Koorzangers van
zich voor op
Leiden bereidden
het Kerstfeest
Bezwaar van spoorwegen tegen
uitbreidingsplan Leiden-Groenoord
Leidse huisbaas moet sleutelgeid terugbetalen
Scherp
Leidse Burcht, enig onder zijns gelijken
VISITEKAARTJES
Efruskische vazen in „Oudheden", Leiden
WOENSDAG 16 DECEMBER 1959
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 2
Beschouwingen
over de Liturgie
Ter voorbereiding: op het kerst
feest hield gisteravond de districts-
Gregoriusvereniging Leiden en Om
geving een bijeenkomst, waarop pa
ter A. Vermeulen o.f.m. beschouwin
gen gaf over de kerstliturgie. Zijn
beschouwingen werden met klank en
beeld geïllustreerd.
In zijn welkomstwoord zeide de
voorzitter, pastoor W. E. Blok, dat
een bezinning op het kerstgebeuren
voor koorzangers van groot belang
is: de zang moet van binnen uit ko
men. Hoe beter een feest wordt voor
bereid, hoe meer kans van slagen het
heeft.
Pater Vermeulen, het woord krij
gend, stelde vast, dat de gelovigen,
door het doopsel de plicht hebben ge
kregen, apostolaat te beoefenen. Het
apostolaat van de koorzanger bestaat
o.m. daarin, dat hij door zijn zang de
eredienst zo aantrekkelijk mogelijk
maakt. Hoe dieper hij zelf gegrepen
wordt door de liturgie, hoe beter hij
zelf zijn opdracht doorgeeft.
Spr. begon zyn voordracht door
zijn toehoorders in gedachten te ver
plaatsen naar de tijd van Christus'
Seboorte. Over de toenmaals beken-
e wereld heerste de „Vrede van
Rome". Het is in die dagen, dat de
engel Gabriël aan de H. Maagd Maria
verschijnt. Spr. ging aan de hand
van de bijbelteksten terug op ver
schillende profetieën, die de komst
van Christus voorspelden.
De Advent, de verwachting van
Christus' komst is waarschijnlijk ont
staan in Spanje en Gallië, niet in
Rome. Door Gregorius de Grote vast
gelegd, werd het later meer een tijd
van boete, waarschijnlijk onder in
vloed van het brevier. Dit had zijn
weerslag op het misformulier, waar
in men vanaf de 23ste zondag na
Pinksteren steeds hetzelfde verlan
gen in het Proprium tot uitdrukking
gebracht ziet.
De Advent is niet een „stemming"
van verwachting: het moet zijn het
met „heilig ongeduld" uitzien naar
Dat, wat van Gods kant tot ons komt.
In dit verband gaf spr. een beknopt
overzicht van de betekenis der litur
gie van de verschillende advents
zondagen.
Na een korte koffiepauze vervolg
de pater Vermeulen zijn lezing met
een beschouwing van de eigenlijke
kerstviering, achtereenvolgens theo
logisch, historisch en liturgisch.
De viering van het geboortefeest
was bij de Romeinen bekend, hoewel
men zich niet tot de geboortedatum
bepaalde. Men vierde soms feest op
een symbolische dag. Zo vierde men
op „Winterzonnewende", 25 decem
ber, sedert keizer Aurelianus het
feest van de „Sol invictus". de on
overwinnelijke zon. Deze datum
werd door de Christenen met graagte
aangegrepen om er de dageraad van
onze verlossing op te vieren.
Liturgisch gezien heeft het kerst
feest een merkwaardige ontwikkeling
doorgemaakt. Als een uiting van
vreugde celebreren de priesters drie
H. Missen achtereen.- De derde mis
was van oorsprong de oudste; de mid
dernachtelijke mis volgde, teneinde
het historisch beeld levendig te hou
den en tenslotte werd een derde mis
toegevoegd- De grondgedachte blijft
in alle drie het geheim van het
Vlees word en van Gods Woord.
De voordracht van pater Vermeu
len werd verlucht met projecties van
schilderijen uit Middeleeuwen, Re
naissance en Romantiek, die betrek
king hadden op het Kerstgebeuren
en door muziek, die od de geluidsband
was opgenomen. Het was Franse
koormuziek en ook gezang in de
Hartebrugkerk opgenomen van
leden van de districts-Gregoriusver-
eniging Leiden en Omgeving.
Pastoor Blok bedankte de spreker
en allen, die spreker medewerking
hadden verleend bij het houden van
zijn lezing. Hij was van mening, dat
deze kerst-meditatie niet zonder
vrucht kan blijven.
433 Tekeningen
van scholieren
over 3 okfober
Het bestuur vin de 3 October-Ver-
eeniging heeft, zoals wij reeds eer
der schreven, een tekenwedstrijd ge
organiseerd voor kinderen van de
Leidse lagere scholen. De belangstel
ling hiervooi was zeer verheugend.
De iury heeft 433 tekeningen beoor
deeld, afkomstig van 22 lagere scho
len, waaronder 3 B.L.O.-scholen.
Daarnaast nam de school voor Aes-
thetische Vorming buiten mededin
ging deel.
Aan de volgende scholen is een
prijs toegekend:
school Duivenbodestradt
Eerste Leidse Schoolvereniging
Noordeinde
Montessorischool, Rijnsburger-
singel 22.
school Ouoenheim straat
Prinses Wilhelminaschool,
Munnlkenstraat 1
Ds De Wolffschool, Plantsoen.
Extra vermelding en honorering
met een prijs verdient de inzending
van de Sint Lidwinaschool, Zoeter-
woudse Singel. Alle deelnemende
scholen zullen van de 3 October-Ver-
eeniging een aandenken ontvangen.
De tijdrovende beoordeling leidde
tot de volgende conclusie: de deel
nemende scholen hebben duidelijk ge
demonstreerd dat het moderne teken
onderwijs tot frappante resultaten,
zelfs van zeer jonge kinderen, kan
leiden. Dit blijkt bijvoorbeeld uit het
eigene van de opvatting, de uiteen
lopende k^uze van onderwerp en het
gevarieerde materiaalgebruik. Daar
vele leerkrachten geen vakleraren
zijn, acht de jury deze resultaten des
te opmerkelijker. Het bestuur hoopt
een deel der tekeningen in de laatste
helft van september tot na 3 oktober
1960 te kunnen exposeren, wellicht in
de Lakenhal. In deze periode zal,
naar verwacht wordt, de belangstel
ling het grootst zijn. Daar deze expo
sitie echter nog wel in een ver ver
schiet ligt, zal een kleine greep in
zendingen vanaf woensdag 16 decem
ber a.s. te bezichtingen zijn in één
dei etalages van de firma P. de Wilde
en Zn., Breestraat 93.
Van het College van Curatoren van
het Gymnasium hebben B. en W. van
Leiden, in de leeskamer ter inzage
gelegd het voorstel ontvangen, strek
kende tot benoeming van de tijdelijk
rector van het Gymnasium, mej. dr.
A. M- M. Smit, tot rector van die
school. B. en W. kunnen zich daar
mede geheel verenigen.
In verband met de bouw van een
kerk, een wijkgebouw, alsmede een
kosterswoning ter plaatse, heeft de
Kerkeraad van de Gereformeerde
Kerk gevraagd van de gemeente te
mogen kopen een perceel bouwter
rein, groot ongeveer 2000 vierkante
meter, gelegen tussen de Aerent
Bruunstraat_ de Berlagestraat, de Van
der Helmlaan en de De Bazelstraat.
Het te verkopen terrein is gelegen in
het «partiële uitbreidingsplan „Lei-
den-zuidwest V".
In de zitting van 25 augustus 1958
heeft de Leidse raad bepaald, dat een
uitbreidingsplan dan wel een herzie
ning van het uitbreidingsplan wordt
voorbereid voor een gebied, omvat
tende het Schuttersveld en „Groen-
oord", beide met de daarbij aanslui
tende omgeving
Aangezien het voorontwerp van een
uitbreidingsplan met betrekking tot
het Schuttersveld en omgeving na
dere bestudering vereist, hebben B.
en W. een afzonderlijk ontwerp van
een uitbreidingsplan voor Groenoord
en omgeving doen vervaardigen, het
welk met ingang van 24 augustus
1959 met de daarbij behorende be
bouwingsvoorschriften gedurende
vier weken voor een ieder ter inzage
kon worden gelegd. Het ontwerp-plan
potlood
No. 540. Horizontaal: 1. lokali
teit in kazernes, kampen, enz., 7.
rund, 8- hoekpijler, 9. bundel, 10.
danspartij. 11. bekende afkorting, 12.
bedektbloeiende plant. 13. telwoord
(Eng.), 14. maanstand (afk.), 15. be
dorven. 16. aarden of metalen vaat
werk, 18. jubelkreet bij de Bacchus-
feesten, 20. pers. voornaamw., 21. vol
gens de regel.
Verticaal: 1. heks, 2. spil van een
wiel, 3. wat gesproken wordt, 4. ope
ning ener fuik, 5. deel van de bijbel
(afk.), 6. gem. in Drente. 9. stap, 10.
hijswerktuig, 11. boomloot, 12. volk
uit de oudheid, 13. wilde haver, 15.
faam, 16. duw, 17. hakwerktuig. 19.
van onderen (afk.). 20. uitroep.
Oplossing morgenavond.
Oplossing No. 539. Horizontaal:
I. dar, 3. mom. 5. abt, 7. alk. 9. estrik,
11 gl. 12. Ta, 13. eerste. 16. sta, 17.
arm, 19. eer, 20. las.
Verticaal: 1. dra. 2. rots, 3. maar.
4 mokka, 6. belet, 8. liter. 10. tas,
II. geste, 14. raar, 15. taal, 18. mis.
De Arrondissements Rechtbank te
's-Gravenhage bevestigde het vonnis
van het kantongerecht te Leiden,
waarbij een verhuurder was veroor
deeld om aan zijn ex-huurder 1000,
verhoogd met rente en proceskosten,
terug te betalen.
Het betrof hier een exploitant van
woningen, die vooral veel oude ar
beiders- en krotwoningen verhuurt.
Hij had voor zijn medewerking aan
een driehoeksruil van een oud huis
in de Hoefstraat 1000 geëist en ver
kregen van de bewoner, die zich door
de ruil in Amsterdam kon vestigen.
Laatstgenoemde vorderde later de be
taalde 1000.terug. De ex-huur
der, die zich intussen in Amsterdam
vestigde, beschouwde die som als
Leidse Agenda
WOENSDAG 16 DECEMBER
Jongerenkontakt. Groep C. (Jan
Lagerberg), Rijnsburgerweg 56; 8 u.
Rozenkranskruistocht. St. Petrus-
kerk 7 uur nam.
N.R.K.M. Kerstbijeenkomst. Spr.
pastoor C. Tijnagel Scola Cantorum
v. h. St. Willibrordcollege. In den
Vergulden Turk, 8.15 uur nam.
De Natuurvriend. Ledenvergade
ring, Jacobazaal De Burcht, 8 u. n.m.
K. 0.-L.J.A. Toneel voor Mid
delbare scholen. De Schouwburg,
14.30 uur n.m.
„De Stem des Volks". Concert.
„Das Lied von der Glocke", Max
Bruch. Stadsgehoorzaal, 8 uur nam.
Kamer van Koophandel en Fa
brieken voor Rijnland. Bezoek aan
Alphen aan den Rijn, Raadhuis, 14.15
uur nam.
Kon. Ned. Nat.-hist. Ver. Lezing
over Geologie. Museum Garenmarkt,
8 uur nam.
Huisli. en Gezinsvoorlichting.
Kerstversieringen en Kersttafels,
voor kinderen en voor moeders. „De
Hoeksteen", Levendaal, 2.15 u. nam.
Ver. voor Slechthorenden. „Pop
penspel voor de Advent", Gebouw
Rehobot, Rapenburg 10, 8 uur nam.
DONDERDAG 17 DECEMBER
Jongerenkontakt. Groep F (Joop
van Hoorn). Jeugdlokaal Hazewind-
steeg; 8 uur nam.
Mij. v. Nijverheid en Handel.
Lunchbij eenkomst. „Tijdsbesparing
door beter en sneller lezen". Spr. mr
Luij'k. Tearoom Van der Heyden,
12.30 uur nam.
Ned. Roode Kruis. Uitreiking
Landsteiner-onderscheidingen aan
bloed-donors. Aula Acad. Zieken
huis, 8 uur nam.
VOLA. Filmavond. Zomerzorg,
8 uur nam.
Theater Studio. Opening van zesde
Leidse bioscoop. Lido-theater 45.30
uur nam.
VRIJDAG 18 DECEMBER
Zoldertheater Leidse studenten.
Voorstelling t.b.v. herbouw .Socië
teit Minerva". Eén-acters. Schouw
burg, 8 uur nam.
Lezing door J.G.N. Renaud
had bij de opgravingen in dit oude,
zo niet oudste stadsgedeelte van Lei
den heeft tijdens zijn opgravingen
verscheidene ontdekkingen gedaan.
Men moest bij het afschaven van
de grond bijzonder voorzichtig te
werk gaan in verband met de be
planting aan de binnenzijde van het
bouwwerk. Werd aanvankelijk ver
ondersteld dat, aan de hand van
reeds eerder gedane opgravingen
door de bekende archeoloog Wolver_
da, er binnen de omheining huizen
of gebouwen hebben gestaan, dit
bleek bij latere onderzoekingen niet
het geval.
Spreker kwam tot de ontdekking,
dat de toendertijd gevonden sleuven
waarin zich steengruis bevond, on
derling niets met elkaar uitstaande
hadden. Wel is men toen tot de ont
dekking gekomen dat bij de bouw
gebruik is gemaakt van tuf- en bak
steen.
Bij de laatste onderzoekingen is
komen vast te staan dat binnen de
muren een kleine toren heeft ge
staan. De plaats daarvan moet ge
zocht worden vlak achter de ingangs
poort. Over de bouwdatum van Den
Burcht zijn nogal wat afwijkingen
te constateren. Prof. dr H. ter Knile
heeft in verband met de economische
toestand en afgaande op een docu
ment uit die dagen het jaar 1064 ge
noemd. Men kwam later echter tot
de conclusie dat ten eerste aan de
echtheid van het document wel te
twijfelen viel en ten tweede, dat de
tegenwoordige constructie van de
wallen niet uit die tijd kan dateren.
In het jaar 1156 werd voor het
eerst officeel gesproken over een
sterkte binnen de Leidse muren. Een
zekere Alewjjn, toenmalig heer van
Dén Burcht, geeft zijn bediende op
dracht zich daar heen te begeven.
Mocht dit jaartal nog niet helemaal
juist zijn, dan is dit wel het geval met
1205, wanneer Ada van Loon zich
voor de binnenrukkende Friezen te
rugtrekt in haar veste.
Trouwens ook uit architectonisch
oogpunt bezien moet de twaafde
eeuw wel als uitgangspunt worden
genomen. De weergang, die binnen
tegen de muur is gebouwd en waar
op de boogschutters zich bij een aan
val konden verdedigen, moet gezien
worden als een bouwprodukt dat de
kruisvaarders in het Heilige Land
hadden gezien en hier in meer ge
perfectioneerde vorm hebben benut.
Ook de zogenaamde spaarbogen,
waarop die weergang rust, zijn uit
die kruistochten overgebleven. Met
deze bewjjzen meende spreker zijn
conclusie bevestigd te zien. Na de
pauze toonde de heer Renaud enige
lichtbeelden van oude verdedigings
werken uit binnen- en buitenland.
Aan de hand daarvan heeft hij de
leden laten zien, dat de Leidse
Burcht wel een bijzonderheid is in
verband met het niet aanwezig zijn
van een grote verdedigingstoren, de
zogenoemde donjon.
Vermoedelijk gebouwd
in de twaalfde eeuw
Het is altijd moeilijk uit de dage
lijkse sleur in gedachten over te
stappen naar honderden jaren gele
den. Wanneer men echter een
boeiend en geestig causeur als de
heer J. G. N. Renaud, conservator bij
de Rijksdienst voor het oudheidkun
dig bodemonderzoek uit Amersfoort,
hoort, wordt deze moeilijkheid vlug
opgelost. De Vereniging Oud-Leiden
had naar aanleiding van het feit, dat
tien jaar geleden het voorlopig on
derzoek van de Leidse Burcht werd
afgesloten, de heer Renaud uitgeno
digd een lezing over zijn bevindin
gen tijdens de opgravingen te hou
den.
In de sfeervolle omgeving van „De
Lakenhal" hebben de leden van
Oud-Leiden gisteren een leerzame
avond gehad.
De heer Renaud, die de leiding
Bestel tijdig uw
Snelle aflevering.
Fa. J. N. Geijer
BOTERMARKT 26 - LEIDEN
heeft betrekking op gronden, gelegen
ten noorden van de Maresingel en
wordt begrensd door de Haarlemmer-
trekvaart, de Slaagh- of Stinksloot
en de verbindingspoorbaa naar de
Stedelijke Fabrieken van Gas en
Elektriciteit.
De verkeersontsluiting van het on
derhavige gebied geschiedt door een
weg door het noordelijke stadsdeel
(de Willem de Zwijgerlaan), welke
de verbinding zal vormen enerzijds
via een brug over de Zijl met de pro
vinciale weg 5 en anderzijds via een
brug over de Haarlemmertrekvaart
met het Stationsplein. Ten noorden
van de Willem de Zwijgerlaan is de
veemarkt ontworpen met de daarbij
passende bebouwing.
Tegen het ontwerp zijn bezwaren
ingediend door de p.v. Nederlandsche
Spoorwegen, dat zich richt tegen de
bestemming openbaar groen, ont
worpen op in eigendom der gemeente
toebehorende»grond, gelegen langs de
westzijde van de spoorlijn naar de
Stedelijke Fabrieken van Gas en
Elektriciteit, en tegen de nadere om
schrijving in de bebou wings voor
schriften van de bestemming spoor
weg doeleinden, eveneens in het ont
werp aan in eigendom der gemeente
toebehorende grond gegeven.
Het bezwaarschrift achten B- en W.
ongegrond.
Stand
Geboren: Jannetje, dr van C. H.
Hoogstraten en J. Barends; Adrianus
Johannes, zn van A. N. de Goede en
J. P. M. van Veldhuizen; Joany Ari-
ane Benjamina. dr van J. van Muyen
en W. Blankenstein; Saskia, dr van
W. C. Verhoeven en C. Baart; Fran-
ciscus Alexander Henri, zn van A.
J. C. Montanus en W. C. A. van He-
teren; Bona ven tura Alexandra Ger-
truda, dr van A. J. C. Montanus en
W. C. A. van Heteren; Robertus An-
thonius Theodorus Maria, zn van A.
Schlagwein en A. H. H. Beurze.
Overleden: M. van Leeuwen, wed.
v. J. v. d. Voorn, 60 j.; B. van Don
kelaar, m., 78 j.; G. W. Seugling,
echtg. van W. J. Smolders, 67 jaar;
L. van Dam, dr., 7 j.; N. de Water,
m.. 68 jaar.
Berichten reeds geplaatst in een
gedeelte van onze vorige oplaag.
Afscheidscollege van
prof. dr K. H. Miskotte
In het Grootauditorium van de
Leidse academie heeft maandag
prof. dr. K. H. Miskotte, vanwege
de Ned. Hervormde kerk hoogleraar
in de dogmatiek, de theolgische
ethiek, het kerkrecht en de zendings
wetenschap afscheid genomen van
het ambt, dat hij op 26 november
1945 aanvaardde. Hij gaat heen om
gezondheidsredenen.
Prof. Miskotte heeft zijn afscheids
college gewijd aan het onderwerp:
de moderne dogmaticus als dilettant
en dirigent. In zijn diepzinnig betoog,
wees spr. er op, dat de dogmaticus
een dirigent moet zijn. Daarin even
wel schuilt het gevaar, dat de dog
maticus bij de realisering van de par
tituur (het ten uitvoer brengen van
de totaal-taal van de H. Schrift) gaat
denken, dat hij de componist is,
doch spr. wilde er op wijzen, dat hij
slechts een gebrekkig, doch hopelijk
geïnspireerd uitvoerend kunstenaar
is, die aan de academie een soort
van orkestklasse heeft. Wat hieruit
groeien zal, dat moet de kwaliteit
van de prediking uitwijzen.
Na de rede van prof. Miskotte
werd het woord gevoerd door dr. A.
A. Koolhaas als voorzitter van de
Synode der Ned. Herv. Kerk, door
prof. dr. K. A. H. Hidding als decaan
van de theologische faculteit, door
prof. dr. A. J. Rasker namens de
kerkelijke hoogleraren en door de
heer P. Maigré namens de theologi
sche studentenfaculteit.
Prof. Rasker deelde in zijn toe
spraak o.a. mede, dat het in de be
doeling ligt prof. Miskotte op zijn
volgende verjaardag, in september
1960, een bundel aan te bieden van
theologische verhandelingen, geschre
ven door collega's, vrienden en leer
lingen van de scheidende hoogleraar.
De afscheidsbijeenkomst werd o.m.
bijgewoond door de president-curator
der Leidse universiteit, dr. J. E. ba
ron de Vos van Steen wijk .en de rec-
tor-magnificus, prof. mr. j. E. Jon
kers, vrijwel alle kerkelijke hoogle
raren en tal van studentencorpora
en studenten.
(Advertentie)
sleutelgeid en dagvaardde de huis
baas voor het kantongerecht tot te
rugstorting, aanvoerende dat de
1000,— onverschuldigd en in strijd
met de huurwet waren betaald.
De huiseigenaar erkende de drie
hoeksruil en de hiervoor door hem
ontvangen 1000,maar betoogde
dat de ex-huurder geen recht op te
rugbetaling kan doen gelden. Door
zijn medewerking aan de woning-
ruil was de huisbaas een winst van
7000.— ontgaan, omdat hij het huis
met die winst gemakkelijk zou heb
ben kunnen verkopen, wanneer het
hem vrij van huur zou zijn opgele
verd.
Bij de Haagse Rechtbank boekte
de tot terugbetaling door de kanton
rechter veroordeeld verhuurder even
min enig succes met zijn verweer.
De rechtbank onderschreef de op
vatting van het Leidse Kantonge
recht door te overwegen, dat de des
betreffende wetsbepaling er juist op
gericht is te voorkomen, dat huis
eigenaren van derden voordelen be
dingen, die hun grondslag vinden in
of annex zijn met de bestaande hui-
zennood.
NIET ALLEEN FIETSENDIEF.
De recherche te Leiden heeft een
23-jarige Leidenaar aangehouden, op
verdenking van diefstal van een
fiets. Bij het verhoor gaf de jonge
man toe, niet alleen een fiets gesto
len te hebben. Hij vertelde, de dader
te zijn van een inbraak in het ben
zinestation van Walenkamp aan de
Caeciliastraat en van een inbraak
in een garagebedrijf aan de Middel
stegracht. Voorts was hij schuldig
aan joyriding en had hij van de
Hooglandse Kerkgracht een auto
gestolen, die later onbeheerd in Rijs
wijk werd teruggevonden.
Tegenover het Stadhuis van Lei
den, aan de Breestraat 105, zal don
derdag 17 december" 1959 om 15.30
uur, de eerste paal worden gevijzeld
voor het nieuwe, twee verdiepingen
hoge winkelpand van de N.V. Kle
dingmagazijn Verhulst, gevestigd in
Den Haag en Leiden.
De firma is „knap uit haar jasje
gegroeid in de twintig jaren, dat het
Leidse filiaal aan de Breestraat is
gevestigd. Daarom zal op de plaats
van het oude pand een ultra-modern
perceel verrijzen; architect A. Fokke
van Duyn uit Den Haag realiseerde
de ideeën. Een opgelost probleem is,
dat de straklijnige gevel geheel zal
harmoniëren met de belendende ge
bouwen, waarvan bijv. rechts het aan
Monumentenzorg toevertrouwde en
uit 1600 daterende „Penspoortje"
staat.
De commissaris van de vennoot
schap, tevens oprichter, de heer W.
L. Verhulst, zal de eerste paal in de
grond vijzelen; in verband met de
belendende historische panden kan
er niet worden geheid. Het vijzelen
van de drie-en-twintig betonpalen
geschiedt langs de funderingen van de
oude kelders.
oma-zwemmen voor
Dipl
Gem. Bedrijfstechn. school
Geslaagd voor de zwemdiploma's
A en B, afgenomen op maandag
7 december 1959 in de Leidse Over
dekte Zweminr. „De Overdekte".
Diploma A: Freddy Abspoel; Ton-
ny Baart, Hans Beekman, Fred Bin
nendijk, John van der Blom, Wim
Brouwer, Henny de Fey, Henk Gin.
jaar, riet Goor, Cor Hensbroek, Ni
co Hermans, Wim Heymans, Daan
Hollebeek, Wout van der Hoogen,
Henk van der Horst, Bennie Hout-
hotff, Leo Huiser, Jan Karstens, Piet
van der Kroft, Hans Kuiters Matti
van Kuyeren, Henk van Leeuwen,
George van Luyn, Jan Luyten, Gerard
Mark, Piet van der Mey, Hans Mui
der, Wim Modder, Wim Overdijk Dick
van Reek, Rob van der Riet, Rien
van der Sar, Henny Schmidt, Koos
Singeling, Cok Sip, Hans Sloos, Her
man Stoof, André Straver, Wout
Teske, Adri Timmers, Wim Tinbergen
Jan de Veer, Ton Verhoeven, Jan
Vinkesteyn, Arno Volwater, Simon
Weeda, Leo van der Werf, Sjaak Wit-
senburg, Harry Wijsman, Rinus van
der Zeeuw.
Diploma B: Jan Baak, Anton ten
Broek, Frank van Gellecum, Nelis
Hartevelt, John Heemskerk, Cor van
Ingen, Leo van Kampenhout, Sjaak
Karreman, Johan Kortekaas, Arie
van der Lans, Bram Louwrier, Theo
van der Ploeg, André van der Pol,
Jean Pont, Ben Randsdorp, Koos Rig-
tering, Niels Scheffelaar Klots, Eef
Schoneveld, Dick Slingerland, Jan
Smit, Herman Stikkelorum, Wil van
Velzen, Jan Verhoeven, Jan van Vu
ren, Han de Water, Adri Wiggelink-
ihuyzen, Nico Wortman.
Onder de titel Etruskische vazen
te Leiden" hield de con.ierator, dr.
J. H. C. Kern, gisteravond in het
Rijksmuseum van Oudheden een
lezing met lichtbeelden.
Sedert de maanden augustus en
september 1955, toen de succesrijke
tentoonstelling „Het geheim der
Etrusken" in het Gemeentemuseum
te 's Gravenhage werd gehouden, in
teresseert men zich in ons land zeer
sterk voor de kunst en de bescha
ving van de Etruriërs.
De Haagse tentoonstelling bracht
nagenoeg uitsluitend materiaal uit
buitenlandse verzamelingen. Noch
tans beschikt het Leidse Museum
over een indrukwekkend aantal aan
Etruskische oudheden. Het was de
bedoeling van de spreker, om zijn
gehoor een indruk te geven van de
Etruskische vazen van gebakken
klei, die men in Leiden kan bewon
deren.
De Etruriërs waren een volk, dat
van ongeveer 750 v. Chr. af in Tos-
kane (Italië) heeft gewoond. Naar
alle waarschijnlijkheid zijn de Etru
riërs (Grieks: Tyrsenoi, denk aan
Tyrrheense Zee) oorspronkelijk uit
Lydië (westelijk Klein-Azië) afkom
stig. Zij zouden zich dan in de 8e
eeuw als landverhuizers in Toskane
hebben gevestigd.
Zeker is het in ieder geval, dat in
de klasse van het „impasto a coper-
tura bruna" vaatwerk en inzonder
heid bij de „bucchero nero ceramiek"
van de 7e eeuw v. Chr. nog tal van
Oosterse invloeden vallen te be
speuren. Daarnaast, en allengs be
slissend, treden inheemse Italische
elementen aan het licht: bijzonder
duidelijk wordt dit door de canopen
(as-urnen met deksel in de vorm van
een portretkop) gedemonstreerd.
Een soms zeer vrije, doch andere
keren getrouwe aansluiting bij
Griekse voorbeelden verraden Etrus
kische zwart-figurige en rood-figu-
rige vazen uit de 6e en 5e eeuw v.
Chr.
Leiden heeft gedurende de laatste
jaren op grote buitenlandse veilin
gen enige buitengewoon waardevolle
proeven van Etruskische zwartfigu-
rige ceramiek verworven. Spreker
maakte van de gelegenheid gebruik
om twee der allerfraaiste aanwinsten
in gekleurde dia's aan de aanwezigen
te presenteren. De problemen over
wat bij zekere vazen Etruskisch en
wat Grieks is, zijn nog geenszins be
vredigend opgelost.
Het mag waar zijn, dat de grote
bloei van Etruskische kunst na 400
v. Chr. als de Romeinse macht gaat
opdringen, voorbij is. Dit betekent
echter niet dat het latere Etruskische
aardewerk zonder belang is. Leiden
is rijk aan voorbeelden van Hellenis
tische, Etruskische ceramiek, zowel
in de zwartglanzende klasse, als in
die met geel overtrek. Er zijn daar
onmiskenbaar Etruskische vormen
bij, zoals het snavelkannetje (zes
exemplaren uit Volterra), welks
zwartglanzende epidermis een weer
schijn in druivenblauw heeft (Mala-
cena klasse).
Samenvattend kan men zeggen,
dat nagenoeg alle hoofdmomenten
van de ontwikkeling der Etruskische
ceramiek van de 7e3e eeuw v. Chr.
in Leiden zijn vertegenwoordigd.
Voor sommige klassen van Etrus
kisch vaatwerk kan het Leidse mu
seum het zelfs tegen massale collec
ties in Vaticaanstad, Rome, Floren
ce, Parijs, Londen en New York op
nemen.
Met het overwegen van de moge
lijkheid, of in de van ongeveer 25 v.
—50 na Chr. in Arezzo vervaardigde
Arretijnse ceramiek nog Etruskische
technische vaardigheid of andere
Etruskische elementen blijven voort
leven, besloot spreker zijn betoog.
De lezing was bedoeld als een aan
moediging om de Etruskische vazen
in Leiden door eigen aanschouwing
te leren kennen en waarderen. Lange
tijd sprak men van Etruskische va
zen, en bedoelde dan meestal puur-
Griekse vazen, die in Etrurië waren
opgegraven.
Thans weten wij, dat de Etruriërs
wel degelijk eigen vazen hebben ge
maakt, die het aan oorspronkelijk
heid van creatief vermogen tegen de
gelijktijdige Etruskische bronzen
figuurtjes afleggen, doch die in hun
soort wel degelijk de aandacht van
liefhebbers van de antieke kunst
verdienen.
N.V.
METAALBESCHERMINGSBEDRUF
RIJNLANDSE—ROTTERDAM
Door de N.V. Rijnlandse Metaalbe
scherming Maatschappij te Leiden en
de heer W. F. Pardoen te Voorscho
ten, is opgericht N.V. Metaalbescher-
mingsbedrijf RijnlandseRotterdam
te Rotterdam die o.a. ten doel heeft
het beschermen van metalen en an
dere bouwstoffen, waaronder begre
pen het reinigen resp. ontdoen van
walshuid, roest en andere aanwezige
lagen, zowel langs chemische als me
chanische weg of op welke andere
wijze ook en het daarna beschermen
door middel van chemische stoffen,
metalen en kunststoffen.
Het maatschappelijk kapitaal be
draagt 1.000.000, verdeeld in 2000
aandelen van 500 elk, waarvan 400
aandelen zijn geplaatst en in con
tanten volgestort. N.V. Rijnlandse
Metaalbescherming Maatschappij
neemt deel voor 389 en de heer Par
doen voor 2 aandelen. De directie zal
worden gevoerd door de heer P. van
der Poel.
OEGSTGEEST
KERSTVIERING BIJ HET
KATH. VROUWENGILDE
In de St. Jozefzaal van het paro
chiehuis, feestelijk met kaarsen efl
dennengroen versierd, vierde het
Kath. Vrouwengilde zijn kerstfeest.
De belangstelling was zeer groot.
De presidente, mevr. Staal van
Sandvliet, verwelkomde bij de ope
ning de spreekster van de avond,
mevr. M. E. Steijger-Asperslagh. Ver
volgens deed zij mededeling dat op
2de Pinksterdag een reis wordt ge
maakt naar de Passiespelen in
Tegelen. Zij verzocht spoedig opgave
tot deelname. Ook de afdeling Wasse
naar gaat diezelfde dag.
Na het zingen van kerstliederen
v/as het woord aan mevr. Steijger-
Asperslagh, die sprak over de ad-
ventsliturgie. Het kerkelijk jaar en
het kerstverhaal e.a. verlucht met
lichtbeelden en muziek.
Gedurende de pauze (waaronder
tractatie) werd een compleet kerst-
stalletje verloot, gemaakt op de huis-
vlijtcursus van zuster v. d. Abeelen.
De opbrengst van deze verloting
was ten bate van het „Baby-Mandje",
waaruit gelukkige moeders een ge
schenkje mogen kiezen.
Na de pauze sprak mevr. Steijger
over „Rond de Kribbe". Haar betoog
werd met grote aandacht gevolgd en
aan het einde kon de presidente met
volledige instemming van het gehoor
de spreekster hartelijk danken.
