150 Jaar geleden werd in de tot kerk verbouwde
Saayhal de eerste Heilige Mis opgedragen
Tekenwedstrijd Amate 1959
Schart uit Moskou
teruggekeerd
VRIJDAG 16 OKTOBER 1959
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 3
Charmant monument van Leiden
met een rijke historie
Feest in de
St. Lodewijk
Compostella, naar het graf van Ja
cobus de Meerdere. Maar geen enkel
archiefstuk geeft hierover zeker
heid. In 1486 was de kapel voor een
deel opslagplaast voor wol. In 1547
gaat het gebouw over aan de huis-
Liefhebbers van historie, in het bij- zittenmeesters van St. Pieter, die er
zonder van Leidens geschiedenis hun „recidensie" zouden vestigen,
plegen met een verliefde blik te kij- Na dit jaar spreken de archiefstuk
ken naar de aardige bakstenen gevel ken niet meer van de St. Jansbroe-
iedere maal als zij op het Steensohuur derschap be Leide:n.
aan de St. LodewijKsKerk voorbij- JSlStWS
6 tt n i"i i i werd het gebouwtje in gebruik ge-
Het is niet alleen een sierlijk kerk- - -- - - -6 - -
je, slank van lijn en geestig van op
bouw, maar elk onderdeel van dit
vele honderden jaren oude gebouw
vertelt een eigen hoofdstuk van een Deze tóren'was
lang verfraai. stadstimmerman
nomen als saaihal. In 1592 besloten
de burgemeesters het aardige toren
tje, dat o'ok nu nog de St. Lodewijks
kerk siert op het gebouw te plaatsen.
1588 door de
Pieter Anthoisz
De St.-Lodewijkskerk is Leidens ontworpen ter plaatsing op de wacht-
charmantste monument: klein,*, maar toren op het raamland, aan het eind
belangrijk; oud, en toch eeuwig-jong. van de Garenmarkt. Orlers, bekend
Geen wonder, dat de rijke historie auteur van de „beschrijving der
van de Sit- Lodewijk vele herinne- stad Leyden" vertelt in 1614, dat in
ringsdata biedt. de toren een speelwerk hing van
Een daarvan staat voor de deur: kleinere klokken en twee slagklok-
morg'en 17 oktober is het 1'50 jaar ken, die half en heel sloegen. Dit
geleden, dat paistoor Driessen van klokkenspel is in 1747 verdwenen.
Voorsdhoten in de na de ramp met Ernstige pogingen worden onderno-
het. kruitschip tot kerk verbouwde men bet carillon opnieuw in de to-
SaJ 'hal de eerste H. Mis opdroeg. ren doen nlaatsen.
Morgen is de St.-Lodewijk dus 150
jaar oud.
Het feest wordt gevierd, men zou
van deken en zijn parochianen, die
allen verknocht zijn aan hun kerk
niet anders kunnen verwachten. Zo
als reeds eerder werd gemeld zal
mgr Jansen om half negen een pon
tificale H. Mis celebreren, waarna
's middags om half vier in de kerk
j^Ta de kruitramp van 1807 drongen
de katholieken in de stad, hierin
belangrijk gesteund door koning Lo
dewijk Napoleon, er bij het stadsbe
stuur op aan het gebouw niet te
slopen, maar het huri af te staan
voor de vestiging van een bedehuis,
daar hun kerk aan de Appelmarkt
Het subcomité schooljeugd Amate
1959 heeft aan de volgende scholen
en leerlingen prijzen toegekend voor
de geleverde bijdragen aan de te
kenwedstrijd.
R.K. Lagere school Haarlemmer
straat 240 Leiden Groepsprijs voor
de inzending „negerkraal"; Indivi
duele prijs voor de leerlingen: N. v.
d. Horst, P. Teekamp en J. Steen
bergen.
R.K. B.L.O.-school „St. Pancra-
tius" Breestraat 66 Leiden: Groeps
prijs voor de inzendingen „neger-
kraal" en „drumband"; Individuele
prijs voor de leerlingen: J. Groene-
wegen, J. Hagen, Chr. Wolters, A.
Ham.
R.K. Lagere school „Alphons
„Ariëns" Timorstraat 15, Leiden:
Groepsprijs voor de inzending „ne
gerdorp".
R.K. school St. Jan Rapenburg 48,
Leiden: S. Dubbeldeman.
R.K. Lagere school „Dom. Savio"
Rapenburg 48, Leiden: B. Smeding
en J. Groothuis.
R.K. Lagere school „Huize Duin
zicht" Oegstgeest: C. Bijl en I. Oliër-
hoek.
R.K. Lagere school „St. Antonius"
Boshuizerlaan, Leiden: P. v. Bergen
Henegouwen, L. Portier, A. Ver
hoogt, L. v. Lit, B. Smit, L. Halve
maan, A. Peschier. J. Burghhout, B.
Luykx.
R.K. Lagere school (H. Hart-
school) Os en Paardenlaan, Leiden:
J Dubbeldeman, T. Overdijk, B. de
Graaf.
R.K. Lagere school „St. Bavo" Oud-
Ade: K. Pennings, A. v. d. Hulst, L.
v. d. Geest, W. Opdam.
JfLK. Lagere school „Don Bosco"
Franchimontlaan, Leiden: J. v. Es
trik, T. Malmberg, A. Looy. K. Tim
merman, G. v. Soest.
R.K. Lagere school Ceciliastraat,
Leiden; Fr. Huber, J. Nijhuis, P.
Sloos, P. Edelaar. B. Cornelisse.
R.K. Lagere school (meisjesschool)
Groenendijk 53, Hazerswoude: W.
Wassing, B. Teijlinghen.
R.K. Lagere school (Pacellischool)
Damlaan, Leiden: G. Verhoeven, L.
v. Niel, V. v. d. Voort, P. Lamme, J.
v. d. Brink, M. de Vreede.
R.K. Lagere school (St. Anna-
school) Kerkstraat, Wassenaar: M
Brand, Ellen L.? A. de Roos, Jeanette
A. v. d. Ploeg, G. v. Leeuwen, L.
Bik, L. Wolf, M. Noordover, C. v.
d Holst, M. v. Noort alsmede 4 leer
lingen uit klas 5B die een groeps-
tekening verzorgden.
R.K. Lagere school „St. Barbara"
Levendaal, Leiden: L. Boonekamp.
M. Laken, M. Maassen, H. Wetting,
A. v. d. Valk, L. Ruigrok.
R.K. Lagere school „St. Barbara"
Lorentzkade, Leiden: E. Vinkesteijn,
M. Brandenburg, H. v. Haasteren, G.
Holswildr, H. v. d. Horst.
R.K. school voor V.G.L.O. Boom-
markt, Leiden: Groepsprijs voor de
inzending „Het licht kwam" en „Wat
doen wij voor de missie".
R.K. Technische school „Don Bos
co" Boerhaavelaan, Leiden: Groeps
prijs voor de inzending ,De Kerk in
VlucMelingenweek 1959
Concert Slavisch Ensemble
de wereld". Individuele prijs voor de
leerlingen: M. Belt, P. Dubbeldeman,
W. Hagen, H. v. Kuijen, H. M- Pie-
terse, J. v. Leeuwen, H. P. Pieterse,
B. Straathof, J. Turk, A. Laue, A.
Olsthoorn, P. v. Meegen, D. Corel,
F. Verhorik, J. Gelauff, L. Korte-
kaas.
R.K. Lyceum „St. Agnes" Oude
Vest, Leiden: M. v. d. Melj, A. van
Dongen, A. Nieuwenhuijsen.
Alle prijzen worden naar de scho
len verzonden.
De prijzen zijn beschikbaar gesteld
door: het Hoofdcomité Amate 1959
en de volgende firma's: F. Verzuu,
tekenmaterialenhandel, Haarlemmer
straat 69, Leiden; Zandvliet's boek
handel, Haarlemmerstraat 117a, Lei
den; Fa. Out, tekenmaterialenhan
del Koog a. d. Zaan; Standaard boek
handel Amsterdam; Fa. v. d. Heg-
den, banketbakkerij, Breestraat 83,
Leiden; Fa. Wout Bergers, sporthan-
del, Haarlemmerstraat 232, Leiden;
Fa. A. v. Cleef, manufacturenhandel
Haarlemmerstraat 174, Leiden; Fa.
J v. Zijp, rijwielhandel, Haarlem
merstraat 295, Leiden; Fa. W. do
Haas, modemagazijn, Haarlemmer
straat 80. Leiden; Fa. H. Walenkamp,
sigarenmagazijn, Prinsessekade, Lel
den; Fa. L. Walenkamp, drogisterij,
Haarlemmerstraat 68, Leiden; Fa. H.
Walenkamp, rijwielhandel, Haarlem
merstraat 1, Leiden.
Oponthoud lussen
Rotterdam en Dordt
Bij werkzaamheden oan de rijks
weg tussen Rotterdam en Ek./drecht
wordt onder andere het wegdek van
de Zwijndrechtse brug verbeterd.
Doordat het drukke verkeer hier tij
delijk over een rijbaan geleid moet
worden, kunnen ernstige verkeers
stremmingen ontstaan. In de afge
lopen week zijn hier al enkele malen
urenlange opstoppingen voorgeko
men waarbij het verkeer drie rijen
dik moest wachten en de situatie
soms pas 's avonds om negen uur
weer eningszins was opgeklaard.
De KNAC-wegeninformatiedienst
waarschuwt ervoor, dat op dit weg
gedeelte rekening moet worden ge
houden met groot oponthoud. Aan
gezien de herstelwerkzaamheden nog
verscheidene weken zullen duren,
verdient het aanbeveling de grote
weg Rotterdam-Dordrecht voorlopig
zoveel mogelijk te vermijden. Voor
het verkeer tussen noord en zuid
is in vele gevallen de rijksweg tus
sen Utrecht en Den Bosch een goede
uitwij kmogelij kheid.
Een pn
eerste tijd van de
zwaar geleden had van de ramp. Bij St.-Lodewijkskerk, rond 1810 ver.
koninklijk besluit werd op 18 okt. vaardigd. Men ziet, dat aan het in
een plechtige zitting zal plaats vin- 1807 een subsidie van ƒ37.000 be- terieur van Giudici in de loop van
den. Rector J. Keet uit Amsterdam schikbaar gesteld voor herstel en 150 jaar weinig veranderd is
zal een feestrede uitspreken. Jan van inrichting van de kerk. Koning Lode-
der Meer (orgel) en J. Verheul (fluit) wijk gaf aan Carel Johannes Fran-
Allen heeft u ongetwijfeld het fol-
dertje over de Vluchtelingenweek in
Leiden gelezen. Maar gaarne wilden
wijskerk. Spoedig daarna werd deken we n°S even de aandacht vragen
W. P. M. Haring, die wél benoemd v00r het concert, dat het Slavisch
maar bij gebrek aan een eigen kerk Ensemble Kazbek a.s. maandagavond
en parochie nog niet geinstalleerd in de. Stadsgehoorzaal geeft. Het zou
was, officieel herder van de St.-Lode-
wijksparochie. De Lodewijkskerk ont
ving toen volledig haar rechten als
de St.-Lode- parochiekerk.
toch jammer zijn, als u deze interes
sante avond niet meemaakte. Ter af
wisseling voert een Hongaarse dans
groep volksdansen uit, beslist de
moeite waard!
SCHUDU's JiïZ, CITROEN
NV. DE CONDOR - DISTILLEERDERIJ LEIDEN
Behalve op de adressen, die op de
affiches staan aangegeven, kunt u de
toegangskaarten ook nog krijgen bij
mevr. S. v. Welyv. Deene, Bree-
Advertentie) straat 12.
van de zes Leidse staties was. In die
tijd was n.l. Roomsoh-Katholiek Ne
derland niet ingedeeld in bisdommen
en parochies. Pastoor B. Ocke was
vóór zijn benoeming in de St. Lode-
Geschenk van B. en W. aan jarige St. Lodewijk
verzorgen de muzikale omlijsting. circus Giuddici, Italiaan van geboor- T
Morgen is er een speciale kinder- te opdracht de hoofddirectie te voe- „n?ar? £2;% vers in het geheugen,
mis om kwart over acht; maandag 19 ren van de vernieuwingen en ver- J ^um consacreerde mgr. M.
oktober is het ziekendag, 's Morgens anderingen. Het was deze architect, A- JanS€n> 1p "fse'? benoemd tot bis.
wordt er voor bejaarden en zieken die het interieur zijn barokke aanzien ^hop van Rotterdam
een H. Mis opgedragen. Een tentoon- gaf- Het belendende perceel werd
stelling van paramenten en schone ingericht als pastorie en aan Bernar-
historische voorwerpen vervolmaakt dus Ocke, eerste pastoor van de St.
het feest Lodewijkskerk, in eigendom over
gedragen. In 1809 was het kerkge-
Ook geschenken vloeien de jubile- ]?OLUX gereed en celebreerde Bernar-
rende parochie toe. Ondermeer ï^eSHfe" Voorschoten
entving de deken drie prachtig be-
werkte alben, die 3600 uur handwerk an een artikel van deken W P
hebben gevraagd. Voor het albasten r\ Haring over de jongste tijd ont-
mariabeeld in de zijkapel werden lenen wij nog, dat de Lodewijkskerk
door een zilversmid nieuwe ver- aan het begin van de 19e eeuw één
guide kroontjes .gemaakt. - - -
Ook 't college van B en W te Lei
den heeft de jubilerende „St. Lode
wijk bedacht Gistermorgen brachten
de burgemeester, wethouder Van wijkskérk herder van de statie aan'de
Sdhaik en de directeur van de Laken- Appelmarkt geweest Na het herstel
hal, de heer Van Wessem een bezoek van de Kerkelijke hiërarchie werd
aan de pastorie met gelukwensen en bepaald, dat slechts drie kerken in
een geschenk. Leiden tot parochiekerken verheven
De burgemeester overhandigde een werden: de Sint-Petrus (de Ruïne)
schilderij van de Saaihal, dat gesohil- tevens kerk van de deken, de kerk
derd is door Bartholomeus Johannes aan de Hartebrug en de z g Mon
van Hove, bekend 19e eeuws schilder père-kerk op de Haarlemmerstr De
van toneeldecoraties en stadsgezich- Lodewijkskerk zou hulpkerk worden
ten. Het doek is afkomstig uit de van de St. Petrusparochie. De toen-
Saaihal en versierde sinds jaren een malige pastoor van de Lodewijk Hen-
wand van de kamer van de wethou- ricus Thomas, ontving de titel van
der van financiën in het stadhuis. rector en bleef tot 1865 in de Lode-
By gelegenheid van deze verjaardag wijksparochie wonen,
achtte men het echter een passend
geschenk voor de St. Lodewijksparo- g-lngeveer honderd jaar was de
chie. Het heeft een goede plaats ge- Lodewijk hulpkerk en zij is voor
vonden in de pastorie aan het Steen- verschillende doeleinden gebruikt,
schuur. Zij verving bijv. de parochiekerk toen
D in 1932 de St.-Petruskerk afbrandde;
e verjaardag van de St. Lode- zjj diende lange tijd als studentenka-
wijkskerk die thans gevierd pel en werd in de eeiste wereldoor-
wordt geeft aanleiding nog eens te iDg de Belgische vluchtelingen toe-
duiken in de geschiedenis van de gewezen
laatste honderdvijftig jaar. Maar Begin'l950 achtte men het wense-
deze wortelt in een veel oudere hls- ,;;k dat de tot parochie.
tone die men met zonder meer voor- kerk werd verheveJn. Door de groei
k" kan ff ,hetkort_w'U,en,y"] der buitenwijken en de verplaatsing
dus nog even berinneren sen de Kin- s p, i i.i.i.i,jLi.i. j *r
derjaren van dit eerbiedwaardige van de St. Petruskerk naar de Ka-
gebouw, die in de vijftiende eeuw lig- nierlingh O^eslaan vermmderde het
gen. Er staan vele vraagtekens in het getal katholieke kerken van drie tot
artikel, dat mej mr. Annie Ver- ffn: Bg b^chopj^lijk schrijven van Het door B. J. v. Hove geschilderde een kerk zichtbaar, die lijkt op de leden. Hij was een leerling van J. H.
sprille, gem.-secretaris van Leiden, 5 J_3 J werd de Zeereerwaarde gezicht op de Saaihal is ten dele ge- Hooglandse kerk. Men ziet de huif- A. A. Breckenheimer. Ou het schil-
jaar geleden over dit gebouw schreef. heer M. «®fen tot pastoor be- fantaseerd. Links ziet men de Saaihal kar en de vele fignren. Heer, dame en derij zijn in de toren duidelijk de
als zij spreekt v. d. eerste jaren. Op j°e"? naj*at eerder al de qp- die, evenals de belendende percelen, kind op de schildering zijn evenals de klokjes van het carillon te onder-
26 april 1477 notuleert de vroedschap dracht had ontvangen de stichting voorzien is van 'n luifel. De gevels overige figuren gekleed in costuums scheiden, die eens in de toren was
dat zij aan het St. Jacobsbroeder- van een parochie voor te bereiden, dragen 'n laat mdideleeuws en renais- van omtreeks 1600. aangebracht Het ls niet onwaar
schap heeft toegestaan een gasthuis Hij werd tevens benoemd tot deken sance karakter. In 't midden 'n door- schHnlijk dat dit klokkenspel binnen
te bouwen. Waarschijnlijk heeft men van Leiden. De Lodewijk veranderde kijk naar de Nieuwe Rjjn en rechts afzienbare tijd opnieuw In de toren
hier te doen met een vereniging van dus van hulpkerk tot dekenale kerk. naar het Levendaal- Zowel achter de B. J. van Hove werd in 1790 te Den zal worden aangebracht
bedevaartgangers naar St. Ja-go di De restauratie van de kerk ligt de Saaihal als boven het Levendaal is Haag geboren en is daar in 1880 over.
BOMMENWERPER BOTSTE TEGEN
TANKVLIEGTUIG
Een Amerikaanse bommenwerper
B-52 is boven Kentucky bij het tan
ken in botsing gekomen met het
tankvliegtuig. De steekvlam die bij
de botsing ontstond, was in de verre
omtrek te zien.
Beide toestellen zijn neergestort.
De luchtmacht heeft bevestigd, dat
er een kernwapen aan boord van de
B-52 was, er was evenwel geen ge
vaar voor ontploffing en geen nood
zaak om het gebied waar het toestel
is neergekomen te ontruimen.
Er is melding gemaakt van vier
overlevenden. Men heeft drie lijken
gevonden. Wrakstukken van de bei
de toestellen liggen over een groot
gebied verspreid.
Naar een aards
paradijs
Leden van de Marinepolitie van
Hongkong hebben donderdag drie
mannen in een boot aangetroffen, die
op weg waren naar „een paradijs in
de Stille Zuidzee".
Het trio twee Duitsers en een
Zweed weigerden in te gaan op
een aanbod tot hulpverlening. Zij
vertelden dat zij vorige maand in
Hongkong een reddingsboot van een
oud schip hadden aangekocht en op
zoek gingen naar een paradijselijk
eiland in de Stille Zuidzee.
Op 25 september dreven zij stuur
loos in de armen van de Chinese com
munisten op de Lema-eilanden, ruim
20 kilometer ten zuiden van Hong
kong. Zij waren goed behandeld ge
durende de twintig dagen dat zij al
daar verbleven en hun boot herstel
den.
Zij zetten thans koers naar de Phi-
lippijnen met voldoende voedsel en
water voor twintig dagen aan boord.
De Oostenrijkse president dr.
Schaerf is donderdag van zijn be
zoek van 10 dagen aan Moskou in
Wenen teruggekeerd.
Dr. Schaerf verklaarde zeer onder
de indruk te zijn van Ruslands „grote
belangstelling" voor een vredespoli
tiek.
Aangaande de kwestie van de re
patriëring van Oostenrijkers of
voormalige Oostenrijkse burgers in
de Sowjet-Unie zei dr. Schaerf, dat
president Worosjilof hem verzekerd
had, dat de Sowjet-Unie niet van
plan is hen vast te houden en alle
gevallen „met welwillendheid" zal
behandelen. De Oostenrijkse presi
dent heeft een lijst achtergelaten met
namen van Oostenrijkers, van wie
wordt aangenomen dat zij nog in de
Sowjet-Unie zijn.
Volgens een bericht van het Oos
tenrijkse persbureau Apa uit Moskou
heeft premier Chroesjtsjef een uit
nodiging aanvaard om zo spoedig
mogelijk een bezoek aan Wenen t«
brengen.
