wJMtLl C 0 N 0 MIE
TIP VAN BOOTZ
Sir Alec Guinness had hekel aan
godsdienst - en werd katholiek
visie op
televisie
HET ..SCHAMCB1
ZATERDAG 2 JANUARI 1960
DE LEIDSE COURANT
PAGINA H
RECORDJAAR VOOR
BOSSCHE VEEMARKT
DE GOEDE OUDE TIJD IS BETER GEWORDEN
IN 1900 was ons land nog ver van
een industriële natie. Engeland dreun
de van nieuwe machines en de Duit
se keizer deed alle moeite om John
Buil daarin te overstemmen. Het li
beralisme in zijn kwaadste vorm
vierde nog hoogtij. De massaproduk-
tie was maar net op gang en de deel
nemers vochten om de afzetmarkten
van de wereld.
In het Verre Oosten vertoonde
vooral China een oorlogs-aangezicht,
dichterbij deden de Britten alle moei
te om in de Boerenoorlog een deel
van onze afstammelingen uit te
roeien, niet om hun ossewagens of
boerderijen te bezitten, maar om de
wacht te kunnen betrekken aan de
goud- en diamantvelden. De politiek
en het militair apparaat stonden in
dienst van de commercie en overal
waar de handel werd belemmerd, Alle werknemers waren er jaloers op!
klonken schoten. Zij vormden het Sindsdien hebben wij zowel de lo-
voorspel van de eerste.wereldoorlog, nen als de prijzen zien stijgen. De
waarin de machtigen der aarde hun lonen in de meelfabrieken bijvoor-
sinister spel speelden om de verde- beeld stegen van 1902 tot 1909 van
ling van de afzetmarkten en waarin H.5 ct naar ruim 14 ct, in 1913 wa-
miljoenen hun leven offerden op het ren zij opnieuw 1,5 cent hoger, waar-
altaar van Mars. na de wereldoorlog een sprong ver-
De eeuw, die nu het getal zestig in oorzaakte tot 45 cent. In 1929 ver
rijn wapen gaat voeren, kwam tijdig diende deze meelarbeiders f 22.50
genoeg om de ongebondenheid van f 23.00 per week. Dat was een hoog
produktie, arbeid en handel te zien loon- Twee jaar later zouden duizen-
sterven. Het socialisme, dat gelou- den erS dankbaar zijn met een inko-
terd werd door de programma's der nien van 15.00 tot 20.00 per week!
confessionele partijen, introduceerde ZODRA WIJ de lonen van heden
Met een jaaraanvoer in 1959 van
in totaal 359.306 stuks zijn alle re
cords sinds de stichting van de Bos
sche veemarkt overtroffen.
Bij de vergelijking met 1958 dient
rekening gehouden te worden met
het feit, dat in dat jaar 53 woensdag
se markten werden gehouden, terwijl
ONZE EEUW gaat een kroon- steld worden van het bereiken van er in 1959 52 waren. De stijging ten
jaar vieren en telkens wanneer politieke of ideële doeleinden. opzichte van 1958 bedraagt daarom
dat gebeurt, beseffen wij plotse- Met de komst van de atoomkracht feitelijk ongeveer 13.000 stuks. De
ling hoe snel wij door het leven zijn wij een tijdperk met nieuw aanvoer van de Bossche nluimvee-
reizen. Bij het begin van 1960 uitzicht binnengegaan. Als wij er in markt lieji ten opzichte van 1958
hebben wij meer dan anders de slagen de duivelse machten in de (1.169.625) terug tot 1.125.450.
neiging om terug te zien naar de mensenmaatschappij in te tomen, zal
jaren van voor de oorlogen, die de toekomst ons wel voorspoed bren-
ons altijd worden voorgespie- gen. De middelen zijn aanwezig. Veel
geld als de „goede oude tijd". krachten, ook economische, die voor-
In vroeger tijden wisselden de heen vrij konden woeden, liggen
maatschappelijke patronen met daarbij als dienaren aan onze voeten,
de eeuwen. Het aangezicht van Met dit optimisme moge wij 1960
de wereld had wel honderd jaar vol vertrouwen tegemoetgaan.
nodig om zijn trekken grondig
te veranderen. Wij beleven ook
daarin een tempo-verschil met
voorheen.
Van der WERFF I HUBRECHT
Opgericht 1899
Beursbericht no 248 is verschenen
LEIDSCHE WOLSPINNERIJ
(Advertentie) gen.
VORIG JAAR 20 DODELIJKE
MIJN-ONGELUKKEN.
Het aantal dodelijke ongevallen in
de Limburgse mijnen is vorig jaar tot
20 gestegen, doordat op de 410-me-
terverdieping van de Staatsmijn
Emma de hijskabel in de tussen-
schacht brak waardoor een materiaal-
ton naar beneden stortte. Deze ton
raakte de 34-jarige houwer G. Schee-
nen uit Nuth zo ernstig, dat het
slachtoffer vrijwel onmiddellijk
overleed. G. S. was gehuwd en had
een kind. In 1958 kwamen 24 mijn
werkers om het leven en in 1957 ne-
per hele fles f 6.15
Engelse dagblad Daily Mail heeft hij goede worden".
een uitzondering gemaakt op deze „Maar na de oorlog", aldus Guin-
levensregel en verklaard, dat in zijn ness, „merkte ik dat ik geestelijk
econoTis^5 en 50" i%26 daii "is 'er*eeen ver!aneen<'naar De bckende Engelse film, en to- „Als we alles gehad hebben, word
leven. Deze gedachtenw.sse- ^\^Vrsu"0g„^nni™r'a"g™ neelspeler Sir Alee Guinness houdt ik nog eens katholiek, zei tk tegen
ltng kreeg zoveel relief, dat wij reeds «n «ru«, Ob* niet wanneer wij er met van. met rijn bekering tot het haar"
nu beseffen te leven in de sociale 1® i*! Katholicisme (in 1957) te koop te lo- En zij antwoordde dan meestal: „Ik
eeuw in tegenstelling tot de libe- schouwing betrekken. Met weemoedmi".a.
raai getinte honderd jaar, die daar- kunnen ons oude middenstanders
aan vooraf gingen. verhalen vertellen hoe het voor de
oorlog van 1914 mogelijk is ge-
Sociale opgang. aaa vermof.en van „particuliere leven de godsdienst de steeds 'dichter bij Rome kwam "te
xTT-DPntrc- j 11 j ƒ20.000 tot 25.000 een rustige oude belangrijkste factor is". staan. Het was en lange weg van
N?R,G™S !s ?oveel aan ,Sedoktfrd dag te terwijl nu de be- onderricht, vragen en uiteindelijk de
in de laatste halve eeuw als aan het kende 100.000 nog slechts een be- „Gewoonlijk praat ik er niet over", aanvaarding. Drie jaar geleden was
economisch leven. Wij zien na 1900 scheiden inkomen waarborgt. Realise- aldus Guinness. „Ik heb een gruwe- ik in Ceylon en kreeg ik een tele-
de geboorte van de sociale wetge- ren wij ons voldoende hoeveel moei- ijjke hekel aan bekeerlingen, die als- gram van mijn vrouw, waarin zij me
ving. Een onafzienbare rij van be- te het gekost zal hebben die f 25.000 maar over hun bekering vertellen en mededeelde, dat ze in de Katholieke
schermende wetten voor de arbeid bijeen te garen en dat daarvoor ge- anderen daarmee vervelen. Maar één Kerk was opgenomen. Het was een
zag het licht als reactie op de el- werkt werd van zonsopgang tot de ding wil ik u zeggen. Het katholieke complete verrassing, want ik wist
lende van de goede oude tijd. duisternis in viel? geloof heeft me enorm veel gegeven, zelfs niet dat zij godsdienstonderricht
Duizenden hebben de geboortedag Het opmerkelijke uit de financieel- het is een soort wandelstok voor het volgde. Als ik het geweten had, dan
van deze eeuw aan de machine of in economische geschiedenis van deze leven. zou ik mij er waarschijnlijk tegen
de fabrieken gevierd. Arbeidsdagen eeuw en ofek daarvoor is de altijd Ik zie de dingen nu veel duidelij- verzet hebben. Want ik zou niet graag
van tien tot veertien uren waren nor- voortdurende inflatie. Deze is wel ker. Ik vind me zeker beter dan voor willen, dat zij het had gedaan om mij
maal. De werkgever huurde niet door oorlogen versneld maar zelden mijn bekering, ofschoon ik mij nu te pleizieren".
iemands werkkracht, maar zijn le- geheel tot. stilstand gekomen. De na- veel bewuster ben van mijn fouten „Ons geloof betekent een grote
ven, want van de dageraad tot zons- delen van dit proces ondervinden en tekortkomingen". verandering in ons leven, dat doel
ondergang stond men bij zijn baas, wij dagelijks. Toch heeft zij ook en- heeft gekregen. Dat merk je in klei-
die, zo hij wilde, met trucstelsels of kele goede krachten opgewekt. De in- h w a - no dingen, zoals zondags vroeg op-
gedwongen winkelnering zijn eco- dustrie en de inspanning der mens- van üe v5 van Engeland; zij staan om naar de kerk te gaan in
nomische macht over de werknemers heid heeft er de ideeën aan ontleend een vaag godsdienstige opvoeding, piaats van lang in bed te blijven lig-
completeerde. Onze ouders en groot- om arbeidsbesparende produktieme- zo0J^.e t-- J?*' twmtlS gen, zoals we vroeger deden. Mijn
ouders aten nog het verse cadetje, thoden uit te vinden. De rationalisa- °Pg®' vrouw trekt er elke week met een
want nachtarbeid kwam voor op het tie heeft deels haar voedsel uit de aoeKt en roDeneerae *"3 tegen aues. paar ongelukkige mensen op uit en
werkrooster van elke bakkerij. Pas inflatie ontvangen, waardoor de pro- tjk had een hekel aan de Kerk. vloek n*et meer zoveel ofschoon
in 1919 kregen wij een achturige duktie per werkkracht is gestegen en ik"werd zelfs agressief, omdat zij in me dat nu eigenlijk pas realiseer",
werkdag, die in 1922 om economische de materiële vooruitgang bespoe- mjjn 0gen de stabiliteit en de con-
redenen weer tot 8'/i uur arbeid per digd. formiteit vertegenwoordigde. Ik ben 1
dag werd verlengd. zelfs een poosje communist geweest,
Stamt de fabel van de goede oude DOOR ALLE WORSTELING en omdat dat anders leek. Maar in de
tijd uit de dertiger jaren, toen een tegenslagen heen is de mens doende laatste wereldoorlog ging ik zoeken,
crisis de wereld teisterde en voor zijn macht over materie en natuur- ik probeerde een hele reeds gods-
het eerst ernstig aandacht werd be- kracht te vermeerderen.diensten, tot het Boeddhisme toe.
steed aan het werldoosheidsvraag- Misschien heeft daarbij in het ver- Maar telkens kwam het moment, dat
stuk? Of proberen wij ons dan de toe- leden de politiek teveel in dienst ge- ik de principiële binding met de we
stand in te denken van vóór 1914, staan van de economische macht, reld erin miste. Mijn vtouw en ik
toen een werkloze naar het armen- Misschien zal in de naaste toekomst praatten er dikwijls gekscherend
huis of de diaconie werd verwezen? omgekeerd de economie in dienst ge- over.
Neen, het betere van voorheen wordt
stellig afgeleid uit het opmerkelijk
Th. J van der Heijden
Lid van de Nederl. Veren- van
Rechtskundige Adviseurs
Hoge Rijndijk 103a Leiden
Telefoon 23405
(Van onze t.v. medewerker)
Oud en Nieuw
De t.v. in ons land is op Oudejaars
avond niet minder dan vier en een
half uur in de lucht geweest. We ge
loven, dat zij die het meest aandacht
hebben voor journaal, het meest aan
hun trekken zijn gekomen. De NTS
had zelfs tweemaal een half uur,
waarin de kijker interessante dingen
aan de weet is gekomen: blijkens het
t.v. beeld heeft de winnaar van de
voetbal-toto zijn winst goed besteed
en nóg heeft hij een ton op de bank
staan. De bekende heer Schmidt die
uit de gevangenis in Indonesië werd
ontslagen en naar het vaderland was
teruggekeerd, heeft nog steeds geen
werk gevonden. Men zal hem toch
zeker niet in de steek laten? In een
kort gesprekje heeft minister presi
dent De Quay het nuttig contact met
de Pers geprezen. De NTS had ook
een kort onderhoud met de gevluchte
leider van Tibet, compleet met bood
schap aan genoemde televisie-stich
ting. Tenslotte waren er herinnerin
gen aan de groei van de NTS, aan
de internationale besprekingen op het
hoogste niveau, aan de ruimtevaart,
met als grapje het gat van Wor-
mer. Bij zijn terugblik op het sport
jaar zat Jan Cottaar breedui' aan de
conferentietafel, voorzien van olie
bollen en een gevuld glaasje. Zijn in
teressant overzicht was gelardeerd
met verschillende technische grap
jes.
Middelmatig amusement.
Uit Treslong in Hillegom heeft de
KRO opnieuw een amusementsshow
de lucht in gestuurd. Uitstekend wa-
Advertentie) ren de verschillende nummers niet
bepaald. Het enige nummer dat her
innerde aan de jaarwisseling was het
optreden van het Leedy trio met een
gezonde opsomming van feiten" uit
1959. Jan Pruis als Mr. Doodlle en de
Wama's, die niet waren aangekon
digd, gaven ook hun nummertje weg
en bewogen zich temidden van de
wel wat luchtig in het pak gestoken
dansgirls. Het meest hebben ons ver
rast de goocheltrucs van Fred Kaps
en het gracieus beweeg van de twee
dansparen. Bepaald slecht was de
rechtstreekse reportage uit het Ita
liaanse Viareggio, in een restaurant
met veel en hinderlijk heen en weer
geloop, zonder hoogtepunten, en
slecht geluid en kennelijk tegenslag
in verband met de opgeroepen maar
niet steeds verschenen artisten. Op
de valreep kwam de bekende Ameri
kaanse filmster Jane Russell, die te
genwoordig ook zingt en die hier het
programma van drie kwartier afsloot.
Nadat Hannie Lips als eerste een
nieuwjaarswens had uitgesproken,
deed een selecte groep Nederlandse
kleinkunstartisten een greep uit de
populaire songs van 1959. Dat was het
beste deel van alle drie gebrachte
ontspanningsprogramma's
„Het laatste kwartier"
Een zeer gelukkige keuze was ge
maakt met betrekking tot de ernstige
overdenking rond de klokslag van
twaalf. Bernard Verhoeven, met
schoon gebaar, sprak een dichterlijk
en geestelijk woord van bemoediging,
muzikgal ondersteund door de pianist
Willem Andriessen met twee korte
klankrijke inspiraties. Op de nieuw
jaarsochtend werd de viering van de
jaarwisseling voortgezet met een
eurovisie-concert door de Wiener
Philharmoniker en het ballet van de
Weense volksopera. Walsen en pol
ka's van Johann en Joseph Strauss
werden met grote smaak uitgevoerd,
geaccentueerd door de stijlvolle sfeer
van de grandiose zaal, waarin het
programma werd afgewikkeld.
Men sluite zijn t.v. toestel aan,
morgen zondag voor de plechtige
hoogmis uit de parochiekerk te Bun-
nik.
prijsverschil met het verleden van
rond zestig jaar geleden.
Prijzen toen en nu.
LATEN wij nog eens een oud krui
deniersboekje bekijken en dat ver
gelijken met eenzelfde lijstje van
thans, waarby we als tussenprijs die
van voor de oorlog 19401945 ver
melden.
prijzen in centen
gemiddeld
'Ol/'IO '38
suiker
zout
sigaren per stuk
koffie p. kg
kaas (jonge volvette)
bruine bonen
rijst (siam)
eieren (per stuk)
boter
'59
cent
100
70 75 320
16 16 100
18 16 106
4 4 17
51 170 700
totaal: 407,5 471 2170
In 1933, dat is dus ongeveer half
weg tussen 1900 en thans, konden de
huisvrouwen nog zeer voordelig ko
pen, al hebben ze het niet beseft. Wij
vonden nog het volgende boodschap-
penbriefje, dat we opnieuw met de
prijzen van thans vergelijken:
in centen
1933
1959
1/1 blik doperwten
25
110
1 pot haring (4 stuks)
10
60
1 ons frou-frou
6
26
1 ons rookvlees
20
65
1 ons ontbijtspek
10
45
maïzena per pak
6
25
capucijners per pond
8
52
havermout
10
48
totaal:
95
431
En de Ionen?
Wij menen dikwijls, dat ons voor
geslacht het bij zo'n laag prijspeil
toch maar goed heeft gehad. Toch zal
niemand van degenen, die deze tij
den bewust heeft beleefd, om de eco
nomische voordelen naar die jaren
terug verlagen.
Uit het boodschappenlijstje van
1901/1910 mogen wij niet zonder
meer concluderen, dat onze prijzen
precies ruim vijf maai zo hoog lig
gen. We weten alleen dat het ver
schil aanzienlijk is. Maar niet minder
aanzienlijk is het verschil in loon
niveau met zestig jaar geleden. In
1902 verdiende een vakman in de me
taalnijverheid 10.27 cent per uur, in
de meelfabrieken verdienden de ar
beiders 11,5 cent per uur en de werk
lieden in de bierbrouwerijen gingen
met ruim 17,5 cent per uur naar huis.
3 Grenzen van de indeling der diverse groeperingen
- Grenzen vun de landen
Illllilll U|yy vun mitienrsaansesrarenregenagressie.het
Westerse wereld, verbonden in de NoorJatlantische 1^11111111 P f sfer,Pp de bracht v01"1 de Verstoten
VerdragsorganisaFieNAVO (of NATÖVeen bondge - Peze lanfen b?5>^r!ool< een organisaFievan Ameri-
nootschap ontstaan als resultaat win cie spanningen kaanse staten( OAS), een soort Ver. Naties in het klein.
lussen Oost en West.
BriFse Gemenebest
Q Franse Gemeenschap
het" Midden-Oosfen (óók Engelond
•slid.deVerSFaFen zijn waarnemer) De Aziatische leden
hebben een gemeenschappelijke douane-overeen-
Z.O.-Aziëpakh SEATO, defensieverdrag waarbij óók
de Ver. S ta ten, Engeland en Frankrijk zijn aangesloten.
Een soorr NAVO voorAzie maar heel wat minder
hecht en sterk.
«F l* °P conferenties blijken ertussen
ZII steeds meer een begrip inde internationale politiek
als de groep landen in Azië en Afn ka die naar samen
werking van de gekleurde volkeren streven.
Steeds sterkere tendens naai
(ill IIS g|nd'fcTanlerf. tegenstellingen lus-
