Buitenlandse belangstelling voor
Nederlands initiatief
Politie-Commissaris JJ.Maandag
werd maandag gehuldigd
Stichting Openbaar Kunstbezit
DINSDAG 17 NOVEMBER 1959
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 8
Drie jaar geleden is de Stichting Openbaar Kunst
bezit, Stichting voor esthetische vorming door middel
van de radio, in woord en beeld zoals de wel wat wijd
lopige maar niettemin alleszeggende ondertitel luidt,
voor de eerste maal gestart,
In die afgelopen drie jaar zijn bijna twaalf miljoen
technisch zo volmaakt mogelijke kleurenreproducties
verspreid en werden in tienduizenden gezinnen, met
de afbeelding in de hand, de radio-uitzendingen be
luisterd, gewijd aan kenmerkende voorbeelden van
ons kostelijk nationaal cultuurbezit, de voortbrengselen
van beeldende kunst.
Het begon met 78000 abonné's, de twee afgelopen
jaren waren het er jaarlijks rond 90.000 en ook dit jaar
verwacht het stichtingsbestuur dat getal wederom te
bereiken. Voor de vierde jaargang die 18 januari 1960
begint met een bespreking van het beroemde zelfpor
tret van Carel Fabritius uit het museum Boymans Van
Beuningen te Rotterdam, hebben zich nl. thans reeds
40.000 gegadigden gemeld. Een en ander vertelde de
voorzitter van het stichtingsbestuur, prof. dr. J. G. van
Gelder op een dinsdag te Amsterdam gehouden bijeen
komst met de pers.
DOELSTELLING
„Openbaar Kunstbezit" hoopt ook in 1960 haar doel
stelling „de kunstzinnige vorming van het Nederlandse
volk op een voor ieder bevattelijke wijze" te vervolgen.
Het programma zal ook dit jaar omvatten: 14 schilde
rijen van de 15e tot en met de 18e eeuw, van de 19e en
de 20e eeuw elk 6, twee oude en twee moderne meester-
tekeningen, beeldhouwwerken en bladen grafiek en
twee voorbeelden van kunstnijverheid, totaal een veer
tigtal kunstvoortbrengselen.
Daar in ons huidige, onderwijs van overheidswege
geen tijd en leerkrachten voor kunstzinnige vorming
beschikbaar gesteld kunnen worden, beschouwt Open
baar Kunstbezit het als zijn taak om in het komende
jaar vooral veel aandacht aan de jeugd te besteden.
Kleurendia's van de jaargang 1957, die in series van
40 stuks voor de lage prijs van 30.door onderwijs
instellingen en door privé-personen kunnen wor
den gekocht en die gevolgd zullen worden door die der
volgende jaargangen, behoren mèt de wissellijsten,
waarvan reeds meer dan 15 duizend exemplaren zijn
verspreid, tot het materiaal waarmee men hoopt verder
in de scholen door te dringen.
De wissellijsten zijn encadrementen van even een
voudige als vernuftige constructie, waarin de prenten
kunnen worden ingelijst en geregeld, al naar de wens
van de bezitter, kunnen worden verwisseld. Vijfhon
derd scholen zijn overigens reeds bij de Stichting aan
gesloten.
AANKOOP VAN KUNSTWERKEN
Uit de opbrengst van de abonnementsgelden wordt
jaarlijks een aantal kunstwerken aangekocht om ver
loot te worden onder de deelnemers. Het bedrag dat
dit jaar voor aankoop van werken van levende Neder-,
landse kunstenaars uit overschotten beschikbaar kwam,
stelt de stichting opnieuw in staat om 175 werken aan
te kopen en te verloten onder die leden, die zich vóór
21 november a.s. op de jaargang 1960 abonneren. Om
deze verloting nog aantrekkelijker te maken, is een
hoofdprijs ingesteld, waarvan de winnaar van zichzelf
of van iemand die hij aanwijst, een portret mag laten
schilderen, beeldhouwen, tekenen of etsen, door een
onzer beste Nederlandse portrettisten, door de prijs
winnaar te kiezen uit een door het bestuur opgestelde
lijst met namen van kunstenaars. Deze verloting zal in
december a.s. plaatsvinden.
De aan te kopen 175 werken vormen bij elkaar een
aanmerkelijk bedrag. Gaat men uit van een gemiddelde
prijs van 300.per werk, (het maximum is 500.
dan komen we al tot een som van meer dan vijftigdui
zend gulden. Dit kan een grote steun betekenen voor
onze Nederlandse kunstenaars en bovendien verschaft
het aan 175 gezinnen een kunstbezit van waarde.
De leden ontvangen ook dit jaar wederom een gratis
toegangskaart voor de Nederlandse musea. Dank zij
deze gratis toegangskaarten hebben deze musea in de
afgelopen periode hun. aan tal bezoekers zien stijgen.
BUITENLANDSE BELANGSTELLING
Het buitenland begint meer en meer belangstelling
te tonen voor het werk van de Stichting. In Zuid-Afrika
verschijnt een enigszins gelijke uitgave als de Neder
landse over Zuid-Afrikaanse kunstenaars van de 19e en
de 20e eeuw. In België stelt het Antwerps Museum voor
Schone Kunsten gekleurde prentbriefkaarten van zijn
collectie op aanvraag beschikbaar, waarmee men radio-
uitzendingen kan volgen en de" Fondation Européenne
de la Culture zal bij haar binnenkort verschijnend
orgaan „Culture and Character of Europe", dat ook in
de Duitse en .Franse taal zal uitkomen, een keuze van
40 reproducties naar Nederlandse kunstwerken uit de
afgelopen jaargangen als bijvoegsel van dat blad ver
spreiden. In Oostenrijk is men reeds dicht bij de ver
wezenlijking van daar bestaande plannen en ook in
Engeland is men bezig, zij het op andere wijze dan in
Nederland. Het doel om mettertijd tot uitwisseling van
programma's met het buitenland te geraken, hoopt de
stichting in het komende jaar of de komende jaren te
kunnen verwezenlijken.
Onder de werken, die in de radiocursus 1960 bespro
ken zullen worden, is ook een tiental van buitenlandse
origine opgenomen, deel uitmakende van Nederlands
openbaar kunstbezit. Het steeds meer internationale
karakter dat de hedendaagse kunst kenmerkt, maakt
dit wenselijk. Zo zullen Corot, Degas, Chagal, Bracque
en Kokoschka op het programma voorkomen, naast
oude buitenlandse meesters als Rubens, Dürer en Goya.
RADIO EN T. V.
Daar de televisie steeds bredere bevolkingsgroepen
gaat bestrijken, heeft het bestuur van de stichting ge
tracht een vorm te vinden waarop ook door dit medium
de esthetische vorming ter hand kan worden genomen.
Hier doet zich vanzelfsprekend de moeilijkheid voor dat
de kleuren (nog) niet op onze T. V. kunnen worden
gereproduceerd. Voor de bespreking van beeldhouw
werken en monumenten zou de tv. een waardevol
hulpmiddel kunnen zijn omdat het daardoor mogelijk
is de werken uit verschillende gezichtshoeken en onder
variabele belichting te laten zien. Ofschoon er nog
geen vastomlijnd project bestaat, zullen in 1960, in
samenwerking met de Nederlandse Televisie Stichting,
enige experimenten worden gedaan.
De Nederlandse Radio Unie stelde wederom ruime
zendtijd beschikbaar om gedurende de laatste zes
weken van dit jaar de stichting in staat te stellen haar
werk te propageren. 16 november zal de staatssecretaris
van O., K. en W. deze radiocampagne met een toe
spraak over de zender Hilversum II openen.
WASSFNAAP Hoezeer de heer Maandag gewaar-
TT njüunnnn deerd wQrdt het Wassenaarse
korps en bij de brandweer, waar
van hij commandant is, bij de reser-
ve-politie en op de politieschool bleek
's morgens bij een huldi'gingssamen-
komst in het Deylerhuis.
Voor deze samenkomst inspecteer
de commissaris Maandag, die verge-
Op waarlijk grootse wijze is giste- Klaasesz en de procureur-generaal, zeld werd door de burgemeester, het
ren de heer J. J. Maandag, commis- mr. D. J. van Gilse kwamen hun ge- voor het brandweer- en politiemate-
saris van politie te Wassenaar ge- lukwensen aanbieden. En verder tal riaal aangetreden personeel,
huldigd ter gelegenheid van zijn van burgemeesters en korpschefs, jn feestelijk versierde Deyler-
veertigjarig ambtsjubileum. Hoogte- commissarissen en inspecteurs van hujs werden niet minder dan 7 toe-
punt van deze jubileumdag werd de gemeente- en rijkspolitie, brandweer- spraken gehouden. Burgemeester dr
receptie, die door de burgemeester commandanten, BB-functionarissen, s. F. A. C. M. baron van Wijnbergen
's middags aan de jubilaris en zijn leden van de Wassenaarse raad, blok- Sprak als hoofd van de politie en na-
echtgenote en kinderen in raadhuis hoofden en andere functionarissen mens het gemeentebestuur hartelijke
„De Paauw" werd aangeboden, van de BB en tal van vertegenwoor- WOorden van dank voor het werk, dat
Ruim twee uur lang trok een stoet digens van het plaatselijke vereni- de politiechef gedurende bijna 15 ja-
van vele honderden aan de jubileren- gingsleven. ren jn Wassenaar verricht heeft, met
de politiechef voorbij om hem per- groot inzicht en een bewonderens-
soonlijk geluk te wensen. De stroom ^kers we^en door Mer veten gt- waardige evenwichtigheid, met ijver
werd slechts af en toe onderbroken f^ekers zo Jelf ctet Ir en vakkennis en vooral ook grote
door enkele toespraken. scnenxen aangeooaen, zo veei, aai ei menselijkheid Namens het gemeen-
Burgemeester D de Loor van Delft ïlkkeT Invite tebestuur bood de burgemeester een
wenste de heer Maandag geluk na- f16101 was ze te PfKKfn- ln zilveren sigarendoos aan.
mens het bestuur van de Politie-op- toespraken die gehouden werden j. t ;n+ «ffiHer van ük
leidingsschool voor Zuid-Holalnd, die klonk oprechte waardering voor de Mr. G. J. de Lint officier van jus-
in Wasspnaar eevestied is en waar- persoon en het werk van de politie- title sprak een gelukwens uit na-
lan de heer Magandlgfen der oS- chef. mens het parket en prees de heer
Iers en de directeur is. Commissaris Maandag voor zijn beleid, waarin uit-
ters en de directeur is. Commissaris
P. J. v. d. Mulbregt uit Delft voerde
sluitend de zuiver technische rechts-
hèt°woord namens^e^oUeg^sio^s!
chefs. De heer A. J. Bolten sprak de Voor de huldigingssamenkomst ter
jubilaris toe namens de Wassenaarse gelegenheid van het veertigjarig macllt of politieke beweegredenen,
diensthoofden, de heer A. Borst Pzn., ambtsjubileum van commissaris J. J. Hoofdinspecteur C. B. M. Wolf
wijkhoofd van de B.B. in Wassenaar- Maandag inspecteerde de jubilaris, sprak in drie kwaliteiten: namens alle
zuid deed dat namens de BB-vrijwil- in gezelschap van burgemeester dr. leden van het korps, namens de Was-
ligers. En nog enkele anderen spra- S. F. A. C. M. baron van Wijnbergen senaarse Politie Schiet- en Sportver-
ken persoonlijke woorden van feli- en (op de achtergrond) hoofdinspec- eniging, waarvan de jubilaris ere-
citatie. teur C. B. M. Wolf het op de Hof- voorzitter is en namens de reserve-
De Commissaris der Koningin in campweg opgestelde personeel en politie. Drie geschenken vergezelden
de provincie Zuid-Holland, mr. J. materieel van politie en brandweer, deze gelukwensen, resp. een werp
hengel, een vulpen en een boeken
bom
Inspecteur G. J. Boven voerde het
woord als onder-commandant van de
brandweer namens de beroepskern;
de leden van dit korps maakten voor
de jubilaris een praktisch geschenk:
een drietal bijzettafeltjes van fraai
smeedwerk.
Brigadier A. van Delft dankte d§
commissaris namens de politiebonden
en bood een koperen koffiekan aan;
hoofd-inspecteur B. Scholten, ad
junct-directeur van de politieschool
dankte namens de cursisten de heer
Maandag voor zijn vaderlijke leiding
en liet een koffer overhandigen. De
heer Ad. M. C. Stok, adjunct-hoofd
brandmeester sloot de rij van spre
kers met een geestige toespraak,
waarin hij herinneringen ophaalde
aan de eerste jaren van de politie
loopbaan van de heer Maandag en
hem namens de vrijwillige brandweer
een grasmaaimachine aanbood.
Commissaris Maandag sprak een
«J uitvoerig dankwoord.
Hoofdambtenaar stal
kostbare tapijten
De rest li ei hij liggen
Te Zwolle is gearresteerd de 45-
jarige technische hoofdambtenaar bij
de lJsselcentrale G. L., die bekend
beeft, dat hij de dader was van een
aantal geheimzinnige tapijtendief
stallen in het noordelijk deel van de
Veluwe.
Uit verscheidene villa's in Heerde,
Wapenveld en Hattem waren sinds
mei van dit jaar Oosterse tapijten
verdwenen. De onbekende dief had
een zeer goede neus bij het zoeken
naar kostbare vloer- en tafelkleden.
Alleen het waardevolste nam hij
mee, de rest liet hij liggen. v
Zelfs antiek, zilverwerk en grote
bedragen aan contanten waren niets
voor hem. Hij liet alles in de grootste
orde achter. Hij verplaatste de meu
bels voorzichtig en zette ze weer
keurig neer. Als hij de kleden van
de tafels had gehaald zette hij de
vazen met bloemen weer netjes op
hun plaats.
Op een dag brak L. in bij 'n zieke
villabewoner. Hij sneed de telefoon
lijn door en nam een aai al Perzen
mee. Toen de bewoner overleden
was bracht hij een dag voor de be
grafenis nog een bezoek hoewel
het huis vol mensen was en nam
toen de rest van de kostbare kleden
mee. Hij verkocht zijn buit aan anti
quairs in het noorden en oosten van
het land.
De 29 jaar oude arbeider G. G.
Raven uit Stein die woensdag 28 ok
tober op het havenbedrijf van de
staatsmijnen in Stein van circa 7 m.
hoogte van een bordes was gevallen,
is dezer dagen in het ziekenhuis te
Heerlen aan de opgelopen verwondin
gen overleden.
„Maria van Reygersberg", een terra-cotta van Rom-
bout Verhulst (16241698), eigendom van het Rijks
museum te Amsterdam. Deze plastiek is eveneens
opgenomen in do jaargang 1960 van Openbaar Kunst
bezit.
„Madonna op de maansikkel", een meesterwerkje van
Geertgen tot Sint Jans, dat dit jaar is opgenomen in de
radioleergang van de Stichting Openbaar Kunstbezit.
Het is eigendom van het museum Boymans Van
Beuningen te Rotterdam.