S)e CclcbeSoii^rit
Vandaag topconferentie
het Westen begonnen
van
India een
voorstel
Veel hangt af van Eisenhowers
onderhoud met De Gaulle
40-jarig jubileum
J. Janssen
Koning Boudewijns reis
naar de Kongo
HET STATUUT
Geen onthouding
op Nieuwjaarsdag
Herdenking op zee van gevallenen
bij Martin Mariner-ramp
DE VIJF VERMISTE MARINE-VLIEGERS
EN DE DRIE OVERLEVENDEN Veranderlijk
Korreltje
Directeur J. F. J. M. KOENS
Hoofdredacteur: L. C J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUS: PAPENGRACHT 32
ZATERDAG 19 DECEMBER 1959
51ste JAARGANG No. 14894
Telefoon: Direclie. Abonnem.. Drukkerij 20935: Red. 20015, 25594; Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.59 p. w., 12.55 p. maand, f7.50 p. kwartaal. Franco p.p. f8.—. Advert.: 17 ct p. man. Telefoontjes f 1.50.
Franse troepen hebben bij een
operatie in Oost-Algerië een twee
honderd kruiken met juwelen in be
slag genomen, die Algerijnse vrou
wen voor de zaak der opstandelingen
beschikbaar hadden gesteld, zo is
vrijdag in Algiers bekendgemaakt.
Rode Hoed voor 8 nieuwe kardinalen
President Eisenhower kwam gisteren te Parijs aan China doet
De Amerikaanse kruiser „Des Moines", aan boord waarvan zich president Zondagochtend begeven Eisen-
Eisenhower bevond, is vrijdagmiddag de haven van Toulon binnengelopen, hower en Macmillan zich voor drie-
Op de met vlaggen versierde kade stond een erewacht van de Franse hoofdig overleg naar De Gaulle's
marine opgesteld en Franse straalvliegtuigen vlogen over de kruiser, toen buitenverblijf Rambouillet, waar
deze langzaam naar de aanlegplaats voer. Adenauer zich twee uur later bij hen
De stad was tevoren door geheime politie „uitgekamd" en langs de weg voegt. De vergadering wordt 's mid-
naar het station stonden militairen en politie. Eisenhower vertrok per trein dags voortgezet en ook de minsters
naar Parijs, waar hij gisteravond om half elf op het Gare de Lyon aan- vergaderen zondag de hele dag, zij
kwam. Daar werd hij verwelkomd door president De Gaulle. De Ameri- -
kaanse president legde geen verklaring af, maar reed na een korte ont
vangst in de ontvangstzaal van het station door naar de Amerikaanse am
bassade.
het niet met de grote vier samen.
Tsjou En-Lai, de Chinese premier,
heeft in een vrijdag gepubliceerde
brief premier Nehroe en India voor-
DE WESTELIJKE VIER mogendheden het al bij voorbaat er
over eens, dat ontwapening het voor-
Vandaag begint te Parijs de z.g. naamste punt moet zijn op de ont-
Westelijke topconferentie, de bijeen- werpagenda, die men Rusland zal
komst van de grote Westelijke Vier voorstellen, maar niemand verwacht
(Eisenhower, Macmillan, De Gaulle en in gemoede, dat men dan over dat
Adenauer) ter voorbereiding van de vraagstuk, dat al sedert het einde van
topcoferentie tussen Oost en West, de oorlog voor Oost en West «moplos-
waaraan Chroesjtsjef zal deelnemen, baar is gebleken, volledige overeen
stemming zal bereiken. In welinge-
Naar het schijnt zijn de-Westelijke lichte kringen te Londen verwacht
men, dat men voor die topconferentie
een datum zal kiezen, die tussen 21
en 26 april ligt. Als plaats van sa
menkomst neemt men algemeen Ge-
nève aan.
Amerika meent, dat de mogelijk-
dagen is het feit herdacht, S1U0C^S voor een
,T gesteld op 26 december in China of
Maandagmorgen gaat het overleg en^t in Ransoon de grens-
in voltallige vergadering op het Ely- kwfstie ,e be5preken.
sée voort, waarna in het middaguur
een slotvergadering wordt verwacht. Hij aanvaardde het Indische voor-
Des middags vliegt Eisenhower naar &tel om de patrouille-activiteit te sta-
Spanje en reist Adenauer naar Bonn en 2e'> dat de Chinese autoritei
terug.
Dinsdag brengen de vier minsters
van buitenlandse zaken rapport uit
aan de NAVO-raad en vliegt Mac
millan naar Engeland terug.
ten hun grensbewaking al dienover
eenkomstig hadden geïnstrueerd.
Tsjou ontkent, dat er gevangeno
men Indiërs zouden zijn mishan
deld.
Hij zegt, dat spoedige besprekingen
beslist noodzakelijk zijn, niet alleen
in het belang van de eigen volken,
maar ook in dat van de wereldvrede.
Wat de datum van de conferentie
betreft, laat Tsjou India vrij een an
dere dag voor te stellen als dat beter
schikt.
Politieke waarnemers te New Delhi
achten het onwaarschijnlijk.
Z.H. Paus Johannes XXm heeft acht nieuwe kardinalen gecreëerd. In
het Vaticaan werden aan zeven kardinalen de rode hoeden uitgereikt.
Kardinaal Paolo Marella zal de hoed uit handen van president de Gaulle
ontvangen. Foto: v.l.n.r. De kardinalen: Albert Gregory Meyer, AIolslus
Muench, Gustavo Testa, Domeolco Tardini, Arcadio Larraona, Francesco
Morano, William Theodore Heard en Agostino Bea.
D" K/ r\ I J L achten het onwaarschijnlijk, dat
tDIJ ly.Vft LJQ Leidscne Nehroe het jongste Chinese voorstel
/->■ voor besprekingen over de grens-
^ourant kwesties zal aanvaarden. De Indi
sche premier had eerder gesteld, dat
heer J. Janssen, wonende besprekingen slechts tot resultaten
de betrekkingen werden geregeld bespreking met De Gaulle o.a. over herdenkt a.s. maandag zijn 40-jarig grens bezet, ontruimt. Tsjou En-Lai
kSënei?rd^WestZïvMVOiS to de °nenig1ieid binnen de NAVO in- jubileum in dienst bij de N.V. „De verwierp Nehroe's voorstel dat elk
kolomen in ae west, vijl jaar in zake de jntegratje der strijdkrach- T .'j..!, der partijen zich in Ladakh terug-
JaS;of Li 1+S' ge "vTw !T ten- Eisenhowers ontmoeting met De Leidsche Courant trekt achter de grenzen waarop de
Nederland niet al te zeer bekend. qauj]e was vastgesteld op zaterdag- t-x u t j - u v j andere aanspraak maakt.
Men geeft zich er hier weinig re- ochtend half twaalf, Macmillan en e eer Janssen trad m het ^drijf Waarnemers vinden de toon van
kenschap van, dat daar in de We^t Adenaeur, die vrijdagavond vóór als handzetter en ontwikkelde zich Tsjou's brief helemaal niet verzoe-
endeïntflton de iStsto omvaten Eismh™er P^ijs aankwamen, daarna tot machine-zetter. "™d-
er}.j -TT j laatste omvatten zouden zaterdagochtend om half tien
vijf eilanden die de na-oorlogse Eisenhower en De Gaulle in het Er is alle aanleiding voor d&N.V.
roep verstonden van vrijheid en zelf- hnn hpsnrekinfren Winnpn 8
riamügheid en die weg willen uit de De vier ministers van buitenlandse "De Leidsche Courant" de heer fans-
dwang van wat men noemde „kolo- 2aken zouden dan het ministerie sen haar waardering te betuigen voor
grirfteresMerde Nederlamiere hSr- ?£ï,ts Qu?' d,0rsay bijefn .komen' 40-jarige medewerking. Dit zal
geinierosseerue iNeaerijnaers nwi »s Middags u er een vergadering van
den zo wel eens dat die Antillen de grote vier met hun ministers en maandagmiddag geschieden, en daar-
niet meer omvatten dan 200.000 in
woners en dan was hun belangstelling
onmiddellijk gezakt.
Men wistook, dat Curagao geheel
afhankelijk is van de olie in Vene
zuela, die op Curasao wordt ge
kraakt. Van die olie hangt de wel
vaart van dat eiland af, maar hoe
verschillend van landaard de bewo
ners van de Ahtillen ook zijn en hoe
weinig in aantal, de roep om onaf
hankelijkheid bleef en in de sfeer
delegaties.
op willen wij niet vooruitlopen!
De Bisschoppen van Nederland
hebben met speciale machtigng van
de H. Stoel gedispenseerd in het ont
houdingsgebod voor vrijdag 1 januari
a.s. Wat de vasten- en onthoudings
dag betreft, die de Kerk van ouds
Gistermorgen is aan boord van nen. De herdenking werd besloten a|f voorbereiding op het Kerst-
ran~de na-óorlosse~ iarên~moest men H.M. „Amsterdam" een plechtigheid met het in zee werpen van een toegestaan
daaraan op de een of andere wijze gehouden in verband met de ramp, krans, op de plaats waar de Martin d voortaan de gelovigen zelf kun-
tegemoet komen. Gelukkig hebben welke de Martin Mariner P 302 van Mariner donderdagmorgen j.l. in 24 o1}
cnthoudingsdag willen houden op 24
december of daags tevoren op 23 de-
de machthebbers van Curacao zelf de Koninklijke Marine nabij Fak meter diep water was neergestort.
ook wel beseft, dat zij niet in.alle J^.'^^'ingeschakeïd'ba d7msn° Dit eerbetoon vond plaats namens cember.
omstandigheden economisch onafhan- de Koninklijke Marine, het gouver-
kelijk zouden kunnen zijn. Stel eens ringswerkzaamheden naar overleven nement en vliegtuigsquadron 321, tot
voor, dat Venezuela de olie met Welk squadron het verongelukte Bezoekers van een ieuedbios-
meer naar Curasao zou zenden, dan vlipptnifr hehnnrdp 7nal<? hpkpnH i<? Kezoeuers van een jeugaDios
7011 hpf hplp eiland nlnt<?plinp tot ar j t M vliegtuig Denoorde. Zoals bekend is C00p in Krakau (Zuid-Polen) heb-
zou net neie euand plotseling tot ar jje commandant zeemacht in Ne- bij deze ramp ook de commandant hen in de afeelonen viiftipn iaar
moede vervallen. Men heeft zich derlands Nieuw-Guinea, die zich in van squadron 321, de luitenant ter aVond aan avond gevaar gelopen met
daarnaast dus geworpen op wat men gezelschap van de waarnemend gou- zee vlieger der le klasse J. Adriaanse, het gebouw in de lucht te vlieden
kebiirnLne'^t de v^emdeJfovS" verneur-generaal, per vliegtuig van om het leven gekomen. De gewonde Bij onderhoudswerkzaamheden is n.l.
kelijk, noemt de vreemdelingen- Hollandia naar de plaats des onheils luitenant Slikker wordt niet, zoals gebleken, dat de kelders propvol met
industrie. Men wilde hotels bouwen had begeven, herdacht aan boord aanvankelijk gemeld, overgebracht Duitse mijnen lagen, afkomstig uit
en Amen^nen aantrekken, die zich van jj.M. „Amsterdam" de gevalle- naar Nederland, maar naar Hollandia. de tweede wereldoorlog,
wilden vermeien in de blauwe wa- 6
teren van de Caraibische Zee. Er
moest een beach komen en een Ca
sino, kortom alles wat een lustoord
te bieden heeft en wat de vreemde
lingen verlangen. Maar men heeft
óók wel begrepen, dat men dat niet
alleen kon.
Maar boven dit alles bleef staan
het verlangen naar vrijheid en
zelfstandigheid. Eii dat heeft Neder
land begrepen. Vooral met de droeve
ervaring, die zij met het voormalige
Nederlands-Indië had opgedaan.
Daar was de oplossing grandioos
mislukt en deze had uiteindelijk ge
leid tot een voor beide partijen
schadelijke oplossing.
Toen is men aan het praten ge
gaan met de West. Deze zaak
nu eenmaal van zo veel minder im
portantie heeft nooit de aandacht
gehad, die haar toekwam.
In Suriname en op de Antillen
wél. Zij kregen de autonomie en zij
verheugden zich daarover. Daar
wordt de 15e december gevierd als
een nationale feestdag. En daarom
moet er nu hier óók wat belang
stelling komen.
Aan één zaak zitten altijd meer
dere facetten. Het is niet alleen een
kwestie van binding met overzeese
rijksdelen, het gaat ook om andere
belangen. En in de West èn hier.
Dit alles wil niet zeggen, dat er
in die vijf jaar nooit strubbelingen
zijn geweest.
Maar het is toch een feit, dat in
die vijf jaar een Rijkswet een wet
dus, die voor de drie rijksdelen geldt
in de Kamers nooit critiek heeft
ondervonden van de ministers der
Westelijke Rijksdelen. Zij hebben
nooit de behoefte gevoeld er ook
maar een amendement op in te die
nen.
Natuurlijk zaten de Antillen en
Curasao intussen met hun proble
men, waarvoor financiering nodig
was, die men zelf niet kon opbren
gen, zoals de rijstaanplantingen in
Vijf inzittenden van de Martin-Mariner, welke in Nieuw-Guinea is verongelukt, worden nog vermist. Het zijn
v.l.n.r.: lt.t.z. le kl. J. Adriaanse, It.t.z. vl. 2e kl. O. C. K. H. Bergtram, sgt. vliegtuigmaker-telegrafist A. J.
Warns, korp. vliegtuigmaker constabel A. T. C. van Baaien en vliegtuigmaker constabel der le kl. A. W. van Loon.
Rust teruggekeerd
Volgens de correspondent van de
Belgische radio-omroep in Kongo is
de rust in Stanleystad weergekeerd.
Het scherpe politietoezicht duurt
voort.
Volgens deze correspondent zou de
nationale Kongolese beweging, waar
van Loemoemba één van de leiders
is, de verantwoordelijkheid voor de
incidenten van donderdag hebben af
gewezen.
Volgens eerdere berichten uit
Kongo had deze beweging enkele uren
voor de aankomst van koning Bou-
dewijn een «ctie voorbereid met bor
den en waarvan een aan
tal doo - dj4 r n beslag werd ge
nomen. 7
De meeste Belgische bladen lever
den vrijdag commentaar op de reis
van koning Boudewijn en de eerste
gebeurtenissen in de Kongo na zijn
aankomst.
Het onafhankelijk-katholieke blad
.Libre Belgique" schrijft, dat de
aanwezigheid van een bij de Kongo
lese bevolking zeer geliefde vorst in
deze historische dagen de spanning,
die op zekere punten in de Kongo
bestaat, kan verminderen. „In meer
dan één opzicht kan het koninklijk
initiatief de oplossing van de drin
gende vraagstukken vergemakkelij
ken. Wij geloven vooral, dat de reis
van de koning de banden tussen het
Belgische en Kongolese volk nog nau
wer zal kunnen aanhalen. De toe
komst van de Kongo is aan die van
België verbonden. De verschillende in
België geuite veronderstellingen zul
len ondergeschikt bleven aan het be
sluit van de koning om door zijn on
verwacht bezoek een psychologische
schok te veroorzaken, waarvan de
noodzaak door geheel de Kongo wordt
gevoeld".
De socialistische bladen bepalen
zich tot het publiceren van de reis
en de radiorede van de koning en ont
houden zich van commentaar.
La Cité", het orgaan van de Bel
gische katholieke vakbond, merkt
op, dat de reis een zeker aantal risi
co's met zich meebrengt. „Afgezien
van de physieke risico's is het duide
lijk, dat het betrekken van de per
soon van de koning in de kwestie
niet zonder gevaar is voor de mo
narchie zelf en voor de politiek, die
België in de Kongo wenst te voeren.
Men kan zich afvragen of de laatste
troef niet te vroeg is uitgespeeld.
Hierop kan echter worden geant
woord, dat het bezit van een laatste
kaart overbodig is als zij niet wordt
uitgespeeld. De in de Kamer door
minister De Schrijver afgelegde
verklaringen konden ernstige ongere
geldheden voorkomen. Het was daar
om de moeite waard, die te staven
met een groot gebaar, dat in zekere
zin waarborgt, dat België eensgezind
de onafhankelijkheid van de Kongo
in een snel tempo wil verzekeren."
Oud-minister Van Hemelrijck, die
enkele maanden geleden is afgetre
den als minister voor de Kongo als
gevolg van onenigheid in het kabi
net over zijn beleid, heeft vrijdag
verklaard, dat met het bezoek van de
koning „een zeer hoge troef is uitge
speeld".
De heer Van Hemelrijck noemde
dit gevaarlijk, „want als de reis geen
resultaat oplevert is alles verlo
ren".
De oud-minister zeide te menen,
dat „er iets is gebeurd, waardoor
de regeerders hun kalmte hebben
verloren".
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's
(Medegedeeld door het KNMI.
Geldig vr/i zaterdagavond tot
zondagavond. Opgemaakt te 11.16
uur).
TIJDELIJK REGEN
Overwegend zwaar bewolkt
met tijdelijk enige regen. Matige
tot krachtige zuidwestelijke wind
In het algemeen iets hogere tem
peraturen.
Suriname en de hotelbouw op Aruba
en Curasao.
Daarbij moest Nederland helpen,
maar dat helpen moet niet ontaarden
in bedillen. Zo zijn er strubbelingen
en spanningen geweest, maar al met
al is dit Statuut een voorbeeld ge
bleken, zoals de souvereiniteitsover-
dracht van Nederlands Indië een
voorbeeld was hoe het niet moest.
Er is van beide kanten takt en
wijsheid nodig om een nieuwe ver
houding op te bouwen op de grond
slag van het Statuut.
Als die tact en wijsheid er is zal er
ook zijn een Koninkrijk Nieuwe Stijl,
zoals wij het hebben genoemd.
Overigens is dit Statuut geen eind
fase, maar het zal in het belang van
de drie partners zijn dit Statuut in
stand te houden en zó het Koninkrijk
in het geheel.
Dat men dit bij het vijfjarig be
staan van het Statuut heeft beseft,
stemt wel tot verheugenis.
V.l.n.r.: lt.t.z. le kl. C. P. Slikker, sgt. vliegtuigmaker G. Th. D. M. de
Bruin (uniform is niet juist) en korp. vliegtuigmaker motormonteur E. A.
Koelhuis.
De depressie, die de laatste paar
dagen buiig weer veroorzaakte, is
voor de Noorse kust verder opge
vuld en heeft nog een luchtdruk in
de kern van ongeveer 995 mb. In de
nacht van vrijdag op zaterdag begon
zich een rug van hogeluchtdruk over
de Britse eilanden en de Noordzee
uit te. breiden, de buiigheid en de
wind namen daardoor snel af. Maar
de weersverbetering is van korte
duur, want een volgende oceaansto
ring bereikt vanavond al de Neder
landse kust. Zij zal met regen pas
seren. Aangezien daarachter weer 'n
nieuw Oceaanfront volgt, blijft het
weer gedurende het weekeinde ver
anderlijk, met temperaturen die
even boven normaal zijn voor de tijd
van het jaar. Verder zal er van tijd
tot tijd enige regen verwacht moe
ten worden en weer iets toenemende
wind uit het zuidwesten.
20 Dec.: zon op 08.45; onder 16.30;
maan op 22.12; onder 11.29.
21 Dec.: zon op 08.46; onder 16.30;
maan op 23.19; onder 11.55.
Hoogwaterstanden
20 Dec.: v.m. 6.21; nam. 6.35.
21 Dec.: v.m. 6.57; nam. 7.18.
Het weer in Europa
weer
HELSINKI zwaar bewolkt
STOCKHOLM regen
OSLO regen
KOPENHAGEN zwaar bew.
ABERDEEN zwaar bewolkt
LONDEN zwaar bewolkt
AMSTERDAM half bewolkt
BRUSSEL half bewolkt
LUXEMBURG zwaar bew.
PARIJS zwaar bewolkt
BORDEAUX licht bewolkt
GRENOBLE regen
NICE onbewolkt
BERLIJN zwaar bewolkt
FRANKFORT regenbui
MüNCHEN zwaar bewolkt
zwaar bewolkt
zwaar bewolkt
onbewolkt
licht bewolkt
geheel Dew. -
geheel bewolkt
regen
ZüRICH
GENèVE
LOCARNO
WENEN
INNSBRUCK
ATHENE
ROME
AJACCIO
MADRID
MALLORCA
LISSABON
licht bewolkt
onbewolkt
niet ontvangen
onbewolkt
Gezegend zijn zij, die zich met hun
eigen zaken bemoeien en hun mond
houden.