N^dampo
Eerste vereiste in het leger is een betere
salariëring van beroepspersoneel
visie op
televisie
Artsen accoord met
honoreringsverhoging
Voorzitter Koops (Kath. Middenstand)
legt functie,neer
Wolfabriek
brand
in
Vader bracht zijn
dochter niet terug
loster
Middenstand bleef zich
gunsiig ontwikkelen
VRIJDAG 11 DECEMBER 1959
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 8
Vijf jaar Koninkrijk Nieuwe Stijl
Door de juweliersfirma Spritzer en Fuhrmann in Curasao en Aruba is het initiatief genomen om ter ge
legenheid van het eerste lustrum van de ondertekening van het statuut van het koninkrijk der Nederlanden een
penning uit te geven (foto). Het is een legmedallle met een diameter van 60 mm., die verkrijgbaar is in brons,
zilver en goud. De drie gestyleerde vogels stellen de partners van het koninkrijk voor; de golven de saamgebon
denheid van de koninkrijksdelen en de oranjebloesem symboliseert het huis van Oranje. De netto-opbrengst van
de penningen, die geslagen worden bij de N. V. Koninklijke Begeer te Voorschoten, komt ten goede aan het
Prins Bernhard Fonds.
Minister Visser en onderminister
antwoorden Tweede Kamer
volkszonde, die door het volk in het
leger wordt ingedragen. In het leger
wordt echter aan de hand van het
reglement op de krijgstucht tegen het
vloeken opgetreden.
Salariëring van het beroepsperso
neel is volgens staatssecretaris Cal-
meyer, die gisteravond antwoordde
op de beschouwingen over de begro
ting van defensie, het kernprobleem
in de organisatie van de strijdkrach
ten. Deze klemt in het bijzonder bij
de verkorting van de diensttijd. Wan
neer men met succes tot werving van
beroepspersoneel wil overgaan, aldus
de minister, zal men allereerst meer
moeten betalen. Deze zaak heeft men
thans op het departement in studie.
De nieuwe verbeterde salarisrege
ling moet geheel los staan van de sa
larisverbetering, die de ambtenaren
ook de militairen in het kader
van de vrijere loonpolitiek zullen
krijgen.
De rede, die minister Visser hield,
was in hoofdzaak een weergave van
zijn inzichten inzake de nationale de
fensie en de militaire samenwerking
in Atlantisch verband De detailza
ken werden door de staatssecretaris
besproken.
Een van die detailzaken was de
nationale reserve, waarover verschil
lende Kamerleden zich bezorgd had
den gemaakt. Hij is van mening, dat
het uitsterven van dit corps voorko
men moet worden. Hij zal contact op
nemen met de minister van binnen
landse zaken om de buitengewoon
dienstplichtigen, die voor de nood-
wachtplicht in aanmerking komen te
laten kiezen tussen de Bescherming
Burgerbevolking en de nationale re
serve, een toezegging, die wellicht in
grote steden, waar de nationale re
serve een kwijnend bestaan lijdt, met
vreugde zal worden begroet.
Offers voor luchtmacht.
De minister wees de suggestie van
Kol. Fens (KVP) om een staatsse
cretaris voor luchtmacht aan te trek
ken van de hand. Hij vindt het vol
doende voor land- en zeemacht een
onderminister te hebben, hoewel hij
verklaarde, dat hij de luchtmacht 'n
warm hart toedraagt en haar bete
kenis niet onderschat. Hij erkende,
dat de luchtmacht in de komende ja
ren grote offers van het volk zal vra
gen. Het is echter onjuist te veron
derstellen, dat de vernieuwingen niet
bekostigd kunnen worden uit de be
dragen, die in de komende jaren voor
defensie ter beschikking gesteld wor
den. Hoe hoog het plafond zal zijn
kon de minister nog niet meedelen.
Het kabinet heeft over eventuele ver
hogingen nog geen beslissing geno
men. In de defensienota, welke in
De minister van Sociale Zaken en
Volksgezondheid heeft aan huisartsen
specialisten, tandartsen en apothe
kers het voorstel gedaan, de hun toe
gestane honorariumverhoging ten de
le te incasseren op 1 januari a.s. en
de rest op 1 oktober.
Met uitzondering van de apothe
kers is men hiermede accoord ge
gaan. De tandartsen, die recht heb
ben op 4.9 pet., nemen genoegen met
3.5 pet. op de eerste datum en met
1.4 op de laatste. Omdat de particu
liere bijdragen van hun patiënten (die
zij naast het ziekenfondshonorarium
in rekening mogen brengen) voorlo
pig niet omhoog gaan, was een hal
vering voor de tandartsen wel erg
bezwaarlijk.
februari verschijnt zal hierover meer
worden meegedeeld.
Geld van Amerika
De minister vond het een aantrek
kelijk idee de niet-bestede defensie-
gelden te gebruiken voor de finan
ciering van de luchtmacht. Op zijn
Amerikaanse reis heeft de minister
de indruk gekregen, dat Amerika
voorshands bereid blijft de West-
Europese landen financieel te steu
nen. Alles zal afhangen van de wil,
die er bU de Westeuropese landen be
staat om zelf de nodige defensiegel-
den op te brengen.
Er is in Amerika wel het verlan
gen, de defensie van West-Europa
meer en meer aan de Westeuropese
landen over te laten. Dat anderen
wel tot verlaging van de defensieLas-
ten overgaan mag geen aanleiding
zijn voor ons om onze verplichtingen
niet na te komen. Wij hebben zelf het
NAVO-bondgenootschap gewild. Ver
zwakken wij de NAVO dan verzwak
ken wij onszelf.
Straaljagers.
Over de vervanging van de jacht-
eskaders zei minister Visser onder
meer: wij zoeken naar een vliegtuig,
dat een bepaalde actieradius heeft,
dat zowel aanvallend als verdedigend
kan optreden en ook operationeel
past in de samenwerking met onze
buurlanden Duitsland en België. Hij
noemde geen enkele naam, zulks in
verband met perspublikaties, die,
naar hij zei, voor Nederland onge
woon waren, maar die hij vanwege
de enorme uitgaven, die er mee ge
moeid zijn, wel kon begrijpen. Bij de
beslissing over de vliegtuigorder zul
len de belangen van de Nederlandse
industrie scherp in het oog gehouden
worden.
Zowel minister als staatssecretaris
lieten uitkomen, dat verdediging pri
mair een zaak is van innerlijke over
tuiging.
(Van onze t.v.-medewerker)
KJt.O. op woensdag
De woensdagavonden zijn bestemd
voor allerlei. De KRO heeft de gele
genheid benut, iets te laten zien en
horen over het Europese parlement.
Henk Neuman en Fred Bredschney-
der zijn er voor naar Straatsburg ge
trokken en die reis schijnt niet zon
der handicap te zijn verlopen. Ter
plaatse hebben ze zich georiënteerd
en nu hebben ze met film en een
praatje een notedop-voorlichting ge
geven over wezen en taak van ge
noemd parlement. Tien liedjes van
Jan de Cler en Emiel Lopez hebben
er opnieuw aan herinnerd, hoe pro
ductief beide KRO-medewerkers op
het gebied van de lichte muze wel
zijn. Dat Dora Paulsen aan dit pro
grammaatje wilde meewerken, mag
als een onderscheiding worden ge
zien. In de Televitrine heeft Maria
van der Eist snufjes op verschillend
gebied laten zien, vooral bestemd
voor de dames. Ze moet niet zo met
verkleinwoordjes schermen; dat
maakt de tekst popperig. De avond
sloot af met een nieuw buitenlands
variëté-programma uit Treslong te
Hillegom. Voor de liefhebbers van
dit genre was er ook nu de nodige
verscheidenheid. We vragen ons af,
of de internationale markt dan nooit
verzadigd is?
Komende programma's
Gisteravond gaf de AVRO een voor
stelling van het t.v.-spel ,De Pijn
bank", waarin een hele serie acteurs
als Amerikaanse militairen optrad.
De enige actrice was Yda Andrea.
De Eurovisie heeft intussen een re
portage gegeven van de uitreiking
van de Nobelprijs voor de vrede in
aanwezigheid van de Noorse koning.
Vrijdag breng de NCRV een, op
het oog gezien, rustig programma.
Zaterdag is de VARA aan de beurt,
wederom met de quiz „Je neemt er
wat van mee" en de maandelijkse
zitting van het Hof der zotheid.
GRATIS
Kwatta
Manoeuvre
ets reep voor
10 Kwatta-soldaatjes
bij Uw winkelier...
In zomer 1960
Tijdens de gisteren te Utrecht ge
houden bondsvergadering van de Ne
derlandse Katholieke Middenstands
bond deelde de voorzitter, de heer
Staatssecretaris Calmeyer is ervan
overtuigd, dat iedere soldaat in het
leger elke rang moet kunnen berei
ken. De reorganisatie van de oplei
dingen zal daarheen moeten leiden.
Maar aan de eisen van bekwaamheid
en kennis kan niet worden getornd.
Tenslotte zei hij nog: in het leger
wordt niet méér gevloekt dan in de
maatschappij. Het vloeken is een
Drie maanden geëist
in hoger beroep
In hoger beroep heeft gisteren de
45-jarige montage-inspecteur T. W.
B. voor het Amsterdams gerech'tshof
terechtgestaan, die op 7 april door de
Utrechtse rechtbank tot drie maan
den gevangenisstraf was veroordeeld
wegens het onttrekken van zijn der
tienjarige dochter aan het wettig ge
zag van de moeder, aan wie het meis
je bij de scheidingsprocedure was
toegewezen.
Bij beschikking van de rechtbank
te Zutfen was het meisje aan de moe
der toegewezen, onder voorwaarde
dat zij eerst tijdelijk in een neutraal
milieu moest worden ondergebracht.
Dat milieu werd gevonden bij een
gezin in Apeldoorn, maar het meisje
had het daar zo slecht naar haar zin,
dat zij tot driemaal toe naar haar va
der in Amersfoort vluchtte.
Tweemaal bracht de vader zijn
dochter naar haar pleegouders terug,
maar toen het meisje de derde maal
verklaarde, dat zij bij terugbrenging
de bossen in zou vluchten (zij wilde
ook niet terug naar haar moeder) be
sloot de heer B. zijn dochter te ver
bergen.
De politie weigerde hij mee te de
len, waar zij zich op dat moment be
vond. Kort daarop werd het meisje
op het station te Amersfoort aange
houden en naar een opvoedingshuis
in Mook overgebracht, waar zij thans
nog verblijft.
De heer B. was tegen het vonnis
van de Utrechtse rechtbank in be
roep gekomen, omdat hij het onver
antwoord achtte zijn dochter in deze
situatie weg te sturen.
Maar de procureur-generaal vroeg
bevestiging van het vonnis, omdat B.
niet gehandeld heeft volgens de rech
terlijke beschikkingen. Bovendien
had hij zijn dochter veel schade kun
nen toebrengen door een situatie van
onzekerheid te scheppen.
De raadsman riep clementie in, om
dat zijn cliënt moeilijk anders kon
handelen dan hij heeft gedaan.
RODE EN WITTE LANDWIJN
per fles 1.90
BEAUJOLAIS (appellation
Controlée) per fles 3.00
Bij 12 flessen de dertiende GRATIS.
(Advertentie»
Brandweer werkte
met roohmaskers
Een korte doch hevige brand heeft
in de afgelopen nacht gewoed in een
der fabriekshallen van de wollen
stoffenfabriek van de firma A. Fran
ken en Zoon c.v. in de Goirkestraat
te Tilburg. Er zijn kostbare machines
verloren gegaan en daarom is de
schade aanzienlijk.
Toen omstreeks half een de brand
werd ontdekt, sloegen de vlammen
reeds uit het dak van de fabriekshal.
In deze hal waren de afdelingen ap
paratuur, spinnerij en weverij van
het bedrijf gevestigd. De brandweer
van Tilburg slaagde er binnen een
half uur in om het vuur, dat voor
namelijk woedde in de afdeling appa
ratuur, te localiseren, zodat de beide
andere afdelingen hoegenaamd geen
schade opliepen. De getroffen afde
ling brandde echter volledig uit.
De brandweer stond bij het blus-
singswerk voor grote moeilijkheden,
omdat de brandende wol en vetten
een verstikkende rook verspreidden.
Er moest dan ook met rookmaskers
worden gewerkt. De gehele nacht is
men bezig geweest met het nablus-
singswerk.
Omtrent de oorzaak is nog niets
bekend.
J. A. Koops mede, dat eind mei/be
gin juni van het volgend jaar een
buitengewone bondsvergadering zal
worden gehouden ter vaststelling
van de nieuwe statuten. Bij die ge
legenheid zullen alle zittende be
stuursleden hun mandaat ter be
schikking stellen. Naar aanleiding
hiervan werd de gebruikelijke peri
odieke bestuursverkiezing afgelast.
Bij deze gelegenheid deelde de
heer Koops tevens mede dat hij zich
dan niet meer herkiesbaar zal stel
len. De heer Koops, die 66 jaar is,
zal op 15 februari 1960 een kwart
eeuw de voorzittershamer van de
NRKM hebben gehanteerd. Naar wij
vernemen zal dit feit t.z.t. op pas
sende wijze worden herdacht.
Prof. dr. A. A. Ariens, geestelijk
adviseur van NRKM, heeft een rede
gehouden waarin hij wees op de pas
torale taak van de sociale organisa
ties. Als middelen daartoe noemde
spr. bezinningsbijeenkomsten, ge
spreksgroepen en sociale avondscho
len.
Aan de hand van een Kaski-rap-
port waarvoor de gegevens verzameld
waren in drie parochies van 'n mid
delgrote (niet nader genoemde) stad
in het noord-oosten van het land,
stelde prof. Ariens dat er van pas-
torele zorg bij sociale organisaties in
de parochies en de bestuursleden van
dez verenigingen nauwelijks sprake
(Advertentie»
De 60-jarige Josef Pertl is don
derdag in München veroordeeld tot
vyf maanden gevangenisstraf, omdat
hij bij de begrafenis van een vroe
gere Nazi-functionaris de Hitlergroet
had gebracht.
Actie Kardinaal van Rossum Instituut
Aandacht voor zorgwekkende
ontwikkeling in missiegebieden
Materiële noden
Wie de politieke situatie van Afri
ka en Azië nader bekijkt, zal met
ons eens zijn, dat er alle reden tot
bezorgdheid is. Sinds de laatste we
reldoorlog bevinden deze landen zich
in een stormachtige ontwikkeling en
openbaren zich overal nationalisti
sche stromingen en verlangens, die
allemaal uitmonden in een sterke af
keer van Westerse overheersing en
bevoogding. Ook de missionarissen
vangen hiervan nogal eens klap
pen op.
Binnen afzienbare tijd zullen deze
volkeren volkomen zelfstandig en
onafhankelijk zijn en is-er een grote
kans, dat de afkeer voor het Westen
zich manifesteert in een uitzetting
van alle blanken. Aangezien onze
missionarissen heel vaak worden ge
zien als vertegenwoordigers van de
Westerse kerk is de kans groot, dat
ook zij dan niet langer getolereerd
worden.
Wij zullen er dus naar moeten
streven, de kerk in deze landen zo
zelfstandig mogelijk te maken, d.w-z.
met inlandse priesters, maar zeker
ook met een inlandse lekenelite, die
gezamenlijk het werk van onze mis
sionarissen steeds meer overnemen.
In dit streven ontmoeten we diverse
moeilijkheden van geestelijke, so
ciale en materiële aard.
Ernstige problemen
In Nederland staat voOr elke 500
gelovigen een priester, in Afrika is
er één priester op de 5000 gelovigen,
terwijl elke priester gemiddeld ook
nog voor 65.000 ongedoopten staat.
Een sterk toenemende industriali
satie brengt ernstige problemen met
zich mee. Geestelijke vervlakking,
drankzucht, prostitutie en een ern
stige massificatie.
De materiële nood is onbeschrijfe
lijk groot.
80 Procent van de bvolking van
deze landen vindt haar bestaan in
een landbouw, die in eeuwen niet ge
ëvolueerd is en daardoor nog zeer
De dokter op visite in een inlands
dorp, ergens in Belgisch Congo.
primitief. Hierdoor is de opbrengst
van die landbouw slechts 1/10 deel
van die in het Westen.
Aldus zyn honger en ondervoeding
algemeen.
Niet minder dan 60 van de we
reldbevolking lijdt honger. 600 Mil
joen mensen hebben nog niet één
maaltijd per dag, waardoor er jaar
lijks miljoenen sterven door de hon
ger.
In dit verband stuiten we tevens
op het probleem van de gezondheids
zorg.
Heeft de mens in Nederland een
gemiddelde levenskans van 70 jaar.
in de missielanden is dit 33 jaar.
Hebben wij op elke 1000 inwoners
een arts, in de missielanden 1 op de
50.000.
Niet minder dan 25 van het aan
tal levendgeboren kinderen sterft in
het 1ste levensjaar, slechts de helft
wordt 20 jaar oud.
Ontstellend is het tekort aan me
disch personeel.
In 1100 ziekenhuizen en 3000 me
dische posten worden niet minder
dan 60 miljoen zieken verpleegd.
In 300 melaatsencentra 55 000 me
laatsen.
In 1600 wees- en kindertehuizen
worden meer dan 100.000 kinderen
verzorgd.
Tenslotte staan we nog voor 2 an
dere problemen: 90 van de bevol
king is analfabeet en een enorm toe
nemende aktiviteit van communisme
en Islam.
Hierover morgen nog iets.
In het algemeen kan gesteld wor
den dat de gunstige economische ont
wikkeling van de middenstand zich
in 1958 en 1959 heeft voortgezet. In
een publikatie van het Economisch
Instituut voor de Middenstand wor
den enkele ontwikkelingslijnen in
detailhandel en ambacht in de pe
riode 1953 tot 1958 duidelijk zicht
baar gemaakt
Allereerst valt op dat een groot
aantal ondernemers hun bedrijven
heeft opgeheven en dat een veel
geringer aantal ondernemers een
nieuw bedrijf gevestigd heeft, zodat
in totaal het aantal vestigingen van
zelfstandige ondernemers in detail
handel en ambacht met circa 8% is
teruggelopen.
De gemiddelde personeelssterkte
per bedrijf steeg van 2,5 in 1953 tot
2,8 in 1958. Belangrijk is ook een ge
constateerde verschuiving van eigen
naar vreemd personeel.
In de periode van vijf jaar steeg
het aantal ondernemers, dat een be
drijfspand in eigendom heeft van 45
naar 49%.
Ook in de inkomstenverhoudingen
zijn in deze periode belangrijke ver
schuivingen opgetreden. Behaalde in
1952 zestig procent van de midden
standsondernemers een inkomen van
niet meer dan f 4000,uit het be
drijf, in 1957 was dit nog slechts het
geval met 25%. Het gemiddelde in
komen steeg van 4400,in 1952 tot
circa ƒ8050,in 1957, een toename
dus met 84%.
Ten aanzien van deze op zich spec
taculaire stijging moet echter wor
den opgemerkt dat deze inkomens
stijging nog op een lager niveau ligt
dan de inkomensstijging, die in de
nijverheid werd bereikt. Voor de be
rekening van de reële verbetering
is het voorts noodzakelijk de geld
ontwaarding in deze periode ten be
drage van ongeveer 15% in minde
ring te brengen
