^£<2kW6oiVtatit
1
V.N. versperren vliegvelden
in Kongo
m
in gedrang
De internationalisatie
van Nieuw-Guinea
Wilhelm Pieck
overleden
WOENSDAG 7 SEPTEMBER 1960
51ste JAARGANG No. 15112
Directeur: J. F. J. M. KOENS.
Hoofdredacteur. L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUS: PAPENGRACHT
'Nederl Nieuw Guinea
Telefoon: Directie, Abonnem., Drukkerij 20935; Red. 20015, 25594; Adverten ties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0,59 p.w., f 2,95 p. maand, f 7,90 p. kwartaal. Franco p.p. f 8.Advertent. 17 ct p. mm., Telefoontjes f 1,50.
lese president Kasavoeboe in de ver
klaring, die hij via het radiostation
van Brazzaville heeft laten omroe
pen ook heeft medegedeeld dat hij,
behalve premier Loemoemba, nog
nen. Gizenga is leider ran de link» ministers, die bekend stonden
georiënteerde Afrikaanse solidari- „huo, SC*l® Tg™g/n'
teits partij, die met dertien zetels in
het parlement vertegenwoordigd ia, *lch de minister van justitie, Mwam-
^D'eTo^olï/ZSfer^jeugd- ^d^eTc^e^ S
Nog weinig steun voor Kasavoeboe ZiïfttSSSSKJSZSl
beweging van Kongo heeft een be- sluit te zijn gekomen, nadat hij in
De Ver. Naties hebben met het oog op het handhaven van de orde en de roep gedaan op de Kongolese jeugd de afgelopen twee maanden de chaos
rust, besloten de controle op die vliegvelden, welke belangrijk voor het om Loemoemba te steunen. Er zijn in Kongo, dat volgens hem naar het
werk van de V.N. worden geacht, te versterken. Dit betreft elf grote voor de radio nog geen sprekers ge- communisme afglijdt, steeds groter
vliegvelden, waaronder die van Leopoldstad, Loeloeaburg, Matadi, Bakwan- weest, die Kasavoeboe hebben ge- had zien worden,
ga, Kamma, Stanleystad en Elisabethstad, en een onbepaald aantal kleinere steund. De Franse radio-omroep meldde
vliegvelden. Het leger schijnt nog steeds de or- later nog dat Kasavoeboe zijn toe-
De maatregel houdt, volgens de woordvoerder van de V.N., in dat vlieg- ders van de premier op te volgen, spraak in zijn ambtswoning te Leo-
tuigen, die niet in dienst van de volkerenorganisatie staan, alleen met hoewel Kasavoeboe bekendmaakte poldstad op een band had laten op-
nadrukkelijke toestemming van de V.N. gebruik van de luchthavens mogen zelf het opperbevel over het leger op nemen, waarna deze band over de
maken. De maatregel maakt deel uit van het V.N.-optreden op grond van zich te zullen nemen. rivier de Kongo naar Brazzaville
de resoluties van de Veiligheidsraad, aldus de woordvoerder. Het besluit Volgens juristen in Leopoldstad werd gesmokkeld,
geldt behalve voor de genoemde grote vliegvelden ook voor die van Kindoe, was Kasavoeboe bevoegd Loemoem- Voleens dezelfde bron beheersen
Bakavoe Coquilhatstad. ba te ontslaan, mits zijn ontslagbesluit troepen der V N thans de verbin-
Een functionaris van de V.N. verklaarde, dat de hulp, die Sowjet-vliegtui- door een lid van het kabinet was ge- dingen tussen Leopoldstad en Braz-
gen verlenen bij het overbrengen van Kongolese troepen naar de provincie contrasigneerd. zaville Volgens de omroep bevinden
Kasai, gebaseerd is op een louter tweezijdige overeenkomst tussen de rege- Kringen uit de Abako-partij ver- Kasavoeboe en Loemoemba zich bei-
ringen van de Sowjet-Unie en Kongo. klaarden dinsdagmorgen dat vanuit den in Leopoldstad.
Thijsstad „versterkingen" naar Leo-
woordvoerder van de volkerenorga- poldstad onderweg waren. Het was
nisatie in de Kongolese hoofdstad echter niet duidelijk wat voor ver-
bekendgemaakt. sterkingen dit waren,
radiostation Premier Loemoemba, die dinsdag- De senaat en het Huis van afge-
Robby viel met neus in de boter
V.N. sluiten
LOEMOEMBA VRAAGT
AFRIKAANSE STATEN OM
MILITAIRE HULP
Premier Loemoemba heeft de on
afhankelijke Afrikaanse staten om
onmiddellijke militaire hulp verzocht
en van de Verenigde Naties geëist
dat zij de vliegvelden van Kongo
vrijgeven en radio Leopoldstad her
openen.
DE GAULLE
SPRAK.
Minister-president vertelde eigen
lijk geen nieuws aldus min. Luns
avond om 19 uur een radio-rede zou vaardigden zijn vanmorgen, om ne-
houden, verklaarde verrast te zijn gen uur in een gecombineerde zitting
De Ver. Naties hebben dinsdag het over het besluit. Sinds president Ka- bijeengekomen,
radiostation van Leopoldstad geslo- savoeboe maandagavond via radio
ten, zulks in het belang van de hénd- Leopoldstad had meegedeeld, dat hij DE VERKLARING VAN
having van orde en wet, zo heeft een Loemoemba en zijn regering ontsla- KASAVOEBOE
gen had, omdat zij het land naar een
broederstrijd voerden, had Loemoem- De Franse radio-omroep heeft van-
zich verscheidene malen via de radio morgen omgeroepen dat de Kongo-
tot de bevolking gericht.
Waarnemers in Leopoldstad be
schouwen het besluit van de V.N. als
een poging om te voorkomen, dat po
litieke leiders van de twee partijen
door ophitsende radiotoespraken een
r\e president van Frankrijk, gene- burgeroorlog veroorzaken.
raai Charles de Gaulle, heeft zijn Loemoemba's woordvoerder, Serge
aangekondigde persconferentie ge- Michel, heeft dinsdag meegedeeld dat'
houden en daar woorden gezegd, die Kasavoeboe en de minister van fi-
op de eerste plaats gesproken zijn nanciën, Pascal Nkaey, evenals Ka-
tot de Fransen, maar over hun hoof- savoeboe een leider van de Abako-
den heen tot de rest van de wereld, partij, betrokken waren bij een
Hij heeft met de van hem bekende „komplot" tot oprichting van een na-
openhartigheid dingen gezegd die tionale bank, die feitelijk in handen
soms vrij hard waren, vooral aan zou zijn van de Belgen. M T
het adres van de Noord-Atlan- Kasavoeboe en Nkaye zouden dit Minister Luns heeft gisteren tijdens ,,Nu nog^zegt minister Luns, ..wijst
tische Verdragsorganisatie (NAVO) met medeweten van de V.N. achter een persconferentie aan boord van Indonesië vierkant alles van de hand
en de Verenigde Naties (UNO) en de rug van premier Loemoemba om de „Nieuw Amsterdam" de minis- wat niet zonder meer overdracht van
daarbij tegelijk de Algerijnse kwes- hebben gedaan. ter is daarmede naar de vergadering de soevereiniteit van Nieuw-Giunen
tleD|aGa8uu|rdmoet beschouwd wor- tel'if bL™ ht dS'ad worden uitgaa°de Un^én gedaaif over T, ^Uernitiona- illusie, te bedenken dat Indonesië
den als een eerlijk man, voor zover telexberichten van correspondenten - Nieuw Guinea", waarover d^ standpunt zou hebben verlaten,
een politicus eerlük kan zijn; hij is gelezen door een functionaris van de St) mlnister-p^Sident, Of de omstandigheden bij de
echter minder politicus dan soldaat. Kon6olase regering Medewerkers Quay tijdens een cock- UNO gewijzigd zouden zijn door de
Dat heeft in het internationale po- 3an buitenlandse radrojouniaals heb- vande buitenlandse pers ontwikkelingen in Kongo, ging minis-
litieke verkeer z'n voor- en nadelen. b.e" °ok moeilijkheden met de auto- had °;t''laten. ter Luns nu zelf eens onderzoeken bij
Waar het de gewoonte is van an- nteiten- zijn komend bezoek aan New ork.
deren om fluwelen handschoenen
aan te trekken, toont
graag de ijzeren vuist. En bovenal
mogen we hierbij niet vergeten, dat
hij op eerste plaats spreekt als
Fransman en niet als internationaal
politicus. De gloire de la patrie,'de
ere van zijn grote en roemrijke va- t - j
derland gaat hem boven alles. En netszitting yan vannacht uitgegeven beluisteren dat er niet was.
we zullen er goed aan doen dit te communiqué van de Kongolese na- „Maar de minister-president heeft heb 'darT d'e minister"-presid~ent'en
bedenken bij het overwegen van zijn tionale regering wordt gezegd, dat niets nieuws gezegd", aldus de minis- weer andermaal „Vooropgesteld zij,
woorden. de president Kasavoeboe „na het ple- ter. „Ik vertrek nu voor de negende <jat <je minister van Buitenlandse Za-
gen van verraad van zijn functies is maal als hoofd van de Nederlandse ken en niet de minister-president, het
De Gaulle sprak vóór Frankrijk tot ontheven en dat het kabinet deze delegatie naar de vergadering van de buitenlands beleid exploiteert",
de rest van het westen. Het is functies overneemt totdat het parle- UNO. Daar zal ik precies zoals alle
derhalve verklaarbaar, dat men zijn m.ent bijeenkomt." vorige keren met collega's van be- Vragen van Kamerlid
woorden in Parijs met een ander, Premier Loemoemba heeft de bij- vriende westelijke mogendheden en Andriessen.
gretiger oor heeft beluisterd dan in zondere vertegenwoordiger van de met de secretaris-generaal van de
andere hoofdsteden, hoe groot de be- Ver. Naties schriftelijk verzocht zich UNO zo diepgaand als mogelijk is Het Tweede Kamerlid de heer
langstelling en de nieuwsgierigheid te houden aan de resoluties van de van gedachten wisselen over de toe- Andriessen (KVP) heeft de minister-
daar ook was. Want in de andere Veiligheidsraad. komst van Nieuw-Guinea." president schriftelijk gevraagd of er
hoofdsteden kent men ook de passie Leopoldstad scheen dinsdagmorgen Minister Luns citeerde een toe- sprake is van een voornemen van de
van De Gaulle, het weer terugvoe- nog vast in handen van Loemoemba spraak van de vorige minister-presi- regering stappen te doen bij de UNO
ren van Frankrijk naar de hegemo- te zijn. Het gebouw van radio-Leo- dent, dr. W. Drees, tot de Eerste Ka- om te komen tot internationalisatie
nie van Europa. Het valt daarom te poldstad en het hoofdbureau van po- mer over trustschap van de UNO over van Ned. Nieuw-Guinea.
begrijpen, dat de eerste reactie van utie zijn op zijn last door militairen Nieuw-Guinea. In die dagen werd al Indien deze vraag niet bevestigend
Britse regeringskringen op de voor- omsingeld. De veerdienst over de gezegd dat Indonesië zich daartegen wordt beantwoord wil de heer An-
steiien van net b ranse staatshoofd Kongo-rivier naar Brazzaville, in zou verzetten, omdat in een dergelijk driessen weten wat de oorzaken zijn
n zeer gereserveerde was. De Bntse voormalig Frans Kongo, is afgesloten, trustschap zou zijn vastgelegd dat van het misverstand, dat heeft geleid
regering is gekant tegen een soort Intussen heeft vice-premier Antoi- Nieuw-Guinea niet bij Indonesië tot het Reuter-bericht. waarin dit
jllf jj -m gevormd ne Gizenga vanmorgen over de radio hoort. Een meerderheid was voor een voornemen aan de regering wordt toe-
bekendgemaakt Loemoemba te steu- trustschap niet te verwachten. geschreven.
Gaulle T 1 1 Minister Luns meende, dat de mi-
ovenal LOeiTIOemba kriigt nist«-PKsident bij z«ngehoor de
j_x beginselen van de regering in de
Niet tevreden.
De Rotterdamse Robby Ouwerkerk, die enige tijd geleden de opmerking
maakte, dat de huidziekten van zij» moeder en broers misschien wel in
val. staan met het gebruik van plantenboter, is dinsdag als een
wonderdokter door minister mr. dr. Ch. J. M. A. van Rooy op het ministerie
van sociale zaken en volksgezondheid in Den Haag ontvangen. In aanwezig
heid van de directeur-generaal voor de volksgezondheid prof. dr. P. Mun
tendam bood de minister Robby een fraaie schooltas aan. Foto boven v.l.n.r.:
mr. dr. Ch. J. M. A. van Rooy, die bovendien een handtekening plaatste
in het knipselboek van het Rotterdammertje, Robby Ouwerkerk, en prof.
P. Muntendam. Bij de fabrikant van Planta in Rotterdam wordt thans
koortsachtig gewerkt aan de bevoorrading van winkeliers met Planta van
de oude samenstelling. Foto onder: Planta in oude samenstelling rolt onaf
gebroken van de band.
steun
beginselen van de regering
kwestie-Nieuw-Guina als bekend had
Geheel akkoord met de uitlatingen
van de minister-president ging de
verondersteld. De persvertegenwoor- heer Lims blijkbaar niet. Toen op
digers hadden m de woorden van de de persconferentie werd dóórge
in een, na een buitengewone kabi- regeringsleider echter iets menen te zej bij: „Ik veronderstel, dat
ik in deze materie een dieper inzicht
van een „vrij Duits comité", dat mi
litairen aanwierf onder de Duitee
krijgsgevangenen in de Sowjet-Unie.
Dii nummer bestaat uit 12 pagina's
gendheden" en zijn pogingen om tot
een onafhankelijke „derde macht"
tussen de Sowjet-Unie en de V. S.
te komen. In Engeland ziet men nl.
het nauwe bondgenootschap tussen
de Britten en de V. S. als de eigen
lijke waarborg voor de veiligheid
van Europa.
ïyiaar dan is het evenzeer begrij-
pelijk, dat men in Bonn aan
zienlijk enthousiaster is over De
Gaulles woorden. Daar waardeert
men diens krachtige houding zeer en
heeft men zijn voorstel, de bestaan
de economische alliantie (economie
en politiek liggen nu eenmaal niet
ver van elkaar vandaan) tot andere
gebieden uit te breiden, met grote
instemming ontvangen. Men ziet
het daar als een verdere versterking
van de groeiende vriendschappelijke
band tussen de West-Duitse Bond
republiek en Frankrijk, of zo men
wil tusen De Gaulle en Adenauer,
en Bonn beseft wonderwel dat een
hechte band met een aangrenzend
sterk Frankrijk van meer waarde is
dan die met een altijd min of meer
weifelachtig Engeland.
Daarentegen staat men in Navo-
kringen vooralsnog scheptisch te
genover de door De Gaulle voorge
stelde verdragswijzigingen. Men
wees er op, dat uitbreiding van het
Atlantische bondgenootschap tot de
landen van het Midden-oosten en
Afrika zoals De Gaulle wil veel
problemen voor de kleine landen zal
oproepen en men twijfelde er dan
ook aan of deze kleine landen een
wijziging van het verdrag in deze
zin kunnen aanvaarden. Dat dit voor
Nederland althans moeilijk het ge
val kan zijn bewijst het commentaar,
dat gisteren in Haagse kringen werd
gegeven.
Minister Luns ging beduusd naar Amerika
„Ik ben er een beetje beduusd van," zei de minister van buitenlandse zaken mr. J. M. A. H. Luns (rechts boven
in het beeld), toen hij tijdens een persconferentie aan boord van de Nieuw-Amsterdam, voor zijn vertrek naar
de Verenigde Staten, zoveel journalisten bijeen zag.
Het Oostduitse persbureau ADN
meldt dat de Oostduitse president
Wilhelm Pieck Leden, woensdag, op
de leeftijd van 84 jaar is overleden.
Wilhelm Pieck werd in oktober
1949 benoemd tot eerste president
van Oost-Duitsland. Hij was toen 73
en had dertig jaar gestreden voor
de communistische zaak. Zijn benoe
ming was een gevolg van zijn ver
kiezing tot eerste voorzitter van de
Duitse communistische partij in '45.
In 1944, na het overlijden van Ernst
Thaelmann in een Duits concentra
tiekamp, had Pieck, die in Moskou
verbleef, de leiding van de partij
overgegnomen.
Pieck heeft een groot deel van zijn
leven buiten Duitsland doorgebracht.
Tijdens de eerste wereldoorlog
vluchtte hij naar Nederland, waar hij
illegale vlugschriften uitgaf. In 1918
keerde hij in het geheim naar Duits
land terug, waar hij in december
1919 meewerkte aan de stichting van
de Duitse communistische partij.
In 1924 woonde hij te Moskou de
begrafenis van Lenin bij en leerde
hij Stalin kennen. Later werd Pieck
gekozen in het uitvoerend bestuur
van de Komintern.
Naar Duitsland teruggekeerd werd
Pieck in 1928 lid van de rijksdag en
in 1929 lid van het gemeentebestuur
van Berlijn. Zijn laatste redevoering
hield hij daags voor het uitbreken
van de brand in de rijksdag. Voor de
nationaal-socialisten hem konden ar
resteren, wist hij naar Parijs uit te
wijken, waar hij. tot in 1939 de oor
log uitbrak, verbleef. Toen reisde hij
naar Moskou, waar hij verbleef tot
de Russen in 1945 Berlijn verover
den.
Gedurende zijn verblijf in Moskou
werkte Pieck mee aan de stichting
HOE
wordt
het
weer?
(Medegedeeld door het KNMI.
Geldig van woensdagavond tot
donderdagavond. Opgemaakt te
11.15 uur)
BIJNA OVERAL DROOG WEER
Bewolkt, maar op de meeste
plaatsen droog weer. Aan van-1
kei ijk weinig wind, later zwak
ke tot matige noordwestelijke,
wind. Weinig verandering in,
temperatuur.
8 Sept.: zon op 06.02; onder 19.12;
maan op 20.43; onder 09.29.
Hoogwaterstanden
8 Sept.: v.m. 5.08; n.m. 5.33.
Het weer in Europa
HELSINKI
regen
11
8
STOCKHOLM
zw.bew.
14
5
OSLO
onbew.
14
4
KOPENHAGEN
regenbui
17
11
ABERDEEN
geh. bew.
13
10
LONDEN
motregen
14
11
AMSTERDAM
geh. bew.
16
10
BRUSSEL
geh. bew.
16
10
LUXEMBURG
mist
13
19
PARIJS
geh. bew.
16
12
BORDEAUX
regen
21
13
GRENOBLE
regen
19
10
NICE
half bew.
22
15
BERLIJN
zw. bew.
15
9
FRANKFURT
zw. bew.
14
5
MüNCHEN
zw. bew.
12
8
WENEN
onbew.
17
11
INNSBRUCK
zw. bew.
14
7
BELGRADO
regen
28
12
ATHENE
onbew.
31
ROME
onbew.
25
11
AJACCIO
onbew.
23
11
MADRID
onbew.
26
10
MALLORCA
onbew.
13
LISSABON
onbew.
30
Korreltje