Maquette van Stationsplein Leiden
in stedebouwkundig tijdschrift
Toch rijbewijs nodig voor auto
met maximum snelheid 20 km
In één jaar omzet verdubbeld!
Hoogeveen kocht
carmelietenklooster
VIER GEZINNEN
DAKLOOS DOOR
FELLE BRAND
ZATERDAG 19 DECEMBER 1959
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 7
Eerbiedige hulde van 'n oud-slrijder
Koning Boudewijn der Belgen is gisteren in Stanleystad aangekomen.
Foto: Een Kongolese oud-strijder kust de hand van zijn koning.
Als gevolg van de gunstige ver-
keersgeografische ligging en verbete
ring van de wegverbindingen, bij
voorbeeld de aanleg van Rijksweg
4a, vestigden zich, vooral ook in de
gemeenten Voorschoten en Oegstgeest
vele woonforensen. Afname van de
vestigingsmogelijkheid speelt hierbij
een belangrijke rol. In 1956 waren
reeds meer dan 2200 gezinshoofden
Tikje tegen
bankbiljet
De officier van justitie bij de recht
bank te Dordrecht heeft gistermid
dag vijf maanden gevangenisstraf ge-
eist tegen de 38-jarige A. C. van S.
employe van de PTT, werkzaam op
het postkantoor te Gorinchem. Van
S. moest terecht staan omdat hij er
van verdacht werd een bankbiljet van
25 te hebben willen stelen en bo
vendien omdat hij op een zogenaam
de emolumentenstaat meer overuren
zou hebben ingevuld dan hij in wer
kelijkheid had gemaakt. Verdachte
ontkende beide feiten.
Hij zeide, dat hij een bankbitjet
van 25, dat niet goed in een bundel
tje lag „even een zetje had willen ge
ven". De man onder wiens beheer het
bundeltje bankbiljetten was geweest,
had echter met eigen ogen gezien, dat
Van S. een biljet had willen ont
vreemden en op grond daarvan was
Aldus de kantonrechter
Een verrasend duidelijk beeld
van de toekomstige bebouwing
van het Stationsplein biedt deze
maquette die in het blad „Stede,
bouw en Volkshuisvesting" werd
gepubliceerd. Men ziet het sta
tion op de voorgrond, de brede,
26 meter hoge gevelwand van
het Stationsplein daarachter, met
geheel rechts een gebouw van
ongeveer 40 meter hoog. Daar
achter ligt de in de toekomst
zeer belangrijke verbindingsweg
met het Plesman-viaduct (Pest
huislaan). Men ziet achter de
nieuwbouw de oude huizen van
de Stationsweg en Steenstraat.
Zoals men zich zal herinneren
heeft de wethouder in de ge
meenteraad gezegd, dat de onder
handelingen over deze bebou
wing in een vergevorderd sta
dium zijn.
(Foto Gemeentewerken, Leiden)
en alleenstaanden woonachtig in Lei
den en werkzaam in de Haagse agglo
meratie.
Ir. Drost gaat vervolgens in op de
toekomstige mogelijkheden van de
agglomeratie, waarvan de opname
capaciteit inclusief Katwijk opge
voerd zou kunnen worden tot 290.000
inwoners.
Sprekend over het wegenschema
zegt ir. Drost onder meer over het
winkelcentrum, dat het zich zal kun
nen uitstrekken tot aan het station
en het Schuttersveld.
Wederopbouwplan Stationsplein
en omgeving
Over het Stationsplein lezen we:
Oorlogsschade en de bouw van een
nieuw station met bijkomende spoor-
wegwerken deed de mogelijkheid
ontstaan een nieuwe bebouwing nabij
het station te ontwerpen. De zuid-
wand van het 70 m brede en 350 m
lange Stationsplein wordt gevormd
door een bouwblok ter hoogte van
circa 26 m, geflankeerd door twee
hoge gebouwen ter hoogte van circa
40 m (zie foto).
De bestemming van deze bebou
wing is beganegronds: winkels, café-
restaurants, kantoren en dergelijke
met daarboven woningen of kanto
ren. In verband met de grote behoef
te aan parkeerruimte is het ene bin
nenterrein in zijn geheel bestemd
voor openbaar parkeerterrein 120
auto's) en expeditie en het andere
binnenterrein voor overdekte rijwiel
stalling en parkeergelegenheid. Het
Stationsplein wordt naar het zuiden
afgesloten door een nieuw belasting
kantoor met een hoogte van circa 30
m. Aan de noordzijde van het plan
is de nieuwe schouwburg gesitueerd.
De bebouwing rondom de rijzige mo
len „de Valk" is ten opzichte van de
huidige bebouwing belangrijk terug
gelegd.
De Groningse kantonrechter mr. J.
W. Benes, meent dat voor het bestu
ren van een auto, die door bepaalde
inbegrepen niet harder kan rijden
dan 20 km per uur, een rijbewijs no
dig is. De heer E. Jansen, verkoop
leider van de N.V. Gremi te Gronin
gen, die de „getemde" auto's in de
handel brengt, en een proefproces
had uitgelokt, veroordeelde hij tot
een boete van 11,subs, twee da
gen.
Constructeurs van de N.V. Gremi
hebben een mechanisme aangebracht,
waardoor de snelheid van de auto
wordt beperkt tot 20 km. Volgens art.
101 van de wt genverkeerswet is voor
het besturen van een motorvoertuig,
waarmee niet harder kan worden ge
reden dan 20 km, géén rijbewijs no
dig.
De officier zei, dat, hoewel een spe
ciale constructie is aangebracht, het
motorvermogen van de auto in feite
gelijk is gebleven. Hij eiste 15,of
drie dagen.
De kantonrechter zei, dat het voor
hem vaststaat, dat door eenvoudige
ingrepen de werking van het mecha
nisme te voorkomen is, zodat met de
auto wél harder kan worden gereden.
Men kan bijv. een naald door een
gaatje in het glas van de snelheids
meter steken en de snelheidsmeter
tegenhouden, zodat de reactie, die
nodig is om de gas toe voer af te slui
ten, niet opgewekt wordt.
Ook kan men met een magneet de
snelheidsmeter tegenhouden en met
een blokje het direct verband tussen
het mechanisme en het motorisch ge
deelte verstoren. Ook kan de meter
nog defect raken, tengevolge waar
van de snelheidsbeperkende construc
tie ook niet in werking treedt. De
kantonrechter meende daarom dat
het mechanisme geen absolute ver
hindering biedt en dat daarom niet
voldaan is aan de eis, die in art. 101
van de wegenverkeerswet wordt ge
steld. De N.V. Bremi overweegt hoger
beroep tegen dit vonnis. Het bedrijf
is inmiddels bezig met de constructie
van een nieuw mechanisme, dat wèl
aan de gestelde eisen zou voldoen.
ELAM verkocht
dit jaar 400e auto
Op het moment dat u deze
regels onder ogen krijgt, is bij
Elam stellig al de vierhonderd-
en-zoveelste wagen „uitgere
den", Het is alweer enige tijd
geleden, dat door dit snelgroei
ende bedrijf de 400e auto van
1959 verkocht werd. Het was
een Ford Taunus 17M en de
gelukkige eigenaar van deze
prachtige wagen werd de Heer
G. A. van Zeggelaar uit Leiden.
Dat de overhandiging van de
sleutels van deze 400e auto wel
een „plaatje met een praatje"
waard is, valt te begrijpen, als
men weet dat hiermee nog vóór
het einde van dit jaar het ver
koopcijfer van 1958 verdubbeld
werd.
Waaraan deze Amerikaanse
groei te danken is? Deze vraag
stelden wij aan de Directeur
van Elam, de Heer L. Timmer
man. Uit een rondleiding door
zijn bedrijf bleek, dat 't woord
„Amerikaans" in verband met
Elam wel zeer goed gekozen
was. Dit uitgebreide autobe-
^Alstublieft, uw autosleutels.
En prettig rijden in uw Ford
Taunus 17M."
drijf is werkelijk Amerikaans-
modern van opzet. Zo kan
dank zij bijzonder efficiënte re
paratie-planning een auto in
recordtijd weer tip-top in orde
gemaakt worden. Recordtijd
ja want de eigenaar kan er
op wachten en krijgt intussen
een geurig kopje koffie geser
veerd! Met trots liet de heer
Timmerman ook de plaat- en
spuitwerkerij zien de groot
ste van Leiden. Wij kregen ook
een tip, die wij wel nooit nodig
hopen te hebben, maar die toch
van pas kan komen: bij „pech
op de weg" even Elam bellen!
De kraanwagen en de op
kritieke momenten meestal ver
te zoeken deskundigen zijn
dan sinel ter plaatse.
Kortom, wij weten nu dat de
slagzin „Voor beter rijden,
zorgt Elam - Leiden" niets te
veel zegt. Het zou ons niet ver
bazen als 1960 dit actieve auto
bedrijf wéér een verdubbelde
omzet brengt!
Ingezonden mededeling
Uitgave Nederlands Instituut voor
Volkshuisvesting en Stedebouw.
Vragen in Kamer
over
Martin Mariner
Het Tweede Kamerlid de heer Rit
meester (WD) heeft aan de minister
van defensie gevraagd:
Wil de minister mededelen, welke
de oorzaken zijn, waaraan thans we
der het verongelukken van een Mar
tin Mariner is te wijten?
Is de minister bereid deze vlieg
tuigen thans geheel buiten gebruik
te stellen, in ieder geval het vliegen
daarmede te verbieden, totdat de re
sultaten van het onderzoek ook ten
aanzien van dit ongeluk bekend zijn?
Alleen pastoor
woonde er nog
Tijdes de donderdag gehouden
raadsvergadering heeft de gemeen
teraad van Hoogeveen een voorstel
van B. en W. over te gaan tot aan
koop van het carmelietenklooster aan
de Stationsstraat aangenomen. Het
klooster is eigendom van het R.K.
kerkbestuur van de parochie O.L.V.
Visitatie. Het heeft een oppervlakte
van 7430 vierkante meter en werd
nog slechts door de pastoor van de
parochie bewoond.
De gemeente Hoogeveen heeft tot
deze aankoop besloten omdat er ge
brek is aan openbare gebouwen. Het
is nog niet bekend, welke bestem
ming er aan gegeven zal worden.
WITTE
KRUIS
DE echte PIJNSTILLER
Een maand gaat vlug! Stop
dat opzien naar nare dagen
met WITTE KRUIS.
Tabletten, poeders
of cachets!
hij terstond naar de directeur van het
postkantoor gelopen. Er waren ver
schillende getuigen gehoord, onder
anderen de heer F. J. Mik, die ver
klaarde, dat er wel eens meer tekor
ten op het postkantoor waren ge
constateerd. De officier van justitie
aahtte de feiten wettig en overtui
gend bewezen. De raadsman, mr. D.
Huurman uit Gorinchem, niet. Vooral
het bewijs ten aanzien van het valse
lijk invullen van de emolumenten
staat achtte hij zeer zwak. De recht
bank zal op donderdag 31 december
uitsprraak doen.
TREIN GRIJPT AUTO
De 46-jarige aannemer E. Honde
link uit Deventer is gistermiddag op
de door knipperlichten beveiligde
overweg in het Nieuwe Plantsoen
met zijn auto door de uit Zwolle ko
mende personentrein gegrepen. De
heer Hondelink werd uit zijn auto
geslingerd en was op slag dood. De
auto werd vernield.
RAPPORT CENSUURCOMMISSIE
NIEUW GUINEA
In het rapport van de eommissie-
Witsen-Elias over het censureren van
post in Nieuw Guinea wordt gezegd,
dat „zich op ruime schaal onregel
matigheden hebben voorgedaan bij
de toepassing van de op zichzelf wet
tige censuur".
In het rapport wordt deze briefs-
censuur-affaire „een zwarte bladzijde
in de geschiedenis van het openbaar
ministerie" van Nederlands Nieuw
Guinea genoemd.
Onder te passieve leiding van de
beide procureurs-generaal hebben de
advocaat-generaal en een tweetal bij
het parket dienende ambtenaren
stelselmatig de wet overtreden en
het grondrecht van het briefgeheim
geschonden.
De commissie beveelt aan het In
lichtingenwerk van het parket los te
maken en op te dragen aan een geheel
onafhankelijke instantie.
Dit zal naar mening van de commis
sie op den duur in niet geringe mate
bijdragen tot herstel van het thans
ernstig geschokte gezag van het
Openbaar Ministerie in Nederlands
Nieuw Guinea.
Een korte, felle brand, die gister
avond om tien minuten voor zes was
uitgebroken in Rotterdam op de hoek
van de Lombardkade en de Goudse-
singel, heeft vier gezinnen dakloos
gemaakt en in een halfuur een groot
handel in linoleum in de as gelegd.
Een niet geheel gedoofde sigaret
tenpeuk in een papiermand is hier-
van waarschijnlijk de oorzaak. Vier
flatwoningen en een showroom met
magazijn zijn geheel uitgebrand.
2 Andere flats werden beschadigd.
De totale schade bedraagt honderd
duizenden guldens.
De eigenaar van de groothandel in
linoleum, de heer W. M. J. Standaard,
had nog maar net zijn zaak, die op de
begane grond van het flatgebouw „De
Goudse Hoek" was gevestigd, verla
ten, toen een voorbij gangster in de
showroom een klein vuurtje ontdek
te. Zij waarschuwde de eigenaar van
de aangrenzende radiohandel, die op
zijn beurt de brandweer alarmeerde.
Andere voorbijgangers, die het
smeulende vuurtje zagen uitgroeien
tot een vuurzee, riepen de niets ver
moedende bewoners van boven de
showroom gelegen woningen toe, hun
huizen te verlaten.
EEN DODE BIJ AUTOBOTSING
Gisteravond omstreeks vijf uur ii
op de rijksweg Amersfoort-Apel
doorn, onder de gemeente Stouten-
burg, een auto-ongeluk gebeurd,
waarbij de 56-jarige landbouwer W.
P. uit Gorssel om het leven is ge
komen.
Het ongeluk gebeurde door een in
haalmanoeuvre van P., waardoor hij
op het linkerweggedeelte in botsing
kwam met een tegenliggende auto
van de Rijks-Automobelcentrale.
Drie blinde kinderen die bij P. in de
auto zaten werden ter observatie in
't St. Elisabethziekenhuis te Amers
foort opgenomen.
GEEN SIGARETTENAUTOMATEN
IN HEEMSTEDE
De Heemsteedse gemeenteraad
heeft zich verenigd met het voorstel
van B. en W. om het plaatsen van
sigarettenautomaten in de gemeente
definitief te verbieden. De bedoeling
is het roken door kinderen beneden
de 14 jaar tegen te gaan. Tégen het
voorstel stemden leden van de PvdA
en de WD.
Geheel nummer aan de
Sleutelstad gewijd
Het blad Stedebouw en Volkshuisvesting heeft een geheel nummer gewijd
aan de stad Leiden. De wethouder van Openbare werken te Leiden, de
heer A. J. Jongeleen, schryft er een prettig leesbaar artikel over onze stad
in, waarin na een smakelijk stukje historie de hedendaagse problemen van
de Sleutelstad worden uitgepakt. De structuur van Leiden, zo schrijft hij, is
eeuwenlang bepalend geweest voor het verkeer in en door de stad en vormt
ook nu nog een belangrijke struikelblok voor de zo dringende reconstructie
van de Leidse binnenstad.
ARTIKELEN VAN WETHOUDER
JONGELEEN EN IR DROST
Leiden vormt echter geen eiland, zo
lezen wij, doch weet zich omringd
door een aantal merendeels bloeien
de randgemeenten, welke zich kun
nen verheugen in het bezit van een,
zowel verhoudingsgewijs als abso
luut gezien, groter oppervlak dan
Leiden. Deze gemeenten vormen een
grote aantrekkingskracht voor de
Leidenaars, welke niet op woning
wetwoningen zijn aangewezen.
Na gewezen te hebben op de vele
voorzieningen die in Leiden als uni
versiteitsstad en centrum-gemeente
moeten worden getroffen komt de
wethouder tot de overtuiging, dat
het maken van een structuurplan
voor de agglomeratie onontbeerlijk
was. Leiden heeft hiertoe het initia
tief genomen.
Met enige pijn is dit plan tot stand
gekomen.
De wethouder herinnert ook aan
het wegenschema, dat met de grootst
mogelijke voorzichtigheid wordt ge
hanteerd met het oog op de histori
sche stadskern.
„De stedebouwkundige heeft de
tanden gezet in een moeizaam werk,
dat moet leiden tot een reconstruc
tieplan van de Leidse binnenstad,
een plan. dat tezamen met het bin
nenkort vast te stellen herziene we
deropbouwplan van het Stationsplein
en omgeving de Leidse binnenstad
de schaal zalmoeten geven die zij
nodig heeft, wil dezè kern het klop
pend hart gaan vormen van een
woongebied van 250.000 mensen".
Aldus wethouder Jongeleen in dit
tijdschrift-
Schema
Ir J. C. H. Drost gaat in een vol
gend artikel, dat geïllustreerd is met
vele tekeningen van plattegronden
en foto's, dieper in op de stedebouw
kundige problemen en plannen van
Leiden en omgeving.
In hoofdzaak behandelt hij hierin
op zeer overzichtelijke wijze het ste-
d ebouwkundig plan en het wegen
schema.
Hij geeft enkele demografische ge
gevens over de agglomeratie, om
schrijft haar functie, waarin hij ook
als belangrijke factor noemt het fo
rensisme. De Leidse agglomeratie
vervult een belangrijke woonfunctie
in de Randstad Holland.