Chefarine ,4
Strand-ontsluiting aan de de orde op
Statenkringvergadering te Leiden
Albasten Madonnabeeld van St. Lodewijkskerk
te Leiden opnieuw gekroond
WOENSDAG 21 OKTOBER 1959
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 4
Herdenking ie
monument van
60 Jaar geleden sneuvelde
hij in Zuid Afrika
Vandaag is het 60 jaar geleden dat
Herman Coster, geboren in 1865, stu
dent te Leiden, praeses collegii van
het Leids Studenten Corps, gepro
moveerd tot doctor in de Rechtswe
tenschap in 1891, staatsprocureur der
Zuid-Afrikaanse Republiek van 1895-
tot 1897, sneuvelde in de boerenoor
log. Om dit te gedenken verzamel
den een groot aantal genodigden
zich vanmorgen te elf uur vóór het
monument, dat te zijner ere op het
binnenplein van de Academie aan
bet Rapenburg is aangebracht. Vóór
het monument stond een erewacht
van leden van het Studentenweer-
baarheidscorps „Pro Patria" opge
steld.
Onder de belangstellenden waren
de ambasadeur van Zuid-Afrika, dr.
F. E. Goldenhuys, een vertegenwoor
diging van de curatoren, van de
Academische Senaat, dekanen van de
verschillende faculteiten, het Colle
gium, de Vereniging Nederland-
Zuid-Afrika in Leiden, studerende
Zuid-Afrikaanse studenten, het Afri-
ka-instituut, het gemeentebestuur en
voorts de garnizoens-commandant
luit.-kolonel Th. Weasels.
Nadat men twee minuten stilte in
acht had genomen, hield de presi
dent-curator van de Leid6e univer
siteit, dr. J. E. baron de Vos van
Steenwijk, een rede, waarin hij de
betekenis memoreerde van het 34-
jarige leven van Herman Coster. Het
was niet alleen het leven van een
bekwaam jurist en een hoogstaand
mens, maar vooral van iemand, die
de reputatie van Nederland in Zuid-
Afrika heeft hooggehouden en die
zijn leven gaf voor het stamverwan
te volk en zijn tweede vaderland.
Herinneringen aan de Boerenoor
log zijn verbleekt. Maar er is eens
een tijd geweest, dat heel Nederland
met dit gebeuren intens meeleefde.
S(pr. beschreef Herman Coster als
een serieus student, daarnaast een
vrolijke jongen en gezellige feestge
noot. Gedurende zijn studententijd
rijpte het plan naar Zuid-Afrika te
gaan. De bittere strijd, al was het
geen oorlog, welke de Boerenrepu
blieken tegen het opdringen van En
geland voerden, boeiden Coster zo
zeer, dat hij zich tot levenstaak koos,
die strijd van het Hollandse ras mede
te gaan voeren. Hij maakte in Pre
toria snel carrière in de balie. In
1895 werd hij geroeoen tot het ge
wichtige ambt van Staatsprocureur;
hij deed belangrijke dingen, maar
raakte in botsing met president Kru-
ger over de z.g. vreemdelingenwet,
Leiden bij het
Herman Coster
welke Coster met warmte verdedig
de. De Volksraad trok op practisch-
politieke overwegingen de wet in,
hetgeen het aftreden van Coster tot
gevolg had.
In 1899 breekt de Boerenoorlog uit
en Ooster nam terstond dienst en aan
het hoofd van 25 man trekt hij te
velde. Reeds spoedig wordt hij bij
Eiandslaagte, strijdend tegen een
overmacht, door een kogel in het
hoofd dodelijk getroffen.
Het comité oud-Leidenaars te Jo
hannesburg-Pretoria heeft even
als tien jaar geleden het initiatief
genomen tot een gelijktijdige krans-
legging hier en bij het medaillon van
Coster in het Hooggerechtshof te
Pretoria.
Deze krans werd te Leiden gelegd
door de rector-magnificus prof. mr.
J. E. Jonkeren.
Feest in Leiden voor
het vijf miljoenste schaap
Zoals gemeld, wordt op vrijdag 30
oktober aanstaande op de Leidse vee
markt de aanvoer van het vijf mil
joenste schaap verwacht sedert de in
stelling: van de sehapenmarkt. Leiden
heeft de grootste schapenmarkt van
West-Europa.
Uiteraard zal dit feit enigszins fees
telijk worden herdacht.
Om half acht 's morgens de ver
moedelijke tijd van aankomst van de
kudde schapen waarin zich ook het
vijfmiljoenste schaap bevindt zal
de heer Joh. Karens, voorzitter van
de Zuidhollandse Bond van Veehan
delaren het schaap voor de gemeente
Leiden aankopen. De eigenaar/aan
voerder zal daarbij een passende oor
konde worden aangeboden. Na de
aankoop volgt een muzikale rondgang
over het marktterrein. Van 12.30-
13.30 uur volgt een feestelijke ont
vangst door burgemeester en wethou
ders van de genodigden in de mate-
rialenloods op het veemarktterrein
(naast molen „De Valk"), waarbij
korte toespraken worden gehouden
door de burgemeester, de wethouder
van Markt- en Havendiensten en de
voorzitter van de Bond van Veehan
delaren. Men gebruikt daarna een
aperitief, vergezeld van enige smake
lijke schapenvleesgerechten. Om 2
uur 's middags zal net vijfmiljoenste
schaap worden overgebracht naar de
boerderij in de „Leidse Hout", waar
heV naar men hoopt nog een lang
leven beschoren is. Het marktterrein
wordt feestelijk versierd.
Moment tijdens de toespraak van de
president-curator
NOORDWIJK
WAAR VINDEN L.TH.K.V.OJJ.
RUIMTE VOOR HUN
MOTORCURSUS?
Onder leiding van de voorzitter, de
heer A. van der Meer vergaderde de
afdeling Noordwij k van de L.T.B.
K.V.O.B. in „Royal".
Lang discussieerden de bloembol
lenkwekers en tuinders over de mo
torcursus. Algemeen bleek men van
de noodzaak van deze cursus over
tuigd, maar het probleem is het vin
den van een geschikte ruimte, waar
de lessen kunnen worden gegeven.
Tot dusver was het bestuur daarin
niet geslaagd, maar het blijft inten
sief zoeken naar een oplossing.
Voorts beraadslaagde men over de
keuze van een voorzitter voor de
landelijke K.V.O.B., teneinde een
voordracht op te stellen. Op 23 ok
tober as. wordt de algemene ver
gadering gehouden en dan komt ook
de verkiezing van een voorzitter aan
de orde. De Noordwykse kwekers
bleken hun standpunt nog niet te
hebben bepaald.
Ook kwam een plan van het be
stuur ter sprake tot oprichting van
een Kring van Bloemkwekers.
Medegedeeld werd, dat secretaris
Baars van de K.V.O.B. zal worden
uitgenodigd, een uiteenzetting te ge
ven omtrent de interne gang van
zaken bij de K.V.O.B.
R.K. BOND VAN BEJAARDEN
„ST. JOSEPH"
De eerste ontspanningsmiddag in
het nieuwe seizoen, van de r.k. Bond
van Bejaarden werd gistermiddag
gehouden in de grote zaal van het
Juvenaat. De bijeenkomst werd een
Vier betrouwbare
middelen doenwonderen
De 4 middelen verenigd in Chefarine „4''
worden in de hele wereld op groie schaal
gebruikt en hebben hun betrouwbaar
heid wel afdoende bewezen. Tezamen
werken zij nóg beter dan elk afzon
derlijk. Zij helpen vaak ook dan, wan
neer andere middelen falen en doen
werkelijk wonderen I jm
Tegan pijnen «n griep. Btuhikl mr <e gemaste maag,
wam die wordt beschermd doer het bestanddeel Chefare*.
20 tabl. 1.0.80. Voordelige gezinsverpakking 100 tabl. f. 3.60
groot succes, want niet minder dan
150 leden hadden aan de oproep van
het bestuur gehoor gegeven. De
voorzitter, de heer A. Meijer sprak
in zijn welkomstwoord zijn vreugde
uit over de grote opkomst. Vooral
verwelkomde hij de g. a. en de spre
ker voor deze middag, de heer F.
Keesen uit Rotterdam. In een helder
betoog bracht de heer Keesen naar
voren, hoe en waarom men in ka
tholiek verband verenigd moet zijin.
Dit onderwerp werd met grote aan
dacht gevolgd. Door het bestuur is
een winterprogram samengesteld,
bestaande uit de navolgende punten:
20 Oktober behandeling winter-
program en gezellige middag;
19 November te 8.30 uur een H.
Mis voor overleden leden; ook in
november een gezellige middag;
In december een devote Kerstvie
ring;
Tegen vastenavond een „Bonte
middag";
In de Vastentijd Kruiswegoefening
in de namiddag;
Op 19 maart een H. Mis voor de
leden van de afdeling, waarna ge
meenschappelijk ontbijt in het Juve
naat en 's middags de feestelijke
jaarvergadering met gratis verloting;
Vanaf 3 november iedere middag
gelegenheid om te kaarten.
Dit programma had men kunnen
samenstellen dank zij de milde bij
dragen van de katholieken, zowel
van Noordwijk-Binnen als van
Noord wijk aan Zee. De vergadering
vond dit wel een applausje waard.
In de pauze werd een kopje koffie
geserveerd en werden de dames
voorzien van een versnapering en de
heren van een rokertje.
Na de pauze kwam het cabaretge
zelschap „Bont en Blauw" voor het
voetlicht dat door zijn dolle kluchten
de aanwezigen deed schudden van
het lachen. Het muzikale gedeelte
werd op perfecte wijze uitgevoerd
door de heer P. Steenvoorden.
Jong-S.J.C. genoot van voetbal
film. De Jeugdcommissie van de
voetbalvereniging SJC te Noordwij k
organiseerde in het Royal-theater
een filmavond voor de junioren en
adspiranten. De jongelui van SJC
toonden grote belangstelling. Op het
witte doek kregen ze fraaie spel-
fragmenten te zien van de wereld
kampioenschappen voetbal 1958. Dat
de jongens met de prestaties van de
verschillende teams meeleefden, laat
zich denken. Instemming, bewonde
ring en kritiek staken zij niet onder
stoelen of banken. Nuchter, maar
soms ook brullend, commentaar le
verden de jongens op het zoenen en
huilen, dat voetballers-zuiderlingen
na winst of nederlaag plegen te de
monstreren. Het was een avond,
waarvan de SJC-jeugd genoten heeft.
VOORHOUT
K.A.V.-VERGADERING
In de grote zaal van café „de Bon-
tekoe" hield de KAV haar eerste bij
eenkomst van het winterprogramma.
Na het welkomstwoord van de
Planning Prov.weg Scheveningen-Noord'Holland
duurt reeds 30 jacr
Tijdens de vergadering van de
Statenkring Leiden der Kath. Volks
partij, dinsdagavond in „De Vergulde
Turk" te Leiden gehouden, werden
enkele interessante onderwerpen
aangesneden. Onder meer kwam de
voor de recreatie van de bollen
streek van bijzonder belang zijnde
ontsluiting van het Noordzeestrand
ter sprake, alsmede de realisering
van de reeds dertig jaar geplande
weg ScheveningenNoordhollandse
grens.
Deze zaken werden uit de doeken
gedaan door de heren C. P. Vergou
wen te Voorhout en F. J G. Spieks-
ma te Rijswijk beiden lid van de
Provinciale Staten van Zuid-Hol
land, resp. als agrarisch en als we-
genverkeersdeskundige, waar nodig
aangevuld door het lid van Gedepu
teerde Staten, de heer A. C. A. Dee-
renberg.
De ontsluiting van het Noordzee
strand werd aan de orde gesteld door
afgevaardigden uit Noordwijkerhout,
die van het forum wilden weten hoe
veel uitwegen naar zee tussen
Noordwijk en Zandvoort dit wen
selijk en realiseerbaar achtte. De
vraagsteller wees daarbij op de be
staande twee slagen t.w. het korte
lings gereed gekomen Langevelder
Slag en het oude Duindamse slag,
welke laatste laatste echter in er
barmelijke toestand verkeert.
De heer Spieksma, die deze vraag
in eerste instantie beantwoordde,
stelde dat er in de z.g. randstad Hol
land, een gebied dat bewoond wordt
door nagenoeg een kwart van de ge
hele Nederlandse bevolking, slechts
enkele voor massarecreatie geëigen
de gebieden zijn, waaronder de dui
nen en het zeestrand en enkele wa
tergebieden. De provincie poogt door
een vrij breed opgezet rijwielpaden -
plan zo veel mogelijk van deze ge
bieden open te leggen. De overgrote
massa tracht ontspanning te vinden
op het strand en dit strand is op
verschillende punten (de badplaat
sen) reeds bereikbaar, maar de pro
vincie wil ook de lange, z.g.n. on
bemande strand-gedeelten ontslui
ten, waaronder het 16 km. lange ge
deelte tussen Noordwijk en Zand
voort Hier kunnen duizenden ont
spanning vinden
Maar de recreatie bepaalt zich niet
niet tot de behoefte „een kuiltje
te graven en in het zand te zitten",
er is méér nodig. Er moet toezicht
zijn, de veiligheid moet zo goed mo
gelijk worden verzekerd, er moet ge
zorgd worden voor sanitaire voor
zieningen, parkeergelegenheid e.d.
meer. Over de noodzaak van ont
sluiting bestaat geen verschil van
mening maar de uitwerking vraagt
gedegen voorbereiding en overleg
met de betroken gemeentebesturen.
Naar mag worden verwacht, al
dus het statenlid Spieksma, zal er
nog vóór het komende zomersei
zoen tenminste één behoorlijke
ontsluiting gerealiseerd zijn (het
Langevelderslag) met ook voor
auto's berijdbare toegangswegen
uit twee richtingen vanuit de
Ruigenhoek en Noordwijkerhout
samenkomend aan de duinvoet
met parkeerterreinen, enz. Ook
het Duindamse slag zal, in sa
menwerking met de gemeente
Noordwijk, te geëigener tijd tot
ontwikkeling worden gebracht.
De heer Spieksma stelde dat voor
zieningen als toezicht e.d. eigenlyk
direct bij openstelling van een toe-
gangsweg dienen te worden gerea
liseerd. Op een nadere vraag zei
n» I r* li r r 4 ja pa ,spr' dat voor de voorzieningen by
Kljwielen U. en H. vanaf 149.50 ?et Duindamse Slag de gemeente
Noordwijk dient te zorgen.
De heer C. P. Vergouwen wees nog
op het terrein van pl.m. 80 hectaren
in de ruilverkaveling Langeveld, dat
eigendom is van de provincie. Ook dit
gebied is uitstekend geschikt voor re
creatie, tezamen met enkele aanslui
tende binnenduingebieden. Om hier
recreatiemogelijkeden te scheppen
zullen weliswaar weerstanden over
wonnen moeten worden maar het
zou minder offers aan agrarische
eigendommen elders betekenen.
Rudge, Joco, Simplex, Globe,
compleet
Fa DUSOSWA LEIDEN
(Advertentie)
presidente, mevrouw v. d. Berg-
Herings, werd een Maria-lied gezon
gen. Vervolgens hield de pastoor een
oktober-toespraakje, waarin hij het
rozenkransgebed extra aanbeval.
Wegens ziekte kon de secretaresse
haar 5-minuten praatje niet houden.
Volle aandacht had een schrijven
van de nieuwe diocesaan-presidente,
alsook het afscheidsschrijven van de
afgetreden presidente, mej. Stringa,
die 13 jaren diocesaan voorzitster is
geweest en voor haar vele werk door
de kerkelijke en wereldlijke over
heid werd gedecoreerd.
Er komt te zijner tijd een stemmige
kerstavond en een gezellige vasten
avondviering. Ook zal er wederom
een jaarlijks reisje worden gemaakt
in juli of augustus.
Het wordt dan een excursie naar de
Tornado-fabrieken.
Die dit willen, kunnen nu reeds
bij het bestuur sparen.
Na de pauze kwam de toneelgroep
voor het voetlicht. Opgevoerd werd
de dol-komische éénacter „Kaviaar".
Allen hebben volop genoten.
Voor de rondvraag was niet veel
animo, zodat de presidente, nadat de
dames toneellisten in de bloemetjes
v/aren gezet, tijdig kon sluiten.
Missietentoonstelling In de
Stadsgehoorzaal te Leiden
Van 31 oktober tot 8 november
LEIDERDORP
Tips voor amateur-fotografen.
Gp de gisteren gehouden clubavond
van de Amateurfotografenver. Da-
guerre was aanwezig de heer Jonker
van Adox uit Amsterdam. Deze heeft
de Leiderdorpse amateurs heel wat
wetenswaardigheden verteld over de
fotografie. Het beheersen van de
techniek is zeer belangrijk zeide hij
en behandelde hierbij de camera, de
film en het vergroten. Dit laatste
geeft vooral moeilijkheden door de
contrastvorming van het papier. Voor
het afwerken en het vergroten gaf
hij verschillende aanwijzingen, daar
bij wijzende op het feit dat van een
slecht negatief nooit een mooie ver
groting is te maken. Over het alge
meen is slechts 50 van het aantal
negatieven van amateurs bruikbaar.
Ten einde verzekerd te zyn van goe
de negatieven raadde hij aan een-
laagsfilms te gebruiken en moderne
suyxj azaQ 'JcepipjiMjuo-reeuiuaa
eisen echter een zeer preciese belich
ting. Tenslotte vertoonde de spr. een
serie fraaie kleurendia's merendeels
vervaardigd op zijn vacantiereis in
Italië. Deze waren gemaakt met het
nieuwste kleurenmateriaal.
Jubileumgeschenk
van 'n parochiaan
Bij gelegenheid van het 150-jarig
bestaan van de St. Lodewijkskerk te
Leiden heeft een van de parochianen
een paar kroontjes geschonken voor
het albasten Madonnabeeld.
Zowel Maria als haar kindje droe
gen oorspronkelijk kroontjes, die in
de loop der jaren verdwenen zijn. De
nieuwe kroontjes zijn ontworpen en
vervaardigd door de goudsmid-gra
veur Antonie J. Reijmers te Lelden.
Ze zijn vervaardigd van zilver en gal
vanisch van een goudlaagje voorzien.
Het Christus-kroontje is een ko
ningskroon. Op de hoofdband zijn
negen diademen aangebracht, welke,
naar elkaar toe gebogen, de koepel
vormen waardoor de wereldbol ge
dragen wordt. Op de wereldbol is
een kruis aangebracht, dat van alle
zijden gezien ook van de boven
zijde een kruis blijft en dat aldus
de gehele wereldbol beheerst. Tussen
de diademen is een symbolische fi
guur aangebracht, die het zinnebeeld
van het geloof voorstelt: het rustige,
wachten op het heil, dat van boven
komt.
Het Maria-kroontje is een z.g. „he
melse kroon". Ook hier is tussen de
pieken het geloofssymbool aange
bracht.
Op ieder der negen pieken rust
een parel.
Provinciale weg nr. 1
Hoe staat het nu eigenlyk met
de Provinciale weg nr. 1 van Sche
veningen tot aan de grens van Noord-
Holland? Tot ongeveer Katwijk aan
de Rijn zijn gedeelten van deze weg
gereed maar in Noordwijkerhout lig
gen reeds jaar en dag zandlichamen
zonder dat er verder iets aan wordt
gedaan. Kan hier niet meer spoed
worden betracht?
Reeds dertig jaar is men met de
planning bezig; nog steeds komen er
nieuwe plannen bij. Ook bij het de
partement van Waterstaat ligt weer
een nieuw plan. Deze zaak is echter
niet zo eenvoudig als wel lijkt.
Op de eerste plaats vraagt deze ge
projecteerde weg, die van groot be
lang is als aan- en afvoerweg voor de
Velzertunnel, een voortzetting op
Noord-Hollands gebied en hier open
baren zich verschillen van opvatting.
De aansluiting moet passend zijn, al
dus gedeputeerde Deerenberg, maar
Zuid-Holland wenst zo weinig moge
lijk agrarische offers, terwijl de pro
vincie Noord-Holland daaraan minder
belang hecht De strijd tussen deze
provincies is nog steeds niet beslecht.
Daar komt bij dat het vraagstuk
vast zit aan het tracée. In het zuide
lijk gebied heeft men te maken met
verschillende waterwingebieden (Den
Haag!), waar men bevreesd is voor
vervuiling een vrees overigens,
die spr. vrij problematisch acht
een groot vliegveld e.d. Tevens komt
daarbij dat ook het rijk groot belang
heeft bij deze weg en dus medezeg
genschap wenst.
De vraag kan worden gesteld,
aldus een woordvoerder, of het
niet verstandig zou zyn de weg in
twee Gedeelten te realiseren, het
zuidelijk en noordelijk gedeelte
apart, dit laatste ter ontlasting van
de bestaande weg. Hiertegen voer
de de heer Deerenberg als be
zwaar aan dat tóch onteigening
van het gehele tracée ineens nood
zakelijk blijft, zoals in de wet
vastgelegd. De aanvrage voor deze
onteigening is intussen ingediend.
Met betrekking tot de aanleg
van rijwielpaden langs de bestaan
de wegen rond Noordwijkerhout,
waarover in de laatste gemeente
raadsvergadering van Noorwijker-
hout het een en ander is gezegd,
werd gesteld dat daarvan wel niets
komen zal. Als er toch een nieuwe
weg komt zou dat goed geld naar
kwaad geld gooien zijn. Meer me
dewerking van de gemeentebestu
ren door het maken van aanslui
tingen der zijwegen is gewenst
omdat daardoor de provincie een
helpend duwtje in de rug krijgt
tegenover het rijk.
Verschillende andere vragen op
verscheiden gebied, veelal echter
van incidenteel belang, werden nog
gesteld en door het forum beant
woord.
Met betrekking tot het huishoude
lijk gedeelte van deze bijeenkomst
zij nog gemeld dat het oude bestuur
bij enkele candidaatstelling werd
herkozen. Tot voorzitter werd herbe
noemd de heer P. Oosterveer, Sascen-
heim, die 37 van de 46 stemmen op
zyn naam kreeg.