Honderd-vijf-en-twintig stammen
in één staat
AUSTRIA-
EXPRESS
IN DE CABINE
Tien jaar Katholieke Kinderuitzending
in de gemeente Alkemade
DINSDAG 21 JUNI 1960
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 5
De Belgische Kongo wordt op 30 juni 1960 onaf
hankelijk. Maar wat dar? Hoe zal het gaan? Menige
Belg en menige Kongolees vraagt zich af hoe het
verder zal gaan met de onafhankelijkheid van de
Kongo, die zo gemakkelijk werd verkregen. De
blanken, die tot dusver een zeer groot geduld aan
dag hebben gelegd, hebben met schrik en ver
bazing moeten beleven, dat Brussel hen zonder meer
prijsgaf, zonder enige garantie voor de toekomst....
dat de Belgische Kongo met miljarden guldens aan
investeringen een gebied viermaal zo groot als
Frankrijk, 78 maal zo groot als België of 30 maal
zo groot als de Benelux zomaar werd opgegeven
en overgelaten aan onberekenbare politieke bewe
gingen, die nog niet in staat zijn uit de 125 stammen
van vier Afrikaanse rassen een natie te vormen.
Hun lot wordt aan volkomen onbekende politici zon
der ervaring overgelaten.
Op het ogenblik na de kalme, maar in hun resul
taat verrassende verkiezingen met de jonge Patrice
Loemoemba als „kampioen", staat de barometer in
Leopoldville, de mooie hoofdstad van de Belgische
Kongo, op algemene „Exodus". De Belgen verlaten
Leopoldville; niet allen, maar wel velen van de
18.000. Nog sterker voelt men het vertrek der blan
ken te Stanleyville, waar de spanning groter is. Ve
len gaan naar Brazzaville in de Republiek Kongo
van de Franse Communauté, de in 15 minuten be
reikbare zusterstad van Leopoldville, waar iedere hotel
kamer bezet is. De vliegmachines naar Europa zijn
volgeboekt. De rest probeert op schepen weg te ko
men of wacht gewoon af, in de hoop, dat zij misschien
nog voor een tijdsje onmisbaar zullen blijven. Er
is echter geen twijfel, dat de Afrikanen naar de be
trekkingen der blanken zullen grijpen, naar de
functies in de administratie, in de directies der on
dernemingen, op kantoren, in de haven- en trans
portbedrijven. Men vertelt onder de blanken, dat er
anonieme telefoontjes binnenkomen, dreigend soms,
dat hun huizen en auto's clandestien reeds worden
Bezoek aan
kleuterparadijs'
Het is nu 10 jaar geleden, dat in
opgericht van de Kath. Kinderuit
zending. Tien jaar kinderuitzending,
dat betekent: meer dan honderd kin
deren genoten van een minstens zes van Kinderuitzending, afd.
weken (soms 36 maanden) durend Alkemade.
verblijf in een kindertehuis te Bak-
kum, Boxtel, Bunde, Goirle of, als
het kleuters betrof, te Zeist. Die
tien jaar heeft het bestuur met als
geestelijk adviseur pastoor Saraber met het zomerseizoen is het badhuis
zich ingespannen om de ouders te met ingang van deze week openge-
helpen de daaraan verbonden finan
ciële lasten te dragen. Speciaal door
de goede zorgen van mevr. v. d. Veld uur en 18.30 tot 20.30 uur. Op zater-
•Bots, presidente-secretaresse en de dag van 9 uur tot 20.30 uur doorlo-
toewijding van mevr. Muskens, pen-
ningmeesteresse en hoofdbestuurslid,
tezamen met de overige bestuursle
den, mevr. Kolfschoten, mevr. v. d.
Werf, zr Rusman en de heren Nieu-
wint en Ponsioen is deze periode af
gesloten zonder schuld, maar ook
zonder baten. Om de uitzending mo
gelijk te maken is in alle delen van
de gemeente veel medewerking ont
vangen van een aantal jongedames,
die jaarlijks hun rondgang maken
om de milde bijdragen in ontvangst
te nemen. Het bestuur is deze dames
en de milde gevers zeer dankbaar.
Ter gelegenheid van
pend.
WOUBRUGGE
Echtpaar G.Linting-
S'.eensma 50 jaar
getrouwd
éen autobus uit de gemeente
enige bestuursleden en de ijverige
collectrices om nu eens echt te zien
waarvoor in de afgelopen jaren ge-
i!?S ÏÏLSï e rit S^nsma is afkomstig uit het nabF
tig gepauseerd werd ging de reis pp]p~pn Vepnwouden Na hun hiwe-
naar het kleuterhuis „Prinses Mary- f... f 1Qin wna ppr LintinP ve]e
ke" te Zeist, waar het hele gezel-
BIOSCOPEN.
Casino: „De dochter van de woes
tijn" (vrijdag,, zaterdag en
zondag). 14 jaar. Vanaf
maandag: „Getuige a
charge", 14 jaar.
Mdo: „La dolce vita", strikt vol
wassenen.
'iuxor: „Kamerkatjes van de lucht
macht", alle leeftijden,
studio: „Wir Wunderkinder", alle
leeftijden.
prianon: „Goliath", 18 jaar.
^ex: „Met een bajonet in de
rug", 14 jaar.
versjacherd en zelfs hun vrouwen en dochters. Zei
niet een van de politieke drijvers, dat in de toekomst
geen Afrikaanse vrouwen meer door blanke mannen
zullen worden gehuwd, maar blanke vrouwen door
Afrikaanse mannen! Of dat, zo kon men in het
„Abako-dagblad" lezen, de tijd van de verwekking
van mulatten door blanke mannen met zwarte vrou
wen voorbij was en dat in de toekomst mulatten de
nakomelingen zouden zijn van zwarte mannen en
blanke vrouwen! Iedere Afrika-kejiner weet, dat dit
geen scherts is. Dat de diverse „auto-liefhebbers"
reeds de keuze van „hun wagen" hebben gedaan,
staat vrijwel vast, maar het gevaar bestaat, dat er
teveel liefhebbers voor de aanwezige objekten uit de
Belgische nalatenschap aanwezig zijn.
Uit de vele botsingen der laatste maanden blijkt
ook, dat de drie of vier figuren die in deze poli
tieke strijd hun koppen boven de onberekenbare mas
sa hebben verheven hun mensen nog in het geheel
niet onder controle hebben.
En wie zijn de nieuwe bazen van de Kongo? In de
eerste plaats is te noemen de ongekroonde koning
van de Bakongostam, die ervan droomt het oude Ba-
kongorijk te herstellen door de Republiek van de
Franse Kongo met de Provincie van Leopoldville en
Portugees Noord-Angola te verenigen. In hoeverre in
zijn aderen het bloed der oude Kongo-koningen
stroomt, zou moeilijk vast te stellen zyn. Ondanks
zijn opleiding in de filosofie en de klassieken in een
Jesuietencollege, wantrouwt hij principieel alles wat
van Belgische herkomst is. Volgens zijn mening spe
len de Kongolese nationalisten de Belgen in de kaart.
Als wij pro-Belgische politici willen zoeken, dan
vinden wij Moise Tsjomfoe, die in de provincie Ka-
tanga de sterkste is, de provincie die in het geval
van anarchie direct over zal lopen naar de Federatie
van Rhodesië, ondanks de rassenstrijd met Dr Banda
van Nyassaland. In deze provincie werd geld ver
diend, gewerkt en de blanke waardeert de zwarte
arbeider evenals de zwarte weet, hoe belangrijk het
werk van de blanke ondernemer is. Echter Tsjombo
noch Kassavoeboe hebben buiten hun provincie enige
invloed! Equatoria, Kivoe, de oostelijke provincie cn
Kasai gehoorzamen aan Patrice Loemoemba, die bo
vendien ook in de overige provincies enige invloed
heeft verkregen. Hij is 34 jaar oud, draagt 'n baard,
lacht altijd triomfantelijk en raast in zijn framboos-
kleurige convertible auto door het land. Nog
geleden een klein ambtenaartje bij de posterijen,
verdonkeremaande de jonge man 25 mille, die hij no
dig had om het nationalisme aan te wakkeren. Zyn
voormannen verkopen oranje-kleurige hemden en
lidmaatschapsbewijzen, aan de aanhangers. Politiek
vraagt Patrice Loemoemba een centrale regering (m
Loemoeaburg in de Kasai-provincie, vanaf 30 juni
a.s. de hoofdstad van de Kongo) mits de eenheid
nog zou kunnen worden gehandhaafd. Hij is een slim
man. In de inheemse idiomen zegt hy juist het tegen
overgestelde wat hij de Belgen in het Frans laat ho
ren. Loemoemba is zeker in menig opzicht van socia
listische ideeën doordrongen, maar de massa van zijn
aanhangers begrijpt daaronder meer „kanibaal-socia-
lisme", zij zijn „radikaal". Loemoemba is heden poli
tiek de sterkste man. Morgen zullen hem misschien
de centrifugale krachten verslinden, mits de blanken
niet voor het te laat is de dreigende algemene
anarchie kunnen opvangen. Ten slotte zijn het 125
stammen, die nu als een „quasi geëmancipeerde mo
derne Afrikaanse republiek" op de kaart moeten
verschijnen.
Terug naar het oerwoud? Er .is geen werk, de
bouwplannen zijn stilgelegd, het kapitaal is met de
zuidenwind verdwenen, overgeboekt, het land uitge-
gireerd. Leopoldville beleeft een nog grotere exodus
*van de zwarten, dan van de blanken. Zesduizend wil
len naar de Kasai-provincie vertrekken; zij voelen
zich niet gerust onder de Baloeba's van Leopoldville!
Twintigduizend Angolanen zijn weggegaan. Op het
vliegveld van Leopoldville hebben zich 300 of 400 Loe-
loea's vrijwillig achter prikkeldraad begeven, omdat
zij de Baloeba's vrezen.
Zoals zich nu de situatie aftekent, bestaat er geen
twijfel meer, dat de van de Belgische administratie
overgenomen indeling in de zes grote provincies, geen
kans heeft om een administratief beheer te blijven
vormen. Nu reeds blijkt, dat de meeste provincies in
republieken uiteen zullen vallen en dat men pas na
30 juni zou kunnen pogen, deze in een soort fede
ratie vaster aan elkaar te hechten. De provinciale par
lementen in het oude „provincie-schema" zullen niet
bij elkaar kunnen komen. De vorming van een mo
derne staat volgens democratische beginselen zou
moeilijk lukken, omdat de diverse grotere stammen
dit verhinderen zullen. En persoonlijke dictaturen zyn
niet uitgesloten.
wmmÊÊÊÊÊÊÊÊÊMmÊÊÊMsmÊÊÊMmmmÊÊMÊtÊÊÊÊÊmÊaMBm
van de
OOOOOOOOOOOOOO
een aansporing zijn, al het mogelijke
te doen om voor de kinderen, aange
wezen door schoolarts of huisarts, te
helpen hun uitzending zo spoedig
mogelijk te realiseren.
Als dit jaar bij U aangeklopt wordt
tiet is nu iu jaar geieaen, aai m yoor d ^^«zending, dan stelt
de gem Alkemade een afdehng werd y toch njet tc]eur? Het bestuur re_
Dwars
door
Nederland
(vqn onze verslaggever)
Eindhoven (P P) - De stationsklok wijst even over negen uur in
de morgen, wanneer met donderend geraas de Austria-Express het
station Eindhoven binnenrolt. Een lange slang blauwgekleurde
wagons, getrokken door een van die moderne, machtige locomo
tieven, komt knerpend langs het perron tot stilstand. Conducteurs
lopen langs de rijtuigen; „Eindhoven 1 Eindhoven klinkt hun
roep. Passagiers, zware koffers torsende, verlaten de trein en een
stroom van mensen begeeft zich naar de uitgang. Voor ons bete
kent de aankomst van de Austria-Express op dit station het begin
van een interessante reis, zoals die door de directie van de N.S.
slechts aan weinigen wordt toegestaan. Wij zijn namelijk de gast
van de machinist van deze trein en zullen het traject van Eindhoven
nonstop naar Rotterdam in zijn gezelschap in de kabine van de
elektrische locomotief 1300 meemaken.
toch
kent op uw steun, die ook mogelijk
is via giro 95108 van de Boerenleen
bank te Oude Wetering ten name
ALKEMADE
Openstelling badhuis. In verband
steld op woensdag van 18.30 uur tot
"1.30 uur. Op vrijdag van 14.0017.30
Op 2 juli a.s. zal het een halve
uiii-i. aai eeuw geleden zijn, dat het echtpaar
G- LintingSteensma, wonende aan
de Vierambachtsweg 91, in het hu-
lustrum vertrok zondagmorgen 11 u. °e ..Y.
éen autobus uit de gemeente met VCDfb^egom Gosse Linting, be-
kend om zyn nog altijd grote kuif,
werd geboren te Oenkerk in Fries
land voor 70 jaar. De bruid Greetje
lijk in 1910 was de heer Linting vele
jaren als landarbeider werkzaam. In
Onwennig klimmen we langs de
metalen treden omhoog in de cabi
ne en nestelen ons op en hoge ze
tel, die anders slechts weinig ge
bruikt wordt, aangezien de machi
nist vrijwel altijd alleen in de ca
bine is.
Natuurlijk nemen de Nederlandse
Spoorwegen het risico niet, dat wij
door ons gezelschap de machinist
zouden kunnen afleiden en daarom
worden wij vergezeld door de heer
Diependaal, technisch ambtenaar bij
de N.V., een man vergrijsd in het
vak, die zo'n veertig jaar geleden
zelf op de locomotief heeft gestaan
en een van de weinigen is, die het
hele spoornet in Nederland op zijn
duimpje kent. Aan hem hebben wij
een zeer goede gids, en terwijl de
machinist zich geheel geconcentreerd
aan zijn taak kan wijden, vertelt on
ze begeleider ona de fijne kneep
jes van het vak.
Nog stilstaand langs het perron be
gint het al. „Kijk, ziet u die rode
lamp daar aan het einde van de
overkapping? Zolang die op rood
staat zal de machinist niet wegrij
den, ook al zou de perronchef het
vertreksein geven. Natuurlijk doet
hij dat niet, want ook h." let op
die lamp. Dat rode sein W"tt na
melijk aan, dat voor onze trein het
traject buiten het station nog niet
veilig ls. Kijk, nu springt het licht
op wit en zouden we kunnen ver
trekken. Maar dat gebeurt nog niet,
want het is nog geen tijd."
De wielen draalen
De heer Diependaal leunt uit de
deuropening van de cabine en let
nauwkeurig op de perronchef. Fluit
jes klonken, de conducteurs en de
opzichters controleren of alle deu
ren gesloten zijn en ja hoor, daar
gaat „het spiegelei" omhoog en de
machinist trekt de trein weg.
„Nu moet u goed opletten," onze
leidsman wijst ons een vierkant
bordje op een paal langs de rails,
waarop het cijfer 7. „Dat is een
snelheidsbeperking." verteld hij. „De
machinist weet nu dat hij hier niet
harder dan zeventig kilometer per
uur mag rijden. Achter de aangege
ven cijfers moet hij dus steeds een
nul plaatsen." Iets verderop treffen
we een groene driehoek op een paal
met de punt omhoog. „Dit betekent,
dat de machinist hier zijn snelheid
mag opvoeren tot de normale voor
dit traject en dat is 125 km per
uur," legde de heer Diependaal uit.
We denderen over de laatste wis
sels en inmiddels geeft hij ons uit
leg over de apparatuur van de ca
bine. De machinist zit achter een
schakelbord met vele knoppen en
meters, waarvan een soort klein
auto stuurwiel heel belangrijk is,
want daarmee regelt hij de kracht
van de loc. en dus tevens de snel
heid van de trein. Wanneer hij het
wiel draalt in bepaalde standen
krijgt hij verschillende serie- en pa
rallelschakelingen, die tot een be-
schap te gast was ran de directrice 192g het gezin naar het westen
mej. De Lange Het kleuterhius mag on vestjg(je zjcb achtereenvolgens in
genoemd worden een kleuterpara- Langera| A1 hen a d. Ryn (Rid.
dtjs. 'n Prachtige villa met verblij- derbuurt) en sinds 1932 in Wou-
ven voor kleuters, directrice en an- fc Er werden n kinderen ge-
der personeel; hoogtezonkamer, eet- boren. 6 meisjes en 5 jongens, ter
zaal, speelzaal. Alles zonnig, kraak- wyj ook nog een pleegkind werd
helder en voorzien van fraaie wand- grootgebracht. Alle kinderen zijn in
decoraties, alles afgestemd op de models gehuwd en de beide inmid-
kleuters; slaapzalen en keuken, aues 70-jarig» overgrootouders heb-
werd bezichtigd en bewonderd. On- ben 18 kleinkinderen en 3 achter-
der leiding van gediplomeerde kin- kleinkinderen.
derverzorgsters trokken de kleuters 0ok in Woubrugge was de nog
het aangrenzende bos in om te ge- krasse bruidegom elf jaren als land-
nieten van spel en gezonde lucht. De arbeider werkzaam. Nij hij van een
sfeer in het kleuterhuis was uitste- welverdiende rust geniet, houdt hij
kend, overal blijde gezichten. De nog een klompenhandel bij. Joch
directrice wordt door de kinderen trekt het geboorteland nog steeds,
wel heel erg bemind, waar zij zich 2,0 trok het echtpaar er vroeger per
ook vertoonde werd zij door de toe- fiets nog meerdere malen cp uit om
snellende kleuters enthousiast be- de familie in Noord-Oost-Friesland
groet. Overal echt gelukkige kinde- weer op te zoeken,
""'n. Het bruidspaar hoopt de bruiloft
Dit bezoek aan het kleuterhuis is te vieren bij één der getrouwde
paalde aandrijfkracht lelden. Recht
bevindt zich de handel van de lucht-
drukrem. Eigenlijk is het een soort
kraan, waardoor hij lucht kan la
ten ontsnappen met als gevolg dat
de hydraulische remmen van de
trein In werking treden. Hoofdzake
lijk met deze belangrijke apparaten
bestuurt da machinist de trein.
Rechts tegen de wand bevindt zich
een zelfregistrerende snelheidsmeter.
Op een band in het apparaat wordt
een grafiek getekend van de snelhe
den van de trein. Hierdoor is con
trole mogelijk en kan men d-.ardoor
precies aflezen hoe de machinist het
traject gereden heeft. Natuurlijk is
zo iets heel belangrijk bij een on
geval, want dan is men in staat,
om de snelheid en de handelingen
van de machinist te controleren.
Waarschuwingen te over
Wanneer wij het station Tilburg na
deren, staan er weer verscl 'lende
sne(heidsbeperklngsbordjes en het
blijkt nu, dat er steeds op geruime
werk, maar ook onze begeleider
heeft constant zijn blik op de bann
gevestigd tijdens ons gesprek. En
dat is ook begrijpelijk, wanneer men
zich bewust is over de rails te ra
cen met een snelheid van 125 1—1
per uur en een gewicht van tonnen
achter zich aan.
Bij het passeren van de vele onbe
waakte overwegen op dit traject
wordt het ons volkomen duidelijk,
dat wanneer er een ongeluk gebeurt,
dat in principe altijd de schuld is
van de weggebruiker en niet van de
treinmachinist. Deze man ls mach
teloos en heeft minimaal zo'n zeven
honderd meter nodig om zijn trein
tot stilstand te brengen. De wegge
bruiker daarentegen ls altijd tijdig
gewaarschuwd voor d; komende
overweg. Hij dient zich er van te
overtuigen dat er geen trein in aan
tocht is en bovendien is hij daartoe
ln staat.
De schrik.
Op dit traject is het on> gebeurd,
dat wU werkelijk ons hart vasthiel
den. In de bnurt van Breda waa er
een fietser, die zonder blikken of
blozen de onbewaakte overstak ter
wijl onze trein op volle snelheid na
derde. De machinist kon niets an
ders doen dan zijn hoorns in wer
king stellen. Laid galmden de klan
ken over de baan. maar de man
maakt« geen haast. Vlak achter hem
denderden w(j voorbij. Het was inte
ressant het benauwde gesloht van
machinist te zien, dle volkomen
machteloos deze manoeuvre moest
accepteren.
Het is een droevig feit, dat vele
weggebruikers zich niet voldoende
Cabine-Interieur.
voor allen een openbaring geweest,
Het zal voor bestuur en collectrices
dochters woonachtig te Leiden.
afstand er voor een soort waarschu
wingsbord te vinden is. Een vier
kant bord op zijn punt, zoals wij
die kennen als voorran wegbord-
waarop de komende snelheids
beperking reeds door het cijfer
wordt aangegeven. Even verderop
ontmoet de machinist dan het defi
nitieve bord en dan dient zijn snel
heid reeds tot de aangegeven hoog
te geregeld te zijn.
Als een trein met een snelheid van
125 km per uur rijdt, heeft ze niet
minder dan een goede zevenhonderd
meter nodig. Ook de bloklengte
ruim een kilometer is dan begrijpe
lijk.
Het is werkelijk een aparte sensa
tie nu eens niet opzij uit het raam
pje te kijken, maar door de voor
ruit, hooggezeten in de cabine,
de rails onder je door te zien vlie
gen.
Geen risico!
Tijdens onze rit in de Austria-Ex
press viel het ons op, hoe weinig
risico men bij de N.S. neemt. Niet
alleen dat men dus gebruik maakt
van het vernuftige veilige blok-sy-
steem, maar de aanwijzingen langs
de lijn laten de machinist niet in
twijfel over wat hij niet en wel kan
doen. De machinist houdt zijn ogen
geen ogenblik van de baan af en is
volkomen geconcentreerd op zijn
bewust zijn van de risico's die zij
nemen wanneer zij een overweg pas
seren, terwijl er een trein nadert.
Later, wanneer we bij avond terug
rijden op de loc., blijkt het, dat we
een geheel ander beeld te zien krij
gen. De koplampen van de trein
werpen helle lichtbundels vooruit en
verlichten een groot stuk van het
traject en de tekens langs de rails.
Van de cabine uit kijken we in de
donkere avond en het is een adem
benemend schouwspel de lichtjes van
de steden in de verte te zien flonke
ren en zelf in het duister er langs
te snellen. Een bijzonder goede
baankennis is voor de machinist dan
wel een eerste vereiste, want wij,
leken, lieten ons nog wel eens mis
leiden door rode en groene lichtjes
in de verte die niet tot het waar
schuwingssysteem behoorden. De
machinist daartentegen kent zijn
lichtjes op een prik. Hij weet
precies waar hij dit of dat sein zal
ontmoeten en vooral bij het binnen
komen van een station, waar zove
le lichten twinkelen, is dat belang
rijk. Maar de treinbestuurder op
zo'n traject is goed getraind en rijdt
het niet voor de eerste maal. Hij
weet precies zijn weg tussen al die
rails en komt keurig het helverlich
te station binnen, waar hij ons en
de andere reizigers netjes aflevert.
(Nadruk verboden).
