Sluiting Gemeentelijke Bureaus
Demonstratie in Beatrixstraat
groeide uit tot een rel
Leiden gaat over tot het stichten van
een pedologisch instituut met school
Leidse politie had de handen vol
Duizendjarig Zwammerdam zette
feestviering stijlvol in
DONDERDAG 9 JUNI 1960
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 4
De Leidse politie heeft gistermiddag in de Doezastraat en gisteravond in
de Beatrixstraat de handen vol gehad. Hoe moeilijk zij het nu en dan had
met belangstellenden, die niet snel genoeg op het bevel om door te lopen
gevolg gaven blijkt wel uit bovenstaande foto.
Huisvrouwen in conflict over ontslag opnieuw in actie
Politie had hei zwaar mei
straatjeugd ie siellen
BLOEMPOTTEN UIT VENSTERS;
RUITEN VERNIELD
„Ramen en deuren dicht, licht uit!"
Dit was gisteravond ver na midder
nacht in Leiden-Noord het consigne
van de Leidse politie, dat door middel
van de geluidswagen bekend werd
gemaakt.
Grote onrust en kwajongensachtig
optreden had tot dit ogenblik het ge
beuren rond de Beatrixstraat geken
merkt. Na de actie, die door huis
vrouwen, ex-klanten van de filiaal
houder van een melkwinkel aan de
Beatrixstraat, in de Doezastraat ont
ketend was, heeft gisteravond hoofd
zakelijk de straatjeugd aan dit onver
kwikkelijke geval een staartje ge
breid. Van acht uur af was er reeds
beweging voor de winkel Beatrix
straat. Maar het bleef tamelijk rus
tig en de twee hier posterende agen
ten behoefden niet noemenswaard tot
actie te komen. Tot omstreeks tien
uur jongelui dit conflict aangrepen
om hier een flinke rel op poten te
zetten. Een van de ergste belhamels
Iclom tegen de gevel van het huis
om een dakraam binnen te klimmen,
het zonnescherm boven de winkel en
een winkelruit werden vernield.
Hierop rukten twee kleinere be
mande politewagens en de overvalwa
gen uit om de rust te herstellen. Naar
schatting twaalf agenten zijn daarna
tot half twee in de nacht vrijwel
constant bezig geweest met het uit
voeren van charges op het publiek,
dat deels door nieuwsgierigheid ge
dreven, niet uiteen wilde gaan. Hier
bij hebben belhamels zich niet ont
zien twee ruiten van politie-auto's
door middel van een fietspomp en een
straatkei te vernielen. Uit ramen van
hogere verdiepingen werden bloem
potten naar de politie gegooid. Van
daar het bevel, dat deuren en ramen
gesloten moesten blijven. Een briga
dier werd licht-gewond.
In schuur.
De straatjeugd verschanste zich op
een gegeven moment in een schuur
aan de Sophiastraat en tartte de poli
tie binnen te komen, opdat haar dan
„de hersens ingeslagen zou worden".
Zover is het niet gekomen. Nadat
agenten de voordeur van de schuur
hadden opengebroken, vluchtten de
knapen met grote spoed aan de
achterzijde van het gebouwtje.
De politie heeft geen arrestanten
gemaakt.
Vanmorgen was het weer rustig in
de Beatrix-straat, zo rustig, dat de be
trokken winkel weer even geopend
kon worden. De eigenaar heeft echter
besloten, dat de bezorging in deze
buurt wordt beëindigd.
Oorzaak en aanleiding.
Zoals wij gisteren reeds meldden
is'de aanleiding van het conflict het
ontslag van de filiaalhouder in dienst
van de zuivelhandel De G. aan de
Doezastraat. De man werd eergiste
ren met vrouw en twee kinderen op
straat gezet, daar hij na het ontslag
de woning niet wilde verlaten.
Huisvrouwen hebben partij voor
hem getrokken. De gemoederen wa
ren zeer verhit. Door een gerechtelijk
vonnis en door een commissie van
onderzoek, gevormd door leden van
de commissie voor de melksanering
is de eigenaar in het gelijk gesteld.
Het feit, dat beide kinderen van de
filiaalhouder ziek zijn, heeft ook aan
kweken van hevige animositeit tegen
de eigenaar bijgedragen. Eigenlijk
had de filiaalhouder begin juni al de
dienstwoning moeten verlaten op
last van de rechter. De eigenaar
heeft hem, met het oog op genoemde
omstandigheden, echter nog een week
uitstel gegeven. Het is wel duidelijk,
dat de actie der gewezen klanten
van de huisvrouwen uitgegroeid is
tot een publieke rel, waarin van
rustig en rechtvaardig overleg geen
sprake meer is. Zeker niet op het
moment, waarop de straatjeugd zich
met het conflict ging bemoeien. Het
is te hopen, dat de rust in het be
lang van Leidens goede naam
thans teruggekeerd is.
Ook in de Doezastraat is het giste
ren tot in de avond onrustig geble
ven.
GEM. AANKONDIGING
WIJZIGING GESLOTENVERKLA
RING HAARLEMMERSTRAAT OP
ZATERDAGMIDDAGEN
Burgemeester en Wethouders van
Leiden brengen ter openbare ken
nis, dat de Gemeenteraad heeft be
sloten de geslotenverklaring van de
Haarlemmerstraat op zaterdagen van
14 tot 18. uur in zoverre te wijzigen,
dat deze geslotenverklaring zal gel
den voor alle motorrijtuigen en voor
rijwielen met een ingeschakelde
hulpmotor.
Het besluit treedt in werking op
zaterdag 11 juni 1960
Een afschrift van dit besluit is
gezonden aan de Hoofdingenieur-
Directeur van de Rijkswaterstaat in
Zuid-Holland, aan de door de Minis
ter van Verkeer en Waterstaat aan
gewezen verenigingen, behartiging
van verkeersbelangen ten doel heb
bende en aan Gedeputeerde Staten
van Zuid-Holland.
PASTORIE STUDENTENPAROCHIE
AAN HET RAPENBURG
Door het kerkbestuur der R-K.
Studentenparochie Maria, Zetel der
Wijsheid, is het verbouwen van het
pand Rapenburg 102 tot pastorie, op
gedragen aan de firma Eik en Bree-
develd te Leiden.
Officiële publikaiie
Burgemeester en Wethouders van Leiden brengen ter openbare kennis,
dat op de zaterdagen gedurende de maanden juni, juli en augustus de
bureaus van de volgende gemeentelijke instellingen zijn gesloten:
de Gemeentesecretarie;
het Gemeentelijk Huisvestingsbureau;
de Gemeentelijke Accountantsdienst;
het Gemeente-Archief;
de Gemeentelijke Dienst voor Sociale Zaken;
de Psychiatrische Inrichtingen „Endegeest" c.a.;
de Dienst van Gemeentewerken;
de Gemeentelijke Dienst voor Kasbeheer en Kredietwezen
en het kantoor van de Gemeente-Ontvanger.
Het bovenstaande lijdt uitzondering voor het bureau van de Burgerlijke
Stand, dat uitsluitend voor het doen van aangifte van geboorten en over
lijden op de zaterdagen in die periode geopend zal zijn van 8.4510.00 uur.
Gedurende deze periode zullen op de overige werkdagen de afdelingen van
de Gemeentesecretarie en de hieronder genoemde diensten voor het publiek
zijn opengesteld op de hierna genoemde tijden:
Gemeentesecretarie: van 8.45 tot 12 uur; van 13.45 tot 15 uur;
Bureau Huisvesting van 8.45 tot 12 uur;
Dienst Gemeentewerken van 8.45 tot 12 uur;
Dienst Kasbeheer en Kredietwezen van 8.45 tot 12 uur;
Gemeente-Ontvanger van 8.45 tot 12 uur;
Dienst voor Sociale Zaken van 8.45 tot 12 uur en van 13.45 tot 17.00 uur.
(advertentie)
Dorado voor
oud- Zwammerdammers
Gelukkig hebben de weergoden
weieens respect voor het menselijk
gebeuren en alle sombere vooispel-
lingen ten spijt heeft het weer de
eerste dag van ue feestelijkheden van
de viering van het duizendjarig be
staan van Zwammerdam alleszins
meegewerkt.
Het was een stijlvolle dag en de
organisatie 1< ed reeds deze eerste dag
niet aan de meestal gebruikelijke
vertragingen.
De hoogtepunten van deze dag zijn
zeker ook wel de hoogtepunten van
het feest. Daar was eerst de herden
king in de Herv. kerk. In de geheel
gevulde kerk, zeer smaakvol aange
kleed met palmen, luisterde men
Medewerking van de universiteit
Onder de lagere-schoolbevolking in Leiden en omgeving bevindt zich
een groot aantal kinderen die leermoeilijkheden hebben. De meeste van
deze gevallen worden besproken in de commissie voor schoolmaatschap-
pelijk werk. Waar dat wenselijk is, worden de kinderen of door een psy
choloog, óf door de psychiater van het Medisch Opvoedkundig Bureau
onderzocht. Bij deze onderzoeken is gebleken, dat de moeilijkheden, in
vele gevallen niet te wijten zijn aan algemene zwakbegaafdheid, maar dat
de oorzaak daarvan moet worden gezocht in factoren, die veelal niet zijn
te onderkennen zonder een uitgebreid klinisch onderzoek (medisch, peda
gogisch en psychologisch) en/of in sommige gevallen, een uitvoerige ob
servatie. Voor dit onderzoek en deze observatie is het nodig te beschikken
over een pedologisch instituut met een daaraan verbonden school, waar
door observatie ook een geadviseerde therapie op haar juistheid en doel
treffendheid kan worden getoest.
VOOR KINDEREN MET
LEERMOEILIJKHEDEN
De Hoofdinspecteur van !het bui
ten gewoon lager onderwijs heeft als
zijn mening te kennen gegeven, dat
er, naast de bestaande scholen, ver
bonden aan de pedologische institu
ten te Amsterdam (twee) en Nijme
gen en de te stichten scholen te Gro
ningen en Utrecht, behoefte bestaat
aan een zesde school van deze soort.
Hij acht Leiden, dat dank zij de ge
vestigde Rijksuniversiteit over een
bij uitstek deskundige staf kan be
schikken, hiervoor de aangewezen
plaats. Ook het College van Gedepu
teerde Staten van Zuid-Holland
dringt sterk aan op de vestiging van
zulk een instituut in deze provincie.
B. en W. hebb-en de volgende des
kundigen bereid gevonden de weten
schappelijke staf van het instituut te
vormen:
Prof. dr. L. de Klerk, buitengew.
hoogleraar in de pedagogiek aan de
Rijksuniversiteit te Leiden, dr. P. v.
d- Broek, hoofd van de afdeling
Sehoolpsychologie van het Psycholo
gisch Instituut van deze universiteit
en mevrouw E- Nass-de Jong, psy
chiater, verbonden aan het Medisch
Opvoedkundig Bureau.
De taak van het pedologisch Insti
tuut zal omvatten:
1. het selecteren van de kinderen,
2. de observatie van de leerlingen,
3. het aangeven van de therapie,
4. researchwerk.
Aanmelding.
Bij het instituut kunnen worden
aangemeld alle kinderen van de la-
gere-schoolleeftijd voor wie de ouders
of andere opvoeders hulp inroepen
wegens moeilijkheden met het leren
en de opvoeding thuis of op school.
De wetenschappelijke staf onderzoekt
of de kinderen voor plaatsing op de
school van het instituut in aanmer
king komen. Wanneer de kinderen
op grond van de wettelijke bepalin
gen tot de school worden toegelaten,
worden zij óf in een speciale obser
vatieklas óf in één van de hierna te
noemen groepen geplaatst. De ob
servatieklas is bestemd voor leerlin
gen, voor wie bij het onderzoek geen
duidelijke diagnose kon worden ge
steld. In de groepen worden de kin
deren geplaatst, wanneer uit het on
derzoek en/of de observatie is geble
ken, welke therapie moet worden
Moeilijkheden.
De verschillende groepen kunnen
bijvoorbeeld omvatten:
a. kinderen met leesmoeilijkheden,
b. kinderen met rekenmoeilijkhe-
den,
c. kinderen met taalmoeilijkheden,
d. kinderen met emotionele stoor
nissen,
e. anderszins gestoorde kinderen.
De school zal o.a. dienen te beschik
ken over een spelöbservatielokaal, 'n
handenarbeid- en een gymnastiek
lokaal. Het spelöbservatielokaal zal
ook worden gebruikt door leerlingen
van gewone lagere scholen, voor wie
een poliklinische behandeling met
speltherapie voldoende is om de leer
moeilijkheden op te heffen.
Al naar de aard van hun moeilijk
heden zullen de meeste kinderen na
kortere of langere tijd ten hoogste
twee jaar op de gewone lagere
school worden geplaatst.
Niet duur.
Het bedrag wegens honorarium,
dat de leden van de wetenschappe
lijke staf dienen te ontvangen voor
de selectie, die het Besluit b.l.o. 1949
voorschrijft, kan worden gesteld op
f 10.000 per jaar. B. en W. merken
op, dat het pedologisch instituut met
zulke geringe kosten van honoraria
kan werken, doordat twee leden een
functie hebben bij de Rijksuniversi
teit en als zodanig de onderzoeken
mede ten behoeve van de universi
teit verrichten.
De school kan worden gevestigd in
het gebouw van de lagere school
Langebrug 62, welke met ingang van
1 augustus zal worden opgeheven. Bij
de restauratie, waarvoor het gebouw
reeds lange tijd in aanmerking komt,
kan met de speciale eisen van het in
stituut en de school rekening worden
gehouden.
Op grond van, de ervaringen van
de commissie voor schoolmaatschap-
pelijk werk verwachten B. en W. dat
de school zal kunnen beginnen met
pl.m. 50 leerlingen en zich langza
merhand zal ontwikkelen tot een
school met pl.m. 100 leerlingen.
Zoals wij reeds meldden is bij een
aanrijding op de Haarlemmerweg,
vorige week, de achtjarige Paula de
Laaf, wonend aan de Pasteurstraat
te Leiden, levensgevaarlijk gewond.
Het meisje zat achter op de fiets bij
haar zusje. De aanrijding ontstond
nadat de bestuurder van het rijwiel
van het fietspad nabij het viaduct
naar de rechterzijde van de weg
overstak. De bestuurder heeft erkend
dat hij te snel reed. De begrafenis
van het slachtoffertje vindt plaats
zaterdag om 11 uur op het kerkhof
aan de Zijlpoort.
NA VAL VAN TRAP OVERLEDEN
Zoals gemeld is in de nacht van
zondag op maandag de 47-jarige H.
J Boelee in zijn woning aan de Lam-
menschansweg 165 te Leiden van de
trap gevallen. Hij liep een schedel-
basisfractuur op.'
Vannacht is hij in het Academisch
ziekenhuis aan de gevolgen van zijn
ongelukkige val overleden.
BIOSCOPEN.
De films in de week van 310 juni
zijn door de Kath. Film-Centrale als
volgt gekeurd:
Casino: „De geluksvogel", alle leef
tijden.
Lido: „Pijn en gijn in de kazer
ne", alle leeftijden.
Lnxor: „De kinderrechter", 14
jaar.
Studio: „Wir Wunderkinder", alle
leeftijden.
Trianon: „S.O.S. Pacific", 14 jaar.
Rex: „Het beest in mensenge
daante", 18 jaar.
Voetbalveldslag"
De kleedkamers werden in
brand gestoken, flessen en ste
nen vlogen over en weer, stoelen
werden kapot, geslagen en de
tribune werd bijna afgebroken:
dat was het beeld bij een wed
strijd om het voetbalkampioen
schap van Cyprus.
Twintig toeschouwers moesten
in een ziekenhuis worden opge
nomen, vuurwerk werd als
strijmiddel gebruikt en zelfs zou
er geschoten zijn.
De oorzaak? Als zo vaak, een
deel van het publiek was het
niet eens met enkele arbitrale
beslissingen
OPNIEUW BOKSER OVERLEDEN
AAN GEVOLGEN KNOCK-OUT
Voor de tweede maal in dit jaar is
in de Verenigde Staten een bokser
overleden aan de gevolgen van een
knock-out. Ditmaal was het de 20-
jarige Tommy Pacheco (Porto-Rico),
die maandagavond j.l. bewusteloos
uit de ring was gedragen nadat hij
enkele seconden voor het einde van
znij gevecht tegen Benny Gorden was
uitgeslagen. Men slaagde er in de
kleedkamer niet in, Pacheco bij te
brengen. Hij werd onmiddellijk naar
een ziekenhuis gebracht, waar hij
een hersen-operatie onderging, die
anderhalf uur duurde. Pacheco over
leed hedenmorgen zonder weer bij
kennis te zijn gekomen. Hij laat een
vrouw en een zoontje achter.
naar de redevoeringen van de heer
Blok, voorzitter van het comité, de
burgemeester van Zwammerdam de
heer C. G. van Dobben de Bruyn en
tenslotte de werkelijk eminente rede
van de oud-Zwammerdammer prof.
dr. F. L. van Muiswinkel.
De heer Blok releveerde, in het
kort de vorming van het comité en
de prettige wijze waarop gewerkt
was. De oud-voorzitter, de heer Kalk
man, die wegens vertrek naar Bos
koop zijn functie moest neerleggen,
is de grondorganisator van het feest
geweest. Het door hem gegeven pa
troon heeft men volledig aan kun
nen houden. Nadat de burgemeester
een kort geschiedkundig overzicht
had gegeven waarbij Zwammerdam
in feite ouder werd gesteld dan dui
zend jaar gaf prof. dr. Van Muis
winkel in zijn rede een indruk van
de mens van Zwammerdam. Zijn le
vensomstandigheden en levensinstel
ling ten opzichte van de dagelijkse
dingen des levens en ook zijn gees
telijke instelling.
Kostelijk waren de herinneringen
aan zijn jongensjaren. Vele oude
Zwammerdamse namen passeerden
de revue. Op de rede zelf hopen wij
nog terug te komen.
De heren Sierevelt en Vos zorg
den tijdens de wisseling van de spre
kers voor uitstekende muziek.
Een plein vol deinende ballonnen
wachtte daarna op de onthulling van
de herinneringssteen in de gevel van
het raadhuis.
De zelfstandigheid
Na de onthulling door dr. K. Gill
volgde de overdracht door de heer
W. Hoogendoom voorzitter van de
Binnenpolder. Beiden hoopten op een
blijvende zelfstandigheid van Zwam
merdam. De burgemeester die de
steen voor de gemeente aanvaardde
deed hiervoor niet onder en stelde
voor niet alleen een telegram van
aanhankelijkheid en trouw aan H.M.
de koningin te zenden maar tevens
telegrammen aan de minister van
binnenlandse zaken en het college
van gedeputeerde staten van Zuid-
Holland. Ook hier weer de vraag om
zelfstandigheid mede in verband met
de groeiende bevolking en het uit
breidingsplan De Burcht".
De receptie van het gemeente
bestuur was zeer druk bezocht en
een eerste belangrijk ontmoetings
punt voor de Oud-Zwammerdam-
mers. Het ging er dan ook zeer ge
animeerd toe en het gemeente
bestuur kreeg honderden handen te
Een beeld uit het geslaagde open
luchtspel, dat 's avonds werd opge
voerd.
drukken. En altijd maar weer was
het „een zelfstandig Zwammerdam".
De historische tentoonstellingen sa
mengebracht door de goede zorgen
van mej. J. G. van Muiswinkel en
haar helpers en helpsters is zeker
ver boven de middelmaat. Er was
met zorg gerangschikt en een om
schrijving gegeven van het uitgestal
de.
Een bezoek aan deze tentoonstel
ling is voor Zwammerdammers die
iets meer van hun gemeente willen
weten zeker de moeite waard. Trou
wens deze ee'-ste dag was er al een
overstelpend druk bezoek.
Historisch spel
Het grote sluitstuk van deze dag
was het historisch speL Door de vele
spelers was het stuk uitstekend in
gestudeerd. En de regie had de meer
dan 70 spelers behoorlijk in de hand.
Niet alleen werd op tijd begonnen,
maar er waren geen hiaten in de op
voering.
Het hoge gezelschap, namelijk de
commissaris der koningin met echt
genote en zcon en de Dijkgraaf van
Rijnland met zijn Hoogheemraden
zullen dan ook zeker niet teleurge
steld zijn geweest.
Als eerste tafereel Jacoba van
Beieren en natuurlijk een van Zwa
nenburg. Een zeer kleurrijke en or
delijke groep met ruiters en voetvolk.
De verzoening van Tromp en De
Ruyter op de nog bestaande boerde
rij Kruident" rg, en de gewelddadig
heden van de Fransen in 1672 volg
den. Deze vertoningen boeiden. Jan
van Zwammerdam op zoek naar de
woning van zijn grootouders en de
Legende van de Paardenburch wer
den heel vlot gespeeld. Het publiek
leefde dan soms ook intens mee ge
zien de gefluisterde opmerkingen.
Ook hier tenslotte weer de annexa
tie.
Een vergadering van de Minister
raad. Meesterlijk gespeeld. Niet in
het'minst wanneer de heren minis
ters zich terugtrekken en in rusthou-
ding achter de ministertafel bliiven
zitten terwiil hun papieren met de
wind wegdwarrelen.
En dan het oude zelfstandige
Zwammerdam, verpersoonlijkt in al
le medespelenden van de vorige de
len. De heren schrikken hier kenne
lijk van en schieten snel onder de
tafel. De trompet wordt gestoken en
het spel is ten einde.
Waarlijk een goed spel en een
goede vertoning waarvan de schrij
ver van het stuk, de heer Zonruiter
uit Gouda, zeker alle eer mag heb
ben.
En terwijl het hoge gezelschap nog
een wandeling door het feestvierende
dorp maakte verzamelden de oud-
Zwammerdammers en vele Zwam
merdammers zich in de Nutszaal
voor het uitwisselen van hun nieuws.
Barstensvol was het er, èn geani
meerd. De herkenningen waren niet
van de lucht en voor velen was dit
zeker „het programma" van de dag.
