Leidse Courant | 1960 | 12 maart 1960 | pagina 1

S)e &2ici6e(2oti/fccmt

om

de

zon

Amerikaanse „planeet"

Adenauer op reis
naar Amerika

00K DE DORPJES
BIJ AGADIR

Chessman
houdt vol

RONDE OM DE ZON IN EEN KLEIN JAAR

TAALSTRIJD ONTAARDDE
IN VECHTPARTIJ

WÊÊÊÊÊIÊÊÊIÊÊÊÊÊ moeten staan in de strijd tegen on- honderden kippen gestolen. De die-

Directeur J F J. M. KOENS
Hoofdredacteur- L C J ROOZEN.

KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN

BUREAUS: PAPENGRACB1 32

ZATERDAG 12 MAART 1960

51ste JAARGANG No. 14963

De aarde draait..- I
de «Pionier»
draait mee 5

Telefoon: Directie Abonpem. Drukkerij 20935: Red 20015. 25594: Advertenties 20826 Giro 103003 Abonnementsprijs fo.59 p. w„ f 2.55 p. maand, f 7.50 p kwartaal Franco p.p. f8.— Advert.: 17 et p mm Telefoontjes f 1.50.

LOSLOPENDE MAGNETISCHE
VELDEN

Krachtige zender meldt gegevens

Zoals gisteren gemeld hebben de Verenigde Staten vrijdag met succes

een satelliet in een baan om de zon gelanceerd.

Het bureau voor lucht- en ruimtevaart (Nasa) maakte bekend, dat de we gegevens "moet" Verstrekken over

„planeet" van 40 kg voldoende snelheid had gekregen om aan de zwaarte- de magnetische velden in de ruimte,

kracht van de aarde te ontkomen en dat zij een baan om de zon is gaan die bij geen enkel hemellichaam be-

beschrijven. horen' en dus ook niet daar van kun-

Deze door mensenhanden gemaakte planeet, genaamd „pionier" 5, zal een nen afhangen en die, als zeestromin-

weg tussen de banen van de aarde en Venus om de zon volgen. De baan om gen in de Oceaan, in'de ruimte schij

ter nog niet mogelijk het energiever
mogen en de uitgestrektheid van de
velden te bepalen. De Amerikaanse
„Pionier" 5 zal ook gegevens moeten
leveren over de betrekkingen tus
sen de vtrschillende magnetische
velden en de straling in de ruimte.
De geleerden willen ook weten hoe
groot de kracht is van de stralingen
met een hoog energiegehalte, die de
De nieuwe Amerikaanse satelliet zon uitzendt.

Genodigd op het prinsenbal

is o.m. uitgerust met een instrument,
dat de Amerikaanse geleerden nieu-

de zon zou in 311 dagen worden afgelegd.

De Pionier is uitgerust met schepbladen, die door middel van elec-
trische cellen de zonne-energie opvangen en omzetten in electriciteit voor
de uitzending van „berichten".

De aluminium houder bevat twee zenders, een van 150 watt voor uit
zendingen uit de ruimte op afstanden tot 80 miljoen km van de aarde. De
andere is een zender van vijf watt.

nen te „stromen". De Amerikanen
hopen, dat de mens eens en wel dank
zij de energie, geleverc. door deze
„onafhankelijke" magnetische

Chessmans advocaat Davis heeft
vrijdagavond verteld, dat de ter dood

Z lirht veroordeelde besloten heeft toch niet

den, met de snelheid van het licht executie op 2 mei te beniSten.

zal kunnm reizen.

De bemande raket zou dan eerst

„Op grond van een basis argu
ment" zou men de komende week

de magnetische velden bereikt heeft, beginnen om uitstel van executie te
zou ze zich hiervan kunnen bedie- krijgen. Davis zei Chessman van de

KRACHTIGE ZENDER

bij de aarde zal komen om weer ge- nen voor de opwekking van elektri- waarde van zijn nieuwe argumentje

hoord te kunnen worden. citeit, waardoor ze opnieuw een g

De krachtige zender is nog met in Het is de bedoeling, dat de satel- te snelheid zou kunnen krijgen,

werking gesteld. Deze zal niet ge- gegevens over straling, magne-

bruikt worden, voordat de pionier tisme en micromeceoren van een af-

1.6 miljoen km of nog verder van stand van tachtig miljoen km naar deze magnetische velden. Het is ech- geven,
de aarde verwijderd is. De zender de aarde zal zenden m dit naar de
is, naar men meent, de krachtigste, deskundigen hopen gedurende tien
die ooit diep de ruimte in gezonden tallen jaren zullen doen.
is, ongeveer dertig maal krachtiger „Pionier" 5 bevat niet, zoals de
dan de zenders, die de V.S. tot nu vroegere „scheprad-satellieten" een
toe gebruikt hebben. televisiecamera, omdat zij geen be-
De zender van vijf watt v.erd auto- langrijke hemellichamen dicht ge-
matisch ingeschakeld toen de schep- noeg zal naderen om opnamen te
raderen opengingen. Deskundige zei- kunnen maken,
den te hopen, dat z« via Jodrell De radio-experimenten op lange
Bank vier maanden contact met de afstand zijn ten dele bedoeld om
Pionier zouden kunnen worden nieuwe metingen van astronomische

citeit, waardoor ze opnieuw een gro- hebben kunnen overtuigen, zodat
e snelheid zou kunnen krijgen. deze zijn aanvankelijk berustende
De tweede Russische Loenik heeft houding had laten varen en toestem
de eerste gegevens verstrekt over ming voor een nieuwe actie had ge-

Op sfraaf in Leuven

2500 Vlaamse en Waalse studenten.
De strijd verplaatste zich naar de
De Leuvense studenten hebben staat- waartÜ de P0,itie "ch ®P de

onderhouden. Daarna zou de „pla- afstanden voor toekomstige ruim- v„rv„.„ achtergrond hield, zodat geen arres-

neet" haar reis rond de zon buiten tereizen te verstrekken. v0°' een zfer «-«eng vervolg gezorgu werd verrich(

bereik van de luisterposten op aar- Deskundigen van de Nasa zeiden, op het „talencongres dat de Lhns-

de voortzetten en het is nog niet dat de nuttige lading mogelijk voor telijke Volkspartij het afgelopen De koele nachtlucht zorgde, er ove-

bekend, wanneer zij dicht genoeg ruim^f za* weekeinde in Charleroi hield. Don- rigens voor, dat het handgemeen bui-

DE KONGO

ldaan. Men kan dat in alle toon
aarden tot in den treure horen en in
zöverre is het ook.wel juist, dat er
een algemene stroming onder de „be
voogde" volken is, om zich die voog
dij niet langer te laten welgevallen.
Maar aan de andere kant is het toch
wel aan twijfel onderhevig of het
voor de wereld en voor de bevrijde
volken zelf wel zo gunstig is om van
koloniaal gebied ineens souvereine
staat te worden.

blijven. De kleine zender van de sa
telliet zal elk'uur door Jodrell-bank
worden in- en uitgeschakeld voor
een uitzending van één kwartier.

Ook

naar

Tokio

De Westduitse bondskanselier, Ade-

Men ziet het aan

Indonesië, nauer, vertrekt vandaag naar New van 25 maart *ot 1 april blijven.

0 dat z'n economie niet in orde York en Washington, waar hij presi-
kan houden en vergeefs pro- dent Eisenhower,
beert door het naasten van de bezit
tingen van Nederlanders en Chinezen

aan de nodige fondsen te komen. De

mensen met de vereiste bekwaamhe- gische Kongo het rijke gebiedvan

den ontbreken

derdagavond is het in de aula van len onmiddellijk terugliep tot het
de Leuvense Universiteit tot een uit- *'n„fn van a!1,erlei strijdliederen. De
rector magnificus van Leuven en

gebreid handgemeen gekomen tussen tevens hulpbisschop van Mechelen,
mgr. Van Waeyenbergh, ging even
eens de straat op en probeerde de
studenten in het Frans en het Vlaams
tot rust te brengen.

Aanleiding tot de uitbarsting was
de spreekbeurt, die de ,CVP-er en
oud-premier Duvieusart voor de
Waalse studenten in Leuven zou
houden. Hij zou spreken over de
Belgische talenkwestie. Duvieusart
ontpopte zich als een warm tegen-
Nixon en de minister van buiten- stander /an het compromisvoorstel,
landse zaken, Herter, zal ontmoeten, dat de CVP in Charleroi had ont-
Van Washington zal hij via San Fran- vouwd. Hij verdedigde in zijn rede
cisco naar Tokio vliegen. Daar zal hij zelfs zulke anti-Vlaamse stellingen,
dat velen van zijn eigen Waalse par
tijgenoten het er niet mee eens wa
ren. Zijn spreekbeurt werd door

De prinsessen Beatrix en Irene zijn vrijdag van Schiphol vertrokken naar
Stockholm, waar zij zaterdag zullen deelnemen aan een door het Zweedse
koningspaar aangeboden bal voor Europese prinsen en prinsessen. Deze
telefoto toont hen bij aankomst op het Stockholmse Bromma-vliegveld.

De 84-jarige bondskanselier hecht

vice-president grote waarde aan zijn besprekingen JfviZJESf1" W<v,rd ?°°T

met Amerikaanse leiders zo kort voor ^n^,f^ie11ft^^\éni,h00g]era"

de topconferentie tussen Oost en Duvipnsart beschouwd.

West Duvieusart zou zijn rede uitspre-

In 'kringen uit zijn omgeving ver- ken in de„?ul? van he? PiuscoHege,

Katanga, waar diverse mijnen worden wacht men, dat hij drie belangrijke Y^f,amie

Hetzelfde vreest men voor de Belgi- geëxploiteerd. De (Europese) leiders argumenten naar voren zal brengen: zaal bi dringende spreek*

cphp Koneo van die mijn-concerns zijn niet ten 1) Het Westen moet geen compro- uplir+ 1ier, 5preeK

sche Kongo. u.- vJ.mis aanvaarden over de weste- h£ LISP'S,Ult# W33r"

lfjke rechten in Berlijn. °,p hf',iaa st 2,500 Vlaamse en

De enige wuze, waarop Chroesj- ï?aIs® s£d™ten tegenover elkaar

tsjef kan tonen, dat hij werke- at,°"de"' zNa 15 minuten moest Du-

Uik dooi in de koude oorlog Zf onderbreken, om-

wenst, is zijn Berlijnse plannen n'e' verstaanbaar kon

op de topconferentie te laten va- gejoel en gefluit

ren en de huidige situatie in
Berlijn te handhaven.

De belangrijkste kwestie op de
topconferentie is niet Berlijn
maar ontwapening.

Adenauer meent, dat de topconfe-

Ook onze Zuiderburen ontkomen onrechte bevreesd dat er onrust en
niet aan de noodzaak om hun kolo- woelingen tussen de stammen en par-
niaal gebied los te laten, maar of dat tijen zullen ontstaan, als Kongo onaf- 2)
reeds op eigen benen kan staan is hanklijk wordt. Daarom denken zij
een groot vraagteken. Waar moeten aan afscheiding,
de negers de mensen vandaan halen Zij hebben zich tot hun blanke col-
om het ingewikkelde apparaat van lega's, de mijndirecteuren in Noord
een moderne staat te besturen en te Rhodesia gewend (dat aan Kongo
administreren? Academisch gevorm- grenst) om hen te polsen over af-
den ontbreken; politiek inzicht en scheiding van. Kongo en aansluiting
kennis van moderne economie zijn bij bij Noord-Rhódesia. Dit maakt deel
de meesten onbekende grootheden. uit van de Britse Centraalafrikaan-

Bovendien zijn de negers van de se Federatie, die zulk een aansluiting -

Belgische Kongo allerminst eensge- Van een rijk gebied graag zou zien. rhrnpritciof vnn

zind onder elkaar. Zij bestaan uit Ook de Fransen denken reeds aan f,,notinnariccɻn ;g

diverse stammen, die vanouds aller- zulke welkome u:

lei vetes tegn elkaar hebben en er en zinspelen op

zijn verschillende elementen, die nau- jaar 1884, toen Leopold II aan Frank- ucicui

welijks het ogenblik van de „bevrij- rijk beloofd had, dat het een optie sische'politiek

der binnengedrongen Vlaamse stu
denten en hoogleraren.

Uit hetgeen nog te verstaan was,
kan men opmaken, dat hij de Walen
aanspoorde tot waakzaamheid, om
dat de Frans sprekende bevolkings
groep „steeds meer in de hoek ge
drongen wordt"

Een half uur na de aanvang be
slisten de organisatoren de bijeen
komst op te heffen, omdat de hon
derden aanwezigen allen, zij het ac
tief zijn het passief, in gevecht gewik
keld waren.

Om 8 uur werd de zaal ontruimd
en de strijd werd op straat voortge
zet. Duvieusart kon zonder schade
aan persoon en wagen Leuven ver
laten. Maar om 11 uur bevonden zich
nog een dikke duizend manifestan
ten op het Leuvense marktplein.

Dit nummer bestaat uit 12 pagina's

3)

Bonn verhelen

In de ontsteltenis over de ramp
tisch op dit punt is. Hij meent, dat van Agadir heeft men over het hoofd
de belangrijkste basis van de Rus- gezien, dat ook verscheidene dorpjes
de westejjjice on- in de omgeving van de stad door de

ding» kunnen afwachten om er weer -op de Kongo zou hebben als het ooit cht veren?gd te blijvenrDaar! aardbevini getr^in zijn.

eens heerlijk op los te kunnen slaan, door Belgie zou worden afgestaan of nm wil hji pr a.njr:_Jnon u- a

Wij hebben er enkele maanden gele- verkocht. Koning Boudewijn had wel eenheid en soIidPariteit va| h'et Wes. van Agadir mensen omge-

den al een voorproef je van gehad. gelijk, toen hij onlangs de Kongole- ten op overtuigende wijze op de top- komen en 144 gewond. Er bestaat

Voorts bestaat er het gevaar, dat zen waarschuwde, dat er kapers op con,erentie zullen worden ledemoL geen enkele wegverbinding met deze

verschillende delen van de Kongo de kust waren De Kongo zal straks streerd. d die f 'aeze

aansluiting zullen zoeken niet bij el- als onafhankelijke staat zee kiezen. Het zwaartepunt van Adenauers

kaar, maar bij andere gebieden, Wij wensen het „behouden vaart", besprekingen met de Amerikaanse Boeren die konden ontsnappen,

rJSf: ïï&JSiZmS*de ZeeWaar" l*d«* »1 op dinsdag vijftien maart hebben het eerst alarm ges&

kroonprins Moelai Hassan van Ma
rokko als leider van de operaties in
de rampstad Agadir alle reddings
werkzaamheden liet stopzetten, ter
wijl in de volgende dagen nog ver
scheidene slachtoffers gered bleken
te kunnen worden. „l'Aurore" vraagt
„Heeft de Marokkaanse regering in
haar jeugdige onervarenheid wel al
het mogelijke gedaan om zoveel mo
gelijk slachtoffers te redden? Heeft
zij haar Franse en andere interna
tionale helpers wel bijgestaan en
heeft men soms niet enige wrevel
getoond ten opzichte van het buiten
landse hulpbetoon?"

(Medegedeeld door het KNMI.
Geldig van zaterdagavond tot
zondagavond. Opgemaakt te
11.15 uur).

VRIJ ZACHT

Vrij zacht weer met veran
derlijke bewolking en weinig of
geen regen. Vannacht hier en
daar mist. Zwakke tot matige
wind tussen oost en zuid.

13 Maart: zon op 07.00; onder 18.40;
maan op 19.05; onder 07.00.

14 Maart: zon op 06.57; onder 18.42;
maan op 20.18; onder 07.26.

Hoogwaterstanden

13 Maart: voorm. 3.41; nam. 3.55.

14 Maart: voorm. 4.16; nam. 4.29.

Zo ligt bijv. in het zuiden van de Bel- digheid van het schip.

teveel eer!''

vallen. waarna verkenningsvliegtuigen van

Op 14 maart zal hij in Princeton het Marokkaanse leger de dorpjes
en op 18 maart in Westwood tot ere- Ait Oerir, Ait Accoeb, Anoe d'Feb en
doctor benoemd worden. Teddert lokaliseerden. Vervolgens

Tijdens zijn verblijf in Tokio zal zijn per helikopter reddingsploegen
hij nog drie eredoctoraten in ont- naar de onheilsplaatsen gebracht,
vangst nemen, waarmee het totaal Verder zijn per muilezel medicamen-
aantal een-en-twintig zal zijn.

Men verwacht, dat de bondskan
selier maandag in New York de Is
raëlische premier Ben Goerion zal

TAMELIJK ZACHT Het weer in Europa

ten en levensmiddelen aangevoerd.
„Schandaal van Agadir".

ontmoeten. Zij logeren die dag samen
in het Waldorf-Astoria-hotel.

Ook Westduitse
boycot?

„Kan men nu spreken van een
schandaal van Agadir?" zo vraagt
zich het Parijse dagblad .Rfcris-Joim'
vandaag (zaterdag) af, in zijn con
clusie bijgevallen door „l'Aurore".
De beide bladen wijzen op het plot
selinge besluit van 4 maart j.l., toen

Enkele honderden winkeliers in

Het Westduitse vakverbond heeft Bordeaux hebben vrijdag een ano-

vrijdag een beroep gedaan op de be- nieme schriftelijke waarschuwing

volking van de Bondsrepubliek om ontvangen om hun winkels te sluiten

gedurende de maand april Zuid- als premier Chroesjtsjef van de

Afrikaanse goederpn te boycotten uit Sowjet-Unie 18 maart de stad be-

protest tegen de „onwaardige behan- zoekt. Gedreigd wordt met vernie-

deling van een groot deel van de ling van de étalages als de waar-

Afrikaanse bevolking". schuwing wordt genegeerd.

In een verklaring van het hoofdbe- De Amerikaanse satelliet „Ont-

stuur wordt gezegd, dat de Duitsers, dekker acht" is op 8 maart in de

die in het verleden de gevolgen van dampkring uiteengevallen,

rassenhaat aan den lijve hebben on- Van een pluimveehouder te Ca-

dervonden, in de voorste gelederen gliari op Sardinië zijn verscheidene

Na de geslaagde Atoombomproef in de Sahara zijn verscheidene Franse recht. Voorzitter Willi Richter heeft ven brachten er echter twee terug,

medewerkers in het project door president De Gaulle onderscheiden met de Zuid-Afrikaanse ambassadeur in die de bestolene vond met een ver-

het Legioen van eer. Op de foto valt generaal Buchalet de eer te beurt; Bonn op de hoogte gesteld van deze klarend briefje: „Deze zijn te mager.

rechts professor Rocard. stap. We komen ze later wel halen".

De Bilt, zaterdag 10 uur. Het KNMI
deelt mede:

Na het passeren van <»n zwakke
storing draaide de wind in de afge
lopen nacht naar zuid en stroomde
zachte en vochtige oceaanlucht bin
nen. Hierin ontstond vanmorgen
plaatselijk mist, maar deze loste in
de loop van de ochtend weer snel op,
waarna opklaringen zich over het
land uitbreidden. Langs de grens
tussen de zachtere oceaanlucht boven
West-Europa en de koude continen
tale lucht, die zich nog boven Noord
en Oost-Europa bevindt, viel ook in
de afgelopen 24 uur neerslag in De
nemarken, plaatselijk in Duitsland,
in Oostenrijk, Joegoslavië en Zuid-
Italië. Het hogedrukgebied in de
koude lucht trok langzaam afnemend
naar Zuid-Rusland. Boven Scandi
navië blijft de luchtdruk langzaam
dalen. Over de Oceaan bewegen nog
steeds depressies langs een tamelijk
zuidelijke baan naar het oosten. Eén
van deze depressies bereikte van
morgen het zeegebied ten zuidwes
ten van Ierland. Het bijbehorende
frontensysteem trok met regen over
Portugal en Spanje. Het kan morgen
het weer bij ons gaan beïnvloeden,
waardoor wind en bewolking tijde
lijk zullen toenemen. Hier en daar
kan ook wat regen vallen, maar deze
zal waarschijnlijk van weinig bete
kenis zijn. Het blijft tamelijk zacht
weer.

HELSINKI

mist

- 5

- 8

STOCKHOLM

geh. bew.

- 2

- 4

OSLO

geh. bew.

2

- 3

KOPENHAGEN geh. bew.

5

2

ABERDEEN

motregen

6

3

LONDEN

zw. bew.

10

5

AMSTERDAM

geh. bew.

8

4

BRUSSEL

half bew.

12

5

LUXEMBURG

onbew.

10

2

PARIJS

half bew.

14

4

BORDEAUX

zw. bew.

16

8

GRENOBLE

onbew.

12

3

NICE

licht bew.

13

6

BERLIJN

geh. bew.

11

4

FRANKFORT

licht bew.

10

- 2

MüNCHEN

geh. bew.

8

3

ZURICH

zw. bew.

12

3

GENèVE

licht bew.

13

0

LOCARNO

mist

6

- 1

WENEN

regen

6

1

INNSBRUCK

regen

10

5

BELGRADO

regen

8

3

ATHENE

zw. bew.

13

7

ROME

half bew.

13

8

AJACCIO

half bew.

15

5

MADRID

regen

12

5

MALLORCA

licht bew.

19

2

LISSABON

geh. bew.

15

11

Korrelt

je

Geld regeert de wereld èn de men
sen; zowel de armen, wie het aan
geld ontbreekt, als de rijken, die zich
tot geldslaven laten maken.