DE LEIDSE BIOSCOPEN
„Hei Rijksdeel Suriname binnen
het dagelijks leven gebracht"
Vrouw in 't spel
VRIJDAG H AUGUSTUS 1959
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 6
Tentoonstelling
V D-Leiden
„Aan samenwerking dient begrip
vooraf te gaan en begrip heeft weer
voorlichting nodig en daarom vindt
ik deze tentoonstelling in het cen
trum van het dagelijkse leven zo be
langrijk", aldus mr R. H. Pos, gevol
machtigd minister van Suriname,
vanmorgen bij de opening van de
tentoonstelling „Het Rijksdeel Suri
name", die in een zaal in het V D-
gebouw te Leiden gehouden wordt.
Ook de echtgenote van mr Pos was
bij deze opening aanwezig en voorts
mgr S. T. Ruypers, bisschop van Pa
ramaribo, de deken van Leiden, ka
nunnik W. P. M. Haring, pater Mi-
chielsen CssR, namens het secreta
riaat van de Surinaamse Missie en de
heer A. Jonkers, chef van de afde
ling Suriname en Ned. Antillen van
het ministerie Zaken Overzee.
Het gezelschap genodigden ver-
verzamelde zich in de meubelafdeling
op de eerste etage van het gebouw en
hier sprak de directeur van V D,
de heer C. A. A. Kerckhoff, een wel
komstwoord, waarin hy een verant
woording gaf van deze expositie. Men
heeft het antwoord gegeven op de
vraag: waarom zou men niet eens
meer belangstelling wekken voor
een deel van ons rijk, dat er behoef
te aan heeft in het centrum van de
aandacht te staan. Hij bracht dank
aan de katholieke missie, aan het
Koninklijk Instituut voor de Tropen
en aan andere instanties, die aan de
samenstelling van deze tentoonstel
ling hebben bijgedragen, alsmede aan
de heer Lucas en medewerkers, die
op voortreffelijke wijze deze exposi
tie verzorgd hebben.
De conservator van het Rijksmu
seum voor Volkenkunde te Leiden, dr
A. A. Gerbrands, gaf hierna een korte
inleiding,, waarin hij onder meer be
toogde, dat het van belang is te we
ten wie de mens is, die in dit ge
biedsdeel leeft. Foto's en films zijn
hierbij belangrijke hulpmiddelen en
men heeft dankbaar gebruik kun
nen maken van de prachtige collec
tie foto's, die dr. C. F. A. Bruyning,
bioloog van de gezondheidsdienst van
het dagelijks leven in Suriname heeft
gemaakt.
Inzicht is belangrijk, aldus dr Ger
brands, want de antipoden van gis
teren zijn de buren van vandaag. Deze
foto-collectie laat ook duidelijk zien
hoe de bevolking van Suriname, die
onder meer gevormd wordt door In
dianen, negers (gevluchte of vrijge
maakte slaven), Hindoestanen, Java
nen, Chinezen, Syriërs, Joden en Ne
derlanders tot een eenheid uitgroeit.
Suriname is een bijzonder interes
sant sociologisch laboratorium in het
groot. Hij complimenteerde de heer
Lucas met deze expositie, die in be
trekkelijk korte tijd opgebouwd is.
Mr R. H. Pos sprak van het Statuut
van het Koninkrijk, dat fundament is
van vollkomen gelijkwaardigheid en
samenwerking der drie zelfstandige
delen.. Maar op een fundament dient
een huis gebouuwd te worden en de
inrichting en aankleding van dit huis
bepaalt de sfeer.
Aan sfeer wordt nog gewerkt.
Suriname is nog niet in het leven
van de Nederlanders doorgedrongen.
Door deze tentoonstelling, midden in
het dagelijks leven, wordt Suriname
dichterbij gebracht.
De tentoonstelling geeft een aar
dig beeld van de overzeese gebieds
delen. Na een stukje historie, geeft
de prachtige serie foto's van dr. Bruy
ning een duidelijk inzicht in het land
schap, het leven, het werk en de
gewoonten van de Surinamers. Er
zijn ook interessante voorwerpen ten
toongesteld en men vindt er ook
in de sector toekomstige ontwikkeling
modellen van schepen en gebou
wen. Hieronder is ook het door het
Leidse ingenieursbureau Van Oerle-
Schrama-Bos ontworpen ziekenhuis
in Paramamribo. De aankleding der
etalages en verdere versieringen in
het gebouw zijn aangepast aan deze
tentoonstelling. Zij zal voor het pu
bliek geopend zijn van 14 tot en met
29 augustus aanstaande.
In het kader van het 10 Jarenplan,
zal in Paramaribo worden gebouwd
een nieuw algemeen ziekenhuis voor
350 bedden. Het ontwerp en de bouw
is opgedragen aan het Leidsche Ar-
chitectenbureau Van Oerle-Schrama-
Bos, dat aldaar ook een streekzieken- Onderstaande foto toont een ma-
huis in Nieuw Nickerie gebouwd^ue^e van het ziekenhuis, welke in
heeft. Leiden wordt tentoongesteld.
De heer C. A. A. Kerckhoff (links),,
mr R. H. Pos en dr A. A. Gerbrands
bekijken op de tentoonstelling
kleding van de Surinaamse Kotta-
missies.
NEDERLANDS TANKER
IN AANVARING?
Volgens het persbureau „Antara'
is vrijdag voor de kust van Sumatra
volgens bericht uit Palembang het
300 ton metende vrachtschip „Ikan
Mas" dat onder Panamese vlag vaart
gezonken na een aanvaring met de
Nederlandse Shell-tanker „Perna"
(7000 ton). Volgens de berichten moet
het ongeval hebben plaats gevonden
bij de ingang van de rivier Moesi.
„Antara" heeft nog geen bijzonder
heden verstrekt over het lot van de
bemanning van de „Ikan Mas" en
over de schade aan het andere schip.
WERVELSTORM RAAST OVER
JAPAN
AFP meldt nader, dat het aantal
doden tot 115, het aantal vermisten
tot 120 en het aantal gewonden tot
500 is gestegen. Men houdt er even
wel rekening mee, dat cle definitieve
getallen veel groter zullen zijn.
DE OVERSTROMINGEN
IN OOSTENRIJK
In het gebied van Amstetten in
Neder-Oostenrijk staan grote stukken
land onder water. Het water van de
Salzach begint echter langzaam te
zakken en de wegen naar Salzburg
kunnen weer gebruikt worden.
MOEDER DOODDE DOCHTERTJE
De 36-jarige mevr. F. M. A.-G. uit
Amsterdam, die op 2 december van
het vorig jaar haar dochtertje van
6Vï maand doodde, is door de recht
bank schuldig bevonden aan de sub
sidiair ton laste gelegde doodslag.
Moord werd niet bewezen geacht.
Aangezien deze moeder volgens de
psychiater aan een ziekelijke stoornis
van de geestvermogens leed, toen zij
het feit pleegde, meende de rechtbank
dat zij daarvoor niet verantwoorde
lijk kan worden gesteld en ontsloeg
haar van alle rechtsvervolging.
Wel werd ze voorwaardelijk ter
beschikking van de regering gesteld
met een proeftijd van 3 jaar onder
toezicht van de dr Meyers Vereniging
te Utrecht.
Op de bewuste dag nam deze moe
der haar dochtertje bij zich in bed
waarna ze de gaskraan in de keuken
open draaide, de deur open liet en
zich weer bij het kind te slapen leg
de. Zij zelf overleefde dit, doch het
kind niet. De vrouw wordt behandeld
in de afdeling voor geesteszieken in
•het Wilhelmina Gasthuis te Amster
dam.
Zestig inbraken
bekend
De politie te Rijswijk heeft een man
aangehouden, die 60 inbraken blijkt te
hebben gepleegd. Aanleiding tot de
aanhouding was, dat de man, de 47-
jarige Haagse classificeerder van G.
zich verdacht ophield achter enige
woningen aan de Delftweg. Op het
politiebureau werden de door de ar
restant bereden bromfiets en enkele
goederen die hij bij zich had, o.a. 16
pakjes sigaretten en een aantal spaar-
zegels van een bekend koffiemerk,
nader bekeken. De bromfiets was vol
gens hem een paar jaar geleden ge
kocht van een onbekende op de markt
te 's-Gravenhaige en de sigaretten en
de bonnen van een onbekende ma
troos in VI aarding en.
Helaas werd zijn verhaal niet ge
loofd, want de bromfiets stond ge
signaleerd als in november 1066 te
zijn gestolen in de omgeving van
Leiden en de sigaretten waren ver
pakt in een krant, waarop een stem
pelafdruk stond van een benzinesta
tion te Vijfhuizen. Veder droeg de
man een paar laarzen, die waren
voorzien van gummihakken, waarvan
het merk ettelijke keren was aange
troffen in voetafdrukken, die door
een inbreker op zijn operatieterrein
waren achtergelaten. Tenslotte was
hij nog in het bezit van een schroe
vendraaier, die een bepaalde mar
kante afdruk ac^erliet, welke af
druk ook meer malen op operatie-
terreinen van een inbraak waren op
gemerkt, o.a. bij enkele inbraken te
Rijswijk.
Tijdens de daarop volgende verho
ren, waarbij hij aanvankelijk hard
nekkig ontkende iets met de inbra
ken, waarbij de bovengenoemde j.
ren achtergelaten waren, uitstaande
te hebben, gaf hij ineens toe en begon
achter elkaar te bekennen,. Uit zijn
relaas bleek dat hy in de afgelopen
lVi a 2 jaar meer dan 60 inbraken
had gepleegd in geheel Zuid-Holland,
een gedeelte van Noord-Holland en
zelfs in het westen van Utrecht. Ook
enkele gemeentehuizen had hij met
een bezoek vereerd, o.a. dat van
Maasland, waar hij de ambtsketen
van de burgemeester mee nam. De
verdachte ging bij zijn inbraken zeer
ruw te werk, zodat de door hem ver
oorzaakte braakschade enige malen
groter is dan het door hem ontvreem
de.
Casino. „Nathalie" is een Parijse
mannequin, die toevallig betrokken
raakt in een moordzaak. Aangezien
Nathalie een bekoorlijk neusje heeft
en de neiging bezit die overal in te
steken, neemt zij een zeer actief aan
deel in de speurtocht naar de mis
dadigers. Niet bepaald tot onver
deeld genoegen van de politie, want
zij doet alles op eigen houtje. Zo
doende wordt zij achtervolgster en
achtervolgde en is zij de wanhoop
van iedereen. Maar dat zij het wint,
daaraan is geen twijfel. De film is
toegankelijk voor 14 jaar en ouder.
Des middags zijn er Charlie Chaplin
en Jackie Coogan, die de jeugd ver
maken in de bekende film „Het
jochie" (The Kid).
Luxor. Niet iedereen is even
enthousiast voor jazz-muziek, maar
het is toch wel interessant om te zien
en te horen hoe de Blues aarzelend
beginnen en tenslotte hun weg vin
den naar andere kringen dan die van
de negers. Will Handy was de man,
die in St. Louis tot ergernis van zyn
vader, composities maakte, die ge-
inspireerd waren op de melodieën,
welke hij van de negers hoorde. Toen
één van zijn composities „St. Louis
Blues" door het New York Sympho-
nie Orkest werd uitgevoerd, leidde
dit tot een happy end op alle fron
ten. Voor liefhebbers van Jazz
muziek een film om te smullen. Toe
gang alle leeftijden.
Rex. Dit theater heeft voor de
eerste drie dagen „Onder kruisvuur",
een film, die zich afspeelt in Little
Rock, wel bekend. Het gaat hier nu
niet om negerkindertjes, die naar
een blanke school willen, maar om
plannen tot het beroven van een
bank. Deze spannende film is toe
gankelijk voor personen boven 14
jaar. Vanaf maandag is „Fanfare"
weer present, de prettige Nederlandse
film, welke toegankelijk is voor alle
Leefty den.
Trianon. Het Leids theater Tria
non belooft u aan het lachen te ma
ken met de film „Kop op, borst voor
uit". Het is een dolle soldaten-klucht
en inderdaad taan de namen' van
William Hartwell en Bob Monkhouse
er borg voor, dat uw lever op wel
dadige wijze geschud wordt. Voor
sergeant Grimshaw de dienst vaar
wel zegt, hoopt hij met 'n kampioens
peloton in de opleiding te voorschijn
te komen. Maar hij heeft geen geluk,
want het materiaal, dat hij moet be
werken is niet van het beste hout
gesneden. U moet maar eens gaan
kijken. Iedereen mag het zien.
Lido. De regisseur Jack Lee
heeft als maker van de „doctor
reeks" een reputatie op te houden
Hij bracht ditmaal het verhaal van
een kapitein, die op zijn reizen het
te stellen heeft met een teveel aan
vrouwelyk schoon er. 'n snel-geroerd
hart. Er gebeuren dware dingen in
dit verhaal. K.F.U-keuring: volwas-1
senen.
Drie renners gesneuveld
Een, ongetwijfeld lieftallig, Zand-
voorts meisje dat donderdagmiddag in
de Brederodestraat liep, trok de aan
dacht van drie fietsers, daar passe
rend tijdens de training voor het
amateur wielerkampioenschap op de
weg. Het waren Billy Stewart, mana
ger van de Ierse ploeg, en de ren
ners Ian Moore en Sam Kerr. Alle
drie keken om, ook Billy Stewart, die
ook al omdat hij de oudste was
eigenlijk wijzer had moeten zijn dan
zijn pupillen. Hij werd het zwaarst
getroffen bij de valpartij die ontstond
toen de drie sturen in elkaar haak
ten: met een ernstige neuswond werd
hij naar het marine-hospitaal te Over-
veen gebracht. En daar zal hij wel
tot maandag moeten blijven omdat
de behandelende geneesheer zeker
wil zijn dat geen koorts optreedt.
Sam Kerr, tijdelijk knock-out na een
smak op de straat, vergezelde h'em
naar het hospitaal doch bleek op en
kele ontvellingen na, niets te man
keren. Alleen Ian Moore bleef geheel
ongedeerd. Hij was vanmorgen weer
aan het trainen, maar zonder om te
kijken.
VOETBAL
LUGDUNUM
Lugdunum opent het seizoen op zon
dag 16 augustus met de volgende oefen
wedstrijden:
Lugdunum 1-Slikkerveen 1 en Lugd. 3
DOCOS 2.
Voor een wedstrijd voor het eerste
elftal op zaterdag 22 of zondag 23 aug.
wordt nog onderhandeld, terwijl op zon
dag 30 augustus wordt deelgenomen aaft
een door de vereniging Bodegraven te
organiseren toernooi.
SASSENHEIM
HEDENAVOND HULDIGING
ARIE VAN HOUWELINGEN
De nieuwe wereldkampioen stayer-
amateurs zal hedenavond half acht op
het gemeentehuis te Sassenheim door
het gemeentebestuur van zijn woon
plaats worden ontvangen.
Om 8 uur vindt in hotel „Het Brui
ne Paard" de huldiging plaats van
wege de Ren- en Tourverenigin-g „De
Bloembollenstreek" en de Sassen-
heimse supportersvereniging „De Ach
tervolger."
'f HOORNTJE
ALS HET MIDDERNACHTELIJK
uur verstreken is zien wij meest
al met verlangen uit naar het ogen
blik, dat wij een aanvang kunnen
maken met het horizontaal doorbren
gen van een halve klok rond. Zo ook
van de week, toen onze gade en wij
van een avondlijke uitstedigheid te
rugkeerden naar huis in de tevreden
stemming van: hè, nu lekker pitten.
Wij hadden elkaar van de bushalte
tot de deur in deze zin herhaaldelijk
aangemoedigd, zodat we met geeu
wen geen ophouden wisten toen we
naar onze sleutelbos gingen zoeken.
Maar we vonden niets, „Nu ga ik
tóch even mijn sleutels pakken, an
ders staan we over een kwartier nog
te hannesen", zeiden wij, wakker ge
worden. We wa
ren echter sleu
telloos en we ble
ven het; verloren,
mét het' geurende-
leren etuiijs uit
Londen. „Pak j ij
ze maar", zeiden
we afwezig tot
onze wederparrij.
„Dat zal echt niet gaan", hoorden we
min of meer honend, „want ik kan
in dit tasje niet zoveel rompslomp
hebben en daarom heb ik, toen ik
de deur had afgesloten, de sleutels
maar door de brievenbus laten glij
den". Op zo'n moment krijg je het
gevoel van een ballon vaar der, wiens
vaartuig op grote hoogte pertinent
aan het leegstromen is; vooral als je
weet, dat je benedenbuurman met
vakantie is en je dus niet vanuit zijn
tuintje op de veranda kunt klaute
ren.
We schrokken van onze eigen
woorden. „Laten we maar een hotel
letje opzoeken, in hemelsnaam". Het
gezicht van onze eega klaarde zien
derogen op. ;,Of laten we naar de
Hout gaan, op een bankje gaan zit
ten. Het is niet koud en het is zo ro
mantisch. Het is zó zes uur, voor je
het weet". Met dit schrikbeeld voor
ogen hebben we toen de kruidenier
op de hoek uit zijn bed gebeld. Spot
tend zag deze geplaagde man, hoe
vve via z'n platje op het plaatsje van
diens buurman vielen en hoe we
vervolgens wanhopige, mislukkende
pogingen deden om een schuttinkje
te bereiken, dat uitzicht op onze
veranda gaf.
Driemaal waren we op het stenen
vloertje gesmakt toen buurman twee,
met vrouwelijke aanhang, wakker
werd en in nachttoilet met een dui
delijk dédain zijn diensten aanbood.
We waren verplicht deze te aanvaar
den. En onder luide bewonderende
kreten en vererende blikken van uit
hun slaap gewekte omwonenden
vooral de dames lieten zich kennen
slingerde hij zich met enkele vlotte
bewegingen op de schutting en even
later op onze veranda. „Zó'n man,
daar heb je nog 'ns wat aan". We
krompen ineen, maar bedachten met
een opgelucht, dat onze echtgenote
nog buiten op straat te wachten
stond.
U begrijpt, de deur ging open.
„Past u toch op, u vat zo nog kou",
deed onze vrouw de redder in nood
uitgeleide. Wij hebben ons figuur
die nacht niet meer kunnen redden.
Twee dagen later vonden we onze
sleutelbos tussen de zitting en leu
ning van een luie fauteuil. En dèn,
dat kunnen we u verzekeren, dan
gaat er wat in je om.
EEK.
Wilt U iets weten
Vraag: Route per .fiets van Sassen
heim naar Ryckholt.
Antwoord: Sassenheim, Leiden,
Utrecht, "s-Hertogenbosch, Eindho
ven, Weert, Pey, Sittard, Maastricht,
Heer, Ryckholt. Afstand 255 km.
Vraag: Route per fiets van Leiden
naar Bergen op Zoom en van deze
plaats naar Vught.
Antwoord: Leiden, Den Haag, Delft,
Rotterdam, Dordrecht, Moerdijk, Ze-
venbergschen Hoek, Zevenbergen,
Oudenbosch, Roosendaal, Bergen op
Zoom. Afstand 115 km. Bergen op
Zoom, Roosendaal, Breda, Tilburg,
Vught. Afstand 75 km.
Vraag: Route van Roelofarends-
veen naar Berg en Dal.
Antwoord: Roelof ar endsveen, Wou-
brugge, Alphen, Utrecht, Zeist, Drie
bergen, Doorn, Rhenen, Wageningen,
Veer over de Rijn, Nijmegen (Berg
en Dal). Afstand 130 km.
Vraag: Route met bezienswaardig
heden per auto van Leiden naar Z.
Limburg.
Antwoord: Leiden, Den Haag (Vre
despaleis, Mauritshuis, Binnenhof),
Delft (oud stadsschoon, museum
PrinsenhofRotterdam (de havens,
museum Boymans-Van Beuningen),
Dordrecht (uniek rivierfront), Moer
dijk (langste brug van Nederland),
Breda, Tilburg, Eindhoven, Weert,
Roermond, Sittard, Maastricht (ver
schillende oude kerken) Van hier
uit kunt u Zuid-Limburg naar alle
kanten doorkruisen.
Vraag: Route per fiets van Utrecht
naar Nunspeet en terug.
Antwoord: Utrecht, De Bilt. Amers
foort, Nijkerk, Putten. Ermelo, Har
derwijk, Nunspeet, afstand 62 km.
Iets langer is de terugweg Nunspeet,
Harderwijk, Putten, Voorthuizen,
Barneveld, Scherpenzeel, Wouden
berg, Zeist, Utrecht. Afstand 67 km.
Vraag: Route van Zoeterwoude
via Tilburg naar Roermond en kort
ste route van Roermcnd naar Zoe
terwoude.
Antwoord: Zoeterwoude, Zoeter-
meer, Berkel, Rotterdam, Dordrecht,
Moerdijk, Breda, Tilburg, Eindho
ven, Weert, Roermond. Afstand 180
km. Iets langer is de (terug)weg
Roermond, Weert, Eindhoven. 's-Her-
togenbosch, Zaltbommel, Utrecht,
Boskoop, Zoeterwoude. Afstand 185
km.
Vraag: Route per auto van Leiden
of Den Haag naar Valkenburg,
Antwoord: Leiden, Den Haag, Rot
terdam, Dordrecht, Moerdijk, Breda,
Tilburg, Eindhoven, Weert, Roer
mond, Sittard, Maastricht, Valken
burg.
