EVERGLADES
TERIIE V
DORADO
VOOR
NATUUR
VRIENDEN
IN DE
VER. STATEN
DE LEI US'-
Geen blanke man of vrouw heeft tot nu
toe de Everglades ten volle doorkruist.
Tal van Seminole Indianen volbrachten
die tocht wel. Doch zij zijn nog steeds
zeer gesloten, als het gesprek komt op
die raadselachtige tropische moerasstep-
pen en oerbossen.
De Verenigde Staten zijn rijk aan Nationale
Parken of natuurreservaten. Een der merkwaar
digste en tevens een der jongste is ongetwijfeld
het Everglades National Park. Het ligt in het
zuiden van het schiereiland Florida. In decem
ber 1947 verklaarde President Truman een deel
der Everglades tot Nationaal Park. Het is het
enige tropische natuurreservaat, dat Amerika
telt.
Woest, onherbergzaam, tropisch weelderig en
indrukwekkend is het beeld van de Everglades.
Nergens elders in de Verenigde Staten, ja, vol
gens natuurkenners en geografen zelfs nergens
op aarde vindt men zijn weerga. De dierenrijk-
dom en de plantenovervloed der Everglades
maken het gebied tot een dorado voor natuur
vrienden en biologen. Er zijn dier- en planten
soorten, die men nergens elders ter wereld aan
treft. De dieren en planten komen zowel voor
in de streken, die met oeroud oerbos (cypres-
sen, mangroven, mahoniebomen) bezet zijn als
in de „open gebieden", die* echte moerassteppen
vormen. Tientallen jaren re,eds is de streek der
Everglades gezocht als studieterrein door de
mannen der wetenschap. Het grote publiek ont
dekte zijn schoonheid en belangwekkendheid
echter pas na 1940.
Het was een landschapsarchitect, Ernest Fran
cis Coe geheten, die het initiatief nam om een
dee^ der Everglades tot nationaal reservaat te
maken. Coe was van zijn jeugd af een enthou
siast natuurvriend en amateur-bioloog geweest.
Toen hij zich terugtrok uit zaken, verhuisde hij
van Connecticut naar Florida. Daar besteedde
hij maanden aan speurtochten in de Evergla
des. Tevens bracht hij een deel ervan in kaart
met de bedoeling, dat deel tot Nationaal Park te
laten verklaren. Aan tal van vooraanstaande
figuren zond hij boeiende en levendige beschrij
vingen van de schoonheid der streek, alsmede
van de zeldzaamheid en belangwekkendheid
van het dieren- en plantenleven daar. Gaande
weg slaagde hij er in, belangstelling voor zijn
plannen te wekken. Reeds vóór 1947 werd
een deel van het huidige reservaat tot verbo
den jachtgebied verklaard. In 1947 zag Coe zijn
streven met succes bekroond. En nadat het Park
officieel opengesteld was, is er nog menig stuk
aan toegevoegd. Thans behoort het tot de groot
ste nationale parken in Amerika. Het is het eni
ge dat 't gehele jaar door geopend blijft. Dit is
mogelijk dank zij het tropische klimaat op
Zuid-Florida. De toeristen vinden er rusthui
zen, bungalows en kampeerterreinen. Ook legde
men enige verharde wegen aan om het Park
enigszins toegankelijk te maken voor auto's.
Gevaarlijk
Het deel der Everglades, dat thans een Natio
naal Park is, is 160 km lang en van 80 tot 110
km breed. Het is een moerasachtige vlakte,
doorsneden door en doorspekt met veel rivieren,
riviertjes, kreken, poelen, plassen en meertjes.
Tot aan het einde der vorige eeuw beschouwde
men de Everglades als een even ontoegankelijk
als raadselachtig en economisch waardeloos
„Verboden Land". Het merkwaardige is, dat zijn
kusten de eerste van de Nieuwe Wereld waren,
Foto boven: Diepe trechter
vormige riviermonden snijden
door het lage, moerassige land
van het Nationale Park de
Everglades, in het zuiden van
de staat Florida. Hier groeit
een jungle, die te dik is, dat
men er paden in kan aanleg
gen. Hier groeien de wilde or
chideeën, de steltbomen en de
cypressen.
Foto midden: Geheimzinnig is
de bekoring der Everglades,
geheimzinnig, maar ook ge
vaarlijk. Er zijn daar in die
tropische moeraswildernis veel
krokodillen, die een mens een
begeerd hapje achten.
Foto onder: Diep in de Ever
glades wonen de Seminoles-
Indianen, een zeer onafhanke
lijk volkje, dat tot op de hui
dige dag geen vredesverdrag
met de regering der Verenigde
Staten heeft gesloten. Zij zijn
niet onderworpen aan de
jacht- en visserijwetten der
Ver. Staten en jagen en vissen
te allen tijde op hun aloude
manier. Hier ziet u enige Se-
minoles bezig met de bouw
van een kano.
die door de Europeanen na de herontdekking
van Amerika door Columbus werden verkend.
Het hart der Everglades is echter zéér, zéér
lang terra incognita gebleven. Ja, tot op de
huidige dag heeft nog geen enkele blanke man
of vrouw Florida's moeraswildernis ten volle
doorkruist en nog steeds zijn er delen, die niet
in kaart werden gebracht. De Seminole India
nen, die in zuidelijk Florida wonen, kennen de
Everglades echter wel. Zij weten er de weg en
zijn thuis in hun geheimen. Zij weten, welke
dodelijke gevaren er schuilen in de Evergla
des, doch met blanken spreken zij er maar zel
den over.
Die gevaren zijn verre van denkbeeldig.
Grote delen van Everglades kan men name
lijk alleen per boot doorkruisen. De thans in
het Nationale Park komende blanken ma
ken gebruik van de oude „watersporen" der
Indianen. Die waterpaden leiden langs merk
waardige heuvels, herinneringen aan de tijd,
dat daar, midden in de moerassen, Indiaan
se dorpjes stonden. Nog heden ten dage zijn
er nederzettingen der Seminoles in de Ever
glades. Geen blanke zou zonder een Rood
huid als gids die woonplaatsen kunnen vinden.
Wie het toch alleen zou proberen, zou een kwa
de kans maken om hopeloos te verdwalen of,
ten prooi te vallen aan de krokodillen. Een
enkel voorbeeld. E<?n der eerste blanken, die
het besluit nam om zelf te varen, kon op een
gegeven ogenblik niet verder. Een Indiaan, die
hem in zijn eigen boot was gevolgd, zag meteen
wat er aan de hand was. De blanke riep: Kan
niet verder, ben gestoten op een boomstam!
De Seminole schreeuwde hem toe: Terugkeren,
geen boomstam, snel terugkeren! De blanke be
sloot na enige ogenblikken om de raad te vol
gen. Toen hij een paar meter van zijn hinder
nis was verwijderd, zag hij een ruim zeven meter
lange krokodil in het water ter plaatse van
de „boomstam". Dergelijke ervaringen staan
iedereen te wachten, die zo onbezonnen is, al
leen in de Everglades door te dringen.
Dierenrijkdoni
Maar ook andere ervaringen! Met wat ge
luk kan men er de zeldzame zeekoeien zien.
En de prachtige wilde orchideeën kan men er,
mits men behendig is, plukken. Heeft men een
goede gids, dan brengt hij zijn „vrachtje" aan
afgelegen poelen en kreken, waar zeldzame
vogels verblijven. Witte reigers en rose lepe
laars lopen er statig rond of vissen er behendig
hun voedsel bij elkaar. Troepen wilde varkens
zijn eveneens thuis in de Everglades. Zij zijn zo
mogelijk nog gevaarlijker dan de krokodillen,
want zij overvallen iedereen, die zich op de moe
rasachtige bodem waagt en verslinden hun men
selijke prooi tot op de laatste draad van zyn
kleren.
Jagen is in het Nationale Park verboden. De
vissport mag men er echter wel beoefenen. En
daarvoor bestaat in de Everglades volop ge
legenheid. Het aantal vissoorten, dat men er tot
dusverre telde, gaat de zevenhonderd reeds te
boven. Geen wonder, dat men de Everglades
wel eens aanduidt als het Paradijs der Sport
vissers.
De meeste bezoekers komen (tegenwoordig)
naar de Everglades om er te genieten van de
tropische natuur en van het unieke landschap.
Er gaat namelijk voor vrijwel iedereen een
bijna magische bekoring uit van die klam-
yochtige oerbossen en raadselachtige, verrader
lijke moeraswereld. In een der eerste boeken,
die ooit over de Everglades verschenen, stelde
de schrijfster (Marjory Stoneman Douglas;
vast: Er zijn geen tweede Everglades op aarde.
Altijd hebben zij behoord tot de unieke ver
schijnselen, altijd zijn zij eenzaam en ontoe
gankelijk geweest, altijd zullen zij onbekend
blijvenZij liggen daar onder de duizeling
wekkende blauwe hoogten der ruimte en strek
ken zich uit tot achter de horizonHet won
der van het licht verbreidt zich over de groene
en bruine vlakten met zaaggras, waaronder het
glanzende water zich langzaam voortbeweegt
Toch nuttig
Tot 1900 achtte men de Everglades zonder
enige economische waarde, onbruikbaar voor
de mens. Inmiddels zijn de inzichten op dit
punt veranderd. Men heeft ontdekt, dat de
grond onder de water-gras-massa bruikbaar i«
voor landbouw en veeteelt. In het noordely!
deel der Everglades zijn flinke stukken droo;
gelegd en nu cultuurgrond geworden. Omtreii
de delf stof fenrijkdom is nog niet zo heel veel
bekend.
De zuidelijke Everglades zijn onbewoond ge
bleven en nog niet door de beschaving gean
nexeerd. Er wonen wat blanke jagers en vis
sers, enige mannen die er de dieren en plan
ten bestuderen, en voorts kleine groepen Se
minole Indianen, die hun aloude woongebied
trouw zijn gebleven. En zij alleen kennen de
weg door die moeraswildernis, paden die er
op de kaart zouden uitzien als de door een
dronken paling gekropen route.