De moord op Stanley Wilson De „Benelux-radiotelescoofJ" gaat verder in de ruimte kijken „Sint Nicolaas" veertig jaar Suggesties voor veiliger verkeer Nederlandse en vertoonden weinig Ierse amateurs capaciteiten (0-0) 10.000 Nederlanders naar Keulen DONDERDAG 15 OKTOBER 1959 DE LEIDSE COURANT PAGINA S Vele kleintjes maken één grote België, Nederland en Luxemburg hebben een plan ontworpen tot de bouw van een radiotelescoop, die met zeer grote nauwkeurigheid de stra lingsverschijnselen uit het heelal kan registreren. Dit plan waartoe het initiatief werd genomen door Nederlandse ra dio-astronomen ontving de steun van de organisatie voor Europese Economische Samenwerking (OEES) te Parijs, die spontaan 50.000 be schikbaar stelde om de helft van de eerste ontwikkelingskosten te kun nen dekken. Het plan voor deze radiotelescoop is ontstaan uit de behoefte naar een instrument van zeer groot vermogen. Met de radiotelescoop te Dwingeloo, die meestal op een golflengte van 21 meter werkt, neemt men een stra lenbundel waar, die ongeveer een halve graad in doorsnee is. (Hetgeen ongeveer overeenkomt met het op pervlak van de maan). Men kan geen détails in deze bundel onderschei den. Daarom is een apparaat nodig, waarmee men dit wel kan doen. Het Benelux-project wil nu een radiote lescoop bouwen, die zo groot is, dat zij een bundel kan waarnemen van de orde van een boogminuut (dat is een dertigste van de diameter van de maan of de zon). Kan het instrument te Dwingeloo op alle golflengten werken de Benelux-radiotelescoop wordt voor een bepaalde golflengte gebouwd die tussen de 70 en 90 cen timeter zal liggen. Wil men de „ge zichtsscherpte" van een radioteles coop verbeteren, dan kan dit alleen geschieden door het apparaat groter te maken. Dit betekent dus, dat de radiotelescoop van de Benelux er ge heel anders zal moeten uitzien dan die in Dwingeloo, waar de antenne of de spiegel een diameter van 25 meter heeft. Het is immers technisch onuitvoerbaar een spiegel van drie kilometer te bouwen, die bovendien nog goed beweegbaar moet zijn. Vandaar, dat men er over gedacht heeft om op een terrein van vier bij vier kilometer een groot aantal mi nuscule radiotelescoopjes op te rich ten, die electrisch met elkaar ver bonden zijn en zo verfijnd samen werken, dat het gehele complex een grote spiegel lijkt. Daar het niet zeker is, Jat het plan op deze grote schaal praktisch uit voerbaar is, zal het bewuste project- nader moeten worden uitgewerkt. Bij de opbouw van het apparaat zul len de kleine radiotelescoopjes in twee rijen worden opgesteld, die loodrecht op elkaar staand, 'n kruis- antenne vormen. Met het uitwerken van het plan zal zeker twee jaar gemoeid zijn. De bouw en de afregeling van de radio telescoop zal zeker drie jaar in be- slagnemen. Tot dusverre zijn slechts credieten verleend voor de ontwik- kelingsfaze. Er is nog geen beslissing genomen over de plaats, waar het in strument verrijzen zal. Het zoeken naar een geschikte plek in of bui ten de Benelux-landen is on ver schillende redenen een moeilijke aan gelegenheid. Een van de voornaam ste gebieden van onderzoek zal zijn het opsporen van heel ver weg ge legen radiobronnen in het heelal. Dit is met de huidige radiotelescopen onmogelijk, omdat men, wanneer men met deze instrumenten ver in het heelal doordringt, verward raakt in de hoeveelheid van radiobronnen. De 23 genezende bestanddelen in de vertrouwde fles Abdijsi roop (Akker-Siroop) verdrij ven de ziektekiemen en jagen de hoest weg uit uw gezin. ABDIJSIROOP (Advertentie) De Nederlandse Rit. bond van Reders en Schippers „St. Nicolaas", gevestigd te Rotterdam, heeft daar gistermiddag in „Pompadour" gere cipieerd ter gelegenheid van haar 40-jarig bestaan. Tevoren was op de bondsvergade ring in het beursgebouw de heer J. van Dongen, lid van de tweede Ka mer en burgemeester van Aerden- hout tot landelijk voorzitter be noemd. Zijn voorganger, de heer W. Pols, die drie jaar deze functie be kleed heeft, blijft voorzitter van de afdeling Rotterdam. De heer Pols zei verheugd te zijn, dat zijn opvolger lid is van de volks vertegenwoordiging, vooral gezien de donkere wolken boven de schip pers van de Rijnvaart in verband met de EEG en de Kolen- en Staalge meenschap. Hij wist dat de regering een zo groot mogelijke vrijheid blijft nastreven, maar achtte het niet mogelijk een ongereglementeerde be vrachting toe te staan. In tegenstel ling tot de meeste industrieën waar de produktie op een gelijk niveau kan worden gehouden gedurende het gehele jaar, is de „produktie" bij de binnenvaart altijd iets met pieken en dalen. In een vervoersarme tijd is het daarom onverantwoord een con currentie van man tot man toe te la ten, aldus de heer Pols. De bromfietser J. D. uit Lobith kwam gistermiddag, toen hij in de Kerkstraat te Didam plotseling naar de linkerzijde van de weg uitweek en daarbij een fietser aanreed, zo ernstig te vallen, dat hij korte tijd later aan de gevolgen overleed. De (brom)fietser mag ze betalen De heer H. VVesterlaken, directeur van het centraal bureau voor de af gifte van rijvaardigheidsbewijzen heeft tijdens de jaarvergadering van het Verbond Voor Veilig Verkeer *n reeks suggesties ten behoeve van de verkeersveiligheid gedaan. Spr. stelde vast, dat het verkeer sinds 1928 relatief veiliger is gewor den. Maar, ofschoon de verhoudingen gunstiger zijn, mag niets nagelaten worden om de verkeersveiligheid verder te bestrijden. Hij suggereerde daarom jaarlijkse belastingen op bromfietsen en fietsen van resp. 7.50 en 2.50, waaruit een Veilig Verkeersfonds zou kunnen worden gevormd. Voorts acht hij een theo retisch examen voor bromfietsers plus een gezondheidsverklaring dringend noodzakelijk. Voor brom mers, die harder dan 40 km. kunnen rijden, acht hij het rijbewijs-a strikt noodzakelijk. Sprekende over het verkeer binnen de bebouwde kom, zeide de heer Westerlaken het instellen van veel straten met één-richtingverkeer, het aanwijzen van veel verkeersstraten met vele verboden voor afslaan en een absoluut oversteekverbod bui ten de zebra's een onontkoombare eis. Op zebra's wenst hij echter een absoluut voorrangsrecht voor de voetganger. Knipperbollen wenst hij te laten verdwijnen, evenals het voorrangsrecht voor trams. Tot de veiligheid zullen speciale speelstra ten en voetgangersstraten tijdens minstens enige uren per dag in win kelcentra bijdragen, aldus de heer Westerlaken. Na zijn twijfel te hebben uitge sproken over voorrangswegen bin nen de bebouwde kom. verklaarde de heer Westerlaken parkeerzönes met parkeerechijven te verkiezen boven park eermeters. Dit zowel om finan ciële als om psychologische als ruim telijke redenen. De „kerstbomen" van verkeers tekens aan sommige straten acht hij onlogisch en afleidend. Verkeers tekens op het wegdek lijken hem be ter. Spr. heeft de indruk, dat niet met ernst naar verkeersspreiding op spitsuren wordt gestreefd. Het open baar vervoer dient verbeterd terwijl halten bepaald niet vlak bij kruis punten en verkeerslichten mogen staan. De heer Westerlaken zeide verder o.m., dat een maximumsnelheid van variabele aard voor wegen buiten de bebouwde kom steeds noodzakelijker wordt. Olympische geest in het gedrang Een beeld uit de gisteren in München gespeelde hockeywedstrijd tussen India en Nederland, waarbij onze landgenoten met een 30 nederlaag het veld verlie ten. Doelman de Ruiter in actie. Voor ruim 10.000 toeschouwers is woensdagavond op het terrein van VUC in Den Haag de eerste wedstrijd ge speeld in de voorronden van het Olym pisch voetbaltoernooi tussen Nederland en Ierland. Reeds eerder ontmoetten Engeland en Ierland elkaar in Dublin, waar de str(Jd onbeslist (1—1) eindigde. Onder ideale weersomstandigheden een zachte temperatuur en geen wind bracht de Ierse mid voor de bal aan het rollen. De eerste aanvallen waren voor Nederland, dat reeds in de derde mi nuut een corner mocht nemen. Deze le verde echter geen resultaat op. De druk op het Ierse doel hield voorlopig aan. Een grote nervositeit kenmerkte het spel van onze landgenoten en daardoor kregen de snelle en resoluut ingrijpen de Ieren tolkcns weer de kans het ge vaar te boe weren. Heel dicht kwam in- valler-midvoor de Kluis in de achtste minuut bij een doelpunt, toen hij uit een hoekschop van links inschoot. Ech ter precies in de handen van de goed opgestelde doelman Brohan. Dadelijk daarop brak de Ierse rechtsbuiten Rice door, maar hij werd te zwaar gehin derd om tot een gericht schot te kun nen komen. Wisten de Nederlanders zo meerma len in de Ierse verdedigingslinie door te dringen, de bezoekers kwamen veelal niet verder dan het. strafschopgebied. De Nederlanders waren individueel technisch superieur, maar aanvallend toonden zij te weinig samenhang en zij waren niet bij machte een vuist te ma ken om de tegenstander een knock out toe te dienen. Drie minuten voor de rust raakte rechtsachter Blom bij de Nederlanders geblesseerd. Gelukkig bleef hij binnen de lijnen, daar geen vervanging van spelers is toegestaan, zelfs niet van de doelverdedigers. Een tweede Nederland se speler bleef even later liggen, nu linkshalf Libregs. Weer was de Ier Rice hiervan de oorzaak. Ook Libregs was echter weer spoedig op de been. Indiase hockeymeesfers straften Nederl. af (3-0) Gistermiddag traden in het Bezirks- stadion te München, in de eerste „hoofdpartij" van de vierde dag van het internationaal hockeytoernooi, de ploe gen van India en Nederland aan. De zesvoudige olympische kampioenen speelden een voortreffelijke partij. In de vierde minuut al opende linksback Pritiphal Singh uit een strafcorner de score (10). Ruim twintig minuten hield de Nederlandse defensie stand, doch de verdedigers van het Oranje team konden niet voorkomen, dat mid denvoor Haripal in de 26e minuut de stand op 2—0 bracht. Na de hervatting zochten de olym pische kampioenen het vaak in te ver doorgevoerde combinaties. Vijf minuten voordat de speeltijd verstreken was viel het derde doelpunt. Rechtsbuiten Charles was er de maker van, gezegd dient evenwel te worden, dat ook doel man De Ruiter die overigens een voortreffelijke wedstrijd heeft gespeeld niet vrijuit ging, (30). De tweede helft. De Ieren, die vrij hard speelden en over echte profmaniertjes bleken te be schikken, moesten in de derde minuut van de tweede helft met lede ogen toe zien. hoe rechtshalf Clarke met een beenblessure buiten de lijnen werd ge dragen. Na enkele minuten kwam hU weer terug. Sptl Browne, die reeds eerder het on genoegen van spelers en publiek op zijn hals had gehaald door zijn onsympha- tieke optreden, veroorzaakte m de ne gende minuut op de rand van zijn straf schopgebied een vrije trap. Linksachter Kruytboech zou het vonnis voltrekken, maar via het opgetrokken Ierse muur tje bleef hij ver van zijn doel. De Ieren antwoordden met enkele goed opgezette aanvallen, die grote be loften schenen in te houden. Met geraf fineerd samenspel rafelden zij de Ne derlandse defensie uiteen, echter - zodra het doel in zicht kwam, verdween de kracht uit de aanval en tenslotte bleef er dan nog maar een armetierig schot over. Hot spel van de Ieren was in de laat ste fase resoluter dan dat van onze landgenoten en meermalen geraakte on ze defensie in paniek wanneer de Ieren ln eendrachtige samenwerking als een tank op de Oranjeverdediging tracht ten op te rollen. Steeds feller werd de strijd, waarbij soms van de olympische gedachte weinig overbleef. Van groot voetbal bleef men echter verstoken. Door de Duitse voetbalbond is de verwachting uitgesproken, dat van de 60.000 toeschouwers, die woensdag 21 oktober a.s. te Keulen de voetbalwed strijd DuitslandNederland zullen bij wonen, er 10.000 uit Nederland zullen komen. Het Müngersdorfer stadion is voor deze gelegenheid uitgebreid tot 64.000 plaatsen, maar opdat iedereen het spel goed zal kunnen volgen, worden er slechts 60.000 bezoekers toegelaten. De KNVB ontving van de Duitse voetbalbond 3200 plaatsen; de Neder landse Spoorwegen, die voor de reis naar Keulen en een toegangsbewijs voor het stadion een speciaal tarief heb ben ingesteld, kregen de beschikking over 1750 kaarten. In totaal 3000 kaar ten werden verstrekt aan Nederlandse autobusbedrijven. Verwacht wordt voorts, dat 2000 Nederlandse particu lieren aan een kaartje zijn gekomen door connecties in de Duitse grenspro vincies. De belangstelling van de pers voor de wedstrijd is zeer groot. Alleen uit Nederland kwamen reeds 73 aanvragen, er zijn echter slechts 55 perskaarten be schikbaar gesteld. Daarvan zijn er nog vijf gereserveerd voor radioreporters en televisiecommentators. De Duitse bondscoach Sepp Herber ger en zijn Nederlandse collega Elek Schwartz zullen voor de wedstrijd een persconferentie houden. SPANJE VERSLOEG POLEN Het Spaanse voetbalteam heeft woensdagavond in Madrid met 30 ge wonnen van Polen. Bij de rust leidde Spanje door een doelpunt van Di Stefa- no (29e minuut) met 10. Het was de tweede wedstrijd tussen Polen en Span je voor de eerste ronde van het tournool om de Europese beker Voor landen teams. Een beeld alt de woensdagavond In Den Haag gespeelde voetbalwedstrijd NederlandIerland (amateurs), welke ln gelijk spel 00 eindigde. Op de foto een Nederlandse aanval op het Ierse doel. Het publiek kon het zelfs niet laten om nog even de „Abecultus" in herinnering te brengen met een luid ,Abe-Abe". Machteloos waren beide aanvalslinies en telkens weer demonstreerden zij dit overduidelijk. Na ruim een half uur kreeg Nederland de tegenslag van een geblesseerde spe ler. De pechvogel was De Kluis, die na een botsing met spil Browne, nog slechts op halve kracht langs het lijntje mee- strompelde. Het was en bleef verder 00. Na een povere wedstrijd waarin de wil goed was, maar de capaciteiten te gering. Aan beide zijden. DE ENGELSE LEAGUE Voor de derde divisie van de Engelse league zijn woensdagavond de volgende wedstrijden gespeeld: ReadingBury 01; SouthamptonBarnsley 21. Te Glasgow werd voorts een inter- league wedstrijd gespeeld tussen ver tegenwoordigende elftallen van de Schotse en van de Ierse league. De De Schotten wonnen met 71. WIELRENNEN DE BERLIJNSE ZESDAAGSE Het Deense koppel Palle LykkeKay Werner heeft de 47e zesdaagse van Ber lijn gewonnen. De winnende équipe ver gaarde 562 punten. De tweede plaats was voor de Belgische équipe Van SteenbergenSevereyns. De tenniswedstrijd Finland—Neder land voor de eerste ronde van het tour- nooi om de Koning Gustaafbeker gaat toch dóór. Aanvankelijk verzochten de Finnen de wedstrijd medio oktober te houden. Om technische redenen heeft de KNLTB zich toen uit het toumooi terug getrokken. Dinsdagavond kwam wederom een verzoek van Finland bin nen. De wedstrijd zou eind oktober kunnen worden gespeeld en nogmaals drong de Finse bond aan op de komst van een Nederlandse ploeg. Het be stuur van de KNLTB besloot om louter sportieve overwegingen hierop toch een team naar Finland af te vaardigen. De data Van de wedstrijd is nog niet vast gesteld. SCHAKEN HET KANDIDATENTOUROOI IN ZUID-SLAVlë Woensdag werden in het kandidaten toernooi te Zagreb de afgebroken par tijen uit de 21e ronde uitgespeeld. De uitslagen waren: GligoricPetrosjan l/sFischerSmislov 01. De stand na de 21e ronde luidt: 1. Tal (Rusl.) 15.5 pnt; 2. Keres (Rusl.) 14 pnt; 3. en 4. Smislov en Petrosjan (beiden Rusl.) 11.5 pnt; 5. Gligoric (Zuid-Slavië) 10.5 pnt; 6. Fischer (VS) 8.5 pnt; 7. Benkoe (Statenloos) 6.5 pnt; 8. Olafsson (IJsland) 6 pnt. PAARDESPORT HAIROS II START IN GELSENKIRCHEN Halros II start zondag a.s. te Gelsen- kirchen in een internationale draverij over 3200 meter. De race is gedoteerd met 15.000 mark. Hoewel de hengst een handicap van niet minder dan 12U me ter heeft wordt hij toch tot favoriet ge rekend. Wie Hairos II zal rijden is nog niet helemaal zeker. Indien hij tijdig van zijn ziekte hersteld is Willem H. Geersen en anders naar alle waarschijn lijkheid Martin Vergay. Op dezelfde dag start in een andere internationale koers Trudi Trothan, gereden door L. J. van Harlingen (Wassenaar). 10) door PHILIPPA PRESTON „Dat zijn vragen, waarop ik geen antwoord weet, maar de laatste schijnt er op te duiden, dat je het jammer vindt. Dat maak ik tenminste uit je toon op. Die brieven bevinden zich op mijn kamer en alleen ik weet waar ze te vinden zijn. Ik kan er nu niet bijkomen, maar ik kan aan de politie meedelen, waar ze te vin den zijn en dan hebben we de pop pen aan het ''ansen, lieve Sonia". .Waarom liet je me komen?" Sonia deed de uiterste moeite om zich goed te houden en niet flauwte vallen. Juist om je dat te vertellen en ver der om een beetje gezelschap te heb ben Ik zit hier zo eenzaam te wachten op mijn kans er voorgoed van door te gaan, want na die moord is het dringend noodzakelijk, dat ik hier vandaan kom. En als ik ga, gs jij met me mee". Sonia kon zich niet langer staande houden en zonk in een grote stoel. „Neen, dat gaat niet Ik trouw vol gende week. Ik ben er vanmorgen toe besloten". „Dan zul je dat besluit ongedaan moeten maken. Eén boodschap aan de politie en één aan de kranten en dan is onze vroegere verloving een publiek geheim". Haat gaf haar moed. Er schoot vuur uit de kinderogen en er kwam een waardige trek om haar kleine mond. „Wat 'n ondier ben je toch! Om die stumperige liefdesbriefjes van me, die ik schreef met de gedachte, dat ik liever de hele wereld wilde verliezen dan jou. Ik schreef toen neer, wat ik dacht; ook theatrale dingen, die ik misschien niet eens gedacht had; omdat ik niet zo han dig en sluw ben als sommige andere meisjes. Het kwam allemaal zo maar in me op, toen het door jou tot leven werd gewekt. Ik bewonderde je zo; je was de eerste man, die me ooit een kus gaf. Ik was verliefd om verliefd te zijn, maar nu Ze kon haar gedachten niet langer geregeld in woorden uitdrukken. Peters rolde het dekblad van zijn sigaar, dat losgelaten had, .weer er omheen en rookte wel een minuut zwijgend door, haar door de rook wolken heen aankijkend. „Maar dat vond ik nu juist zo aardig.... die romantiek van je. Ik had zoiets nooit eerder ontmoet en sedert gisteren heb ik aan niets an ders, dan aan jou gedacht en jou terug verlangd en ik heb 't erop ge zet, je te krijgen. Desnoods mag je het afpersing noemen. Ik heb er nu eenmaal plezier in, zie je?" Weer glimlachte hij, doch ditmaal om zijn eigen gedachten. Er waren al zoveel mensen voor zijn bedrei gingen gezwicht. „Ik ga nog liever dood, dan...." Peters schudde het hoofd. „Ik laat je niet doodgaan! Al nam je een slaapdrankje in en liet je een brief na, waarin je me vertelde, dat het mijn schuld was, danHij zweeg veelbetekenend. Sonia klem de haar handen ineen om haar tasje. „En dantoe ga verder. Ik raak eraan gewend in zulke diepte van vernedering neer te storten, als ik nooit gedacht had, dat bestonden. Ik ben per uur een jaar ouder geworden sedert het ogenblik, dat ik je voor het eerst om die dwaze brieven vroeg". „Ik vind je toch zo mooi, als je zo in vuur en vlam staat. Je wordt er zo echt levend door Ik wou, dat ik meer dingen wist, om je op stang te jagen, maar er schiet me op het moment niets te binnenIk heb hard moe ten lopen om aan de polite te ontko men en ben daarom nogal vermoeid. Het was verschrikkelijk jammer voor die arme stumperd, maar voor mij was het een reuze geluk". Hij scheen eerder hardop te den ken, dan te spreken tegen Sonia, die van angst en woede beefde. Ze keek vol walging naar Peters. Had ze die man ooit aantrekkelijk of knap ge vonden? Hoe had ze zich laten be toveren door zijn minderwaardige hartstochtelijkheid? Ze vroeg zich af, of ze dat half jaar van krankzin nigheid ooit uit haar leven zou kun nen wegwissen. Soms werd ze mid den in de nacht wakker en dan stortte zich dat alles als een lawine over haar heen en soms, als John haar kuste, dacht ze aan Peters en zou hem zo graag uit haar gedachten gezet hebben. John had de enige moeten zijn en niemand anders. „Vertel nu eens, waarom je dat telegram hebt gestuurd. Be ben dade lijk gekomen, maar niet om hier naar dat gepraat van je te zitten luiste ren". „Dat heb ik je toch gezegd. Ik wil er zo gauw mogelijk vandoor gaan en jou meenemen. Je moet weten, dat het me bekend ls, dat je broer Shane op die kamers was, toen mijn neef werd doodgeschoten. En ik weet ook, dat de politie die brieven op een enkele aanwijzing van mij vindt ze zal weten, dat hij een mo tief had. Hoe moet Shane zijn alibi bewijzen, Sonia?" Sonia antwoordde niet. Haar kleine roze mond, die nimmer een besliste uitdrukking kon aannemen, bewoog wel, maar er kwam geen geluid uit. Ze zonk in de kussens weg als een klein, lichtblauw hoopje. Haar hoed gleed af en haar zachte haar viel als donkere bloemen over haar voor hoofd heen. Toen Sonia in de stoel wegzonk, ging de telefoon. Peters antwoordde met totaal verdraaide stem. „Goed, ik zal er zijn". Hij hing de hoorn op en kwam naar Sonia toe, die tegen haar duizeligheid worstel de. „Zeg, kindje, je kunt nu wel naar huis, maar ik verwacht je terug om me te vertellen, dat je een verstan dig meisje zult zijn en geen onzin zult uithalen. Ik ben niet bang, dat je me verklikken zult. Je weet, dat de politie me zoekt, maar daarom weet je bij lange na nog niet alles. Als je alles wist, mocht je hoofdje eeo6 uit elkaar springen en dat heb ik liever niet. Aléén, denk er om, je weet op geen stukken na, waar Leo nard Peters ergens te vinden is. Ik heb hier een veel te gezellige schuil plaats. Dit is mijn opvatting van een schuilhol!" Sonia streek wertuigelijk haar ha ren weg en zette zo goed mogelijk haar hoed op. „Ik begrijp er niet veel van. Dit zou ons liefdesnestje worden. Inder tijd heb je beweerd, dat we op deze kamer het geluk zouden vinden, zon der door anderen gestoord te worden en .Lieve kind, ik heb je zoveel malle dingen verteld. Vergeet ze en vergeet dat er een nummer 29 bestaat. Ik wed, dat het detectice Leyton heel wat waard zou zijn, het te weten te komen. „Waarom ga je dan niet naar de politie toe?" Het gezicht van Leonard Peters werd hard en brutaal van uitdruk king. „Omdat ik het liever niet doe. Kom nou!" Hij greep haar bij haar arm en duwde haar bijna door de gordijnen heen: maar toen hij naar haar toe boog voor een kus, rukte zij zich los. „Ook goed Sonia, ik kan wachten". De gordijnen sloten zich en ze stond op het portaal. (Wordt vervolgd)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1959 | | pagina 5