REKORO
1200
Zuiging van schepen of het
heien oorzaak van dijkbreuk?
Uitkeringen Soc. Verzekeringsbank
en Raden van Arbeid in 1958
sterk gestegen
N.G.R.V.-televisie gaf pakkende reportage
uit watersnoodgehied
Vrouwenemancipatie
voor VEL0X noodzaak
„Geen sulfiet? Sta dan
vervanging toe"
VRIJDAG 15 JANUARI 1960
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 8
INSTANTIES SPELEN KAT EN MUIS
Het hoofd van het arrondissementsparket van Amsterdam, mr. W. P. Bak
hoven, aan wie de procureur-generaal heeft opgedragen een justitieel
onderzoek naar de oorzaak van de dijkdoorbraak in te stellen heeft van
ochtend met prof. ir. J. Th. Thijsse, directeur van het waterloopkundig
laboratorium te Delft als deskundige, een bezoek aan het rampgebied
gebracht.
Blijkens mededelingen van verschillende zijden is thans het verschuiven
van de verantwoordelijkheid voor het onderhoud van de doorgebroken dijk
door de instanties begonnen. Het gemeentebestuur van Amsterdam wijst
enthousiast naar hef polderbestuur en de waterstaat en de provinciale
waterstaat beweert energiek, dat het polderbestuur voor het onderhoud
verantwoordelijk is.
Onderzoek in
volle gang
„De dijk is in beheer bij de ge
meente Amsterdam", zo vertelde
men bij de Rijkswaterstaat, „en wij
hebben slechts de supervisie. Wel de
dijk langs het Noordzeekanaal valt
onder onze controle, maar niet de
doorgebroken dijk langs 't zij kanaal,
waar het hier om gaat."
Het bestuur van de Noorder IJpol-
der eindelijk gaf toe, dat het de ver
antwoording heeft voor het onder
houd van de dijken, maar, zo zei
men, bij de regelmatig uitgevoerde
controles zijn nooit aanwijzingen
verkregen duidend op een komende
ramp.
Gaf polderbestuur toestemming?
Zoals bekend, werd er bij de plaats
van de doorbraak geheid en gebag
gerd. Dit gebeurde in verband met
de aanleg van ligplaatsen voor
woonboten. Indien het juist is, dat
het ontstaan van de breuk mede aan
dit heien en baggeren te danken is,
zal een nadere verklaring van de
gemeente Amsterdam wel gewenst
zijn.
Overigens is het zo, dat in eerste
instantie het polderbestuur het be
heer voert, maar er bestaat een nau
we relatie met het gemeentebestuur
van Amsterdam, waarin de wethou
der van Publieke Werken toevallig
ook voorzitter van het polderbestuur
is. Het aanleggen van gemelde bo-
ten-ligplaats nu geschiedt door deze
Publieke Werken. Het schijnt, dat
het polderbestuur géén toestemming
heeft gegeven tot het heien en bag
geren, maar intussen heeft Publieke
Werken doorgezet. Boven dit alles
staat de figuur van wethouder Van
't Huil.
Volgens een-bericht in "het Han
delsblad van gisteren zou de oorzaak
van de dijkbreuk weer liggen bij de
hevige zuiging uit het Noordzee
kanaal welke optreedt als er grote
zeeschepen passeren. Om deze zui
ging enigszins op te vangen was een
waterkering gebouwd vlak voor de
dam, waarin thans het gat is gesla
gen. Deze waterkering ontstond ech
ter bij de vernauwing van de toe
gang van het zij kanaal H. een sterke
zuiging en kolking. Het deel van
de dam, dat direct achter de kering
lag, werd evenwel zwaar belast. Dit
deel zou kennelijk op de duur on
dergraven zijn.
Arkbewoner zag gevaar.
De heer L. J. Gras, die op een ark
hogerop in het zij kanaal woont en
ter plaatse al 25 jaar bekend is met
de situatie, vertelde, dat hij enkele
dagen geleden nog zag, hoe de zware
zuiging van de zeeschepen het water
tegen de waterkering opjoeg. De
dijken werden zelfs aan beide kan
ten geheel overspoeld. De heer Gras
zou ook Rijkswaterstaat herhaalde
malen al gewezen hebben op het
eventuele gevaar daar.
Alwéér 'n nieuw
model OPEL
Thans de
Volmaakter dan ooit:
onbelemmerd uitzicht
ruime zitaccomodatie
veilig
maximaal comfort
kolossale kofferruimte
En als altijd economisch:
goedkoop in aanschaf
zuinig in gebruik
hoge inruilwaarde
Laat U door ons voor
lichten en maak gratis
proefrit.
U krijgt 't gevoel of de
OPEL Rekord 1200 juist
voor U is ontworpen.
Beperkt uit voorraad
leverbaar, evenals:
OPEL Rekord 1700
OPEL Kapitan 1960
Showroom: Stationsweg 1 en 2.
Kantoor, werkplaats en garage!
Morssingel 1 b Hoge Rijndijk 5
Tel. 24741
Minister Klompé spreekt met de daklozen
Mej. dr. M. A. M. Klompé, minister van Maatschappelijk Werk, onderhoudt zich in een van de kantines van de
N.D.S.M. in Amsterdam-Noord met een geëvacueerde dame, die haar hondje stevig in de armen houdt.
Medeleven van kijkers voelbaar
Na de vele radio-berichten, die in
de loop van de dag bijzonderheden
hadden gegeven over de watersnood
in Tuindorp Oostzaan, heeft de
NCRV-televisie gisteravond de gru
welijke werkelijkheid aan de kijkers
getoond.
Tevoren waren in het NTS-jour-
naal en in een extra journaal-uit
zending om halftien een aantal film
beelden van het gebeuren getoond.
Hek gaat open voor jonge vluchtelingen
Gisteren kende niemand hen nog...., maar vandaag leert de gehele
Nederlandse jeugd hun namen kennen: Anita en Sigurds, de vergeten
vluchtelingen. Want Anita (16) en Sigurds (17), die tot dusver vergeten en
onopvallend hebben geleefd in het Letse vluchtelingenkamp Ohmstede in
Noord-Duitsland, zijn door de Nederlandse jeugd gekozen als levende sym
bolen voor de grote jeugdactie „DOE OPEN" ten bate van de jonge vluch
telingen in de kampen Ohmstede (377 Letten) en Friedrichsfeld (390 Polen).
De actie wordt gehouden in het kader van het wereldvluchtelingenjaar. Met
de sleutel, die een ander symbool is geworden van de actie „DOE OPEN"
ontsloten Anita en Sigurds het hek van de verzameling vervallen, en
rottende barakken, die „Kamp Ohmstede" heet, en waar zij beiden al
veertien jaar wonen. Met het openen van het hek was de actie van de
Nederlandse jeugd om Anita en Sigurds en honderden andere jonge vluch
telingen te helpen, officieel gestart. Anita studeert op het gymnasium te
Oldenburg. Haar huiswerk maakt ze bij het fornuis aan een wrakke tafel,
in een barak, die, voordat Anita met haar familie erin ondergebracht werd,
heeft gediend als onderdak voor Russische dwangarbeiders. Sigurds zit in
de vierde klas van het gymnasium. Zijn vader is ongeneeslijk ziek. Sigurds
moet zijn huiswerk maken in een muisklein slaaphokje in de barak. De
jongen is nog nooit blijven zitten.
Daarna regisseerde Ab van Roon
een directe uitzending die een schok
kend beeld gaf van de ontreddering,
die de dijkdoorbraak veroorzaakte
in een stadswijk met vijftienduizend
inwoners.
Vanaf de kant van het water gaf
Dick van Bommel een commentaar
bij de aankomst van de bootjes, die
tot laat in de avond nog mensen aan
voerden, die van de bovenverdiepin
gen van hun huizen werden gehaald.
In de cantine van de Nederlandse
Dok en Scheepsbouw Maatschappij
voerde Kees van Langeraad gesprek
ken met mensen, die door het water
verdreven, in dat ontvangcentrum
verbleven.
Een van hen was een vader, die
's morgens terugkomend van zijn
nachtdienst in een continu-bedrijf
zijn kinderen had gered uit het huis,
dat langzaam onderstroomde. Hij
liet de twee jongetjes, zes en drie
jaar oud, achter op de dijk, onder
bescherming van een dame, omdat
hij wat kleding uit het huis wilde
halen. Zijn echtgenote lag in het
ziekenhuis. Toen hij later terugkwam
was de dame met de kinderen ver
dwenen. Na een hele dag zoeken,
was hij onverrichter zake in de can
tine teruggekeerd.
Kees van Langeraad gaf het adres
op, waar inlichtingen over de ver
blijfplaats van de kinderen werden
ingewacht.
De omroepster, Tan ja Koen, zorg
de later op de avond voor het blijde
slot van dit trieste verhaal: ze kon
de t.v.-kijkers vertellen, dat de beide
kinderen terecht waren.
Een ander pakkend relaas was dat
van de soldaat, die het gat in de dijk
ontdekt had. Hij was met enkele
van zijn kameraden in een auto op
patrouille toen de chauffeur plotse
ling moest stoppen voor een gat,
waardoor het water de stadswijk
binnenliep. De wagen stond nauwe
lijks twee decimeter van de rand.
„Ik kon mijn ogen niet geloven",
zei de jongen en het was hem nog
aan te zien, dat hij hevig geschrok
ken was.
Een lid van de Unie voor Vrouwe
lijke Vrijwilligers vertelde, hoe zij
op eigen initiatief het werk in het
ontvangst-centrum bij de NDSM had
georganiseerd toen ze te horen
kreeg, dat ze op nadere orders moest
wachten. Ze vertelde ook, dat de
mensen, die in him huizen waren
achtergebleven, tegen het vallen van
de nacht met brandende kranten
zwaaiend, de aandacht probeerden
te trekken. Helpers van het Leger
des Heils vertelden, hoe ze direct
bij het vernemen van de overstro
ming, met de cantinewagen naar de
dijk getrokken waren om de ver
kleumde vluchtelingen van warm
drinken te voorzien.
Tijdens het eerste NTS-journaal
verzocht de verslaggever Coen van
Hoewjjk, iedereen, die daklozen kon
herbergen, dit telefonisch op te ge
ven. Later op de avond moest de
mededeling worden gedaan, dat het
overstelpende aantal telefoontjes 't
opgegeven nummer blokkeerden.
Men werd toen verzocht, de opgave
schriftelijk in te zenden.
Dat vormde wel het beste bewijs,
dat de televisie-uitzending over deze
watersnood, door velen met mede
leven was gevolgd.
Blijkens het gecombineerde jaar
verslag van de sociale verzekerings
bank en de raden van arbeid over
1958, is het totaalbedrag aan uitke
ringen ingevolge de door deze or
ganen uitgevoerde sociale verzeke
ringswetten in dat jaar ten opzichte
van 1957 belangrijk toegenomen.
Uitgekeerd werd in totaal 1.146,6
miljoen tegen 1.070,1 miljoen in
1957, gespecificeerd als volgt (in
miljoenen guldens: ongevalenwetten
76,4 (74,5), invaliditeitswet 72,9
(69,2), ouderdomswet 1919: 12,3
(12,0), algemene ouderdomswet 900,1
(833,6) en toeslagwetten en kinder
bijslagwetten waarvan de uitkerin
gen ten laste van het rijk komen
84,9 (80,8). De toeneming van het be
drag der uitbetaalde AOW-pensioe-
nen was de belangrijkste oorzaak
van de vermeerdering.
Aan premie ingevolge de diverse
wetten werd in totaal 1.222,5 mil
joen ontvangen, hetgeen ruim 25 pet
meer was dan in 1957. De oorzaak
van de stijging was in hoofdzaak 'n
vermeerdering van de premie-ont
vangst voor de Algemene Ouder
domswet. Het in 1958 ontvangen
premiebedrag had voor een belang
rijk deel betrekking op nog verschul
digde bijdragen over 1957.
De beleggingen der door de bank
beheerde fondsen vertegenwoordig
den per ultimo 1958 een waarde
(aankoopwaarde) van ƒ1.606,0 mil
joen tegen 1.417,1 miljoen eind '57.
De aanwas had voor 156,4 miljoen
betrekking op de gelden voor het
eerst in 1958 uit de Algemene
Ouderdomsverzekering ter belegging
Slagerscentrum
in Utrecht
De voorzitter van het bedrijfschap
voor het Slagersbedrijf, de heer C.
Burger, heeft in de gisteren in het
Parkhotel in Den Haag gehouden
openbare vergadering van het be
stuur van het schap medegedeeld, dat
thans de mogelijkheden worden na
gegaan van het stichten van een sla
gerscentrum te Utrecht, waar het in
Den Haag gevestigde boekhoudbu-
reau en het te Utrecht gevestigde
slagersproefstation en de slagersvak
school in zouden kunnen worden on
dergebracht.
Nu de veemarkt te Utrecht eerlang
zal moeten worden verplaatst, de be
huizing van het slagersproefstation
tc Utrecht en van het boekhoud-
bureau in Den Haag voor vervanging
in aanmerking komt, is men op de ge
dachte gekomen te onderzoeken of
het mogelijk is deze instellingen cen
traal, in Utrecht, onder te brengen in
een nieuw groot pand dat zou kun
nen worden opgericht in de nabijheid
van het terrein waar de nieuwe vee
markt zal komen. De gehele zaak is
nog in een zeer pril stadium, maar
de heer Burger meende er goed aan
te doen. reeds thans enige voorlopige
mededelingen er over te doen.
Het nieuwe jaar zal geen gemak
kelijk jaar worden voor het slagers-
bedrijf, aldus de voorzitter van het
bedrijfschap slagersbedrijf, de heer
C. Burger, in zijn nieuwjaarsrede.
De vleespositie blijft onduidelijk.
De varkensprijzen zijn sterk gedaald
en door sterk verminderde detailprij
zen is de omzet van varkensvlees ge
stegen. De heer Burger vreesde dat
de lagere prijs van dit vlees reper
cussies op het gebied van het rund
vlees zal hebben.
Hij merkte op, dat het publiek
vooral bij zijn uitgaven voor levens
middelen zeer kritisch is. Bepaalde
groepen zijn, ondanks de welvaart, op
zoek naar goedkope artikelen. Het
laat zich dus aanzien dat 1960 een
scherpe concurrentie te zien zal ge
ven*
beschikbaar kwamen. Het belegde
vermogen van het krachtens de al
gemene ouderdomswet gevormde, op
omslagstelsel gebaseerde, ouder-
domsfonds bedroeg dus per eind '58
156,4 miljoen. De beleggingen der
z.g. „kapitaaldekkingsfondsen" ste
gen met 32,5 miljoen tot f 1.449,6
miljoen per ultimo 1958.
Bij de bank werden in '58 369.000
ongevalsaangiften ingevolge de in
dustriële ongevallenwet ontvangen,
hetgeen 8 pet minder was dan in '57.
Deze achteruitgang wordt voorname
lijk toegeschreven aan de verminder
de werkgelegenheid als gevolg van
de bestedingsbeperking.
Het aantal renten krachtens de
invaliditeiswet nam wederom toe.
De specificatie was als volgt: invali-
diteitsrenten 120.000 (115.000), we-
duwenrenten 106.000 (101.000), we
zenrenten 33.000 (onveranderd) en
ouderdomsrenten 237.000 (222.000).
Per eind 1958 bedroeg het totale aan
tal AOW-pensioenen rond 765.000
(739.000 per 31 december 1957), be
staande uit 441.000 ongehuwden-
pensioenen (150.000 manneji en
291.000 vrouwen) en 324.000 gehuw
denpensioenen.
Tekort aan bus chaul'eurs
De „Velox", de autobusdienst, die
de verbindingen in de Betuwe onder
houdt, heeft te kampen met een
groot tekort aan (mannelijke) bus
chauffeurs.
De maatschappij heeft nu adverten
ties geplaatst voor vrouwelijke bus
chauffeurs.
De directie van de N.B.M., met
welke de maatschappij de Velox
nauw geliëerd is, heeft de overwe
gingen bij deze stap uiteengezet.
De directie is van mening, dat
vrouwen per sé niet minder goed rij
den dan mannen. Zij zoekt voorlo
pig bij wijze van proef vier a vijf
chauffeuses, die in het bezit zijn van
een rijbewijs D.E., het rijbewijs dat
vereist is voor het besturen van bus
sen.
De dames-gegadigden zullen on
danks dat nog een speciale opleiding
krijgen voor het rijden met de Ve-
lox-bussen. Kan men geen candida-
ten met de juiste bevoegdheid vinden,
dan zal men dames aannemen, die
een rijbewijs B.E. hebben, dat geldt
voor het besturen van gewone per
sonenauto's. Deze dames zullen dan
door de maatschappij zelf voor het
vereiste riibewiis worden opgeleid.
Als het de Velox lukt. vrouwelijke
chauffeurs aan te trekken, zal ze de
primeur hebben in Nederland.
OPENING VAN HET LANTïFT.l.TK
BUR. ..VOOR HET ZORGENKIND"
Gistermiddag heeft de Katholieke
Landelijke Vereniging „Voor het Zor
genkind" haar bureau in de Moreel-
sestraat 10, Amsterdam officieel ge
opend. De deken van Amsterdam,
mgr. G. P. J. v. d. Burg, verrichtte
de plechtige inzegening. Hij zei daar
na onder meer het op hoge prijs te
stellen, dat de vereniging die reeds
meer dan 6000 leden telt toch op
dit moment niet verder wenst te
springen dan haar polsstok lang is.
In zijn dankwoord vergeleek de
voorzitter der vereniging, de heer H.
Vermeulen-Witzand, het landelijk
bureau met een injectiespuit die vita-
minenstoten geeft aan de gehele
zwakzinnigenzorg in Nederland.
„Zonder de bestaande instituten op
zij te willen streven zal de vereni
ging via haar bureau *de wensen, de
noden en de behoeften van alle
ouders van zorgenkinderen onder de
filfomene aandacht blijven brengen"
Als waarnemer van b^t Ministerie
van Maatschappelijk Werk woonde
mr. Blommenstein de plechtigheid bij.
DRS. WIJSEN DIRECTEUR-
GENERAAL VOOR DE MIDDEN
STAND EN HET TOERISME
Met ingang van 15 februari a.s. is,
onder toekenning van de persoonlijke
titel van directeur-generaal, belast
met de leiding van het directoraat-
generaal voor de middenstand en het
toerisme drs. J. F. H. Wijsen, thans
directeur voor ordeningsvraagstuk
ken van het directoraat-generaal voor
handel en nijverheid.
De heer Wijsen werd in 1916 te
Maastricht geboren, alwaar hij de
H.B.S. doorliep. Hij studeerde aan de
Katholieke Economische Hogeschool
te Tilburg.
Na korte tijd werkzaam te zijn ge
weest in dienst van het Ministerie
van Financiën ging drs. Wijsen in
1947 over naar het Rijksbureau voor
Genees- en Verbandmiddelen te Am
sterdam. In 1950 werd de heer Wij
sen benoemd bij de directie Orde
ningsvraagstukken. met de leiding
waarvan hij in 1958 werd belast.
Koninklijke Landgoederen
„de Horsten" te Wassenaar
Jaar-gezins-wandelkaarten a 10,
per gezin zijn weer voor het jaar 1960
te verkrijgen om alle dagen te wan
delen, vanaf 9 uur v-m. tot een uur
voor sluitingstijd aan het portiershuis
bij het ingangshek. Rijksstraatweg,
Horstlaan 557 te Wassenaar.
Slagers tot rriinister:
De voorzitter van het Bedrijfschap
voor het Slagersbedrijf, de heer C.
Burger, heeft gisteren op een open
bare bestuursvergadering in het
Parkhotel in Den Haag o.a aandacht
besteed aan de sulfietkwcstie.
Dit is een vraagstuk, dat de sla
gerij nog zeer beroert.
Nadat van de zijde van de over
heid, ondanks de naar de mening
van het bestuur gerechtvaardigde
bezwaren, het verbod tot het ver
werken van sulfiet in gehakt was af
gekondigd, heeft men van de kant
van het slagersbedrijf contact gezocht
met Kamerleden, die op hun beurt
een onderhoud hebben gehad met de
minister van sociale zaken en volks
gezondheid. Hoewel dit onderhoud
een vertrouwelijk karakter droeg, is
er toch wel van bekend geworden,
aldus de heer Burger, dat het depar
tement de mogelijkheid heeft geop
perd een onderzoek te laten inste1-
len naar het vervaardigen van een
vervangingsmiddel voor sulfiet. Het
ministerie zou dan op zich nemen,
de aan dit onderzoek verbonden
kosten voor zijn rekening te nemen.
Het zou moeten worden uitgevoerd
door het Rijksinstituut voor Voe
dingsonderzoek en het slagersproef
station.
Een delegatie van het slagersbe
drijf heeft later een bespreking gehad
met de nieuwe min. van sociale za
ken en volksgezondheid, waarbij'ook
problemen van het sulfiet ter sprake
zijn gebracht.
De heer Burger acht het begrijpe
lijk, dat de nieuwe bewindsman, die
tegenover dit soort vraagstukken ge
heel vreemd staat, zich eerst zal moe
ten inwerken alvorens zijn zienswijze
kenbaar te kunnen maken Er is de
minister gevraagd het verbod te ver
zachten, althans gedurende de zo
mermaanden.
De heer Burger merkte in de be
stuursvergadering nog op, dat men
het grote belang van dit vraagstuk
niet moet onderschatten. Hij heeft
niet geschroomd tijdens het onder
houd met de minister de dwaashe
den in de stukken over deze zaalc
aan te wijzen, dwaaheden die z.i. ge
tuigenis afleggen van grote ondes
kundigheid. De omzet van gehakt is
een zaak van nationaal belang, van
gewicht voor het boerenbedrijf, voor
de consument en voor het slagersbe
drijf. Wat is er in 's hemelsnaam te
gen, sulfiet in gehakt te verwerken?
Sulfiet in geen vergift. De verwer
king ervan in andere levensmidde
len wordi wel toegestaan," zo vroeg
spr. zich af.
De vertegenwaordiger van de mi
nister van sociale zaken en volks
gezondheid bij het bestuur van het
bedrijfschap voor het slagersbedrijf
deelde mede dat binnenkort het ant
woord van de minister door het be
stuur kan worden verwacht.
