S)e ftzidócGoti/ta/nt
Belgische rechizetting van valse beschuldiging
ULTIMATUM VAN DRIE DAGEN
DE KONGO IN DE VEILIGHEIDSRAAD Naar de Veiligheidsraad
Russen eisen terug
trekking der Belgen
Spanning in
Stanleystad
700.000 televisie
toestelen
De lasien van de vrijheid zijn voor een ander
DONDERDAG 21 JULI 1960
51ste JAARGANG
No. 15071
Directeur J F. J. M, KOENS
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUS: PAPENGRACHT 32
Loemoemba
en de
boze Belgen
Telefoon: Directie Abonnem., Drukkerij 20935; Red. 80015, 25594; Adverten ies 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.59 p. w., f2.55 p. maand, f7.50 p. kwartaal. Franco p. p. f8Advertent. 17 et p. m.m.. Telefoontjes f 1.50.
De Veiligheidsraad van de Verenigde Naties is vannacht (om 02.15) uur
Ned. tijd) bijeengekomen om de situatie in Kongo te bespreken.
De Sowjet afgevaardigde heeft een resolutie ingediend, waarin binnen
drie dagen terugtrekking van alle Belgische troepen uit Kongo wordt ge
ëist. Tevens wordt voorgesteld dat de Veiligheidsraad een beroep doet op
alle leden van de Verenigde Naties de territoriale onschendbaarheid van
de republiek Kongo te eerbiedigen en geen acties te ondernemen, die een
inbreuk op deze onschendbaarheid kunnen zijn.
De Rus beschuldigde België ervan de jonge republiek „te willen verstik
ken en verminken." „België zendt vliegtuigen met raketten naar Kongo en
de Belgische troepen leggen versterkingen aan, hetgeen een bewijs vormt
dat zij van plan zijn een langdurige oorlog te voeren."
De afscheiding van Katanga stemt overeen met de wensen van de wes
telijke en kolonialistische mogendheden" en kan worden gekenschetst als
„economische agressie", aldus de Sowjet-afgevaardigde.
De Sowjet-Unie protesteert met de meeste klem tegen de aanwezigheid
in Kongo van een detachement Amerikaanse troepen, „onder het voor
wendsel behulpzaam te zijn bij de evacuatie van vluchtelingen" en pro
testeert eveneens tegen het afwijzen van het aanbod van Guinese troepen
ter beschikking van de Verenigde Naties te stellen.
Het zenden van troepen, waarom de volkerenorganisatie niet heeft ge
vraagd zou „elke poging om orde en rust in Kongo te doen weerkeren
ernstig in gevaar brengen," aldus de Amerikaanse vertegenwoordiger Ca
bot Lodge.
De Verenigde Staten zullen het optreden van de Verenigde Naties in
zake Kongo krachtig blijven steunen. Dit optreden is de beste manier om
de orde te herstellen en om een spoedige terugtrekking in fasen van de
Belgische troepen mogelijk te maken.
Cabot Lodge herinnerde aan berichten „als zou de Sowjet-Unie recht
streeks met troepen in Kongo tussenbeide komen" en verklaarde in dit
verband, dat de Verenigde Staten enkele dagen geleden een formeel ver
zoek van de Kongolese regering om het zenden van troepen hebben ont
vangen. De Amerikaanse regering blijft echter by haar standpunt dat alle
hulp via de Verenigde Naties moet lopen.
„Met de andere leden van de Verenigde Naties zullen wij doen wat
noodzakelijk is om de komst van troepen, waarom de volkerenorganisatie
niet heeft verzocht te verhinderen." Hierna werd de zitting van de Veilig
heidsraad tot vanavond (donderdagavond 20 uur Ned. tijd) verdaagd.
Bij de aanvang van de vergadering
heeft de secretaris-generaal van de
UNO rapport uitgebracht.
Hammarskjoeld zeide de toekomst
„hoopvol, zoniet met absoluut ver.
trouwen tegemoet te zien". Het is
niet uitgesloten, dat de V. N-strijd
macht in Kongo zal worden vergroot,
maar hierover moet nog overleg ge
pleegd worden.
De Amerikaanse generaal Wheeler
zal zich naar Kongo begeven om een
onderzoek in te stellen naar de mo
gelijkheid om verzanding van de
Kongo te voorkomen.
De V. N.-strijdmacht in Kongo kan
geen partij zijn in interne conflicten,
aldus Hammarskjoeld, kennelijk doe
lend op de tegenstellingen tussen
de premier van Katanga Tsjombe en
de centrale regering.
Maar de troepen zijn gemachtigd
op het gehele grondgebied van de re
publiek Kongo „als een eenheid" te
opereren, zo liet hij er op volgen.
Hammarskjoeld liet doorschemeren,
dat hij Tsjombe hiervan op de hoogte
heeft gesteld.
„Het optreden van de Verenigde
Naties in Kongo is het belangrijkste
wat de volkerenorganisatie tot op he
den heeft ondernomen. Wij staan bij
een keerpunt in de geschiedenis. Het
betreft de toekomst van Afrika en
wellicht de toekomst van de wereld".
Kongo beschuldigt.
De tweede spreker was de verte
genwoordiger van Kongo, Kanza. Hij
zeide het te betreuren, dat Kongo
België thans moet aanklagen wegens
schending van het zeer onlangs ge
sloten vriendschapsverdrag.
Met betrekking tot de gruwelen,
die zich in Kongo hebben afgespeeld
verklaarde Kanza, dat de Kongolese
regering „bereid is te erkennen, dat
PARLEMENTAIRE
DEMOCRATIE
n
Om allereerst nog even terug te ko
men op onze slotopmerking van
de vorige keer: de „politiek", zoals
wij daarvan in ons land de beste op
vatting behoren te hebben, is be
paald niet (altijd) gelijk aan de
wens van de meerderheid, ook niet
aan die van „het gehele volk". Af
gezien nog van het feit, dat laatstge
noemde term sommigen vrij gemak
kelijk in de mond ligt (men zou kun
nen zeggen, dat zich bijvoorbeeld
voor een „onbeperkte toto" toch
eigenlijk in hoofdzaak alleen de daar
bij geïnteresseerden hebben uitge
sproken) moet toch worden gesteld,
dat het aanvaardbaar compromis,
mede uit hoofde van verdraagzaam
heid bij beslissingen ook een grote
rol heeft te spelen. Men zou anders
zo licht van de politiek, die via be
raadslaging de kunst van het be
reikbare pleegt in te houden, bij de
een of andere vorm van dictatuur
zelfs in de z.g. democratie belan
den!
jV/Iaar om nu op ons uitgangspunt
het gewenste beraad ingevolge
de motie-Romme terug te komen:
naast enigszins excessieve misvattin
gen aangaande de politiek bestaan er
ook wel twijfelgevoelens, die ieder
bij zich kan voelen opkomen, die het
wel met onze parlementaire demo
cratie meent en die haar in de ge
stalten, waarin ze zich vertoont, be
langstellend gadeslaat.
Die gevoelens betreffen naar onze
overtuiging in de eerste plaats de
zich herhaaldelijk opdringende con
statering, dat er voor een efficiënter
werkwijze van de Staten Generaal
(laat ons kortheidshalve ons maar
tot de Tweede Kamer bepalen) nog
wel wat bijdragen gegeven zouden
kunnen worden. Zo veel belangrij
ke zaken moeten veel te lange tijd
op behandeling wachten, terwijl de
kostbare tijd vaak wordt gevuld met
wat men soms wel politieke beuzela
rijen zou kunnen noemen. Prof Rom-
me gaf destijds als voorbeeld een
tijdrovend Kamerdebat over.... de
winkelsluitingstijden in de St. Nico-
laasweek. Men zou naar onze smaak
dat voorbeeld kunnen aanvuren met
bepaalde onderdelen van het recente
„beraad" over de dierenbeschermings
wet e.d.
Men moet zich immers toch wel af
vragen, of in een steeds dynamischer
wordende tijd ook dé Kamers zich
niet hebben aan te passen door on
der meer taken af te stoten, die el
ders heel waarschijnlijk vlotter en
ook in een geschikter milieu zouden
kunnen worden afgedaan. Wij den
ken met name aan de publiekrechte
lijke bedrijfsorganen, waarvan er
sommige ook tot stimulering van
de publieke interesse wel wat
meer bevoegdheden zouden kunnen
gebruiken.
Veel van het doen en laten in de
Kamers gaat naar onze stellige over
tuiging nog te zeer in de trant „der
vaderen". Men is thans volop doen
de in materiële zin de outillage van
de Tweede Kamer door verbouwing
en uitbreiding van haar huisvesting
te verbeteren. Het zou een prachtig
resultaat zijn wanneer tegelijkertijd
met de voltooiing van die moderni
sering ook in niet-materiële zin de
nodige wijzigingen werden toege
past.
Wy denken voorts aan een gaande
weg inschakelen van „maatschap
pelijke organen", waarvan we er in
ons staatsbestel thans nog geen heb
ben, maar die bijvoorbeeld wel reeds
in het ontwerp „Mammoetwet" van
minister Cals zoiets als een prena
taal bestaan leiden. Ook prof. Romme
moet daarop destijds hebben ge
doeld, toen hij op een (nieuwe) be
zinning op de juiste taken van het
parlement aandrong.
Blijft dan over de vraag, hoe de
Kamers het restant van haar werk
zaamheden, dat een voldoende soor
telijk gewicht moet hebben, zal af
doen. Na een onderzoek van de ta
ken, dus een aangaande de werkwij
ze. Daaromtrent zou eveneens veel
te zeggen zijn Wij willen dat bij ge
legenheid nog graag eens doen, ten
einde ditmaal niet te uitvoerig te
worden.
Moge de regering inmiddels een
eerste stoot geven voor een begin
van parlementaire beraadslaging over
deze kwesties!
onmatigheden hebben plaatsgehad".
„Daarentegen is zij verheugd de orde
te hebben kunnen handhaven, ter
wijl de Belgische provocaties en kne
velarijen slechts zijn toegenomen".
Kanza noemde vier voorwaarden
opdat „de Kongolezen hun hart weer
openstellen voor België":
stopzetting van het agressieve
optreden van de Belgische troepen
d.w.z. geen verdere versterking van
de Belgische legermacht in Kongo.
zo spoedig mogelijke terugtrek
king der Belgische troepen van Kon
golees grondgebied.
geen erkenning van de onafhan
kelijkheid van Katanga.
een erkenning dat de Kongo
lese regering bevoegd en bekwaam is
om de levens, bezittingen en inves
teringen van Belgen en andere bui
tenlanders in Kongo te beschermen.
Belgisch antwoord.
De Belgische minister Wigny her
innerde aan de talrijke berichten
over mishandelingen, martelingen en
verminkingen, aanrandingen van
vrouwen en meisjes en moordpar
tijen.
„Gelooft u dat wij, wanneer wij
werkelijk een complot hadden ge
smeed, onze vrouwen en dochters
bij u, mensen zonder eergevoel, in
de hel zouden hebben achtergela
ten?" zo riep Wigny uit, zich recht
streeks tot de Kongolese afgevaardig
de wendend.
„De waarheid is, dat u de muiten
de troepen niet meer in de hand had
en uw regering heeft niets gedaan,
kon niets doen, om hen te kalmeren.
„Ons tussenbeide komen was
agressie noch waanzin maar wordt
verklaard door het feit dat de Kon
golese regering niet bij machte was
de orde te herstellen, terwijl de ra
dio bleef oproepen tot geweldpleging
en moord", aldus de Belgische minis
ter.
„Overal waar wij tussenbeide zijn
gekomen, was het om vrouwen en
kinderen te redden".
GEEN FEEST IN BELGIE
De 21 ste juli pleegt in België de
nationale feestdag te zijn, waarop
met talloze manifestaties en plechtig
heden de bevrijding wordt herdacht.
De gebeurtenissen in Kongo heb
ben de regering doen besluiten alle
festiviteiten af te gelasten en alleen
aan het feit, dat vrijwel alle over
heidsdiensten zijn gesloten en van
vele gebouwen en woningen de na
tionale vlag wappert is het bijzon
dere karakter van deze dag te mer
ken.
De wreedheden, die in Kongo te
gen hun landgenoten zijn bedreven,
is voor een aantal Brusselaren aan
leiding geweest de vlag halfstok te
hijsen.
HAMMARSKJOELD VIA
SCHIPHOL NAAR BRAZZAVILLE
Verwacht wordt, dat de secretaris
generaal van de Verenigde Naties,
Dag Hammarskjoeld, zondag 24 juli
per DC8-vliegtuig van de KLM uit
New York zal vertrekken om via
Schiphol naar Brazzaville te reizen,
waar hij maandag 25 juni zal arrive
ren. De DC8 wordt zondag om 12.40
op Schiphol verwacht. Om 14.15 uur
zal de heer Hammarskjoeld de reis
per KLM DC-7c naar Brazzaville
voortzetten.
In Stanleyville zijn woensdag drie
vertegenwoordigers van het voorma
lige bestuur in Kongo door de Kon
golese autoriteiten aangehouden. Zij
worden ervan beschuldigd „een sa
menzwering tegen de Kongolese
staat" te hebben beraamd. Verwacht
wordt, dat ze het land zullen wor
den uitgezet. Het zijn de voormalige
gouverneur van de provincie Kasai,
Goffin, de voormalige burgemeester
van Stanleystad de heer Depoorter,
en de chef van diens kabinet, Dele-
court. Volgens donderdagochtend
onvangen berichten heerste er in
Stanleystad een ernstige spanning
tussen de Kongolese troepen en de
eenheden van de V.N.-strijdmacht,
bestaande uit militairen uit Ghana
en Ethiopië.
De Europese bevolking zou verder
blootstaan aan mishandelingen, ver
volgingen en arrestatie. Alle radio
amateurzenders in de stad zijn in be
slag genomen.
De plaatselijke commandant van
de V.N.-troepen heeft om verster
kingen gevraagd om het vliegveld
van de Kongolese muiters te kun
nen overnemen en om te beginnen
met de ontwapening van zowel de
politie als de weermacht.
Verder wordt gemeld, dat Kongo
lese burgers vluchtelingen, die wor
den geëvacueerd uit de plaats Boe-
nia uit de Oost-provincie hebben
aangevallen.
Er werden geen slachtoffers ge
meld. Wel zouden bezittingen van de
evacué's verloren zijn gegaan.
In het blad van de nationale Kon
golese beweging, de partij van Loe
moemba, wordt donderdag tegelij
kertijd een heftige aanval gedaan
op de Belgen en een beroep op hen
gedaan het land niet te verlaten.
De evacuatie van de Europeanen
noemt het blad een doorgestoken
kaart om de internationale opinie te
beïnvloeden en een buitenlandse in
menging in de zaken van Kongo uit
te lokken. Op dezelfde pagina heeft
het blad een lang artikel, waarin
„de Europeanen wordt gesmeekt niet
te vertrekken en Kongo niet aan zijn
lot over te laten".
Uit Afrika is een delegatie in New York aangekomen voor het bijwonen
van de zitting van de Veiligheidsraad der V.N. over Kongo. We zien hier
van rechts naar links op het vliegveld: Thomas Kanza, gedelegeerd minister
voor Kongo bij de V.N., Andre Mandi, minister van buitenlandse zaken
van Ghana, Andre Matoebanzoeloe, attache van Mandi, en generaal-majoor
Henry T. Alexander, (telefoto)
Wisselvallig
DE BILT, donderdag 10 uur: Ach
ter de randstoring, die woensdag veel
buien veroorzaakte, breidde zich een
rug van hoge luchtdruk over onze
streken uit, waardoor tegelijkertijd
een gebied met opklaringen mee
kwam. Hierachter volgt een Oceaan
front met een regenzone, die intus
sen tot de Ierse Zee is doorgedron
gen. Verwacht wordt, dat dit front
donderdagavond de Nederlandse kust
bereikt. Morgen zal na de frontpas
sage de wind naar zuidwest tot west
draaien en maritieme lucht blijven
aanvoeren, waarin, naast opklarin
gen, ook weer enkele buien voorko
men. De temperaturen bereiken on
geveer dezelfde waarden als van
daag.
Op 1 juli waren er bij de dienst
luister- en kijkgelden 691.323 televi
sietoestellen tegen 678.787 op 1 juni
van dit jaar. Gisteren, 20 juli werd
het 700.000ste toestel aangemeld.
In de eerste helft van 1960 werden
106.557 tv ontvangers geregisteerd,
d.w.z. acht procent meer dan in het
corresponderende tijdvak van 1959,
toen de oogst 98.614 bedroeg aldus
een communique van de PTT.
Hoe snel de televisie in Nederland
ingang heeft gevonden blijkt uit het
volgende staatje:
2 januari '57 100.000
16 oktober '57 200.000
29 april '58 300.000
12 januari '59 400.000
24 juli '59 500.000
19 januari '60 600.000
20 juli '60 700.000
In de loop van juni steeg het aan
tal geregistreerde radio-ontvangtoe
stellen van 2.638.756 tot 2.643.146.
Voorts waren er op 1 juli j.L
484.533 aansluitingen op het draad-
omroepnet tegen 485.262 op 1-6.
Dil Dommer bestaat uit 12 pa(ina'i
HOE
wordt
het
weer?
(Medegedeeld door het KNMI,
geldig van donderdagavond tot
vrijdagavond, opgemaakt te
11.15 uur).
ONBESTENDIG
Vrij veel bewolking met aan
vankelijk enige regen, morgen
overdag plaatselijk enkele buien
en matige, later af en toe vrij
krachtige naar west ruimende
wind. Weinig verandering in
temperatuur.
22 Juli: zon op 04.46; onder 20.46;
maan op 03.49; onder 19.35.
Hoogwaterstanden
22 Juli: v.m. 2.37; n.m. 3.02.
Het weer in Europa
De weerrapporten van hedenmor
gen 7 uur luiden:
temp. gist.
min. max.
HELSINKI licht bew. 22 13
STOCKHOLM zw. bew. 19 10
KOPENHAGEN licht bew. 20 12
ABERDEEN zwaar bew. 16 9
LONDEN zwaar bew. 18 13
AMSTERDAM zwaar bew. 17 9
BRUSSEL zwaar bew. 19 12
LUXEMBURG zwaar bew. 19 10
PARIJS licht bew. 22 11
BORDEAUX onbewolkt 23 11
onbewolkt 21 12
licht bew. 26 19
geheel bew. 24 16
zwaar bew. 24 14
regen 17 13
licht bew. 22 11
onbewolkt 22 8
onbewolkt 26 14
zwaar bew. 26 17
regen 18 14
onbewolkt 35 25
onbewolkt 33 20
onbewolkt 27 16
licht bew. 32 18
onbewolkt 31 16
GRENOBLE
NICE
BERLIJN
FRANKFORT
MUNCHEN
ZURICH
GENEVE
LOCARNO
WENEN
INNSBRUCK
BELGRADO
ROME
AJACCIO
MADRID
LISSABON
Korreltje
Meer dan zeshonderd Zweedse militairen, die deel uit maakten van het leger der V.N. in de strook van Gaza,
zijn op weg naar Kongo ter versterking van de V.N.- troepen, welke daar reeds zijn ingezet voor het bewaren
van de orde. Na een treinreis van achteneenhalf uur door de snikhete woestijn van het schiereiland Sinai,
rijn de mannen in Cairo aangekomen, waar zij zich zwetend van hun zware bepakking ontdeden om op Dapperheid is de kracht der zwak
verder transport te wachten. ken. Fenelon.
