasium A de niet-
geëxamineerde vakken helemaal
niet op de eindexamenlijst vermeld
zullen worden, ook niet in de vorm
van een gemiddeld rapportcijfer. Bij
het Gymnasium B, de HBS A en de
HBS B is dit wel het geval. Waarom
dit onderscheid? De A-kandidaten
die examen moesten doen in een on
derdeel van de klassieke talen waar
in zij zwak warén, kunnen daardoor
de compensatie missen van het vak
waarin zij betere resultaten hadden
kunnen bereiken.
4 De kandidaten Gymnasium B ma
ken in gelijk aantal of Grieks of
Latijn. Het niet-geëxammeerde vak
komt op de eindexamenlijst in de
vorm van het gemiddelde rapport
cijfer. Dit wordt verkregen op grond
van „de laatste drie in het laatste
schooljaar verkregen rapportcijfers".
Dit betekent dat de eindexamencan-
didaten in het laatste jaar minstens
drie rapporten moeten krijgen. De
HBS A en B kenden reeds lang ge
middelde rapportcijfers op de eind
examenlijst, maar het aantal rappor
ten, waarop dit was gebaseerd, was
niet bepaald. Dit novum lijkt mis
schien onbelangrijk, maar toch kan
het gevaarlijke consequenties met
zich brengen.
C Op het Gymnasium B worden in
't vervolg Natuurkunde en Schei
kunde schriftelijk geëxamineerd.
Welke gevolgen heeft dit op het on
derwijs in deze vakken? Zal het
zwaartepunt gaan liggen op het ma
ken van sommen? Dat zou een om
mekeer betekenen in het onderwijs
in deze vakken op het Gymnasium.
C Er zullen in het vervolg vrijstel-
lingen mogelijk zijn op 't Gymna
sium in de vakken Natuurkunde,
Scheikunde, Wiskunde I, II en III.
Aanvaardt men het schiftelijk exa
men in de twee eerstgenoemde vak
ken, dan zal daartegen weinig be
zwaar bestaan. Deze vrijstelling kan
echter alleen verkregen worden op
grond van het cijfer 7, dat niet ont
staan mag zijn door afronding naar
boven. Krijgen we in de toekomst
twee soorten 7's? Elders staat im
mers dat cijfers zo nodig naar het
naast liggende hele getal worden af
gerond. Zoekt men op, wat het cij
fer 7 betekent, dan vindt men: „ruim
voldoende". Dit is blijkbaar voor 'n
dubbele uitleg vatbaar.
7 Bij het vak Nederlands op het
Gymnasium A en B wordt uit de
twee cijfers voor het schriftelijk
werk één cijfer afgeleid. Na het mon
deling examen wordt het eindcijfer
vastgesteld. Stel een kandidaat haalt
voor het schriftelijk werk een 3 en
een 4. De gecommitteerde maakt
hier het cijfer 4 van. De kandidaat
haalt een 6 op het mondeling exa
men. De gecommitteerde geeft 5 als
eindcijfer. De kandidaat kan slagen.
Toch had hij in het geheel slechts
13 punten. Vroeger had hij als eind
cijfer 41/3 gehad .Een andere kan
didaat krijgt voor het schriftelijk
werk een 5 en een 6, waarva een
5 wordt gemaakt. Hij haalt voor zijn
mondeling 'n 4. Als eindcijfer wordt
4 gegeven. De kandidaat wordt af
gewezen, want met een cijfer lager
dan 5 voor Nederlands wordt men
in de toekomst op elke afdeling van
het VHMO afgewezen, overigens
geen onredelijke maatregel. Toch
had de laatste kandidaat samen 15
punten. Vroeger zou hij als eindcij
fer een 5 gekregen hebben. Dit lijkt
ver gezocht maar in de praktijk doen
zich de zonderlingste gevallen inder
daad voor
8 De verlengde examens - gewoon
lijk herexamens genoemd - wor
den op het Gymnasium drastisch
beperkt De vergadering van leraren
kan ze niet meer opleggen. Van een
examinator kan hoogstens 't voorstel
daartoe uitgaan en dan alleen als er
twijfel gerezen is omtrent de uitslag
van het mondeling examen in een
vak. Dit nieuwe examen moet afge
nomen worden vóór de vergadering
waarin de uitslag wordt vastgesteld.
Tot nu toe gebeurde dat nagenoeg
altijd daarna. Men hoeft geen bewon
deraar te zyn van de vrij veelvuldig
voorkomende herexamens op het
Gymnasium, vooral als deze dienden
om punten te verfraaien. De risico's
lijken echter groter te worden.
Q Op de H.B.S. A mogen bij het
stellen van een verslag of brief
in de vreemde talen woordenboeken
worden gebruikt. Dat is toe te jui
chen. Het gebruik van die woorden
boeken moet echter worden geleerd.
Ze dienen alleen om woorden die
men niet kent op te zoeken, niet om
alles na te slaan.
t|j De helft van de kandidaten
H.B.S. A dcet mondeling Aard
rijkskunde de andere helft Geschie
denis. De betreffende deskundige
maakt in de vijfde week vóór het
mondeling examen uit, wie Aard
rijkskunde en wie Geschiedenis zal
doen. Weer het toevals-element, dat
reeds meermalen ter sprake kwam.
Maar er is nog iets anders. Zullen
roekeloze studenten zelf geen toto
gaan spelen? Zullen zij niet redene
ren: als ik vijf weken vóór het mon
deling examen weet, welk van de
twee vakken ik moet doen kom ik
daar wel mee klaar en prepareer ik
mij niet op de twee vakken. Dat is
onverstandig en roekeloos, maar ik
acht het niet uitgesloten, dat het
voorkomt.
11 De kandidaten HBS A doen
mondeling examen in twee van
de drie vreemde talen. Het toevals
element is hier niet zo groot als op
de HBS B, waarover aanstonds, maar
het bestaat.
"I O Op de HBS B zal de mechanica
voortaan geëxamineerd wor
den bij de Natuurkunde. Deze
maatregel zal weinig kritiek ontmoe
ten. In de praktijk kunnen zich dit
jaar echter merkwaardige moeilijk
heden voordoen. Stel die twee vak
ken worden door twee verschillende
leraren gegeven. Wie moet het
schriftelijk werk corrigeren? Wie
Mening van
deskundige
Naar aanleiding van het Ko
ninklijk besluit tot wijziging van
de eindexamens gymnasium en
HBS hebben we aan de pater
rector van het St. Bonaventura-
lyceum te Leiden zijn mening
gevraagd. Pater dr Walter
Geurts is secretaris van de com
missie ingesteld door de raad
van leraren, welke in mei van
dit jaar een rapport uitbracht
over de eindexamens van het
voorbereidend hoger en middel
baar onderwijs. In dit rapport
wordt een oplossing aan de hand
gedaan voor het eind-examen
probleem dat zoals men zich
zal herinneren voornamelijk
knelt in het gebrek aan gecom
mitteerden. 't Artikel van pater
Geurts treft men hierbij aan.
toto in het examen
moet een eventueel mondeling exa
men afnemen? Hier is het wel bij
zonder duidelijk, dat deze maatrege
len eerder, d.w.z. ruim vóór het be
gin van de nieuwe cursus, bekend
hadden moeten zijn, zodat er reke
ning mee gehouden had kunnen wor
den bij het samenstellen van de les
rooster.
"IO De kandidaten HBS B doen
slechts in één vreemde taal een
mondeling examen. Weer het toto
element. Een kandidaat kan voor zijn
schriftelijk werk hebben: Frans: 4;
Engels: 6; Duits. 7. Krijgt hij mon
deling Duits, dan kan hij zijn cijfer
Frans niet ophalen. In de vijfde week
vöór het mondeling examen wordt
bekend, welke taal hij mondeling
moet doen. We°r kan een roekeloze
kandidaat het aan laten komen op
die laatste vijf weken. Het is wel
dringend gewenst, dat de aanwijzing
van het vak, dat mondeling geëxa
mineerd zal worden zo kort mogelijk
vóór het examen geschied, b.v. een
week tevoren. Anders werkt men
een teniens om gevaarlijk te leven"
bepaald in de hand. Mis er niets
dat een latere aanwijzing in de weg
staat.
"I A Herexamens kwamen op de HBS
tot nu toe sporadisch voor. Ik
heb wel 700 kandidaten eindexamen
HBS zien doen. Driemaal kwam et
een herexain-.n voor. Tot nu toe kon
den alleen de deskundigen een her
examen opleggen - na overleg met
de rector of directeur wanneer er
twijfel bestond an de juistheid van
de uitslag vin een mondeling exa
men. In het vervolg kan een voor
stel tot een herexamen ook van de
examinator uitg. an. Zal daarmee in
de praktijk iets veranderen?
Dit zijn een aantal punten die een
aandachtige !ezer van de K.B.'s over
de eindexamens opvallen Er zal be
slist nog wel meer zijn. Vooral de
praktijk in de maanden juni en juli
1961 zal ons or verschillend0 punten
wijzer maken. Als de K.B. s zoals
ze er nu liggen tenminste worden
uitgevoerd Dit geld met name voor
het vaststellen van de uitslag van de
eindexamens, bepaald een 1 el .ngrijk
onderdeel! Mog. lijk volgen er nog
richtlijnen. In dit verband is het wel
opmerkenswaardig, dat di belofte
vervat in de circu^ire van het Mi
nisterie d.d. offtobei j.l.: „Zo spoe
dig mogelijk na net verschijnen van
het Staatsblad, waarin de wijziging
is opgenom" zal ik lan de rectoren
een exemplaar ^aarvan loen toeko
men", nog steeds n-et is ingelast.
De rectoren kunnen tot nu toe
de K.B.'s kopen hy de Staatsdrukke
rij Bjj informatie up het Ministerie
bleek, dat de K.B.'s .er verzending
gereed ligger naar dat ze nog niet
verstuurd kunnen worden omdat de
bijbehorende circulaire van de afde
ling V.H.M.O. nog niet klaar is.
Wacht men daar op de reacties?
Zullen er nadere instructies in
staan?
Dr. P. A. M. Geurts OFM.
