COLLEGE VAN LEIDEN VINDT PLAN VOOR
GRENSWIJZIGING ONAANVAARDBAAR
over
Staten doen su«
annexaties rond
aan zijn grens voorbijgaan
NU NIET NAAR 170.000 MAAR HOOGSTENS 140.000 INWONERS" Ook Endegeest
Polder van Leiderdorp hoort er bij
Ontevredenheid
in het kwadraat
Ook Endegeest en stukje
Voorschoten aan Leiden
oUde-tto9e,.
leids
iebied ten Noorden Rijksweg 4a,|
Brmt- en Sim<ptjesnplder.
AAKlD7n?P£L?BT
Vroeg,
maar juist
MA..ij DAG 16 MEI I960
Dh LËIlMt! COURANT
PAGINA 1U
VOORSTEL GS 1960
AANVULLEND VOORSTEL
GEMEENTE LEIDEN.
Gedeputeerde Staten stellen voor
het gebied Hoge Mors, dat thans be
hoort tot de gemeente Oegstgeest,
aan de gemeente Leiden toe te voe
gen, met dien verstande, dat de nieu
we grens aan de noordzijde nagenoeg
langs de Rijnzichtweg komt te lopen.
Blijkens de door Gedep. Staten over
gelegde kaart, is de nieuwe grens zo
geprojecteerd, dat de terreinen, waar
op de Psychiatrische Inrichtingen
„Endegeest" c.a. zijn gelegen, tot het
gebied van de gemeente Oegstgeest
blijven behoren.
B. en W. betreuren dit in hoge
mate, niet alleen omdat deze instel
lingen naar burgerlijk recht 't eigen
dom van de gemeente Leiden zijn en
naar publiekrecht een belangrijke
tak van dienst van de gemeente Lei
den vormen, maar vooral ook omdat
de door Gedep. Staten geprojecteerde
grens ernstig bezwaren zal medebren
gen voor de verdere ontwikkeling
van .Endegeest" en „Voorgeest".
Met name bestaan er thans plannen
om te komen tot de bouw van een
nieuw observatiepaviljoen. Dit pavil
joen is geprojecteerd ten zuiden van
de Endegeesterstraatweg, in onmid
dellijke aansluiting aan het bestaan
de gestichtscomplex, doch op gebied,
dat volgens het voorstel van Gedepu
teerde Staten terecht bij de ge
meente Leiden zal worden gevoegd.
Hetzelfde geldt voor alle overige
uitbreidingen van deze inrichtingen,
bijv. de bouw van nieuwe paviljoens;
ook daarvoor bestaat slechts gelegen
heid op de aan het terrein der in
richtingen grenzende gronden aan de
Leidse zijde.
Mors voor universiteit
Ook brengen zij nog eens nadruk
kelijk onder uw aandacht, dat de ter
reinwinst, welke de gemeente Leiden
verkrijgt door de toevoeging van het
Morskwartier bij haar territoir vrij
wel geheel wordt besteed aan de uit
breiding van de universiteit.
Mede met he oog op de ontwikke
ling van het industrieschap de Grote
Polder is het gebied van Leiderdorp,
dat thans niet in de grenswijziging is
ibetrokken, zeer geschikt voor de huis
vesting van arbeiders.
Hoge bebouwing in
noord
De woonwijk in de Broek- en Si-
n^pntjespolder (Merenwijk) roept in
verband met de ongunstige bodemge
steldheid weliswaar problemen op,
welke normale arbeiderswoningbouw
uitsluiten, doch anderzijds zal het
scheppen van een woonwijk in de
nabijheid van de Kagerplassen inte
ressante stedebouwkundig perspectie
ven openen.
WAAR ter wereld zal men op
het moment meer ontevre
den lieden bij elkaar treffen dan
in Leiden en zijn randgemeen
ten? Oegstgeest is hoogst onte
vreden en de wethouder belooft
in zeer martiale terminologie,
dat men de strijd zal volhou
den, op de bres zal blijven staan.
Zoeterwoude is ontevreden, men
snapt niet waarom juist ten
koste van haar gemeente, Leiden
moet groeien. Voorschoten is
verre van tevreden en als klap
op de vuurpeil blijkt nu, dat
ook Leiden verre van gelukkig
is met de voorstellen.
Tja, daar zitten we dan. Al
leen het gemeentebestuur van
Leiderdorp juicht. De dreiging
is zijn grenzen voorbij getrok
ken. Het g.ekke is, dat bij elke
argumentering over ontevreden
heid of het nu van Leiden of een
der andere gemeenten komt,
slechts overtuigende argumenten
worden aangevoerd.. Hoe kan
dat? Is er dan niemand, die ge
lijk heeft?
We geloven eerder dat alle
betrokkenen een beetje (of lie
ver zeer veel) gelijk hebben. De
man -'ie alle partijen gelijk zou
geven, heeft zelf ook gelijk.
Hoewel een ander, die op zou
merken, dat toch niet iedereen
gelijk kan hebben, eveneens ge
lijk heeft.
Kortom, het is een moeilijke
zaak, waarmee we niet veel
meer kunnen doen dan onze le
zers op de hoogte houden van
de stand van zaken, tot de volks
vertegenwoordiging in hoogste
instantie zijn oordeel heeft ge
veld.
In afwachting hiervan treft u
bijgaand een artikel aan met
kaart aangaande de visie van
het Leids college.
Stukje Voorschoten
Aan de westzijde is de nieuwe
grens met de gemeenten Valkenburg,
Wassenaar en Zoeterwoude getrok
ken langs rijksweg 4b. Blijkens de
door Gedep. Staten overgelegde te
kening zal een klein gedeelte van
Wassenaar daartoe bij Leiden worden
gevoegd. Het is ons niet duidelijk,
waarom Gedeputeerde Staten ten de
ze niet consequent zijn geweest en
ook de toekomstige grens met de ge
meente Voorschoten niet getrokken
hebben langs rijksweg 4b. Zij achten
het niet anders dan logisch, dat ook
het grondgebied van Voorschoten ten
oosten van rijksweg 4b, dat volgens
do door Gedep. Staten overgelegde
kaart uitgezonderd is en slechts een
zeer geringe omvang heeft, bij Leiden
wordt gevoegd.
Een halve maatregel noemen b. en w. van Leiden de grenswijzigings-
voorstellen van Gedeputeerde Staten. Hun kritiek richt zich voornamelijk
legen het feit, dat Leiderdorp buiten de annexatie valt, dat de stad Leiden
dus niet -wordt uitgebreid met de Zijl- en Meijepolder. Juist deze polder is
onontbeerlijk voor een harmonische ontwikkeling van de stad. Tweede te
leurstelling van b. en w., die zich in een schrijven tot de raad richten is dat
de terreinen waarop de psychiatrische inrichtingen Endegeest e.a. zijn ge
legen niet bij de grenswijziging zijn gevoegd. Zij blijven van Oegstgeest.
Eigenlijk zijn b. en w. teleurgesteld, dat niet geheel de gemeente Oegstgeest
wordt opgeheven en bij Leiden wordt gevoegd. In 1938 is daarover al een
voorstel aan G. S. gedaan.
Voorts hopen b. en w. nog op een extra stukje Voorschoten, zodat de
gehele grens tussen Leiden-Voorschoten langs de rijksweg 4b komt te lig
gen.
dorp niet betrokken bij hun grens-
wijzigingsvoorstel. De Zijl -en Meye-
polder, die volgens hun voorstel van
1958 bij de gemeente Leiden zou wor
den gevoegd, blijft thans volgens hun
voorstel van 1960 buiten beschouwing.
Weliswaar heeft het niet betrekken
van de gemeente Leiderdorp in dit
pl-an tot gevolg, dat het gedeelte van
de gemeente Zoeterwoude, gelegen
tussen de spoorlijn LeidenUtrecht
de grens tussen ZoeterwoudeHa-
zerswoude, de Rijn en de huidige
grens ZoeterwoudeLeiden, niet bij
de gemeente Leiderdorp wordt ge
voegd, dodh bij de gemeente Leiden,
doch dit kan in genen dele als een
compensatie voor het gemis van het
noordelijk gedeelte van Leiderdorp
dienen.
IN HUN PRE-ADVIES, dat 18 pa-
gina's tekst beslaat, stellen B. en
W. van Leiden vast, dat in 1938 niet
zij maar Gedeputeerde Staten met het
plan kwamen Oegstgeest op te hef
fen. Het desbetreffende dosier is bij
de brand van het provinciehuis in
1945 verloren gegaan.
Na de oorlog was er spoedig weer
de noodzaak voor Leiden de grens
wijziging aanhangig te maken. G.S.
kwamen in 1955 met een voorstel tot
wijziging van de grenzen tussen Lei
den en Oegstgeest. De minister van
Binnenlandse Zaken vond dit plan
niet ingrijpend genoeg. Hij stelde voor
namelijk vast, dat er niet voldoende
rekening was gehouden met de rol
van de toekomstige hoofdwegen rond
Leiden, die een sterk scheidende
iunctie te vervullen hadden. Daarna
kwamen de voorstellen uit de bus die
onze lezers uit publicaties in dit blad
genoegzaam bekend zijn.
B. en W. schrijven
Geen harmonisch
geheel
IN ONZE verwachtingen zijn wij
diep teleurgesteld. Het grenswij-
zigingsvoorstel, dat Gedeputeerde
Staten thans aan uw Vergadering
voorleggen, geeft aan de ene kant
weliswaar gelegenheid tot uitbrei
ding van de gemeente Leiden, doch
onthoudt aan de andere kant aan deze
gemeente de mogelijkheid om tot een
goede oplossing te komen vari de
vraagstukken, waarvoor een stad als
Leiden is gesteld. Het zal haar niet
mogelijk zijn uit te groeien tot een
harmonisch geheel, dat tevens een
belangrijke bijdrage kan leveren tot
de oplossing van de problemen van
de randstad Holland. Gedeputeerde
Staten hebben de gemeente Leider-
Gedeputeerde Staten ontvangen
van Leidens raad als hij tenmin
ste het advies van B. en W- volgt
het „onaanvaardbaar".
Tenzij in de grenswijziging mede
wordt begrepen:
a. het noordelijk gedeelte der ge
meente Leiderdorp tot aan de te
verleggen provinciale weg nr. 6
(zie de kaart: rechts);
b. het gedeelte der gemeente
Oegstgeest waarop de psychia
trische inrichtingen Endegeest,
Voorgeest en de Jelgersmakli-
niek zijn gelegen;
c. het resterende kleine gedeelte
der gemeente Voorschoten voor
zover gelegen ten noord-oosten
van de geprojecteerde rijksweg
4b.
De letter A duidt het plan van G.
S. aan.
De letter B de extra wensen van
Leiden.
ET de Merenwijk met een capaciteit
van 20.000 inw.;
I? hieraan dienen te worden toege-
voegd de resterende nieuwbouw-
mogelijkheden op het huidige Leidse
grondgebied voor 15.000 inw., to
tale nieuwbouwcapaciteit voor
85.000 inw.
Met de bestaande verspreide ker
nen en het door sanering, cityvor
ming en verdunning van de woning
bezetting in inwonertal verkleinde
Leiden, in totaal 85.000 inw. is dan
in 1980 de voltooiing van het vergrote
Leiden ad 170.000 inwoners te ver
wezenlijken.
Nu 140.000
Niet in het plan is opgenomen de
grootste en voornaamste uitbreidings.
-T- i-7/-\ r\r\r\ mogelijkheid, welke het plan 1958
I Ot I vJ.L/L/L/ inwoners bood, t.w. de woonwijk Zijl- en Meye.
gil mon»
VOLGENS het plan 1958 zouden de
mogelijkheden worden geschapen
voor de uitbouw en een harmonische
en krachtige gemeente Leiden tot een
grootte van 170.000 inwoners, sa
mengesteld uit de volgende compo
nenten:
1. de universiteitswijk, (het gedeel
telijke gebied sub a, als woonwijk
van weinig betekenis meer!);
2 de woonwijken op het gebied van
Voorschoten (zonder het Leidse
stadsdeel zuidwest), met nieuwbouw-
mogelijkiheden voor 20.000 inw.;
venhoven en Boshuizen. Daartoe zou
colder OD het huidieê rebied van Lei- als toekomstige gemeentegrens tussen ir>. dat naar hun oordeel elke grens-
Leiden en Voorschoten moeten wor- wijziging - m de zin van grenseer-
den aangehouden het tracé van de rectie tussen Valkenburg en Voor-
Rijksweg 4b, welke weg, de Leidse- schoten enerzijds en tussen Leiden en
de Vliet gelegen ten aanzien deputeerde Staten,
waarvan wij hebben aangedrongen
om deze door te trekken tot aan de
Hoge Rijndijk bestemd voor de
grote stadsrecreatie (in hoofdzaak het
gebied sub d);
4 de grote woonwijk in de Zijl- en
Meyepolder met nieuwbóuwmo-
gelijkheden voor 30.000 inw.;
derdorp, welke wijk een inwonerca
paciteit heeft van 30.000 personen.
dtelr^L^et' toelSïïldto w*g ter hoogte van de° Hofweg ~zal Voorschoten anderzijds beslist achter,
bulten de huidLeïl^metbi, kruiaen- wege zou m0<?ten bI«ven' '4 L«kt hen
kans de helft XEITenteiïg- Het door deze grenswijziging van Ervnorfchmen^^T'^'
gebracht van 70.000 tot 40.000 perso- het overige Voorschotense grondge- dE Ommedhkse^oldEI (dl
non. Dientengevolge daalt de totale bied te schelden gedeelte, gelegen ten van de valkenburgsewee) hetwelk
capaciteit van de nieuwe gemeente noordwesten van de rijksweg 4. met ,-nnr o„poifip>« inJ';fiQ ,?i„
van 170.000 personen tot 140.000. name de omgeving van de Valken- S^Ttefana iE
Toevoeging bij Leidon van de helft burgseweg, zou alsdan moeten over- moeten traSieTzCToeSlbh de
der gemeente Leiderdorp, voor zover £aan naar de gemeente Valkenburg. Eemeent„ valkenbure 70 men van
gelegen ten noordwesten van het B. en W. beklagen zich over de Is dS deS gemeSte Tul
tracé van de te verleggan provinciale korte termijn slechts een maand, fu cti in' de Leidse aevlomératie
weg no. 6, als woongebied achten B. waarin men zich kan beraden. Deze ^orde„ gehLnifcaSd vIot dl
en W. een onontbeerlijke aanvulling overtreding van de „maximum snel- s,™ ldCT^snde B oshïïzerf
van het grenswijzigingsplan van Ge- he.d" wekt verontrusting. pS kan^nwel - ulleraErd «mt
Voorschoten: alleen
maar kleine correcties
B. EN W. van Voorschoten
geven commentaar over de grens
wijziging, zij betreft de wijken Ste
in het kort komen de bezwaren van in efn ^a^er stadium niet verder
Voorschoten tegen de wijziging van v/orden gegaan dan tot geringe cor-
de grens er op neer, dat deze ruimte- reeties in de begrenzing van dan nog
lijk geenszins noodzakelijk, tech- alleen, indien de noodzaak daartoe op
nisch-economische niet verantwoord goede gronden kan worden aange-
en bestuurlijk bepaald niet geboden toond; b.v. indien uit een, als gevolg
is, terwijl er maatschappelijk zelfs ^'an verbreding, gewijzigd verloop van
veel bezwaren aan verbonden zijn. "e Korte Vliet een grenscorrectie re.
Dit standpunt houdt evenwel niet deltfkerwyze zou voortvloeien.
Na verschillende publicaties in
ons blad vóór er officieel aan
dacht aa.n besteed werd, ja zelfs
nog maar even nadat de officiële
stukken verstuurd waren, heeft
men ons van verschillende kan
ten verwijten gemaakt over
„voorbarige en onjuiste publica
ties".
Het tegendeel was direct na de
publicaties in ons blad niet te
bewijzen, maar thans, nu de of
ficiële commentaren van de be
trokken gemeenten en een offi
ciële kaart zijn uitgebracht, is
dit wél het geval. Nu bewijst
bovenstaande reeks van koppen,
die culmineert in het artikel,
dat door de gemeente Leiden is
uitgebracht, dat „De Leidse Cou
rant" als altijd vroeg, maar juist
in zijn berichtgeving is geweest.