FABELACHTIGE SCHAT LAG VERBORGEN IN DE SCHOOT VAN MOEDER AARDE Rijkste diamantader ter wereld werd gevonden onder apenbroodboom DE LEIOSE COll KA NT Zes Jaren acbtereen hield Dr. Williamson stug vol. In deze streek van Tanganyika moet (placht hij te zeggen) veel diamant te vinden zijn. Nu, er is daar veel diamant, want de door Dr. Wiliamson ontdekte vindplaats opeenhoping' ware een betere aandui ding) te Mwadui ia zonder weerga op aarde. Het is gemakkelijker (zegt men in het Oost-Afrikaanse land Tanganyika) om binnen te dringen in de zwaarst bewaakte militaire hoofdkwartieren dan de terreinen van Williamson's diamantmijn te Mwadui te betreden. Overdreven is dit niet. Wij althans zouden iedereen ten zeerste willen afraden, zulk een poging tot penetratie in het Tanganyikaanse diamantparadijs te ondernemen. De miljarden, die daar opgetast liggen, worden namelijk met de uiterste zorg bewaakt. Het veiligheidssysteem is tot in de kleinste kleinigheden geperfectioneerd. Een net van geheime agenten buiten en op de terreinen zorgt voor een uitstekende inlichtingendienst. Zware hekken noden niet tot overklimmen. Stramme, stoere Afrikaanse politieman nen zorgen, dat geen vreemdeling zonder de allerbeste papieren of zonder door en door vertrouwd geleide op de onderneming kan komen. Geen wonder! Want daar, Ie Mwtthri, Hgt de rijkste dia- Hlj had gelijk De ontdekker van die fabelachtige schat was een Canadees. Een doorzetter en een man met veel zelfvertrouwen. Zijn studiën aan de universiteit had hij met uitstekend gevolg volbracht. Hij was doctor honoris causa in de natuur wetenschappen. Was? Ja, inderdaad: was. Immers hij kwam op 7 jnauari 1958 te overlijden als een 'der toen rijkste mannen der aarde. Hij was multi-miljardair, dus eigenaar van een vermogen ter waarde van enige duizenden mil joenen guldens! Toch is hij tot zijn dood toe een eenvoudig man gebleven. Hij leefde sober, op het Spaartaanse af, op zijn diamantveld. Hij dankte zijn rijkdom aan de te Mwadui gevonden diamant. Niettemin ging zijn belang stelling eigenlijk uit naar geologische vraagstukken en de tjechniek van de mijnbouw dan naar de waarde van zijn diamanten. Er zijn kunstenaars, die schilderijen maken, wijl dit hun voldoening schenkt en zij zich gedrongen voelen tot scheppend werk. Dr. Williamson (voluit heette hij John Thoburn Williamson), de ontdekker van de „Schat van Mwadui", was in wezen veeleer een mijn- bouwkunstenaar' dan een geldverdiener. Zijn vreugde over zijn succes gold meer het feit, dat zijn inzicht juist was gebleken dan de waarde van zijn vondst. Wat toch was het geval? Op grond van ernstige studie in zijn studeerkamer en van nauwkeurige onderzoekingen in Tanganyika was hij tot de overtuiging gekomen, dat er in de streek van Mwadui diamant, veel diamant zelfs, in de aarde te vinden moest zijn. Zes jaren zocht hij naar de juiste plek. Zes jaren achtereen boekte hij mislukking na mislukking, échec na échec. Toch bleef hij onwankelbaar in zijn overtuiging. En ziet, op een goede dag vond hij aan de voet van een babobab-boom (een apenbroodboom) vlak onder het aardoppervlak een diamant De boom hij staat nog steeds op het diamantterrein was zwaar en zag er wat zorgelijk uit (meende Dr. Williamson). Daarom groef hij er, vond de edelsteen, bekeek hem en zei tegen zijn metgezellen: We zijn er! En inderdaad, Dr. Williamson was er. En hoe! Al heel spoedig bleek, dat het bij die ene diamant niet zou blijven en dat de aarde daar als het ware .geladen' was met die kostbare edel stenen. Nadere onderzoekingen brachten aan het licht dat Dr. Williamson zijn eerste steen had .geraapt' in de brede kop van een paddestoelvormige verticale gesteente-ader, die ,vol zit' met diamanten. De miljarden lagen voor het grijpen. Al spoedig arriveerden de nodige technische in stallaties en arbeiders om de ontginning ter hand te nemen. Politiemannen en bewakingsexperts kwamen in dienst van de ontginningsmaatschappij. Het werk kon beginnen. Eclatant succes Ademloos volgde men alom op aarde in de kringen der diamanthandelaren en juweliers de gang van zaken bij Williamson's onderneming. Het éclatante succes van de fortuinlijke Canadees was in die kringen geruime tijd het gesprek van de dag. Eclatant was het succes stellig! Immers, heden ten dage, enige jaren na de grote apen- broodboomverrassing, is men nog steeds bezig de kop van de .paddestoel' te legen. De hoofdvoorraad diamanten in de steel' is nog ongerept gebleven en zal pas in de ko mende jaren worden .afgetapt'. Sterke, donkere Afrikanen werken gestaag op de diamant- akker van Mwadui en oogsten er dag in dag uit de schatten der aarde. Dat die schatten zeer groot zijn, komt mede, omdat circa 50% van de te Mwadui gevonden diamanten bruikbaar zijn als sierstenen en daarom vier tot vijf keer zoveel opbrengen als industriediamant. En de maatschappij werkt nog pas aan de oppervlakte! Wat de diepte voor verrassingen zal brengen, weet nog niemand. Dat die ver rassingen groot en kostbaar zullen zijn, staat echter reeds als een paal boven water, verzekerde de chef-geoloog, Dr. Mousseau Tremblay (afkomstig uit Montreal) ons met grote stelligheid. In Williamson's voetspoor Dr. Tremblay drukt thans de voetsporen van Dr. William son. Natuurlijk besteedt hij veel aandacht aan de diamant akker van Mwadui, maar tevens houdt hij het oog gericht op mijnbouwmogelijkheden (vooral diamant en uranium, zegt hij) elders in Tanganyika. Gesteentemonsters, foto's, kaarten, rapporten, verhalen (ook al gelden ze als legen den of zijn ze geschreven in jagerslatijn), hij neemt ze allemaal letterlijk dan wel figuurlijk onder de loupe, ja, eigenlijk onder de microscoop. Zo hoopt hij gegevens te verzamelen, die hem in staat zullen stellen, de wereld kond te doen van een .tweede apenbroodboomverrassing' Hij weet echter, dat een zó groot succes als Dr. Williamson boekte, niet tot de waarschijnlijkheden behoort. Zó kwis tig is de natuur maar zelden!, zei hij in zijn laboratorium. Er wordt op de onderneming te Mwadui hard gewerkt, maar het leven is er verder aardig en gezellig. Natuurlijk zijn de lonen en salarissen aan de hoge kant. Als het regent op de kapitein, drupt het immers in de regel op de beman ning! De employé's doen veel aan sport. In hun vrije tijd spreken zij over alles behalve over diamant. Ik kan dat woord niet meer horen, zei een hunner, toen wij met hem zeilden op het stuwmeer, dat moest worden aan gelegd om de onderneming te verzekeren van een gesta dige watertoevoer. Diamant, nee, daar had hij genoeg van. Let wel, figuurlijk gesproken. Wat minder warmte zou hij echter op prijs stellen. En besloot hij Dr. Wil liamson was waarlijk een heel bijzonder mens, een mijn- bouwman' in hart en nieren, die zijn vak en zijn weten schap hoger stelde dan de reusachtige winsten, die beide hem hebben opgeleverd. Bij de foto's Boven links: De toe gang tot 's werelds rijkste diamantmijn in Tanganyika wordt zeer streng bewaakt. Boven rechts: Afrikaan se arbeiders op zoek naar diamanten op 's werelds rijkste vind plaats van diamant. Onder links: Nabij deze zware babobab-boom (apenbroodboom) vond John Thoburn William son vlak onder de op pervlakte zijn eerste diamant, die het begin was van een fabelach tig succes. Hieronder: Multi-mil jardair John Thoburn Williamson, BA.., M. Sc., Ph. D., Hon. D.S., de „Canadese Diamant- keizer", overleed op 7 januari 1958. Canadese ontdekker werd met een slag multi-miljardair

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1960 | | pagina 7