LEIDSE MEISJES BIVAKKEREN IN
NOORDWIJKERHOUTSE BEEMDEN
Prinsheerlijk in 'n koeienstal
Paardenmarkt herleefde met flinke aanvoer
Wijnliande.
Sster
Eerste echte
skelterbaan
van Nederland
Geslaagd experiment van R.K. Vakantiebezigheden
PONDERDAG 28 JULI 1960
DE LEIDSE COURAN1
PAGINA 4
VOORSCHOTEN
Historische optocht ging
de markt vooraf
26 juli i960: de dag, waarop de
paarden markt te Voorschoten nieuw
leven werd ingeblazen. Zo zou men
het kunnen stellen als men let op
de inzet van deze historische dag.
Dit was het verloop: om half negen
kwamen het gemeentebestuur van
Voorschoten en een groot aantal ge
nodigden op convocatie van het
„Comité tot viering van de 28e juli"
bijeen in de raadzaal der gemeente,
waar de voorzitter van het comité,
dr. M. S. Kamminga, in het kort 'n
historisch overzicht gaf van het ont
staan, de groei, het verval en de
herleving van de Voorschotense
paardenmarkt.
De markt is van zeer oude datum.
Het eerst wordt de markt in offi
ciële stukken genoemd in het jaar
1204, toen Voorschoten het markt-
recht kreeg, een privilege, dat aan
de steden was voorbehouden. Uit ge
schriften van die tijd blijkt, dat er
van heinde en verre mensen naar
deze marktplaats kwamen, die toen
2 weken duurde. Alleen op de markt
mocht handel gedreven worden,
daarbuiten niet. Het was toen een
kruismarkt waarvoor tolgelden
werden geheven.
In de loop der tijden is het ka
rakter van de markt veranderd.
Het werd veemarkt en nog weer
later paardenmarkt. In de glorietijd
van het paard telde de markt een
aantal paarden van 2000-3000 stuks.
1959 was het dieptepunt in de ge
schiedenis. Om de traditie te hand
haven werd nog een paard op de
markt geplaatst.
De braderie, in het leven geroepen
om de markt wat meer luister bij te
zetten, was de eerste jaren van haar
opzet geslaagd te noemen, maar de
belangstelling zowel van de midden-
Pilscner per pul 47 ct.
Oud Bruin per pul 42 ct.
Super Pilsener per fles 42 ct.
Origineel Brouwersglas 30 ct.
Glas met voet 60 ct
Deze aanbieding is tijdelijk.
„;i O*»-*,
(Advertentie)
Een groep uit de historische op
tocht, die aan de paardenmarkt voor
afging.
stand als van het publiek taande en
deze aktiviteit was niet in die staat
de dag van 28 juli in ere te houden.
Dit jaar heeft zich een comité ge
vormd, dat zal proberen elk jaar op
nieuw de traditie van de paarden
markt in leven te houden. Het zou
jammer zijn als deze historische dag
voor Voorschoten verloren zou gaan.
Het comité gaat van het standpunt
uit, dat Voorschoten in de randstad
Holland gunstig ligt voor een paar
denmarkt en zeker als de aandacht
wordt gericht op luxe- en pony-
paard.
Burgemeester L. de Kool beant
woordde dit historische overzicht
met een humoristisch toespraakje.
De historie had duidelijk gespro
ken en hij bracht dank aan de ini
tiatiefnemers om de paardenmarkt
in stand te houden. Burgemeester
hoopte dank ook, dat vanavond ge
zegd kan worden: 28 juli 1960 is ge
slaagd. Hierna begaf het gemeente
bestuur zich in open calèches, die
kwamen voorgereden voor een rij
toer door het dorp. Een kleine doch
fleurige historische optocht werd ge
houden. Deze bestond uit een groep
Jagers in kleurrijke uniformen uit
een voorbije tijd. Een groep boog
schutters, een groep met gevolg van
Jacoba van Beieren. Verder liepen
mee de beide plaatselijke muziekge
zelschappen en een groep militairen
van de Koninklijke Marine.
Ruiters te paard gingen de stoet
vooraf. Op het brandweerplein nabij
de Molenlaan werd de stoet ontbon
den en even over tien kon burge
meester L. de Kool de paardenmarkt
openen. Hij zeide hier, dat het ka
rakter van de markt veranderd was.
De hele situatie was in de loop der
jaren gewijzigd, maar de traditie zal
in ere worden gehouden. De braderie
is verdwenen, de middenstand biedt
haar waren weer aan van achter de
ramen, maar er is weer markt. Hij
wenste de kooplui een goede markt
en een goede handel en voor de rest
iedereen een aangename feestdag.
Hierna overhandigde de heer P.
C. Kraayeveld burgemeester L. de
Kool het bekende witte kruis, dat
aan de paal hoort het teken van
de vrijheid en het symool van de
markt en een bakje haver. Even
later stak de burgemeester het kruis
in de paal en voerde de haver aan
een paard, waarmee de markt voor
geopend werd verklaard. Om even
10 uur kon de heer P. C. Kraayeveld
mededelen, dat reeds 200 dieren
ter markt waren gebracht.
Voorwaar al een mooi succes. Direct
na de opening begon het gedraaf
van de paarden en werd er gehan
deld. De handel was willig, hoewel
niet druk. De belangstelling van de
zijde van het publiek was geweldig.
De Voorstraat was druk bezet. Over
al schalde de muziek uit de verster-
Burgemeester de Kool opent de
markt met het aanbieden van een
bakje haver aan een der aangevoerde
paarden.
kers van de opgestelde vermakelijk
heden, en vanaf de toren speelde
Carillonmuziek. Een geroezemoes
van druk pratende mensen, schal
lende muziek, hinnikende paarden;
feestgedruis, dat bij een paarden
markt hoort.
Bodegraalse primeur
Hoewel in Nederland de skelter-
sport nog nauwelijks is gestart en
tot dusver hier en daar gereden werd
op ijsbanen of sintelbanen, zal Bode
graven vrij zeker de eerste echte
skelterbaan krijgen. Naar de mening
van de KNAC, het leidinggevend li
chaam voor deze sport in Nederland,
is nergens de gelegenheid zo ge
schikt als in de Bodegraafse Kuil.
Er zal worden aangelegd een asfalt-
baan van circa 300 m., die tevens
geschikt zal zijn als rolschaatsbaan
en veilig-verkeerstuin, d.w.z. waar
in de jeugd al spelende wegwijs
wordt gemaakt in de regels voor het
verkeer. De raad der gemeente zal
hedenavond over een en ander be
slissen. Het ligt in de bedoeling bij
gelegenheid van de Najaarsmarkt
in september a.s. de eerste skelter-
wedstrijden te doen houden. Hier
voor is een team uitgenodigd uit
Helmond. Voor de overige exploi
tatie zal een stichting worden ge
vormd.
De rechtbank te Frankfort
heeft woensdag een verzoek tot in
vrijheidstelling van de voormalige
rechterhand van Adolf Eichmann, de
oud-SS-officier Hermann Krumey,
afgewezen. De 55-jarige Krumey
wordt beschuldigd van medeplich
tigheid aan de moord op honderd
duizenden Joden in Hongarije in '44.
Burgemeester De Kool plaatst
het marktkruis in de banpaal
van de markt.
In de Zonneveldsloot, vlak naast de
boerderij van boer Van Eeden, heb
ben de meisjes een paradijsje gevon
den. Het liefst zouden ze hier het
grootste deel van de dag doorbren
gen. De konijnen ontbreken ook hier
niet, maar ze hoeven geen kennis te
maken met het water.
Kalkoen kan geen
goed doen, maar
konijnen worden
vertroeteld
BIJ BOER VAN EEDEN, bezijden de Leeweg in Noordwijkerhout, hebben
de koeien in de stal plaats gemaakt voor 17 meisjes uit de stad. Dit
lijkt een ongepaste en niet erg fijne opmerking, maar het is daarentegen
een voldongen feit, dat de meisjes in kwestie er buitengewoon mee in hun
sas zijn. Om de waarheid te vertellen: ze hebben zelden zo'n heerlijke
vakantie gehad.
De 17 meisjes komen uit Leiden en
behoren tot de St. Leonardusgroep
van de stichting R.K. Vakantiebezig
heden. Met 6 stafleden en onder aan
voering en goede zorgen van mevr.
C. v. d. StaakLagerberg van de
Rijn- en Schiekade, zijn zij afgelo
pen maandag in de beste welstand in
Noordwijkerhout aangekomen en zij
zullen er blijven tot de volgende
week woensdag.
Van 16 tot 26 augustus komt er
een grotere groep van 45 kinderen
(de Jozef-, Hartebrug-, Petrus- en
Lodewijksgroepen) naar dezelfde
boerderij om er, weer onder leiding
van mevr. v. d. Staak, hetzelfde ple
zier te zoeken als de zesde klasser-
tjes van de Leonardus in de vrije na
tuur tot nu toe volop gevonden heb
ben.
„Het is de eerste keer, dat wij een
echt bivak hebben", zo vertelde ons
mevr. v. d. StaakLagerberg, toen
wij gisteren het jolige troepje een
bezoek brachten,, „en ik moet zeg
gen, het experiment is ons allemaal
geweldig meegevallen. Tot vandaag
hebben we reusachtig weer gehad;
we hadden het gewoon niet beter
kunnen tr/ffen".
Achter ons hoorden wij een luid
gegil. Een aantal kampeerstertjes
stoof uiteen voor een kalkoense haan
van imposante afmeting. „Nee", ver
klaarde de leidster, „die kalkoen mo
gen ze niet erg". De koele verhou
ding bleek wel wederkerig te zijn,
want het dier liet het vrolijke stel
vierkant links liggen en maakte zich
alleen maar kwaad in het wilde weg,
omdat kalkoense hanen nu eenmaal
kwaad dienen te zijn.
Het eten was net afgelopen en we
volgden mevr. v. d. Staak naar de
grote stal. Links en rechts lagen zij
aan zij de matrassen en luchtbedden,
netjes op de plaats waar anders
koeien, als zij niet meer kunnen pro
fiteren van het jaargetijde buiten en
het malse gras, loom liggen te me
diteren over hun koeieleven.
Aan de stang boven de stenen go
ten voor het voer hingen de hand
doeken en washandjes en links bo
ven de ingang vloog een zwaluwen-
paar bedrijvig in en uit; het woont
daarbinnen boven een balk en de
jongen kwetterden van de honger.
Onder het nest lag begrijpelijkerwijs
geen bed; de ondervinding had al
geleerd.....
Zwemmenen konijnen.
Om onze voeten dartelden enkele
kleuter-poesjes en bij tijd en wijle
glipte er een konijn de stal binnen.
„Daar zijn de kinderen dol op", zei
mevr. v. d. Staak, „als ze de kans
schoon zien, nemen ze die langoor
zelfs mee naar bed".
Met een vrachtauto zijn de meis
jes naar haar kamp gereden, dank
zij de goede zorgen van de heer Baak.
Ze vervelen zich geen moment. Er is
zwemwater, de Zonneveldsloot, naast
de boerderij, dus veilig in de buurt.
Ze zijn er bijna met geen stok uit
te krijgen, vooral 's avonds wordt hier
geplenst.
Maar als mevr. v. d. Staak het
welletjes vindt komen de meisjes er
zonder veel tegensputteren uit. „Want
gehoorzaam zijn ze allemaal, we heb
ben geen enkele last van ze", ver
zekerde ons mevr. v. d. Staak tevre
den.
Na het eten wordt de vaat gespoeld.
De meisjes vinden dat helemaal geen
straf. Ook bij deze „vakantiebezig
heid" zijn de konijnen tegenwoordig.
Links de leidster der Leidse Leonar-
dus-meisjes, mevr. C. v. d. Staak
Lagerberg.
DEHALVE ZWEMMEN maken de
meisjes ook graag wandelingen
naar de bossen rond Noordwijk en
's avonds springen ze bij de boer op
de tractoren, op weg naar de koeien
in de wei als die gemolken moeten
worden.
110 Pannekoeken.
En eten dat ze kunnen. We heb
ben een paar cijfers gehoord; het is
niet mooi meer. Gisteren had mevr.
v. d. Staak, die al het eten zelf kookt,
110 pannekoeken gebakken. „Dat is
zeker voor morgen ook?", hadden de
meisjes verbaasd geroepen, maar
een half uur later waren al de 110
pannekoeken in de maagjes verdwe
nen.
Per dag verorberen de dametjes 6
enorm grote broden en ze zijn verzot
op andijvie met gehakt (zalig) en
trouwens ook op appelmoes. De rode
kool doet het ook best. Er was er een,
die het nog even wilde aanzien, maar
toen ze even geproefd had kwam er
ronduit voor de dag met excuses
aan de betreffende moeder „bij
moeder vind ik de rode kool „vies",
maar deze lust ik wel, hoor".
De meisjes maken hun eigen bed
op, maar ze hebben geen corvee. De
vaten worden gewassen in een grote
teil met sop. Mevr. v. d. Staak wast
af en ieder meisje droogt haar eigen
spullen af; de theedoeken hangen
voor het grijpen. Deze regeling vol
doet uitstekend; de meisjes hoeven dus
nooit te zeggen: nu ben jij aan de
beurt voor afdrogen en ik lekker
niet. Na het eten gaan ze óf even
het water in, of er wordt een spel
letje gedaan.
Om kwart over acht ligt iedereen
onder de wol (de staf waarschijnlijk
niet, daar lieten dames zich echter
niet over uit). „Maar ze slapen niet,
hoor". Mevr. v. d. Staak laat ze nog
een uurtje hun gang gaar en dan
komt ze tegen half tien de stal bin
nen en roept met „generaaV'-stem:
„meisjeshet is de hoogste tijd".
En dan dan slapen ze meteen als mar
motten, tenminsteals er geen
konijn in de buurt is.
's Morgens is het om half acht op
staan. Dan begint er weer een nieu
we, welgevulde dag voor de Leidse
meisje, die zich in een gezonde om
geving naar hartelust maken.
