„Boek van helden en martelaren" aan Staten-Generaal overgedragen Hoge opdracht van koningin Wilhelmina uitgevoerd GEEF MOEDER Zuid-Korea nog onrustig De as van CHESSMAN afgetreden KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN BUREAUS: PAPENGRACH1 32 WOENSDAG 4 MEI 1960 51ste JAARGANG No. 15007 Directeur J. F. J. M. KOENS Hoofdredacteur: L. C J ROOZEN. Telefoon: Directie. Abonnem. Drukkerij 20935: Red 20015. 25594: Advertenties 20826 Giro 103003 Abonnementsprijs f0.59 p. w„ f2.55 p. maand, f7.50 p. kwartaal. Franco p.p. f8.—. Advert.: 17 ct p. man. Telefoontjes flJW. Een, apartje over apartheid KONINKLIJKE FAMILIE BIJ NATIONALE HERDENKING Elke dag zijn 24 namen van de 18.000 zichtbaar die strijd, ligt dit boek voor ons. weg in de vrijheid ieder ons eigen pad te kiezen, of - 'n respect voor elkanders wensen - de vreugde te ervaren va:: samen eendrachtig scheppend werkzaam te zijn. Ieder onzer heeft de vrijheid, met zijn leven te bewijzen, de boodschap van hun dood te hebben verstaan," De voorzitter van de Tweede Ka mer, dr. Kortenhorst, heeAt daarna de opdracht aanvaard namens de le den der Staten-Generaal de ere lijst der duizenden, tijdens de oorlog Mok droeg zijn „Capitulatie" voor, 1940-'4. gevallenen in het gebouw Clara Eggink haar „Dodenmars", der Tweede Kamer een passende Yge Foppema het „Kerkhof si ringo plaats te geven, ringo" en J C. Bloem zijn „Na de De Haghe Sanghers zongen hierna bevrijding". het eerste couplet van het Wilhelmus. een KOELKAST. Prijzen vanaf f 225.— bil de Elektra Speciaalzaak EEnjp"'' 3E9i AALMARK1 4 I ■[T.TJ.MICTIïl (Advertentie) Daarna zong het koor het indruk- Daarna werd gezamenlijk het „Mijn In een schier eindeloze opsomming wekkende Valeriuslied „O Neder- schildt tnde betrouwen" gezongen, vermeldt het de namen en enkele iand ie^ p u saeck". Een voor een ..amen toen de zes andere persoonlijke gegevens van al dragers hun deel van de erelijst op diegenen die, samen met onze bond- -t- i en begaven zich naar de uiteang van genoten actief strijdend, in de wor- OGSpraQK V3n de Ridderzaal, gevolgd door de ko- S.b„ en aangrijpend wa dep.eeh- op het Binnenhof aankwam De ko- 'om^jT? de" man! de koningin tigheid, waarmee voor de vyitiende ningin werd naar haar plaats geleid nen en vrouwen van het verzet hier hof naar het gebouw van de Tweede keer de gevallenen van krijgsmacht door mevrouw Van Hamel, moeder en in Indië, de leden van onze strijd- Toen was het grote moment van Kamer, waar de lijsten op de ge en verzet uit de tweede wereldoorlog van wijlen luitenant terzeeder kracbten en de opvarenden van de de korte, aangrijpende toespraak van denktafel werden gelegd. Op het zijn herdacht. De Koningin, de Prms- tweede klasse L. A R. J. van Hamel, ko0pvaardij waar ook ter wereld, koningin Juliana aangebroken. gouden blao van dit schrijn zullen gemaal en hun dochters kwamen die als eerste agent van de regering Achttienduizend namen zyn het. Wij 5 5 daar iedere werkdag voortaan vier- naar de Ridderzaal in Den Haag voor in Engeland in 1941 'oor het vuur- hebben als volk, wij weten het, meer in het boek staan zij vermeld, al- entwintig andere namen van geval- deze nationale herdenking, die een Peloton van de bezetter e" door verliezen geleden. Ook de burgers dus H.M., di wij juist meenden niet lenen te lezen zijn, gegroet door de bijzonder kenmerk droeg omdat ko- de heer W; "zerdraat zoon van de herdacht spreker. Ik denk vooral aan te kunnen missen by onze herrijzenis, vlag. die de moeder dis vaderlands ningm Juliana geealligrafeerde lijs- oprichter van de geuzenorganisatie, ons meedogenloos getroffen Joodse Nederland is herrezen - het moest uit de zwartste jaren van deze eeuw, ten met bijna 18.000 namen van ge- die als een der „eerste achttien do- volksdee]. Allen, die omkwamen, ie- zorder hen geschieden. Hoe dit is prinses Wilhelmina, voor dit een vallenen van krijgsmacht en verzet den in maart 1941 het leven het ven in onze gedachten voort en zijn gebeurd moge materieel wonderbaar- voudige monument schonk. In de Rid- hier te lande en overzee overdroeg Prins Bernhard werd naar z«n ze- ons nabij ok op die ogenblikken fyk zijn, inB de geest is het alleen derzaal werd bij 't hijsen van de vlag aan de Staten-Generaal. Aan het tel begeleid door de weduwe van waarop wij, zoals nu het geval is, goed geweest als het plaats vond in Jan Camperts' „Lied der achttien do- einde van de plechtige herdenking majoor Landzaat, gevallen aan de in bel byzoader zün samengekomen bun geest Want zij bleken bereid, den" op muziek van Jos Vranken ge werden deze lijsten uit de Ridderzaal Grebbe-lime en wegens heldenmoed om diegenen te eren die vielen ir. en als het moest tot het uiterste toe te zongen, fa enige ogenblikken stilte naar de hal van het Tweede-Kamer- met de Militaire Willemsorde onder- door bun persoonlijke inzet. geven van w t een men,- geven kan, weerklonk het Wilhelmus, gespeeld gebouw gedragen. Daar zal Iedere scheiden en door de weduwe van ka- m d er tyd ZQU door de k yan h iraBen^ Jo_ dag een bladzijde uit dit nag aan te pitein:vlieger van het KNIL V. N. Met de woorden, die zij eind de- komen van vrede en vryheid waarin han Willem Friso, Hiermede was de vullen boek van persoonlijke offers Helsdingen, die in een Japans kamp cember m3 uUsprak, gaf koningin het goed zou zyn te leven. nationale herdenking geëindigd. De m een daartoe opgestelde sch"Jn stierf. „„«.„„„„or. Wilhelmina ons een hoge opdracht. Samen met een nieuw geslacht, Koninklijke familie begaf zich per worden omgeslagen „tot in lengte De kroonprinses werd ontvangen De «gering heeft getracht deze op- dat ben niet meer gekend heeft, zoe- auto weer naar het pallis Soestdyk. van dagen. door de weduwe van de kapitein- dracbt uit te voeren met zorgvuldig- ken wy, me' vallen en opstaan, onze der mariniers Schuiling, die in 1941 hejd en piëteit. Het is een werk van te Rotterdam sneuvelde en door een jaren geweest, dat vandaag zijn af- jonge marine-ofLcier, oudste zoon siujting vindt. Jaren waren nodig van de zeeheld Karei Doorman. om j,et rijksinstituut voor oorlogs- Aan prinses Irene waren mevrouw documentatie, in samenwerking met Valderpoort-Wierts van Coehoorn, andere instellingen, waarvan ik voor- Zeer velen waren in de Ridderzaal draagster van de verzetsster van de stichting 1940-'45 noemen wil, aanwezig toen de koninklijke familie Oost-Azië en de weduwe van de on- staat te stellen zorgvuldig de ge'- derofficier Wieringa van de Prinses gevens te verzamelen van al diege- Irene Brigade, die in maart 1945 op ne„f die in de #:re-liist van gevalle- Walcheren sneuvelde, toegevoegd. nen djenden te worden opgenomen. Prinses Margriet werd begeleid jaren waren nodig om in de Onze doorde weduwe van de herhaaldelijk Lieve vrouwe Abdij te Oosterhout getorpedeerde KNSM-kapitein Dry- aj dje gegevens te calligraferen. ver, die kort na de oorlog van uit- ou t wu putting stierf en door een zoon van tegraad, een vuurgevecht geleverd valst de herverkiezing van Syng- de in maart 1942 omgekomen tweede (jouden SChriin OD n tussen een Zuidkoreaans en een man Rhee als president te verzeke- ïfr |"\e Bevrijdingsdag, met in zijn stuurman van de KPM Lubberdink. Noordkoreaans oorlogsschip. Het ren' U oktaaf de eveneens „jubile- Van -n ^3van tcltel VQFl 1ÖV9 Noordkoreaanse schip was binnen de Choi Ink Yu was al in arrest. Lee rende" Bezettingsdag, zij ons een verzetsheld Johannes Post en een Zuidkoreaanse territoriale wateren Kang Ghak was sedert 19 april voort, feest van dankbaarheid. der.leiders van het studenten verzet De minister deeide mede da* de gekomen. Volgens officiële berichten vluchtig. Hoe hebben wij in de lange, lange de heer A. J. Andree Wiltens bege- j- gevallenen komt te rus- werd het Zuidkoreaanse schip niet jaren van 1940 tot 1945 gesnakt naar leidden prinses Manjke naar haar Zn getroffen. Of het Noordkoreaanse de bevrijding! We& e^ontoenng, plaats. dienende functie wil vervullen en schiP beschadigd is heeft men niet welk een feestvreugde heeft ons aan- derhalve ziin kracht zoekt in een- kunnen vaststellen, gegrepen, toen vryheid en vrede ons Er waren vele officiële genodig- SSJSSST Eregeleide voor koninklijke familie Nu al weer 15 jaar geleden Noord-Koreaan kwam neuzen Aan de Zuid-Kor'eaanse oostkust is Zuidkoreaanse politie tijdens de pre sidentsverkiezingen in maart jL heeft zich gemeld bij de procureur gene raal te Seoel. Hij is in hechtenis ge nomen. Lee wordt ervan beschuldigd met de afgetreden minister van bin- vandaag in dichte mist op ongeveer nenlandse zaken, Choi Ink Yu, de 30 mijl ten zuiden van de 38e breed- verkiezingsuitslagen te hebben ver- WARMER Caryl Chessmans lijk is dinsdag te San Rafael in alle stilte gecremeerd, doch de begrafenis van zijn as levert moeilijkheden op. Chessman had de wens te kennen gegeven begraven te worden op het beroemde kerkhof van los Angeles, Forest Lawn, waar ook zijn ouders begraven zijn. De directie heeft echter de begra fenisondernemer telegrafisch ver zocht de as niet naar Forest Lawn te zenden. Een woordvoerder van Forest Lawn verklaarde dinsdagavond dat de directie het aan de 170.000 doden, die er begraven liggen, verplicht is „om het gewijde karakter van de begraafplaats te bewaren". Caryl Chessman stond bekend als een on gelovige en hij had geen berouw, al dus de verklaring. De negen opvarenden van de Franse treiler „Que Dieu nous pro tégé" zij dinsdag met hun schip on dergegaan na een aanvaring in het Kanaal ten zuiden van Wight met het 18.000 ton metende Duitse tankschip „Caperata". OP de Algerijnse afgevaardigde Robert Abdessalam is woensdagoch tend in Parijs een aanslag gepleegd. Hij werd licht gewond in het gezicht. Een politieman vond de dood. Dit nummer bestaat uit 12 pagina's hergeven werden^aïs niet hoog ge- den, maar van de Zusters Benedic- V0U(* zuiverheid. Het bestaat uit on n°Er ïyn^ltronndgronns die nooit SHJrVdieVlSC c£S*en^ KNMI^eirSe^ de dageraad van de vrede hebben der gevallenen naar een ontwerp Hon lnnr nn^n^ ^'n Ho iSïïJL Er kwam de afgelopen nacht op zien gloren. Zij sneuvelden of ver- van Van Krimpen in jarenlange stil- Het hebben der gevallenen naar een "ontoefp i£T«~»rtï.jÖte Vedên^eVtevit dentenuiteen te dryven die betoog- eiuen of ver- van Van Krimpen in jarenlange stil- een door vaardige handen "Sï f- .S' nieuw nachtvorst voor maar niet in dwenen voor a'ltijd in concentratie- ie aandacht calligiafeerden was nie- 8esneed uit zuiver goud, het edelste de Vergadering ra meuwe alge- z0 hevige mate als gisternacht. De kampen: zy hongerden dood of wer- mand aanwezig. Hun orde regels ge- I*"*. "!s een ?a.n he"' d,a T t! af!» laagste temperatuurwaarde bedroeg den gefusilleerd omdat zij het va- dogen zulks niet Zij willen ook in J*et &ayen- °P dat goud zul- opeenvolgende dag, dat de studenten djcbt by bet aardoppervlak min vier derland méér liefhadden dan zich- dit werk naamloos voor de wereld len blankp vellen rusten waarop de met deze eisen de straat op trokken. graden zelf. blijven. namen vereeuwigd zijn van hen die Lee Kan Ghak, directeur van de Er bevindt zich een hogedrukgebied Wij die leven mochten tot de be- w'j op deze vijze in het bijzonder vrij ding „en juichen op het overwin- jn de stemmig met bougainvillea hebbe.n willen eren. Ze staan er ningsfeest", wij, die ons nu al weer en de provinciale vlaggen gesierde een simpel en krachtig calligrafisch 1" 1 vijftien jaren koesteren in de zonne- Ridderzaal nam de koninklijke fa- onversierd, onopgesmukt VJD0rIanC10r schijn van vrede en vrijheid, herden- milie plaats tegenover het podium, ere" ken hen, onze landgenoten onze waarop, anders de troon staat. Op dit ar Z1J bloedverwanten dikwyls podium stonden nu de tafels met de an(Jere. in Indonesië, met dankbaar hart. wy geealligrafeerde ere-lijsten. boven de Balkan; waarin de lucht druk tot 1030 mb is gestegen. Dit hogedrukgebied brengt in vrijwel geheel West-Europa fraai lenteweer en een geleidelijke temperatuurstij ging. Op de Oceaan bevindt zich een omvangrijke depressie ten zui den van IJsland. Aan zijn flank stuwt Zo zal deze erelijst van gevallenen een zuidwestelijke stroming vochtige getuigen van onze eerbiedige dank- Professor Oberlander, de Westduit- j ht d Britse eilanden Deze baarheid jegens allen die sneuvel- se minister van vluchtelingenzaken, "gij vervanet ook in ons land de den, opdat wij weer itl vryheid zou- jd "Sf iSctt,'wa^in^zoVe! den kunnen leven. Spreker besloot Adenauer zyn ontslag aangeboden. nacbtvorst voorkwam, waarbij de met een couplet uit het „Wilhelmus Een woordvoerder van de West- temperaturen opnieuw iets hogere Nadien weerklonken verzen uif het duitse regering heeft dit bevestigd, waarden bereiken, vooral in het verzet, voorgedragen '.ooi de dichte- Hij kon echter niet zeggen of Aden- binnenland. De nachtvorstkansen ressen en richters zelve. Maurits auwer het ontslag aanvaard heeft. 2jjn nu te verwaarlozen klein. Praat U niet over een rassenkwestie, Heren!' herdenken ook de ontelbare soldaten uit andere landen, uit andere wereld. deleri clie gestreden en geleden heb- Herdenking door ben voor ons heil. De jeugd beneden de vijf-en-twin- van rif* tig kan deze gevoelend van dankbaar- VOOrZlTICI Vclll U0 heid, deze herinneringen aan een ont- K„mpr zagwekkende vreugde en opluchting LCI31C ixaiiid bij de overlevenden niet meer inden- ken. Het is voor hen geschiedenis. De voorzitter van de Eerste Kamer, Het dubbele karakter van deze her- mr- «L Jonkman, hield ter opening denking. rouw aan de vooravond, van de bijeenkomst een korte rede. vreugde op de morgen, moet voor hen ..Wij mogen en kunnen van onze tweeslachtig en krampachtig lyken. blijdschap over de bevryding niet Voor allen, die bezetting en bevry- getuigen, zonder eerst vandaag de ding doormaakten, is deze tweezijdige dag te voren met grote eerbied en in herdenking echter de weerslag van diepe ernst hen te hebben herdacht, hun persoonlijke ervaring. die waar ook ter wereld in de jaren Want is onze rouw een uiting van 1940-1945 zijn gevallen en aldus door onze oprechte dank, ook onze vreug- het offer van hun leven mede de de heeft niets gemeen met kermis- weg hebben bereid naar het herwin- pret, maar is een vreugde, vervuld nen van de vrijheid, welke - dank van erkentelijkheid. zij Gods oneindige goedertierenheid - Onze erkentelijkheid, onze dank- ons weer geschonken werd. baarheid leggen wij voc de troon In die geest zijn ook wij nu hier van de Allerhoogste, die ons volk na samengekomen ,om hun strijd, hun de beproeving vrede en vrijheid lijden, hun dood tc herdenken." schenkt en ruimschoots „ons dagelijks Het Koninklijk Mannenkoor „Die brood" nu al weer vijftien jaren. Haghe Sanghers" zong vervolgens Wij koesteren ons in die onontbeerlij- het lied „Blijf met my Heer als 't ke en heerlijke zonneschijn, terwijl zonlicht niet meer straalt". Daarna vlakbij andere volkeren in de scha- sprak de minister van Onderwijs, duw van slavernij zijn gebleven, ons Kunsten Wetenschappen, mr. J. benijden en om uitkomst bidden. L. Th. Cals zijn herdenkingsrede Laten wij althans wij die het ujh aan den lijve hebben doorgemaakt ons op de Bevrijdingsdag met hen verenigen in onze gedachte, vromer J 06SDrQ3k Vein gezegd, in ons gebed, opdat God, die t in Zijn ondoorgrondelijke beschikkin. minister ^öls gen ons, nu al weer vijftien jaren, vrede en-vrijheid^schonkZich over De minister zeidet dat tot <>nze wfJjS'nnc h ikp ïïharmpn kostbaarste berinneringen aan de ja- /T v J dl! hlifvA prhu'rmpn ren van bezetting behoort een stem: Zich ook over ons Dlijve erbarmen. T*r;iv.Qir„:„o t onTdoVde ^dFoVlkens weer Mene.eSbSof^no^dM; b=e^o£aVj,«r^eind onmeedogend, dan zal de latere ge- december 1943 dat de koningin de schiedschrijving ons oordelen en ver- hoop uitsprak dat wy deze gevalle- oordelen, omdat we „de tekenen des nen „blyvend, op een sobere doch tijds" niet hebben begrepen. Zolang alleszins hue waardige wyze zou- wii het Licht van vrijheid en verlos- den gedenken En zy gewaagde toen sing in ons midden hebben, verheu- van een „boek voor onze belden en een wij ons dan ook met dankbaar martelaren" dat „een ere-plaat- zou gemoed in dat Licht, beseffend, dat krijgen in ons midden" een boek, In Londen wordt een conferentie gehouden van eerste ministers van het Britse Gemenebest. Koningin Eliza- het is een gave Gods, die met' het dat wij ,,^Is een kostbaar kleinood beth heeft de ministers voor een diner op Windsor Castle ontvangen. Foto eerste rij v.I.n.r.: E. Cooray bloed des Heren en met het bloed aan het nageslacht zouden doorge- (Ceylon), Walter Nash (Nienw-Zeeland), Nehroe (India), Koningin Elizabeth n, Diefenbaker (Canada), Menzies van honderdduizenden en andermaal ven". (Australië) en Louw (Zuid-Afrika). Tweede rij v.I.n.r.: Toenkoe Abdoel Rahman (Malakka), Sir Roy Welensky honderdduizenden voor ons gekocht is. Nu, vyftien jaar na het einde van (Centraal-Afrika), Harold MacMiilan, Ayoeb Khan (Pakistan) en Kwame Nkroemah (Ghana). (Medegedeeld door het KNMI. Geldig van woensdagavond tot donderdagavond. Opgemaakt te 11.15 uur). WARMER Zonnig en droog weer. In de nacht en ochtend hier en daar mist- Zwakke tot matige wind uit zuidelijke richtingen. Warmer. 5 mei: zon op 05.04, onder 20.11; maan op 13.13, onder 02.34. 6 mei: zon op 05.02, onder 20.12', maan op 14.21, onder 03.01. Hoogwaterstanden 5 mei: 10.v.m., 10.42 n.m. 6 mei: 11.25 v.m., 12.06 n.m. Het weer in Europa De weerrapporten van hedenmor gen 7 uur luiden: HELSINKI STOCKHOLM OSLO KOPENHAGEN ABERDEEN LONDEN AMSTERDAM BRUSSEL LUXEMBURG PARIJS BORDEAUX - GRENOBLE NICE BERLIJN FRANKFORT MüNCHEN ZüRICH GENèVE I/OCARNO WENEN TNNSBRUCK BELGRADO ROME AJACCIO LISSABON MALLORCA h. bew. onbew. zw. bew. 1 geh. bew. 1 zw. bew. 1 mist 1 h. bew. 1 onbew. 1 onb. 1 1. bew. 1 onbew. 2 onbew. 2 zw. bew. 1 onbew. 1 onbew. 1 onbew. 1 1. bew. 1 1. bew.l h. bew. 1 1. bew. 1 1. bew. 1 1. bew. 1 geh. bew. 1 geh. bew. 1. bew. 2 geh. bew. 1 Korreltje Hoogmoed kan de edelste geest ten val brengen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1960 | | pagina 1