Amerika's hulpverlening
aan het buitenland
Eisenhower
Bisschop met „verlof' Hef vierde prinsenkind 13 jaar
Ondanks verminderde spanning
schilder zelf met
Chessman haalde langste wachttijd
Nieuwe voorstellen
te Genève
Getuigenverhoor in de zaak v. R.
Korreltje
Directeur J. F. J. M. KOENS
Hoofdredacteur: L C J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUKEAUS: PAPENGRACHT 32
WOENSDAG 17 FEBRUARI 1960
51ste JAARGANG
No. 14942
VRAAGT OM GELD
Telefoon; Directie. Abonnem. Drukkerij 20935: Red. 20015, 25594; Advertenties 20826 Giro 103003 Abonnementsprijs f0.59 p. w„ f2.55 p. maand, f 750 p. kwartaal. Franco p.p. f8.—. Advert.: 17 et p. m.m. Telefoontjes flJif.
Onmisbaar voor handhaving
onafhankelijkheid
President Eisenhower heeft het Congres verzocht in het midden 1960
beginnende nieuwe begrotingsjaar een bedrag van 4.175 miljoen dollar toe
te staan voor de Amerikaanse hulpverlening aan het buitenland.
Eisenhower had voor het lopende belastingjaar voor dit doel 3.930 mil
joen dollar aangevraagd. Het Congres stond uiteindelijk 3.226 miljoen dol
lar toe.
De president verklaarde in zijn begeleidende boodschap, dat het program
ma tot wederzijdse hulpverlening van groot belang is voor het handhaven
van de vrede.
MILITAIRE UITGAVEN
Van het aangevraagde bedrag is
tweeduizend miljoen dollar bestemd
voor militaire uitgaven. De president
wijst er in zijn boodschap op, dat dit
bedrag hoger ligt dan hetgeen voor
het lopende belastingjaar was voor
zien. „Het bedrag is vastgesteld na
zorgvuldige en gedetailleerde bestu
dering van de behoeften der Ameri
kaanse bondgenoten, waarbij er van
is uitgegaan, dat deze in staat moe
ten worden gesteld hun strijdkrach
ten in staat van gevechtsparaatheid
te houden", aldus Eisenhower.
Voor militaire ondersteuningspro-
gramma's heeft Eisenhower
724.000.000 dollar aangevraagd, het
geen 111.000.000 dollaar minder is
dan de lopende aanvrage.
Voor speciale bijstand vraagt de
president 268.000.000 dollar en voor
technische hulpverlening op tweezij
dige basis 172.500.000 dollar.
Onderdeel van Amerika's
politiek
In zijn begeleidende boodschap
zegt de president onder meer: „De
overweldigende steun van de over
grote meerderheid van het Ameri
kaanse volk voor de op verzekering
van wederzijdse veiligheid berusten
de programma's tot hulpverlening
aan andere landen maakt, dat deze
tot een vast onderdeel van de Ame
rikaanse politiek zijn geworden".
Doch reeds nu wordt te Washing
ton van verschillende zijden voor
speld, dat het Congres, speciaal in dit
jaar van presidentsverkiezingen, er
krachtig naar zal streven het door de
regering-Eisenhower opgestelde pro
gramma voor de Amerikaanse bui
tenlandse hulpverlening te besnoeien.
„De Amerikaanse programma's
voor buitenlandse hulpverlening wa
ren een onmisbare factor bij de
handhaving der onafhankelijkheid
van Griekenland, Turkije, Perzië,
Laos, Zuid-Vietnam, Zuid-Korea, For
mosa en vele West-Europest. landen,
om slechts een gedeelte der staten te
noemen, die mede hierdoor vrij kon
den blijven", aldus Eisenhower in
zjjn boodschap.
Hij vervolgt: „De Sowj et-Unie
heeft in 1959 belangstelling getoond
voor maatregelen om het gemeen
schappelijke oorlogsgevaar te ver
minderen. Uit recente handelingen
en uitlatingen van Sowj et-Russische
leiders doemt de mogelijkheid op
van een periode van minder span-
ming in de betrekkingen tussen de de
mocratische en de communistische
staten. Doch de bedreiging van het
communistische imperialisme is ge
bleven.
De Sowjet-Russische militaire
macht blijft toenemen, en de groei
van de militaire en economische
kracht van communistisch China
wordt voor de belangen der vrije
wereld een steeds belangrijker fac
tor.
Aanwijzingen, dat dit reusachtige
communistische statenblok er naar
blijft streven alle volken ter wereld
onder zi$n heerschappij te brengen,
kunnen worden gevonden in Tibet,
Straat Formosa, Laos en langs de
grens van India.
Met het oog op deze steeds aanwe
zige communistische dreiging moe
ten wij, zowel in het belang der Ver
enigde Staten als dat van de andere
vrije landen, ons programma voor
militaire hulpverlening aan het bui
tenland via de daartoe gesloten over
eenkomsten tot wederzijdse hulp
verlening voortzetten", aldus Eisen
hower.
Mgr. Czeslaw Kaczmarek, bisschop
van Kielce, een uitgesproken anti
communist, is volgens gewoonlijk
betrouwbare kringen in Warschau
om „gezondheidsredenen" voor onbe
paalde tijd met verlof naar een
plaats in de bergen vertrokken.
Zijn vertrek uit zijn diocees was
de absolute voorwaarde, die de Pool
se regering stelde alvorens in te
stemmen met heropening van de be
sprekingen tussen Kerk en Staat
over vraagstukken, waarover diep
gaande verschillen bestaan.
Zijn vertrek effent de weg voor
formele besprekingen tussen Kerk
en Staat op een bijeenkomst van de
gemengde commissie, die in decem
ber 1956 werd ingesteld. Verwacht
wordt, dat deze commissie, die acht
tien maanden geleden voor het laat
ste vergaderde, nu binnen enkele
dagen bijeen zal komen.
DE VERF VOOR HET SCHILDERFEEST
sikkens-tjalfema produkt
(Advertentie)
,Absurd geval"
(Advertentie)
Op het Witte Huis en het ministe
rie van justitie ontvangt men hon
derden brieven uit binnen- en bui
tenland. In het merendeel wordt pre
sident Eisenhower gevraagd tussen
beide te komen om de terechtstelling
van Chessman niet te laten doorgaan.
Chessman loopt de kans een weinig
benijdenswaardig record te vestigen.
Hij heeft lVA jaar in de dodencel
doorgebracht. In 1957 werd in Cali-
fornië een man ruim zeven jaar na
het vonnis terechtgesteld, de langste
wachttijd tot dusver. In 1958 werden
zes personen terechtgesteld, die meer
dan vier jaar (in één geval bijna ze
ven jaar) op him executie hadden
moeten wachten.
Een gelukkig precedent voor Chess
man is echter het geval van een man,
die vijf maal achtereen voor dezelfde
misdaad ter dood werd veroordeeld
en meer dan tien jaar in de dodencel
zat, totdat zijn straf in 1957 door de
gouverneur van Pennsylvanië werd
gewijzigd.
Het komt steeds veelvuldiger voor,
dat terdoodveroordeelden lange tijd
op de uitvoering van hun vonnis
moeten wachten. Dit duidt volgens de
particuliere mening van bepaalde
hoge ambtenaren van het ministerie
van justitie, die over de gang van
zaken enigszins verontrust zijn, op
de ongerijmdheid van de doodstraf
in een beschaafde staat, waarin alle
juridische middelen moeten worden
uitgeput om de kans op een gerech
telijke dwaling zo klein mogelijk te
maken. Dit leidt tot een „atosurd ce-
val" als dat van Chessman.
In de afgelopen dertig jaar is het
aantal terechtstellingen in de V. S.
overigens snel gedaald. Van 1930 tot
1939 werd jaarlijks aan gemiddeld
167 mensen het doodvonnis voltrok
ken. Van 1940 tot 1949 was het ge
middelde 138. Tussen 1950 en 1959
was dit slechts 71. In 1958 werden 48
mensen geëxecuteerd en in 1959 49.
Twee derde der veroordeelden stier
ven op de elektrische stoel en de rest
in de gaskamer. De dood door de
strorp is een uitzondering.
Chinezen slaags
met Amerikanen
Een tweehonderd Chinezen, die in
Djakarta in een school zijn onderge
bracht in afwachting van hun repa
triëring, zijn gisteren drie Amerika
nen, die opnamen maakten voor de
televisie, te lijf gegaan. Zij maakten
zich daarbij meester van de camera's
Een recente foto van H.K.H. prinses Maria Christina (Marijke) die mor
gen haar 13e verjaardag hoopt te vieren.
Foto: Max Koot
een deel vernielden.
die zij voor a{00mW0||( Dlt b"'aal 10 W*'1
Het waarschuwingslichi is al besield
De Sowjet-Unie heeft dinsdag op de
Geneefse conferentie over een ver
bod op kernproeven een nieuwe reeks
voorstellen gedaan „voor tijdelijk
vereenvoudigde criteria om inspectie
te kunnen beginnen van veronder
stelde kernontploffingen", zoals een
communiqué het noemt.
Deze criteria, dienend voor ont
dekking en localisering, maar niet
voor identificering van ontploffingen,
zouden allengs verzwaard kunnen
worden. Uitgesloten van inspectie
zouden schokken zijn op dieper dan
60 km onder het aardoppervlak,
schokken wier epicentra in de diep
ten der open zee liggen of schokken,
die duidelijk tot het voor- of naspel
van een aardbeving der zesde grootte
behoren. Deze criteria zouden eerst
voor twee of drie jaar gelden.
De drie Amerikanen konden pas
worden ontzet, nadat twee Indone
sische militairen die hen begeleidden
waarschuwingsschoten in de lucht
hadden gelost. De Amerikanen wa
ren zondag ook al bij de school ge
weest, maar nadat de Chinezen hen
hadden bedreigd waren zij weer
vertrokken. Gisteren kwamen zij te
rug met een militair escorte.
Toen de Chinezen werd gevraagd
de Amerikanen hun apparatuur te
rug te geven, antwoordden zij: „Dat
zullen we eerst aan onze ambassa
deur VTagen".
Eind vorige week is de uittocht
van Chinezen, die geen handel meer
mogen drijven op het Indonesisch
platteland, begonnen. Met de Tjitja-
lengka vertrokken zaterdag duizend
Chinezen uit Tandjong Priok.
Het Franse departement voor de
domeinen gaat dit jaar een aantal
staatseigendommen verkopen, waar
onder het beruchte bango van Cay
enne, in Frans Guyana, waar van
1852 tot 1939 70.000 veroordeelden
hun straf hebben uitgediend. Naast
dit ballingsoord biedt de Franse re
gering voorts 40 gevangenissen in
Frankrijk te koop aan en een oud
fort in de Vendée, een stuk kanaal
van 20 km in de buurt van Saint-
Divier, een zeevaartschool te Parijs,
vyf graansilo's, drie vleesvriesfa-
brieken en een logement.
Mevr. Spector vertelt
De in Bulgarije geboren beeldhouwer Assen Peikov werkt hier te Pistoia
in Italië aan de kop van een negen meter hoog klei-standbeeld voorstellend
Leonardo da Vinei, dat in de Michelucci-gieterijen bij Florence in brons
zal worden gegoten. Het enorme beeld dat nog op een voetstuk van drie
meter hoog komt, krijgt een plaats op het nieuwe vliegveld van Rome bij
Flumicino. Het vliegveld, dat op 2 juni van dit jaar in dienst moet worden
genomen, draagt de naam van Leonardo de Vinei, een van de „voorvaderen"
van de luchtvaart. Het beeld wijst met een hand in de lucht.
Mevrouw Brown, een vrouwelijke
passagier van de „Utrecht", het schip,
waarop de in Boston voor moord te
rechtstaande Nederlandse marconist
Van R. voer, heeft dinsdag voor de
rechtbank verklaard, Van R. aan
boord verweten te hebben, dat hij te
veel aandacht aan een knappe op
varende besteedde.
Mevrouw Brown zei, Van R. aan
zijn vrouw herinnerd te hebben en
aan haar foto in zijn hut. Van R. had
geantwoord: „Wat heb ilc aan een
foto. Kan ik hem opeten. Dit gesprek
had plaats gehad op een ver jaarspar
tij, de avond vóór de aankomst van
het schip in Boston.
Mevrouw Spector, de echtgenote
van de Amerikaanse hoogleraar prof.
Stenley Spector van wie Lynn Kauff-
man assistente was, trad vervolgens
als getuige op. Zij verklaarde dat zij,
toen de „Utrecht" de haven van Bos
ton verliet, met de purser Van Oos
ten naar de hut van mevrouw Kauff-
man was gegaan. De hfeer Van Oosten
had haar gevraagd mee te komen, om
dat hij naar zijn zeggen „een vreemd
gevoel" had.
Volgens mevrouw Spector was de
deur van de hut niet op slot. De
ruimte was leeg en de patrijspoorten
stonden open.
A. S. de Bruijn, kapitein van de
„Utrecht", was de laatste getuige, die
dinsdag werd gehoord. Hij zei, dat
Van R. op de avond van de 18e sep
tember de dag van de verdwijning
van Lynn Kauffman van 6 tot 8
uur geen dienst had gehad. Van R.
had die avond geen weerbericht afge
leverd. Dit had hij echter wel moeten
doen, aldus kapitein De Bruijn.
Eisenhower naar
Zuid-Amerika
President Eisenhower vertrekt
maandag uit Washington voor een reis
van tien dagen naar Brazilië, Argen
tinië, Chili en Uruguay.
De president zal worden vergezeld
door de minister van buitenlandse
zaken, Herter, diens assistent voor
Latijns Amerikaanse aangelegenhe
den, Roy Rubottom, en de zes leden
van de nationale commissie voor in-
ter-Amerikaanse zaken, onder wie
zijn broer dr. Milton Eisenhower.
De „Washington Post" heeft dins
dag verklaard, dat volgens een me
teoroloog van de Amerikaanse weer-
kundigedienst de radio-aclieve wolk
van de eerste Franse kernbomproef
langzaam in oostelijke richting drijft.
De onderste laag, tot op 3.000 meter
hoogte, wijkt iets naar hei noorden
af in de richting Turkije. De hogere
laag van de wolk, tot 10.000 meter,
drijft in de richting van Egypte, Saoe-
di-Arabië. Als er geen regen valt, (en
in de meeste van deze landen heerst
nu het droge seizoen) zullen zij niet
veel last van de radio-actieve wolk
hebben.
Een woordvoerder van Portugese
meteorologische dienst heeft meege
deeld, dat men een deskundige heeft
gestuurd naar de Zuidkust van Por
tugal om te onderzoeken of de grijze
stof, die daar dinsdag na een regen
bui is achtergebleven, radio-actief is.
De Griekse commissie voor atoom
energie meldt, dat de radio-actieve
neerslag in Griekenland wel is toege
nomen, maar toch ver beneden de in
ternationaal vastgestelde maatstaven
voor de gezondheid blijft.
Het Franse ministerie van defensie
heeft dinsdag verklaard, dat geen
van de bewoners van de Sahara en
de omringende landen het minste ri
sico heeft gelopen van de eerste Fran
se kernproef. De atoomwolk was in
zuid-oostelijke richting over onbe
woond woestijngebied afgedreven. De
radio-actieve straling van de wolk
was na slechts enkele uren al zeer
zwak. De hoeveelheid radio-activi
teit was overal ruim onder het vast
gestelde veiligheidspeil gebleven.
Plaatselijk matige vorst
De Bilt, woensdag 10 uur. Het
KNMI deelt mede:
Om een lage drukgebied boven
Zuid-Zweden en voor de kust van
Noorwegen stroomt voortdurend
koude lucht uit het hoge noorden via
de Noordzee naar ons land.
Door onstabiliteit van de lucht,
als gevolg van de lage temperaturen
in de hogere luchtlagen en de ver
warming boven het zeewater, komen
boven zee hagel- en sneeuwbuien tot
ontwikkeling, die ver het land bin
nendrijven.
Bij opklaringen tussen de buien
daalt de temperatuur in de nacht aan
zienlijk, vooral op plaatsen waar
sneeuw op de grond ligt. In de ko
mende nacht zal in het binnenland
plaatselijk matige vorst voorkomen
en morgenmiddag temperaturen om
het vriespunt
(Medegedeeld door 'het KNMI.
Geldig van woensdagavond tot
donderdagavond. Opgemaakt te
1)1.15 uur).
PLAATSELIJK SNEEUWBUIEN
Veranderlijke bewolking met
plaatselijk enige hagel- of
sneeuwbuien. Zwakke tot matige,
langs de kust af en toe krachtige
wind uit westelijke richtingen.
Vannacht in het binnenland
lichte en hier en daar matige
vorst, morgenmiddag tempera
turen even boven het vries
punt.
18 Februari: zon op 07.52; onder 17.57;
maan op onder 10.21.
Hoogwaterstanden
18 Februari: v.m. 7.00; nam. 7.18.
Het weer in Europa
De weerrapporten van hedenmor
gen 7 uur luiden:
temp. gisteren
weer max. min.
HELSINKI sneeuw 2 4
STOCKHOLM zw. bew. 3—4
OSLO sneeuw 2 4
KOPENHAGEN zw. bew. 1 1
ABERDEEN sneeuwbui 2 6
LONDEN onbewolkt 6 3
AMSTERDAM licht bew. 6 3
BRUSSEL onbewolkt 5 0
LUXEMBURG half bew. 1 6
PARIJS zwaar bewolkt 6 2
BORDEAUX regen 9 4
GRENOBLE 10 3
NICE 13 6
BERLIJN motsneeuw 3 0
FRANKFORT half bew. 4 2
MüNCHEN sneeuw 4 3
ZüRICH 7 1
GENèVE 6 1
LOCARNO geheel bew. 5 4
WENEN regen 4 1
INNSBRUCK geh. bew. 6 1
BELGRADO zwdir bew- 5 2
ATHENE half bew. 20
ROME geheel bewolkt 14 9
AJACCIO regen 13 7
MADRID 9 11
LISSABON geh. bew. 17 12
De grootste mensenplicht is: -barm
hartigheid.