Driehonderd jaar geleden stierf de
patroon van de christelijke caritas
Sint V/incentius a Paulo
Zijn liefdeu/erken u/orden in
alle u/erelddelen voortgezet
QEESTELIJKE VERHEFFING
BLIJFT DE EERSTE ZORQ
Ontgroening was
niet leuk meer
ZATERDAG 24 SEPTEMBER tOfiO
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 4
T^lnsdag zal het driehonderd jaar ge
leden zijn, dat in Parijs een
priester stierf, die zich op zeer bij
zondere wijze het lot van de armen,
ongelukkigen en zieken had aange
trokken en daarom later bekend zou
worden als de grote apostel van de
christelijke caritas: Vincentius a Pau
lo. Overal ter wereld zal zijn sterfdag
plechtig herdacht worden, zowel door
de paters Lazaristen en de Dochters
van Liefde, die in het voetspoor van
Sint Vincentius, stichter van hun
congregaties, getreden zijn, als door
de leken, die ln zijn geest de moderne
vormen van caritas beoefenen. In
Utrecht draagt Kardinaal Alfrink
's morgens een pontificale H. Mis op,
waarna in Tivoli een herdenkings
bijeenkomst gehouden wordt.
Het leven van Vincentius, de arme
boerenzoon, die in 1581 in het dorpje
Pouy geboren werd, is voor een groot
deel bepaald geworden door de toe
stand, waarin Frankrijk en spe
ciaal Parijs in de eerste helft van
de 17e eeuw verkeerde. Het land tel
de honderdduizend armen, van wie
een groot deel naar de hoofdstad
trok om er het heil te zoeken en niet
te vinden. Aan openbare liedaöigheid
werd niet veel gedaan; men trachtte
zich hoogstens te ontdoen van de
overlast, welke de bewoners van
sloppen en achterbuurten de burgerij
aandeed.
Het heeft overigens wel enige tijd
geduurd voordat Vincentius zyn weg
door het leven vond. Als jong pries
ter nauwelijks twintig jaar oud
werd hij al gewijd had hij aan
vankelijk slechts belangstelling voor
een eervolle positie, die hij zich via
invloedrijke relaties trachtte te ver
schaffen. In deze avontuurlijke ja
ren werd hij door de Turken gevan
gen genomen en als galeislaaf naar
Tunis gebracht.
Weer terug in Frankrijk kwam Vin
centius te Parijs in contact met krin
gen, die zich de hervorming van de
Franse zielzorg zeer verwaarloosd,
vooral op het platteland ten doel
stelden. Hij werd benoemd tot pas
toor te Clichy, een klein dorpje bui
ten Parijs, en beleefde daar zijn ge
lukkigste jaren onder de aanvoudige
boerenbevolking. Nog vindt men in
Clichy, thans een buitenwijk van
Parijs, het parochiekerkje van Vin
centius terug. Men bewaart er enige
kostbare souvenirs, o.a. de doopvont
en de bidstoel van Vincentius.
dere broederschappen op te richten
voor de verzorging van zieken, bede
laars, vondelingen, gevangenen en
andere ongelukkigen. De zieken in de
Parijse hospitalen werden nauwe
lijks verzorgd, te vondeling gelegde
kinderen waren ten dode opgeschre
ven, de gevangenen misten elk vorm
van geestelijke zorg en de galeisla
ven wier lot Vincentius uit eigen
ervaring kende verkeerden in de
meest deerniswekkende omstandighe
den, waaraan niemand iets deed.
Vincentius vond vele dames van
goede stand bereid om zich in de broe
derschappen te verenigen en goede
werken te verrichten. Persoonlijk
gingen zij naar de hospitalen om de
zieken te wassen en eten te geven.
Op de duur echter bleek dit werk
niet in overeenstemming te zijn met
de stand van de dames, die er veelal
hun dienstboden op afstuurden. Voor
Vincentius echter was de persoon
lijke dienstbaarheid, het persoonlijk
Enkele weken geleden kwamen
drie Dochters der Liefde met
stukgesneden kappen en klooster
kleed in Addis Abeba aan. Een
van hen was gewond aan de hand
door een dolksteek. De trein van
Djibouti naar Addis Abeba was
door rovers aangevallen: heel de
bagage van de zusters was ge
plunderd Op de foto: op een post
in het binnenland van Ethiopië
verzorgen zusters en paters de
zieken, soms tot 200 per dag.
rPijn relaties met de aristocratische
familie De Gondi bracht Vincen
tius in contact met de pachters op de
landerijen. Hier ontdekte Vincentius
eerst heel goed hoe verwaarloosd de
zielzorg op het platteland wel was.
Hij preekte er zijn eerste missie, die
historische betekenis gekregen heeft,
omdat men dit het begin kan noe
men van een van Vincentius' levens
werken: de stichting van de congre
gatie der missiepriester, later be
kend onder de naam Lazaristen.
Met zes priesters betrok Vincen
tius de leegstaande priorij Saint
Lazare waaraan de missiepries
ters hun naam ontleenden en
begon in alle eenvoud aan de ver
betering van de zielzorg te wer
ken, zowel door volksmissies op het
platteland te houden als retraites
te preken voor priesters en wij
delingen.
Nog steeds zijn dit de twee be
langrijkste werkzaamheden van de
paters Lazaristen, die thans vier
duizend in getal en verspreid over
de gehele wereld vele seminaries
leiden en veel gevraagde predikan
ten op volksmissies zijn.
Vincentius vond in dit alles echter
nog geen volledige levenstaak. Voor
dat hij met het werk van de missie-
priesters begon, was hij enige' tijd
pastoor geweest in Chatillon-des-
Dombes en daar had een ervaring
hem de ogen geopend voor een ge
heel nieuwe vorm van caritas. Op
een zondagmorgen werd hem be
richt, dat een gezin in de parochie
ziek was en grote armoede leed. Vin
centius sprak hierover op de preek
stoel en tot zijn verbazing stroom
den die dag de parocihanen naar het
behoeftige gezin om te helpen en
goede gaven te brengen. Voor Vin
centius was dit onmiddellijk aanlei
ding om een broederschap voor lief
dadigheid op te richten, waarvan de
leden zich verbonden om armen en
zieken bij te staan.
Later weer terug in Parijs, waar de
armoede hem als het ware in het ge- Sint Vincentius naar een oude gravure van een onbekende meester,
zicht sloeg, besloot (incentius meer-
nieuwe stichting: het gezelschap werken te wijden. Samen met Louise
contact tussen helper en geholpene, van de Dochters van Liefde. Vincen- de Marillac de medestidhteres, die
even belangrijk. tius vond een aantal jonge meisjes later evenals Vincentius heilig ver
klaard zou worden gaf hij hun een
-w* i v kloosterregel, die sterk afweek van
wat men tot dan toe onder klooster-
V v'. :v -v^MSSSSsKnll leven had verstaan. De Dochters
van Liefde, zouden hun werk niet in
het klooster vinden, maar op straat.
Zij zouden werken in ziekenhuizen en
in tehuizen voor vondelingen; zij zou
den zieken en bejaarden thuis bezoe
ken en zelfs de gevangenissen in gaan.
Drie eeuwen later vindt meo nog
steeds de Dochters van Liefde. Hun
aantal is uitgegroeid tot bijna vijf
tigduizend, hun werkterrein heeft zich
verbreid over de gehele wereld en
overal vinden zij nog steeds zieken
en andere behoeftigen, vondelingen
en wezen, die hun hulp nodig heb
ben. De zusters met het blauwe ha
bijt en de grote witte vleugelkap, zijn
in de straten van Parijs nog een even
vertrouwde verschijning als drie
eeuwen geleden. Maar ook op het
Franse platteland in andere landen
(o.a. Nederland) en in de missiege
bieden kan men de Dochters van
Liefde ontmoeten, die op aansporing
van Sint Vincentius de helpende
hand reiken aan de mensen-in-nood.
Vincentius's daadwerkelijk mede
leven met de in noqd verkerende even
mens is nooit uitsluitend gericht ge
weest op de materiële hulpverlening.
De geestelijke verheffing is steeds zijn
eerste zorg geweest, waarbij Vincen
tius realist als hij was het
voorzien in materiële noden steeds
beschouwd heeft als een noodzake
lijke voorwaarde.
Een detail-opname van het stof
felijk overschot van Sint Vincen-1
tins, dat in de kapel van het moe-
der huis ^an de Lazaristen te
Parijs bewaard wordt.
S/WNA/WS/W/W/V
Vincentlus' voorbeeld heeft ook
Frédèric Ozanam geïnspireerd, de
oprichter van de Sint Vincenitus-
conferenties, die in 1833 als stu
dent te Parijs de beoefening van
de christelijke naastenliefde aan
greep om zijn studiegenoten en pro
fessoren de praktijk van het Evan
gelie duidelijk te maken. Zijn eer
ste conferentie van naastenliefde Is
door duizenden in vele landen ge
volgd, ook in Nederland. De Sint
Vincentius-vereniging in ons land
telt thans 800 conferenties met sa
men tienduizend leden, onder wie
een verheugend aantal jongeren.
Zij vieren dit jaar met veel élan
het derde eeuwfeest van hun heilige
patroon, niet alleen een officiële her
denking, maar vooral met een bezin
ning in onze tijd. De materiële noden,
die Vincentius gekend heeft, moge
voor een groot deel verdwenen zijn,
er zijn veel geestelijke noden voor in
de plaats gekomen. Op dit gebied
kunnen vrijwilligers van de Sint Vin
centius-vereniging in samenwerking
met beroepskrachten nog heel veel
goed doen en in dit werk de geest
levend houden van Sint Vincentius,
die de wereld heeft laten zien hoe
christenen het „ziet hoe zij elkander
liefhebben" in praktijk kunnen bren
gen.
In Delft zijn gisteren 229 nieuwe
leden van het Delftse studenten
corps en 103 nieuwe leden van de
Delftse studentenbond geïnaugureerd.
By de installatie van de corpsleden
vestigde de president van de senaat
van het Delftse studentencorps, de
heer D. H. Frieling, onder meer de
aandacht op het kwalijke gedrag van
sommige leden ten opzichte van de
„groenen". Er werd mishandeld en
geslagen, niet met de bedoeling om
te ontgroenen, doch uit lust om te
slaan. Een dergelijk gedrag past in
deze tijd niet meer, aldus de heer
Frieling.
HJVL de koningin heeft gister
ochtend een bezoek gebracht aan
de opleidingsschool van het Ko
ninklijk Nederlands Geleidehon
denfonds in Amsterdam. Foto:
H.M. de koningin onderhield
zich geruime tijd met Jules de
Corte (rechts). De geleidehond
van de heer De Corte was niet
bij de bloemen van Hare Majes
teit weg te krifeen.
