3)e CcidóeSoti^mvt
De V.N. -commissie voor Laos
Besluit in Laos met grote voldoening
ontvangen
weer
Directeur: J. F J. M. KOENS
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUS: PAPENGRACHT 32
WOENSDAG 9 SEPTEMBER 1959
50ste JAARGANG
No. 14809
Engeland
gaat „Topverkiezing" houden
Telefoon; Directie, Abonnem., Drukkerij 20935; Red. 20015, 25594; Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.59 p.w., f2.55 p.maand, f7.50 p. kwartaal. Franco p.p. f8.—. Advert.: 17 et p. m.m. Telefoontjes 11.50.
De troebelen in Laos
Eerste zendingen Amerikaanse
vuurwapens aangekomen
Laotische troepen hebben opdracht
gegeven fort Sam Teu 50 km. ten
zuid-oosten van Sam Neua te eva
cueren met het oog op het naderen
van rebellen. De waarnemend mi
nister van buitenlandse zaken, Si-
soek na Tjampassak, heeft meege
deeld dat het garnizoen van Sam
Teu zich moet voorbereiden op gue-
rilla-actie in het bergachtig gebied
rond het fort. Hij zei dat berichten
waren ontvangen over de aanwezig
heid van 700 rebellen uit Noord-
Vietnam en ongeveer 80 rebellen van
de Pathet Lao in dit gebied. Deze
berichten konden echter niet wor
den bevestigd.
Voorts deelde Sisoek mede dat de
zelfde opstandelingen vijf verster
kingen langs de rivier Ma in het
noorden van de provincie Sam Neua
bij de grens van Noord-Vietnam
hadden veroverd.
Vele van de voormalige 4500 man
van de in 1957 ontbonden Pathet
Lao-strijdkrachten hadden de rege
ring om bescherming verzocht om
dat de rebellen bij hen aandrongen
zich bij hen te voegen. Dit was voor
al het geval in de rustige gebieden.
In het gebied waar de rebellen het
actiefst zijn Sam Neua en Loeang
Prabang hebben vele voormalige
leden van genoemde strijdgroep zich
bij de opstandelingen gevoegd.
Noordvietnamese tegenspraak.
Een woordvoerder van het Noord
vietnamese ministerie van buiten
landse zaken heeft dinsdag de ver
klaring van de Laotische stafchef van
het leger, generaal Rattikone, tegen
gesproken, als zouden drie Noord
vietnamese bataljons in de provincie
Phong Saly in Laos opereren.
De eerste zending .Amerikaanse
vuurwapens van klein kaliber is
dinsdag uit Amerikaanse bases in
Japan per vliegtuig in Vientiane
aangevoerd. De wapens worden ge
leverd in het kader van het Ameri
kaanse programma voor hulpverle
ning aan belaagde staten. De zending
bestond uit karabijnen van dertig
millimeter, revolvers, handgranaten
en seinuitrusting.
Van de zijde der Amerikaanse am
bassade is medegedeeld dat woens
dag nog zeven vliegtuigen wapens
zullen aanvoeren; ook na woensdag
zullen er dagelijks een zevental Ame
rikaanse vliegtuigen met wapens te
Vientiane landen.
Voorts verwacht men woensdag
een wapenzending, die per spoorweg
uit Bangkok wordt aangevoerd.
Een woordvoerder van de Alge
rijnse rebellen heeft dinsdag in Cairo
verklaard dat generaal Gaston Jar-
rot, de militaire bevelhebber en bur
gerlijke gouverneur van het gebied
van Tiaret in Algerië, om het leven
is gekomen doordat opstandelingen
zijn hefschroefvliegtuig hebben neer
geschoten. In Algiers is maandag be
kendgemaakt dat generaal Jarrot
was gedood bij het verongelukken
van zijn hefschroefvliegtuig, doch
nadere bijzonderheden werden niet
gegeven.
De Algerijnse woordvoerder ver
klaarde voorts dat de rebellen tussen
30 augustus en 4 september 224
Franse militairen hebben gedood en
184 gewond.
D, V. N.-commissie voor Laos, die maandag bij een besluit van de
Veiligheidsraad in het leven werd geroepen, heeft dinsdag haar eerste
bijeenkomst gehouden in het bureau van de voorzitter van de Veiligheids
raad de Italiaan Egidio Ortona, die van de commissie deel uitmaakt. Voorts
zijn Japan, Argentinië, en Tunesië in de commissie vertegenwoordigd.
De Laotische onderminister van Buitenlandse Zaken, Sisoek na Tjam
passak, heeft dinsdag verklaard dat de Laotische regering gaarne zou zien
dat de waarnemers der Verenigde Naties zich zo spoedig mogelijk naar
het gevechtsgebied langs de grens met Noord-Vietnam begeven voordat
de Vietminh daar weer uit is getrokken.
Hij voegde hieraan toe te geloven dat de Noord-Vietnamese eenheden,
die volgens Laos de communistische Pathet Lao-opstandelingen hebben
gesteund zich over de grens zullen terugtrekken, wanneer zij weten dat
waarnemers van de V. N. naar het gevechtsgebied onderweg zijn.
In een commentaar op de beslis
sing van de veiligheidsraad tot in
stelling van de V.N.-commissie voor
Laos verklaarde Tjampassak dat
Laos dit bericht met zeer veel vol
doening heeft ontvangen.
Hij legde er de nadruk op dat een
van de belangrijkste zaken, waarvan
bij de commissie wilde overtuigen,
de goede trouw van de Laotische re
gering was.
Ook hoopte hij dat de V.N.-waar-
nemers in staat zouden zijn enig
licht te werpen op de aan Noord-
Vietnam toegeschreven inmenging
Laotische binnenlandse aangele
genheden." De van geringe omvang
zijnde strijdkrachten der communis
tische Pathet Lao zouden al deze
moeilijkheden zonder hulp van het
buitenland niet hebben kunnen ver
oorzaken, aldus Sisoek na Tjampas-
ak.
De voorzitter van de Veiligheids
raad, de Italiaan Ortona, verklaarde
dat eerst later zal worden uitge
maakt of de commissie en haar me
dewerkers de grensgebieden, waaT*
volgens de berichter is gevochten,
zullen bezoeken, of dat zij in de
hoofdstad Vientiane zullen blijven.
Ortano besloot met de mededeling
dat men hoopt de commissie en haar
medewerkers donderdag a.s. volledig
te New York bijeen te hebben, om
haar zoveel mogelijk in te lichten
over de haar in Laos wachtende taak.
Bondspresident Heuss van West-
Duitsland heeft dinsdag te Bonn de
nieuwe Beethovenconcertzaal ge
opend, die in de plaats is gekomen
van het gebouw dat in 1943 werd
verwoest. Het was prof. Heuss' laat
ste officiële optreden voor hij vol
gende week zijn ambt overdraagt
aan dr. Luebke.
LAOS IN DE
VEILIGHEIDS
RAAD
MAANDAGAVOND kwam de Vei-
1»* ligheidsraad van de Ver. Naties
bijeen om te beraadslagen over Laos.
Hoewel men had verwacht, dat de
binnenlandse toestand in dit land
eens opnieuw een internationale aan
gelegenheid zou kunnen worden, had
men zich toch een week geleden nog
niet voorbereid op zulk een ontwik
keling. Immers de regering van Laos
stelt, dat het wordt aangevallen door
noord-Vietnam. En daarvoor waren
moeilijk bewijzen te geven.
De berichten uit Laos spraken el
kaar onophoudelijk tegen. Men zou
kunnen denken dat een sterk leger
oprukt naar de provinciestad Sam
Neua en naar de hoofdstad Vientia
ne. Doch dan komt er weer een tele
gram, dat het niet waar is en dat
slechts kleine guerilla-groepen over
vallen doen op eenzame militaire
gen, dat het leger posities prijs geeft,
omdat de bevolking heult met de re
bellen, die nu eens hier. dan weer
daar opduiken.
Er is dus een burgeroorlog aan de
gang, zonder grote legers, met veel
overvallen en schermutselingen. De
opstandelingen krijgen waarschijn
lijk hun wapens uit de communis
tische buurstaten noord-Vietnam en
China, waar ook hun recruten wor
den opgeleid. Uu is Laos 'n achterlijk
land met grote macht van rijke vor
sten. De oppositie wil vooral grond-
verdeling, meer industrie en een ho
ger levenspeil. Zij was aanvankelijk
niet communistisch. Maar zij wordt
door de communisten gesteund, om
het een regering lastig te maken, die
in Laos samenwerkt met de Ameri
kanen. En zo kreeg dus de strijd een
internationaal karakter.
JN 1953 woedde in Indo-China een
burgeroorlog tegen de Fransen, het
felst in Vietnam, waar in 1954 de
vesting Dien Bien Phoe in handen
viel van de communisten. Toen dron
gen de Vietnamese troepen ook door
in Laos, dat onder Franse voogdij
stond. Toen de positie der Fransen te
posten. Wel blijkt uit de mededelin- benard werd, is op de Aziatische
conferentie van Genève, in 1954,
naar voorwaarden gezocht om het
vuren te staken.
Overeengekomen werd dat Viet
nam werd gesplitst in een noordelijk
communistisch gebied en een zuide
lijke staat, die onder Amerikaanse
bescherming kwam. Het vorstendom
Laos. dat ten westen van Vietnam
ligt, zou neutraal worden. De Viet-
namezen trokken zich uit Laos te
rug.
De inheemse rebellen, die met de
communisten hadden samengewerkt
en in twee provincies de macht had
den, moesten hun legertje ontbinden
en het gezag van de centrale rege
ring aanvaarden. De regering zou
dan leiders van de oppositie opne
men. Een internationale commissie
zou toezicht houden op de uitvoering
van dit akkoord. Het slaagde niet.
De niet-communisten vreesden met
de rebellen het paard van Troje bin
nen te halen en na vele onderhan
delingen en tijdelijke overeenkom
sten brak de rechterzijde verleden
jaar met de oppositie. Zij ontzegde
ook de internationale commissie het
verder verblijf in Laos en aanvaard
de de hulp van de Amerikanen, om
het koninklijk legertje uit tr rusten
en het centrale gezag te herstellen.
Aanvankelijk vernam de wereld
weinig van dit alles, totdat de rechtse
regering last kreeg van vernieuwde
acties der rebellen. Zou een commu
nistische oppositie de macht krijgen,
dan zou het moeizaam verkregen
evenwicht worden verstoord. Dan
zouden China en noord-Vietnam
wéér een land onder hun voogdij
krijgen, en zou de internationale
spanning toenemen.
Men zou verwacht kunnen hebben
dat sowjetlanden de regering van
Laos en de Amerikanen zouden heb
ben beschuldigd van het niet-uitvoe-
ren van het akkoord van 1954. Dan
had men kunnen antwoorden, dat het
niet uitvoerbaar bleek. Nu echter
Laos zelf een klacht heeft ingediend
tegen noord-Vietnam, kwamen na
tuurlijk de tegenbeschuldigingen ook
los.
Zou men zich echter laten verlei
den tot het ontketenen van een
strijd tussen de twee „blokken", dan
zou Laos een tweede Korea worden,
en misschien een grote oorlog ont
ketenen. Daarom pogen vooral de
Engelsen de kwestie weer tot een
binnenlandse aangelegenheid terug
te brengen. Maar in de Ver. Naties
werd toch de discussie ontketend, die
aan de ontspanning weinig goed
deed. Zo kort voor het bezoek van
Chroesjtsjef aan Amerika werd weer
eens bewezen, hoeveel brandstof er
in de wereld ligt opgeslagen.
dr. A. C.
Maria Ca'las heeft
genoeg van Meneghini
De bekende operazangeres Maria
Meneghini Callas heeft dinsdag in
Milaan, nadat haar advocaten vijf
uur met advocaten van haar echt
genoot hadden onderhandeld, be
kend gemaakt dat zij definitief met
haar man heeft gebroken. Het is
echter geen breuk om gevoelsrede
nen; Onassis, de Griekse scheeps-
magnaat. wiens naam was genoemd
in verband met de geruchten over
een op handen zijnde scheiding van
het echtpaar Callas is slechts een
goede vriend die me op dit moeilijke
ogenblik helpt, zo zei zij.
Een advocaat van de echtgenoot
van de zangeres heeft vandaag ver
klaard, dat onlangs „een uitermate
delicate situatie" is gerezen tussen
hem (Meneghini) en de zangeres.
Volgens Italiaanse kranten probe
ren advocaten van beide partijen 'n
schikking tussen Maria Callas en
haar echtgenoot te treffen. Sommige
bladen gewagen van de vriendschap
tussen Maria Callas en de Griekse
reder Onassis, maar Onassis zelf
verklaarde tegenover een verslag
gever dat de geruchten over een
romance tussen hem en Maria
„sprookjes" zijn.
GOEDEREN VAN WIJLEN
KONING FEISAL GEVEILD
Handelaars en souvenir jagers be
volkten dinsdag het grote herenhuis
van wijlen koning Feisal van Irak
nabij Londen Airport waar auto's,
meubelen en tapijten van de ver
moorde monarch werden geveild.
Een Londense handelaar kocht
voor ruim 50.000 gulden een Rolls
Royce, die voor kroonprins Abdoel
Illah, oom van de koning, was ge
smaakt. De kroonprins werd evenals
zijn neef tijdens de revolutie ver
moord.
Een Jaguar van 1958 van Feisal
zelf bracht ongeveer 17.000 gulden
op. Meubilair voor een suite in de
stijl van Louis Quinze ging voor
ruim 20.000 gulden weg.
Amerikanen lanceren
ruimte-capsule
Stortte na start
in zee
Amerika heeft vandaag een air
conditioned capsule, bijgenaamd
.,Big Joe" de ruimte in geschoten. Zij
weegt circa 900 kilo en dient om vast
te stellen of een mens levend van een
baan om de aarde kan terugkeren.
De capsule bevat geen levende we
zens.
Het is een prototype van het ruim
tevaartuig waarmee men over onge
veer twee jaar wil proberen een der
„astronauten" van het project-Mer
cury in een baan te brengen.
Big Joe is 2.85 m. lang en heeft
aan het dikste einde een doorsnede
van 1.80 m., toelopend tot 50 cm. De
lancering geschiedde in de neus van
een 23 m. lange raket van het type
Atlas.
Het is de bedoeling dat de capsule
in twintig minuten tijds een hoogte
aarde terugkeert. Men hoopt haar
van 160 km bereikt en dan naar de
De Black Knight" met open vizier
Maandag is te Farnborough (Engeland) de twintigste luchtvaarttentoon
stelling geopend. Er is dit jaar een grote plaats ingeruimd voor het Engelse
rakettenpark. Voor het eerst wordt de „Black Knight" geëxposeerd, een
tweetraps raket, waarmede een hoogte van 1000 mijlen kan worden bereikt.
De mogelijkheid bestaat, dat de Black Knight gebruikt zal worden voor de
lancering van een Britse kunstmaan.
uit de Atlantische Oceaan weer op
te kunnen vissen.
Het voornaamste doel van het ex
periment is vast te stellen hoe de uit
glasvezel bestaande huis van de cap
sule zich houdt bij terugkeer in de
atmosfeer, waar zij een temperatuur
van naar schatting 3.000 graden F.
moet weerstaan. Men verwacht dat
't binnen in de capsule betrekkelijk
koel zal blijven: tussen 80 en 100 gra
den F.
De lancering verliep naar wens. Zij
werd o.m. gadegeslagen door de ma
rine-officier Alan Shepard, een der
zeven astronauten uit wier midden
de eerste ruimtevaarder zal worden
gekozen.
Later is meegedeeld, dat de capsule
door het verkeerd functioneren van
een onderdeel waarschijnlijk veel
minder hoog gekomen is dan de be
doeling was.
De eerste trap van de Atlas heeft
zich niet losgelaten van de rest en
waarschijnlijk is alles aan één stuk
in zee terechtgekomen, niet ver uit
de kust, zo is thans door een woord
voerder van het bureau voor ruim
tevaart meegedeeld.
Dit nummer beitaat uit 10 pagina's
(Meegedeeld door het KNMI.
Geldig van woensdagavond tot
donderdagavond. Opgemaakt te
11.15 uur.
VRU WARM
Aanhoudend droog, zonnig, en
vrij warm weer. Zwakke, in de
namiddag nu en dan matige
wind in hoofdzaak tussen oost
en zuidoost.
Mr dr Kortmann, Commissaris der Koningin
in Noord-Brabant
Bij Koninklijk Besluit van 7 sep
tember is met ingang van 1 oktober
1959 benoemd tot commissaris der
koningin in de provincie Noord-Bra
bant mr. dr. C. N. M. Kortmann, bur
gemeester van Breda.
Mr. dr. C. N. M. Kortmann is 12 juli
1908 geboren te Weert. Hij bezocht
het gymnasium te Katwijk en later
dat te Nijmegen. Daarna studeerde
hij rechten aan de r.-k. universiteit
te Nijmegen, aanvankelijk was hij
ambtenaar te Cuyk.
In 1936 werd hij benoemd tot bur
gemeester van Neeritter en Itter-
voort Tijdens de bezetting werden
deze twee gemeenten samengevoegd
met Hunsel en werd de heer Kort
mann ontslagen. In 1942 promoveer
de hij te Nijmegen en in 1945 werd
hij achtereenvolgens waarnemend
burgemeester van Heer en van Weert.
Hetzelfde jaar werd hij' definitief be
noemd tot burgemeester van laatst
genoemde gemeente. In 1962 volgde
zijn benoeming tot burgemeester van
Breda.
De heer Kortmann behoort tot de
KVP, is gehuwd en werd dit jaar
benoemd tot officier in de Orde van
Oram je Nassau.
Aanhoudend
zacht
Van Ierland tot de Balkan en van
de Pyreneeën tot Finland heerst nog
steeds fraai nazomefweer onder in
vloed van een groot hogedrukgebied
waarvan het centrum zich nu boven
Duitsland bevindt. De depressie-ac
tiviteit concentreert zich in hoofdzaak
in de omgeving van Groenland. Het
front van een depresie, die van IJs
land naar Jan Mayen trok, brengt
wat regen in Schotland maar kan niet
ver over de Noordzee doordringen.
Aangezien het hogedrukgebied van
andere zijden niet bedreigd wordt kan
nog steeds op aanhouden van het
zonnige en droge nazomerweer wor
den gerekend.
10 Sept.: zon op 06.04; onder 19.09;
maan op 14.48; onder 23.48.
Hoogwaterstanden
10 Sept.: v.m. 8.16; nam. 8.48.
Het weer in Europa
Het weerrapport van hedenmorgen
7 uur luidt:
weer temp.
HELSINKI onbew. 16 C.
STOCKHOLM onbew. geen opg.
OSLO
KOPENHAGEN
ABERDEEN
LONDEN
AMSTERDAM
BRUSSEL
LUXEMBURG
PARIJS
BORDEAUX
GRENOBLE
NICE
BERLIJN
FRANKFORT
MüNCHEN
ZüRICH
GENèVE
LOCARNO
WENEN
INNSBRUCK
BELGRADO
ROME
AJACCIO
MADRID
MALLORCA
LISSABON
halfbew
23
onbew.
20
licht bew.
24
onbew.
26
onbew.
24
onbew.
24
onbew.
22
onbew.
26
onbew.
26
waarbew
23
onbew.
24
onbew.
24
onbew.
24
onbew.
20
mist
21
onbew.
22
onbew.
22
half bew.
21
mist
24
mist geen opg.
onbew.
26
onbew
25
regenbui
28
onbew.
27
half bew.
29
Korreltje
Genezen willen zyn is een deel van
de genezing. Seneca.