LEIDEN STAPT OVER ZIJN GRENS
Zijlbrug verbindt Willem de Zwijgerlaan
met provinciale weg naar Rijpwetering
WOONBOOTHAVEN en NIEUW ZWEMBAD
Ook Leiden slaat een blik op het
probleem van de vluchtelingen
DANKJEWEL
BRANDWEER!
Groen, ruimte en fantasie in
bebouwing van Zijlwijk in noord
VRIJDAG 9 OKTOBER 1959
DE LEIDSE COURANT
De Zijl is een natuurlijke grens van Leiden. Bovenstaande foto laat zien
hóe de stad ook hier tegen zijn barrière aangroeit en op het punt staat
de stap over het water héén te nemen. Geheel links op de foto ziet men cle
nieuwbouw ten noorden en ten zuiden van de Willem de Zwijgerlaan in
Leiden Noord. Daarachter liggen de Volkstuinen, nog verder ziet men de
bomen van Warmond,. Links op de voorgrond ligt een poel, die tezijner-
tijd moet veranderen in een haven voor woonschepen. Als u deze foto
vergelijkt met de kaart die de dienst gemeentewerken ter beschikking
stelde, krijgt u een idee hóe het moet worden.
Het is belangwekkend te zien hoe
op deze foto het verlengde van de
Willem de Zwijger laan in Leiden
Noord aansluit op Provinciale Weg 5.
De aanloop tot de brug over de Zijl
ligt or reeds. Het is een herinnering
aan de oude treinbrug (voor het
H.arlemmermeer-treintje) die hier
ééns gelegen heeft. Deze verkeers
ader, die óver de Zijl heen het hart
van Leiden zal bereiken speelt een
belangrijke rol in het wegenschema,
dat voor Leiden en zijn agglomeratie
is ontworpen. De weg zal n.l. gaan
van de Provinciale Weg 5 (autoweg
naar Rijpwetering, Roelofarendsveen,
etc.) via een nieuw te bouwen brug
over de Zijl, Willem de Zwijgerlaan
en de verbrede Marnixstraat naar het
stadscentrum, of verder langs de Wil
lem de Zwijgerlaan naar het Stations
plein. Het is te verwachten, dat door
de aanleg van Rijksweg 4a naar de
Haarlemmermeer het verkeer uit de
richting Amsterdam van deze invals
weg gebruik zal maken. Wat het lo
kale verkeer van het stadscentrum
betreft, zal de „Merenwijk" (ten
noorden van de Slaaghsloot gelegen)
en een klein deel van de nieuwe
woonwijk achter de Touwfabriek in
de gemeente Leiderdorp op deze in
valsweg aansluiten. In het midden
van de foto ziet men de Zijl en rechts
daarvan de Zijlweg afbuigend tiaar
de Provincnale Weg 5.
Links van de woonwagenhaven
komt in plaats van ,De Zijl" een
nieuw zwembad, waarvan bijgevoegde
plattegrond een duidelijk beeld geeft.
Om bovenstaande foto met
wijd perspectief te kunnen
maken moesten wij een hoog
standpunt innemen.
Torens of schoorstenen wa
ren niet in de buurt. Maar
gelukkig snelde de Leidse
brandweer ons te hulp. De
commandant gaf toestemming
voor het gebruik van de lad
derwagen. Chauffeur K. v. d.
Kraan schoof ons 27 meter
hoog en brandmeester le
klas v. d. Holst maakte een
foto van ladderwagen plus
fotograaf.
Harte'ijk dank brandweer!
En tot een volgende keer
maar weer.
De cijfers tonen aan, dat het vluch
telingenvraagstuk nog steeds acuut is.
Europa telt nog 130.000 vluchtelin
gen, in het Midden-Oosten zij er naar
schatting twee miljoen (Arabische),
het aantal Algerijnse verdrevenen
kan op 200.000 worden gesteld en in
Hongkong leven nog 10.000 Wit-Rus-
sen. Dat zijn zo maar enige cijfers die
een indruk geven van de uitgestrekt
heid dezer problematiek.
De algemene vergadering van de
Verenigde Naties heeft in december
van het vorige jaar besloten, de pe
riode van 1 juni '59 tot 31 mei 1960
tot wereld-vluchtelingenj aar uit te
roepen. Men is overtuigd van de
noodzaak van een voortgaande en we
reldomvattende krachtsinspanning om
het vluchtelingenvraagstuk naar een
oplossing te leiden.
Teneinde de hulp voor de mensen
concreet te maken, heeft het Neder
landse comité zich het lot van de
ontheemden in de Duitse kampen
Ohmstede en Friedrichsfeld aange
trokken. Voor deze kampen is mini
maal een 'bedrag van f 1.100.000 no
dig. De kampbewoners verkeren in
hulpbehoevende omstandigheden, niet
alleen materieel maar ook psychisch.
Het is zeker niet zo dat onder de
vluchtelingen een grote mate van on
gebrokenheid wordt aangetroffen.
Velen zijn de apathie nabij of leven
daar al in.
Niet alleen woning.
Het Nederlandse comité wil probe
ren, een verticale oplosing voor deze
mensen te vinden. Met een woning
alleen zijn zij niet geholpen; dat zou
slechts een verplaatsing van de moei
lijkheden betekenen. Er moet wor
den gewerkt aan hun sociale rehabili
tatie. Er moet een zodanige werkge
legenheid worden gecreëerd, dat zij
zich in hun nieuwe omgeving, waar
in zij, naar nut zich laat aanzien, nog
lange tijd zullen verkeren, kunnen
assimileren en intregreren en straks
zelf de huur van de nieuwe woning
kunnen opbrengen.
Voor het project Ohmstede is een
bedrag van f 750.000 nodig ter dek
king van de onrendabele top van deze
woningen; het project Friedrichs
feld vraagt f 350.000.
Ook het Leidse comité doet een be
roep op de burgerij Van 26 tot 31
oktober wordt hier een collecte voor
de vluchtelingen gehouden Collec
tanten kunnen zich aanmelden, liefst
vóór 19 oktober, bij mr. C. J. de Vo
gel, Cobetstraat 22 Leiden, telefoon
31354, of bij de dienst voor sociale
zaken, Steenschuur 21 Leiden, tele
foon 31941. Bovendien wordt op 30
en 31 oktober in het Volkshuis aan
de Apothekersdijk een bazaar gehou
den, die op vrijdag 30 geopend is van
2 uur tot half 12 en op zaterdag 31
van 11 uur tot half 12.
Programma.
Aan deze activiteiten gaat de „Week
voor internationale samenwerking",
die dit jaar voor de vierde maal in
Leiden wordt gehouden, vooraf Deze
gaat uit van de speciale Leidse com
missie en staat geheel in het teken
van de vluchtelingen. De commissie
is samengesteld uit vertegenwoordi
gers van de Europese Beweging in
Nederland, de Vereniging voor inter
nationale Rechtsorde, het Europees
Jeugdwerk, de Ned studentenvereni
ging voor Wereldrechtsorde, de Poli
tieke Jongeren-contactraad, het plaat
selijke Unescocomité, de Leidse
Jeugd Actie en voor deze week bo
vendien de Stichting voor Vluchte
lingenhulp Leiden. Van deze stich
ting is prof. mr. J. C. van Oven
voorzitter.
Op vrijdag 16 oktober om 3 uur
opent prof Van Oven in het museum
voor volkenkunde aan de Steen
straat een tentoonstelling onder de
titel „Ontheemd maar ongebroken"
Deze is dagelijks te bezoeken van 10
tot 5 uur Zij duurt tot 4 november.
Op maandag 19 oktober om 8 uur
concerteert in de Stadsgehoorzaal het
Slavisch ensemble Kazbek" onder
leiding v. Efgeni Travin; de opbrengst
is ook voor de vluchtelingen Kaar
ten bij mevrouw Gosses, Hooger-
beetsstraat 10, telefoon 31150, mevr.
Kriest, Tesselschadestraat 12a, tele
foon 20249, mr Vogel, Cobetstraat
22, telefoon 31354, bureau L. J. A.,
stadhuis, telefoon 20041, toestel 3.
In een bijeenkomt voor de univer
sitaire gemeenschap en andere be
langstellenden zal op woensdag 21
oktober om 8 uur in het museum
voor volkenkunde aan de Steenstraat
dr. P. H. Pott, directeur, spreken over
„Oost en West als partners en als te
genspelers in deze wereld" Ver
toond wordt dan een film „Man and
his culture."
Menselijk leed.
De vrouwenorganisaties hebben
een samenkomst op donderdag 22 ok
tober om half 3 in het stedelijk mu
seum. Mevrouw dr H Verwey—Jon
ker, lid van de S.E.R., spreekt over
de na-oorlogse vluchtelingen en hun
inschakeling in het economische en
sociale leven.
Op vrijdag 23 oktober om 8 uur is
er een filmlezing in de foyer van de
gehoorzaal, georganiseerd door K. en
O. de heer J. H. Elffers, vertegen
woordiger in Nederland van de Hoge
Commissaris voor de vluchtelingen,
heeft zijn lezing de titel „Menselijk
leed in een wereld van sociale voor
uitgang" gegeven.
Voor de jeugd is er op zaterdag
24 oktober om 8 uur een bijeenkomst
geprojecteerd, en wel in de aula van
het gymnasium aan de Fruinlaan,
mede ter herdenking van de Dag der
Ver. Naties. Spreker is mr Hans
Velu; onderwerp: „Jeugd aan weers
zijden van het IJzeren Gordijn". Er
worden films gedraaid over de school,
de jeugdbeweging en het leger in
Oost-Duitsland. Deze lezing is met
name bedoeld voor leerlingen van het
v.h.m.o., de kweekscholen, het u.l.o de
vakscholen, de politieke jongerenor
ganisaties en het jeugdwerk.
Voor maandag 26 oktober om 8 uur
is een bijeenkomst uitgeschreven te
houden in de Burgerzaal van het
stadhuis (speciaal voor genodigden).
Dr. C. L Patijn, voorzitter van de
Ned Federatie voor Vluchtelingen
hulp, voert daar het woord na een
inleiding door de burgemeester.
Aan de bazar in het Volkshuis,
waarvan men hoopt, dat het finan
cieel een groot succes zal worden,
kan iedereen meewerken, nu al, door
handwerken. Doppen, prijzen etc be
schikbaar te stellen straks door het
Vokshuis te bezoeken.
Materiaal voor de bazar kan ge
bracht worden bij een van de onder
staande adressen:
Mevr Van Wely, Breestraat 12; tel.
20123; mevr Van Wijk, Fruinlaan 16,
tel. 21483; mevr. Gosses, Hogerbeets-
straat 10, tel. 31150; mevr Parmen-
tier, Witte Singel 60, tel. 22153.
Werkgelegenheid
blijft gunstig
Ondanks het feit, dat seizoenin
vloeden een geringe stijging van de
werkloosheid te zien gaven, blijft de
werkgelegenheid in het rayon Lei
den van het Gew. Arbeidsbureau
gunstig.
De geregistreerde arbeidsreserve
is gedurende de maand september
met 40 toegenomen. Er valt een toe
name van hotel-, café- en restaurant-
personeel van 4 tot 20 en van on-
en minder geschoolde krachten, die
gedurende de drukke zomermaan-
Uit deze wijk, Leiden Noord VI
zal, naar men kan verwachten een
aantrekkelijke buurt groeien, waar
een geheel nieuwe bouwwijze gevolgd
werd. Nergens in Leiden werd door
de stedebouwkundigen zó gestreeft
naar een „losse" bebouwing als hier.
De flats liggen niet evenwijdig, maar
bijna haaks op de as van de straat.
Grote gazons omsluiten de verschil
lende woon-eenheden; men treft er
ook garage-boxen aan. De kinderen
wordt een ruime speelgelegenheid
geboden. Bomen, heggen, kleine
plantsoenen, vervolmaken het geheel.
Oe architecten zijn Roosenburgh,
Verhave, Luyt en De Jong uit Den
AUTO-SERVICE
GEBR. VAN ULDEN
Verdamstraat 6 - Tel. 23041
(Advertentie)
den in seizoengevoelige bedrijven
werkzaam waren te constateren Ook
het aantal ingeschreven minder-
geschikten (ingeschrevenen die ten
gevolge van enig defect gehandicapt
zijn) is toegenomen nl. van 117 tot
127. x
Het aantal ingeschreven bouwar
beiders is tengevolge van de toene
mende bouwactiviteit gedaald Hoe
wel het aantal werkloze metaalbe
werkers iets is gestegen is de activi
teit in de metaalnijverheid alleszins
bevredigend Er is in deze sector
zelfs sprake van een toenemende
vraag.
Het aanbod van vrouwen bleet
ook in september stabiel (127) De
geregistreerde vraag daalde belang
rijk en wel van 401 tot 315 Vooral
de werkelijke behoefte aan vrouwe
lijk persontel voor de confectie- en
textielbedrijven en aan vrouwelijke
hulp is zeer groot.
In tegenstelling met voorgaande
jaren is er momenteel in de land
bouwsector weinig werkgelegenheid
hetgeen valt toe te schrijven aan de
prachtige zomer, waardoor met min
der krachten het werk kan nu
over een langere tijd worden ver
deeld kan worden volstaan.
Haag. De aantallen kamers van de
verschillende woningen variëren van
2 tot 6. De huur wordt geschat op
gemiddel 14.65 per week.
Bijgevoegde plattegrond geeft een
toekomstbeeld van dit gebied in
Leiden Noord.
Geheel noordelijk ziet men de
Willem de Zwijgerlaan, westelijk de
Kooilaan en zuidelijk de Ringkade
Timorstraat. Het gebied wordt onge
veer in het midden doorsneden door
de Sumatrastraat. Van het wooncom
plex tussen Kooilaar. en Sumatra
straat valt de losse bebouwing op.
Hier worden drie verschillende woon-
types woningen bij elkaai gebouwd:
één flat, één twee verdiepingen blok
en één serie eengezinswoningen. Ten
zuiden van dit woonblok liggen ver
schillende openbare gebouwen.
Van links naar rechts zi.in dit: een
tehuis voor bejaarden een R K kleu
terschool en een R K school voor la
ger onderwijs, een vakschool voor
meisjes, êen kerk, een kleuterschool
er. een noodschool Dé grond op de
plaats waar de kerk moet komen
(nabij de woonschepenhaven) is on
langs aangekocht door de Hersteld
Apostolische Gemeente.
Daarnaast ziet men het ontwerp
voor een nieuw zwem- en zonnebad
aan de Zijl Ten zuiden van het bad
ligt een uitgestrekte speelweide Er
zijn vier baden waaronder één diep
en één k'euterbadje
Tussen woonarkhaven en Sumatra
straat ligt nog een serie gebouwen:
een aula-school, een gymnastieklo
kaal, een openbare ULO en een
openbare kleuterschool Rechts daar
van zijn een -eeks autobuxen gepro-
pecteerd Van de woonarkhaven, die
„Marowijnehaven" genoemd wordt
volgens dit ontwerp verwacht men,
dat zij een ligplaats zal bieden aan
een groot deel van de woonschepen,
die nu binnen de bebouwde kom van
Leiden liggen.
Men zal zich herinneren, dat het
plan voor de aanleg van zulk een
haven op tegenstand is gestuit bij
een deel van de woonarkbezitters.
Het ligt in de bedoeling deze haven
met veel groen, plantsoenen en bo-
mene aantrekkelijk af te grenzen.
Aan de Kooilaan is nog een winkel
centrum en een wükgebouw (Gere
formeerd) geprojecteerd.
