Kongo's economie onherstelbaar verwoest m, cfamme!ipop T
Trieste aanblik in Leopoldsiad en Maiadi
Loemoemba naar Amerika gevlogen
Katanga teleurgesteld
België
in
MAANDAG 25 JULI I960
51ste JAARGANG
No. 15074
Komt de Kongo
er nog ooit
bovenop?
Directeur J F. J. M. KOENS KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Hoofdredacteur: L. C. J ROOZEN. BUREAUS: PAPENGRACHT 32 u u-„
Telefoon: Directie. Abonnem., Drukkerij 20935; Red. 20015, 25594; Adverten ies 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f0.59 p. w., f2.55 p. maand, f7.50 p. kwartaal. Franco p.p. f8.Advertent. 17 ct p. m.m.. Telefoontjes f 1.50.
GENERAAL WHEELER NAAR
KONGO
De 75-jarige gepensioneerde Ame-
De premier van Kongo, Patrice Loemoemba, is zondag in New York rikaanse generaal Raymond A. Whee-
zijn voorgesteld als dwangmaatregel
van de Belgen", aldus een boodschap
van de Belgische regering aan de VN.
Voorts wordt gemeld, dat de Kon
golese medische assistenten het ver
trek hebbén geëist van alle 500 Bel
gische geneeskundige werkkrachten.
Zij willen de medische diensten zelf
aangekomen voor besprekingen met de secretaris-generaal van de Ver- Ier, tijdens de oorlog plaatsvervan- in handen nemen en zichzelf bevoegd-
enigde Naties Dag Hammarskjoeld. Hammarskjoeld zelf vertrekt dinsdag gend opperbevelhebber der Ameri- heden toekennen, zonder daarvoor de
naar Kongo. kaanse strijdkrachten in Zuid-oost- vereiste opleiding te hebben gehad.
Loemoemba wil de Amerikaanse publieke opinie op de hoogte stellen Azië en chef-staf van de genie, is In sommige gebieden, aldus de mede
van de toestand in zijn land en zal hoogstwaarschijnlijk in Washington en zondagmiddag twee uur op Schiphol deling, wordt het Belgische artsen
Ottowa besprekingen voeren over technische en economische hulp. Van
daag had hij een lunch met Hammarskjoeld, waarvoor ook de delegatie-
geweest op doorreis naar Kongo- Hij onmogelijk gemaakt hun taak uit te
vertelde het ANP, dat hij woensdag voeren. De Belgische regering kon
leiders van de landen, die zitting hebben ia de Veiligheidsraad en van de j j van de secretaris-generaal der digt voorts aan de afgelopen dagen
npfpn Afrikü^ncp Ipflpnctuton var» Hf» Vureniirdp Molme «riron nitcronnHiffil
negen Afrikaanse ledenstaten van de Verenigde Naties waren uitgenodigd.
De Kongolese premier verklaarde onmiddellijk na aankomst op het vlieg-
V.N., Dag Hammerskjoeld, de op- zes mobiele medische eenheden naar
dracht heeft ontvangen zich zo snel Kongo te hebben gezonden, onder
2ÏÏ? ^n^lldRAitl^AVïrienLnZij11 onmiddeIlijke vcr" mogelijk naar Kongo te begeven om wie 20 artsen. Een beroep wordt ge-
P aldaar als technisch adviseur zijn me- daan op de VN om de technische lei-
dewerking te verlenen bij de alge- ding van dè medische teams in han-
mene opbouw van het transport te den van de Belgische artsen te laten
LEOPOLD STAD BIEDT TRIESTE
AANBLIK
NOG ERGER IN IMATADI
Geplunderde en verwoeste huizen water en te land.
Hij werd vergezeld door zijn veel verlen€n'
jongere echtgenote, Virginia Marsey,
met wie hij het vorig jaar in het hu-
De havenplaats Matadi, waar de welijk is getreden. Zij was één van
Met het vertrek van de laatste Bel- vorige week de eerste Marokkaanse de senior-juristen van de wereld-
gische troepen uit Leopoldstad is het troepen zijn aangekomen, biedt een bank en zal in Leopoldville, eveneens
leven in de Kongolese hoofdstad voor nog veel troostelozer aanblik. De in opdracht en ten behoeve van de
de nog achtergebleven Belgen nog plundering is hier algemeen geweest. V.N. als adviseuse op fiscaal gebied
triester geworden. In het centrum De straten liggen vol met vernield werkzaam zijn.
en hen voldoende bescherming te
Opklaringen
De Bilt, 25 juli.
Het KNMI deelt mede:
van de stad, waarnog talloze veria- meubilair en lege flessen. Geen win- Generaal Wheeler wordt in Amerika rug^an^ogeluchWruk^a^d^Brit"
t*n auto's aan het overhaast* vertrek keietalage is aan vernieling ontsnaüt. als een vnnrannstannH +*v>Hnir«ii« Hp- 1 j1
ten auto's aan het overhaaste vertrek keietalage is aan vernieling ontsnapt. als een vooraanstaand technicus be- se eilanden langzaam over onze om-
van het grootste deel van de blanke In de huizen zijn alle kasten openge- schouwd op het gebied van water- geving naar het oosten, gevolgd door
bevolking herinnert, zijn de meeste broken en leeggehaald- Wat de plun- bouwkunde. In 1956 reisde hij naar enkele fronten, behorende bij een
restaurants gesloten. In de randge- deraars niet mee konden nemen werd Egypte, waar hij de leiding had bij nabij IJsland gelegen depressie. De
aan het Suez-ka- met deze fronten samenhangende
bewolking bereikte zondag aan het
„Zal Smit en Co u misschien op- einde, van de middag het westen van
r;euw gaan helpen?" werd op Schip- Iand- waarna plaatselijk ook
meenten zijn vrijwel alle huizen ont- ter plaatse vernield. In de stad pa-
ruimd. trouilleren nog steeds zwaar gewa
pende muiters, die elke blanke keer
Hier en daar is een Europeaan be- op keer aanhouden en controleren,
zig wat bezittingen bij elkaar te De schade aan de haveninstallaties h ffevraaeH
pakken. Het aantal diefstallen door valt mee. De Europese technici zullen
Kongolezen neem hand over hand toe echter niet aan het werk kunnen
ondanks het steeds strengere optre- gaan' voordat hun veiligheid is ver-
„Dat kan ik nu nog helemaal niet klein. Rond de IJslandse depressie
zeggen. Ik ben maar adviseur. Wat stroomt weer drogere polaire lucht
den van de politie. Kongolese opko- zekerd. Geschat wordt, dat minstens er K°nS° allemaal gedaan moet naar Wèst-Europa. Deze was maan-
pers trekken langs de nog bewoonde 2.000 VN-militairen nodig zijn om de worden en door wie, dat zal eerst dagmorgen reeds tot dicht bij ons
woningen of „meneer nog wat te muiters van de Kongolese weermacht rustig bekeken en met Kongolese land genaderd en morgen zal zij
koop heeft" en regelmatig ziet men en politie te ontwapenen. Bij hen autoriteiten besproken moeten wor- reeds tot in Duitsland zijn doorge
Kongolezen met hun „koopjes" van hebben zich bovendien duizenden ^en- Maar je kunt nauwelijks zo'n drongen. Er zullen dan opnieuw op
matrassen tot kinderwagens en ta- Kongolese burgers gevoegd. Het internationaal project uitvoeren zon- kiar^gen voorkomen. De kans^op
pijten naar de Afrikaanse wijken wordt dan ook onwaarschijnlijk ge-
trekken. De ledige huizen worden acht, dat de grote Kongolese in -en
der Hollanders". buien is gering, daar de stabiliteit
van de aangevoerde lucht tamelijk Ter gelegenheid van het eeuwfeest van de r.k. Kerk in Volendam heeft
r - De Kongo-rmer beert over een al- js< Er zijn nog geen tekenen, de nieuwe bisschop van Haarlem, mgr. J. van Dodewaard zondagmiddag
vooreen groot deel betrokken door uitvoerhaven in de komende veertien stand van 240 km. een verval van ^ie erop wjjzen, dat op korte ter- het nieuwe bejaardencentrum van Volendam ingezegend. Bij deze gelegen-
de VNL troepen. Ook het politieke le- dagen weer op gang kan worden ge- ruim 200 meter. „Op de Amazone-ri- mijn een einde komt aan de toe- heid bood de oudite bewoonster van het centrum de bisschop een Volen-
ven staat vrijwel stil. Met het vertrek bracht. Bovendien is de monding van vier in Brazilië is het de grootste ter stand met overheersend westelijke dammer pop aan (foto), welke hij met kennelijk genoegen in ontvangst
van Loemoemba zijn Kamer en Se- de Kongo-rivier door het achterwege wereld, gerekend naar de hoeveel- winden nam.
naat op reces gegaan.
Gemiste kansen!
blijven van baggerwerkzaamheden heid water, die in zee wordt gespuid,
aan het verzanden en schepen gro- Door het grote verval slibt zij snel
ter dan 10.000 ton kunnen er al niet dicht. Er moet dus eigenlek voort-
- meer binnenlopen. Vóór de onlusten durend gebaggerd worden".
was de haven toegankelijk voor sche
pen van 16.000 ton.
GEVAAR VOOR EPIDEMIEëN
Fnkele dagen geleden is eindelijk
het „Voorlopig Verslag" ver-
ECONOIVHSCHE TOESTAND
HOPELOOS
schenen van de commissie voor on
derwij s-zaken uit de Tweede Kamer
over het wetsvoorstel, dat minister dige Smets, een voormalig econo-
Cals op .21 oktober 1957 indiende misch raadgever van de Kongolese
en waarin hij een regeling voorstel- president Kasavoeboe, heeft zondag
de tot het 1- - - -
heden
derwijs. .Johannesburg Sunday Express" ver-
Rond die tijd was de onderwijs- ^jaard dat het gehele gebied van de
rAi-niAiivmnff in no irorcnnillonno c+n
De Belgische regering heeft secreta
ris-generaal Hammarskjoeld van de
De Belgische economische deskun- Mndag S™aarschuwd tegen het
gevaar van epidemieën in Kongo als
Dit Dammer bestul ait 10 pagina's
gesteld en bedroefd" te zijn over de
.in Kongo als ya. w j gesteld en
21 oktober 1957 indiende misch raadgever van de Kongolese gevolg van het vrijwel volledig uit- rllSSChlSn Vef6n!QQ6 weigering van België, de zaak van
nii een reselint? voorstel- nvacirianf irocoirAokoo v»oofë „nndA» Kifinira
het verlenen van grotere vrij- te Toha^bu^ in«nonderhond ™Uen van de medische diensten, f1/ J'
bij de mrichtmg van het on- mej. een vertegenwoordiger van de „Sinds de onafhankelijkheid heeft de Vuil ixuliyu
Katanga in de Verenigde Naties te
verdedigen. „Wij hebben genoeg be
wijzen van onze loyaliteit, toe wij-
Knmmlese hevolkine zich ireleideliik ding en vriendschap gegeven om een
wrnipil .nfl - u~ S— O IT bev„g ZiCh gelelde,ljk De minister van binnenlandse za- beroep op België te kunnen doen",
vernieuwing m de verschillende sta. eeneden-Kongo in een staat van vol- onttrokken aan alle preventieve ge- ken van Katanga, Godefroid Moenon- zo zei Moenongo op een persconfe-
wel iede^normaal dcnkend^bèlang" ledige M0n0raische instorting ver- neeskundige maatregelen, die haar go, heeft verklaard „verbaasd, teleur- rentie in Elisabethstad
keert en dat het zich economisch "Moet Katanga eerst wanordelijk-
stellende zag er de noodzaak van
in en aan de horizont verschenen al waarschijnlijk nimmer meer zal her-
de plannen, die mr. Cals een jaar s j
later in zijn befaamde „Mammoet- Hij verklaarde zondag j.l. uit Kon-
wet" zou neerleggen. vertrokken te zijn, na alle hoop te
In oktober 1957 kon evenwel ook hebben opgegeven op redding van de
iedereen op zijn vingers uittellen, economische samenstelling van de
dat het wel enige tijd zou durén, Kongolese republiek,
alvorens vèr reikende vernieuwings
plannen zouden kunnen worden ver-
werkelijkt. Vandaar, dat minister
Cals dus alvast met suggesties bij de reeds het Voorlopig Verslag op de
Kamer kwam om min of meer bij mammoemwet is verschenen (eind
wijze van experiment de onderwijs- juni j.l.) nog wel betekenis hecht
wereld zelf naar nieuwe vormen te aan een verdere behandeling van zijn
laten zoeken hetgeen ook aan het vrijheids-voorstellen. Bedoelde leden
beraad en de discussies over meest suggereren verder, dat zulk 'n voort-
definitieve vormen ten goede zou zetting toch wel onjuist zou zijn.
komen. Men zou zich kunnen afvragen of
De nadrukkelijke bedoeling was er onwaarachtiger gepraat kan wor-
bovendien de experimenteer-periode den dan hier is gedaan! Deze leden
slechts vijf jaar te laten duren. De droegen er toe bij, dat het wetsont-
voornaamste punten uit de voor- werp bijna drie jaar vrijwel onaan-
stellen-Cals waren: nieuwe toela- geroerd bleef liggen (de tegenzin
tingsvormen (zonder verzwakking van de commissie-voorzitter dr. Ti-
van de eisen evenwel); mogelijkhe- lanus (CHU) was zo overduidelijk,
den om van de starre leerplannen dat men voor de mammoetcommissie
af te kunnen wijken, ook om aan- naar een andere president verlang -
passing voor nieuwe leerlingen ge- de) en nu komen zij doodleuk vra-
makkelijker te maken; scholen-com- gen, of de minister het soms ook
binatie en 't afvoeren van wiskunde wat aan de late kant vindt gewor-
voor gymnasium A, Grieks of een den
moderne taal voor gymnasium B en Dan achten we veel meer realiteit
een moderne taal voor HBS-B. Be. gelegen in de spijtige opmerking van
langstellenden zullen zich overigens gelukkig „zeer vele leden", dat het
deze zaken in algemene zin nog wel wetsvoorstel eerst drie jaar na de in-
herinneren. diening een begin van behandeling
heeft gekregen, al moeten we hier
Nu de Kamer-commissie eerst na een beetje aan krokodillentranen
drie jaar met haar eerste denken. Een te ernstiger feit, zo
reactie is gekomen, moet men toch wordt door die leden erkend, nu de
wel de verzuchting slaken, dat hier minister toch aanzienlijke steun had
veel tijd is verknoeid en een reeks behoren te worden verleend bij zijn
goede kansen werden gemist. Helaas pogingen om tot groter wettelijke
is die lange duur voor 't beredderen vrijheden te komen. Daarop volgen
van onderwij s-zaken in de Tweede dan uitingen van waardering voor
Kamer symptomatisch. Had men de bepaalde onderdelen van het ont-
voorstellen van mr. Cals wat vlot- werp en de normale parlementaire
ter aangevat en tot uitvoering ge- beraadslaging, waarin sommige
bracht, dan was inmiddels een schat voorstellen een zeer goede beurt
van ervaring opgedaan, die veel blijken te maken. Waarom dan zo
„deskundige" debaters thans won- onverkwikkelijk laat met deze re
derwei rondom de „Mammoetwet" acties?
blijken te kunnen gebruiken. Dat ook hier kritiek is, kan na-
Zéér merkwaardig is echter, dat tuurlijk alleen maar gezond genoemd
het Verslag van de commissie wordt worden. Dat die evenwel zó (veel
geopend met een olijke vraag van té) laat komt, valt naar ons oordeel
„verschillende leden", onder welk niet goed te praten en raakt de ge-
afgesleten geheimzinnigheids-etiket hele Kamer,
men wel de meest trage lieden op
LOEMOEMBA IN LONDEN
(Medegedeeld door het KNMI.
Geldig van maandagavond tot
dinsdagavond. Opgemaakt te
11.15 uur).
WESTELIJKE WIND.
Perioden met zonneschijn en
op de meeste plaatsen droog
weer. Zwakke tot matige, aan de
kust af en toe vrij krachtige
wind tussen zuidwest en west.
Weinig verandering in tempera
tuur.
heden, moord en verkrachting orga
niseren en zich schuldig maken aan
woordbreuk „zoals Loemoemba",
voordat de beschaafde wereld aan
dacht aan haar besteed?", zo vroeg hy
zich af.
Premier Moise Tsjombe van Ka- w
tanga heeft zaterdag op een perscon-
ferentie een plechtig beroep gedaan 27 Juli: zon op 04.53; onder 20.36;
op president Kasavoeboe van Kongo maan op 08.51; onder 22.05.
en op andere Kongolese leiders om
met hem samen te werken bij de
bouw van „de Verenigde Staten van
Kongo". Hij ontkende, dat de onaf
hankelijkheidsverklaring van Katan
ga tegen de Kongolese natie zou zijn
gericht. De provincie had zich slechts
afgescheiden om economische onder
gang en anarchie te voorkomen.
Hoogwaterstanden
i Juli: v.m. 4.57; n.m. 5.20.
Drie militairen bevrijd.
Het Belgische ministerie van lands
verdediging heeft zaterdag in Brussel HELSINKI
medegedeeld, dat de vrijdag in Ka-
lese muiters.
Volgens een officiële mededeling
vormden deze muiters, die waren ge
werden vastgehouden. Nadat de mui
ters een ultimatum hadden afgewe
zen, werden de Belgische troepen,
Aan Belgische zijde vielen twee do
den. Zes soldaten,onder wie de drie
bevrijde gijzelaars, werden gewond.
Het weer in Europa
De weerraporten van hedenmor
gen 7 uur luiden:
max. min.
HELSINKI
geheel bew.
21
13
STOCKHOLM
regen
17
14
OSLO
licht bew.
21
11
KOPENHAGEN
mn bew.
20
13
ABERDEEN
zwaar bew.
23
11
LONDEN
regenbui
21
16
AMSTERDAM
regen
20
15
BRUSSEL
regen
21
14
LUXEMBURG
geh. bew.
19
10
PARIJS
zwaar bew.23
16
BORDEAUX
geh. bew.
22
17
GRENOBLE
onbew.
23
9
BERLIJN
onbewolkt
20
10
NICE
onbewolkt
25
17
FRANKFORT
geh. bew.
22
8
MUNCHEN
half bew.
16
10
ZURICH
zwaar bew.
20
7
GENEVE
licht bew.
21
7
LOCARNO
onbew.
25
10
WENEN
regen
15
11
INNSBRUCK
half bew.
16
BELGRADO
regen
18
11
ATHENE
onbewolkt
33
ROME
onbewolkt
30
14
AJACCIO
onbew.
24
13
LISSABON
onbewolkt
36
20
Korreltje
Het 1500 ton metende Duitse
vrachtschip „Harald Ottens" uit
Cuxhaven, dat op weg was naar Ko
penhagen met een lading cokes, is Het zyn dwazen, die het kleine in
zaterdagavond in de Oostzee gezon- het leven niet achten of op pr(js stel-
XT ken na een aanvaring met het Rus. len. Zonder daarmede rekening te
- Voor volgende gelegenheden is dit Op zyn vliegtocht van Kongo naar New York heeft de Kongolese premier sische schip „Askold" De 17 leden houden is men nooit tot iets groots
de onderwijs-teerton van de Tweede hopelijk een „les" om de eigen vrij- Patrice Loemoemba Londen aangedaan. Op het vliegveld London Airport van de bemanning van het Duitse of voortreffelijks in staat Ook daar-
Kamer mag herkennen, of de minis- heden tot onbeperkte tijdsverspilling werd hij begroet door de Britse minister van staat voor buitenlandse zaken, vaartuig zijn door de „Askold" op- voor behoort de mens zich te trainen
ter in dit stadium nu immers ook wat in te tomen! John Profumo. gepikt Frederik v. Eeden.