WIE WEET,»,.__
peseta zakken
Scheepspianist in
Melbourne begraven
WEET U HET OOK NIET
Spanje liet zijn
visie op
televisie
DINSDAG 4 AUGUSTUS 1959
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 8
600.000 pesetas. En dus zou het voor
hand liggen dat de prijzen gaan stij
gen. Maar"t is niet alleen een vreem
de devaluatie, 't is ook een vreemd
land. De invoer was namelijk niet
altijd officieel. Er zijn deskundigen
die de clandestiene invoer taxeren
op 5060 pet. van de totale invoer.
En het is duidelijk dat de clandestiene
invoer betaald werd met clandestiene
dollars, francs, etc. Dat wil dus zeg
gen dat 5060 pet. van de invoer
niet duurder wordt door de devalua
tie, want de officiële koers nu is prac-
tisch gelijk aan de clandestiene koers
voorheen.
Laten we eens zien wat er met de
rest van de invoer gaat gebeuren.
Er bestaat in Spanje sinds 1939 een
z.g. Fondo de Retorno para Cargas
Interiores del Estado. Dit is een
merkwaardige instelling. De wer
king ervan komt voor wat betreft
de invoer, erop neer, dat een soort
van belasting werd geheven (naast
de normale douanerechten) op offi
cieel ingevoerde goederen. Het tarief
varieert van 20200 pet. Het ligt nu
in de bedoeling dat dit fonds wordt
opgeheven. En dat betekent dus dat
de goederen die met meer dan 40 pet.
werden belast, misschien zelfs goed
koper zouden kunnen worden. Voor
dat we nu allemaal onze koffers pak
ken om te vertrekken naar zo'n
ideaal land, een land namelijk waar
prijsverlagingen misschien mogelijk
zijn, moeten we nog wel even door
gaan met dat „misschien". In de eer
ste plaats houdt het stabilisatieplan
de mogelijkheid in dat de minister
van Handel en die van Financiën
de bevoegheidj hebben bepaalde hef
fingen in te stellen op de invoer
van sommige goederen. En als het
Fondo de Retorno ophoudt te be
staan, zullen zij die bevoegdheid ze
ker gebruiken.
Maar er is meer. En dat heeft niet
zoveel met economie te maken. De
Spaanse ondernemer verkeert op het
ogenblik in een plezierige situatie:
door het gebrek aan deviezen kan hij
weliswaar geen grondstoffen en ma
chines kopen en heeft hij dus wat
productiemoeilijkheden, maar tegelij
kertijd is dat gebrek aan deviezen
voor hem een voordeel. Hij heeft na
melijk vrijwel geen last van concur
rentie, want gereed product wordt
vrijwel niet (officieel) ingevoerd. En
dat betekent dus dat hij zelf zijn prijs
kan vaststellen. De meesten doen dat
dan ook als volgt:
Totaal van de uitgaven plus ge
wenste winst verkoopprijs. En
over de hoogte van de gewenste
winst wordt meestal niet lang ge
praat.
Maar nu is in het kader van de sa
nering veel geschreven over de nood
zaak tot vei-soberen. En de mensen
vatten dit dus op met de verwach
ting dat de prijzen zullen stijgen. En
de ondernemers vinden aldus het
bedje van de prijsverhoging ge
spreid: iedereen verwacht het toch.
Alle officiële verklaringen ten spijt
en ondanks alle economische redene
ringen zal Spanje binnenkort duur
der worden. De prijzen zullen stijgen
en langzaam, heel langzaam zal ook
het loonpeil aangepast worden. En
dat betekent dat nu in Spanje be
halve de Coca-Cola, ook de westerse
inflatiespiraal is ingevoerd.
TH. J. VAN DER MEER.
Tijdens sform op Van
Oldenbarneveld verongelukt
Te Melbourne is teraardebesteld
het stoffelijk overschot van de Am
sterdamse pianist, de 55-jarige heer
J .G. van Diepenbeek, die op 24 juli
tijdens een ongeval aan boord van de
„Johan van Oldenbarnevelt" om
het leven kwam. De plechtigheid
werd bijgewoond door vele beman
ningsleden en passagiers van het
schip. Een laatste woord werd bij het
graf gesproken door een predikant,
die de reis meemaakte, en de gezag
voerder, kapitein P. A. de Groote.
Kapitein De Groote heeft verder
nog mededelingen gedaan omtrent
de toedracht van het ongeluk voor de
kust van Australië. Het schip maakte
op die dag tijdens zwaar weer gedu
rende enkele uren bij windkracht
tien slingeringen van ongeveer twin
tig graden. De heer Diepenbeek, lid
van de soheepskapel, hielp de be
manningsleden met het vastzetten
van de buitenramen van de scheeps-
bioscoop. Hierbij gleed hij uit en
viel tegen een ijzeren stut. Aan in
wendige bloedingen is hij kort daar
op in het scheepshospitaal over
leden. Bij de storm liepen verder nog
dertien passagiers en twee leden van
de bemanning verschillende kwet
suren op.
Regen ook voor koninginnen
Vries. U kunt hem dit vragen via de
NCRV televisie te Bussum (H.)
Een charmante foto van H. M. koningin Elizobeth II van Engeland,
gemaakt tijdens haar bezoek aan de Canadese stad Fredericton.
Prijzen zullen wel stijgen
Nu menige Nederlander zijn va
kantie doorbrengt of gaat doorbren
gen in het zonnige Spanje, is het van
belang iets mede te delen over de de
valuatie, welke de peseta dezer da
gen heeft ondergaan. Over 't alge
meen zal men er als buitenlander
weinig last mee hebben; alleen de
prijzen zullen hier en daar wat gaan
aantrekken. Zo is bijv. de benzine
prijs op het ogenblik tot 10 peseta's
per liter opgelopen (64 cent) en na 10
oktober a.s. zullen de prijzen van de
spoorwegen met 40 pet. worden ver
hoogd.
Overigens is de devaluatie van de
peseta wel een beetje vreemde de
valuatie.
Voorheen kostte een peseta in Span
je ongeveer 9 cent, d.w.z. voor één
gulden kreeg je ongeveer 11 pesetas.
In Nederland gelden sinds 1648 de
Spaanse wetten niet meer en dus
volgden wij de vrije koers: een peseta
kostte 6'/* cent; voor één gulden
kreeg je hier ÏS'A peseta. Dus moest
men vóór naar Spanje te gaan, zor
gen alle benodigde pesetas reeds in
Nederland gekocht te hebben. Had
je dit niet gedaan, dan moest je in
Spanje wisselen, met als gevolg dat
je dan 40 pet. duurder uit was: je
uitgaven eisten dan peseta's van 9
cent in plaats van 6V2 cent.
De devaluatie van nu betekent dat
ook in Spanje nu een lagere koers
geldt: voorlopig is die vastgesteld op
6.33 cent of bijna 16 pesetas voor één
gulden. De vreemdeling die vóór zijn
reis naar Spanje het Spaanse geld in
Nederland pleegt te kopen, merkt
er dus niets van. De bezoeker met
alleen chèques en vreemd geld bij
zich is nu niet meer in het nadeel.
Hoewel hef dus nu mogelijk is om
tegen een normale koers in Spanje
vreemd geld om te wisselen tegen pe
setas, omgekeerd is dit nog niet het
geval: de aangekondigde convertibili
teit van de peseta is voorlopig nog geen
werkelijkheid.
Maar je hoeft geen econoom te zijn
om te weten dat normaliter na een
devaluatie de prijzen gaan stijgen.
Spanje moet nu eenmaal voor impor
teren en een machine die 10.000
kost, moest vroeger betaald worden
met 420.000 pesetas. Nu moet dezelf
de machine betaald worden met
f
1
Komende programma's.
Het laatste filmverslag van Alfred
van Sprang over de expeditie naar
het Sterrengebergte op Ned. Nieuw
Guinea wordt woesdag in het NCRV
programma gegeven. Daarna volgt
een zonnige zomerdocumentaire in
verband met de Jdnderziel. Donder
dag brengt de Vara een reportage-
bezoek aan de diergaarde Blij dorp te
Rotterdam. De comedie Claudia van
Rose Franken zal de avond afsluiten.
Heden geen Parelfilm.
De film „Het wonderlijke leven
van Wilem Parel", die heden, dins
dagavond zou worden uitgezonden,
kan niet beschikbaar worden ge
steld. De procudent kan geen toe
stemming voor vertoning geven. In-
plaats hiervan zal de NTS de film
„Der letzte Mann" uitzenden.
Deze film gaat over een beschei
den Berlijns hotel, dat langzaam uit
groeit tot een beroemd Kurhotel. De
portier, die vele jaren trouwe dienst
achter de rug heeft, wordt door de
nieuwe directie achteruitgezet en
krijgt een minderwaardige baan. Als
het hotel later echter verkocht wordt,
weet de nieuwe eigenaar de ervaring
en capaciteiten van de voormalige
portier te waarderen en benoemt hem
tot directeur.
Acteurs zijn o.a. Hans Albers en
Romy Schneider.
De film is geschikt voor alle leef
tijden.
Vraag: Welke zijn de overzettijden
van het veer Numansdorp-Willem-
stad?
Antwoord: Op zondag 9, 11, 13, 15
en 17 uur, op werkdagen: 8.15, 10.40,
14,20, 15.50 en 17.50 uur.
Vraag: Wanneer vertrekt er een
boot van Rotterdam naar het Delta
plan?
Antwoord: Alle werkdagen 's mor
gens te 8.38, 9.38, 10.38 en 12.38 uur.
C. F. K. te St. wil graag iets weten
over vakdiploma „Groente en fruit".
Antwoord: Voor deze branche is
inderdaad een vakdiploma nodig en
bij zelfstandige vestiging ook het
middenstandsdiploma. U kunt zich
voor een en ander het beste wenden
tot de Ned. Kath. Bond van Detail
handel in aardappelen, groenten en
fruit, Tuindorplaan 4, Haarlem, post
Overveen. Tel. K 2500-13902.
J. T. te H. vraagt naar mogelijk
heid van verkoop van oude school
boeken.
Antwoord: Het beste lijkt ons een
advertentie te plaatsen. Ook kunt u
misschien proberen de boeken over
te doen aan iemand die de Mulo gaat
bezoeken.
Vraag. Welke vis is dit? Hierbij
zend ik u een foto van een vis, wel
ke gevangen is met een werphengel
met een worm als aas, deze vis was
geheel wit. Is dat iets bijzonders?
Aldus H. V. te U.
Antwoord. Dit is een geval van
een albinovorrn. die men bij meer
dieren en ook wel bij mensen soms
aantreft. Denk aan witte muizen,
konijnen enz. In dit geval ontbreekt
in het lichaam de kleurstof (pig
ment) die de kleur aan de huid
geeft. Over het algemeen zijn het
geen sterke naturen. In ieder geval
heeft de heer V. wel geen nieuw
soort vis (karperachtige) opgehaald,
maar toch mag hij er zich op be
roemen iets bijzonders opgehaald te
hebben (dus geen visserslatijn).
Vraag, motoraccu ontladen en la
den. C. N. v. M. stelt een twee
tal vragen over a. ontladen en la
den van een motoraccu en b. wat
verstaat men onder het big end van
de drijfas?
Antwoord. Een motoraccu van
6 V - 7 Ah mag met 2 a 2H A ont
laden worden. Laden met een ge-
lij krichter die 1 A geeft, gedurende
10 uren, waarbij het laatste uur de
stroom verminderd kan worden tot
ac 0.3 A. Meestal levert een gelijk-
richter geen constante stroom, ten
zij deze voorzien is van een stroom-
regulatorbuis (weerstandlamp). Zo
nodig het laden met een ampère
motor controleren en de lading lan
ger voortzetten. Een wat langere
lading is minder schadelijk dan te
kort laden, mits geen overmatige
gasontwikkeling plaats vindt en de
vloeistof voldoende hoog boven de
platen staat, indien nodig met ge
distilleerd water bijvullen. Het z.g.
big end is het zwaarste deel van de
drijfstang waar zich het lager be
vindt, dat de krukpen omvat.
Vraag. Vulpeninktvlek. Hoe
verwijder ik een blauwe vulpen
inktvlek uit een tapijtje?
Wij raden u aan de vlek te betten
met citroensap. (Probeert u' echter
eerst eens op een onzichtbaar plekje
of het kleedje er tegen kan). Kan
het er tegen, dan na de citroensap
behandeling naspoelen met water.
Daarna indien nodig met sop van
synthetisch wasmiddel. Vervolgens
weer naspoelen met schoon water.
Vraag. Duitse generaals en opper
bevelhebbers. Wie waren de Duit
se generaals en opperbevelhebbers
in het Duitse leger gedurende 1940-
1945? vraagt abonnee.
Antwoord. Wij raden u aan in een
openbare leeszaal oorlogsdocumen
tatie te raadplegen. Onze „vriend"
Hitler was het hoofd, de opperbe
velhebber, maar er waren nog vele
andere generaals en opperbevel
hebbers.
Vraag. Zonnebrandolievlekken.
Gaarne zou ik van u willen weten
hoe ik zonnebrandolievlekken uit
suèdeschoenen kan verwijderen. Dit
is de vraag van mej. E. M. W. R.
Antwoord. Dé plek behandelen
zeer voorzichtig met een ko
peren borsteltje (of rubberborstel
tje). Daarna met zeer fijn schuur
papier voorzichtig wat schuren. Ten
slotte behandelen met dressing'in de
juiste kleur of poeder. De kleur kunt
u wat ophalen door de schoentjes te
stomen, minstens 10 cm. verwijderd
houden van de tuit van een stomen
de ketel.
Jelle de Vries T. V. te U. wil
iets persoonlijks weten van Jelle de
Cola of sodo met een „tik" Eer
lijk, mej. E. d. K., wij hebben er
geen opname van gemaakt. Maar
„sodo" is geen Nederlands woord en
wij houden het dus op cola, die vaak
met een „tik" een scheutje rhum
of genever) gedronken wordt.
2. Ficus met wormpjes Onze fi
cus nam sinds een paar dagen geen
water meer op. Bij nader onderzoek
bleken er allemaal wormpjes in te
zitten. Wat moet men doen om deze
te bestrijden?
Vermoedelijk bedoelt u dat deze
wormpjes in de potkluit zitten. Daar
u niet opgeeft hoe deze wormpjes
er uit zien of wat nog beter is, wat
levende exemplaren opgezonden had,
moeten we er naar raden. Zeer
waarschijnlijk is de grote wateraf
voer belemmerd, doordat het gat in
de bodem van de pot met wortels
dichtgegroeid is, zodat het overtol
lige gietwater niet weg kan en daar
door de grond verzuurt. In dit ge
val kunnen de wortels geen water
meer opnemen en zult u ook last van
wormpjes gekregen hebben. Zet de
potkluit eens 24 uur in warm wa
ter, waardoor de wormpjes wel uit
de kluit zullen kruipen. Maak ver
der de opening in de pot los met een
spijker of derg. en houdt de plant
voorlopig wat aan de droge kant.
Ruikt de potgrond erg zuur, dan ra
den wij u aan de plant te verpotten
in verse grond, na eerst de zure
grond zoveel mogelijk verwijderd te
hebben. Heeft u geen baat, zend dan
eens wat wormpjes op. (BI.)
Vraag: Ik ben voor dag en nacht
in betrekking en krijg veertien da
gen vakantie. Heb ik recht op va
kantiegeld of alleen kostgeld?
Antwoord: Een wettelijk recht op
vakantiegeld bestaat er niet voor
huishoudelijk personeel. Wel op
kostgeld, omdat kost en inwoning
een deel vormen van het loon.
Vraag: Route per fiets van Lisse
naar Zevenbergsche Hoek en Val-
kenswaard; hoeveel km?
Antwoord: Lisse, Oegstgeest, Den
Haag, Rotterdam, Dordrecht, Moer
dijk, Zevenbergsche Hoek; afstand
95 km. Zevenbergsche Hoek, Breda,
Tilburg, Hilvarenbeek, Middelbeers,
Meerveldhoven, Valkenswaard ;af-
stand 80 km.
Vraag: Route per fiets van Zoe-
terwoude naar Oostende via Teterin-
gen.
Antwoord: Zoeterwoude, Zoeter-
meer, Rotterdam, Dordrecht, Moer
dijk, Zevenbergschen Hoek, Terhey-
den, Teteringen, Breda, Zundert,
Wuestwezel, Antwerpen, St. Niklaas,
Gent, Aalter, Oostkamp, Oostende.
Boekbespreking
De laatste scène, door Ngaio
Marsh. Uitg. Prisma-boe
ken, Utrecht-Antwerpen.
In de vele pocketbooks van Pris
ma is „De laatste scène" een boek
vol spanning. Wat zou men anders
kunnen verwachten van een detec
tie ve verhaal, waarbij Scotland Yard
gemoeid is. Het is een spitsvondig
verhaal, knap geschreven, maar
daarbij een verhaal van een excen
trieke familie, zoals men nog slechts
zelden aantreft. Het is een geschie
denis over de nalatenschap van een
oud acteur, die 'n aantal artistiek-
theatrale familieleden heeft, waar
van Ngaio Marsh een zeer goed aan
gevoelde beschrijving geeft.
De gesloten ring, door Frank
Arnau. Uitg. Nijgh en Van
Ditmar, 's-Gravenhage.
In de vertaling van K. van Heyt-
huyzen verscheen bij deze uitgeverij
het interessante verhaal van een
justitiële moord, een zeer bijzonder
verhaal, waar het hier gaat om de
doodstraf op grond van een bewijs
op vennoedens. Het is de journalist
dr. Magnus Arber, de hoofdredac
teur van de toenmalige „Berliner
Morgenzeitung", die, beschuldigd
van moord, zijn belevenissen hier
heeft geboekstaafd. Zijn trouw bij
gehouden dagboek geeft uitvoerig
weer, hoe de justitie tegen hem
ageerde op grond van het vermoe
den, dat hij iemand had vermoord.
Een interessant verhaal is het ge
worden, dat niet na zal laten indruk
te maken en dat men met spanning
zal volgen.
Prisma Huishoud-encyclopae-
die. Uitg. Prisma-boeken,
Utrecht-Antwerpen.
Welke huisvrouw heeft niet 'gere
geld een kleiner of groter probleem
op te lossen op huishoudelijk ge
bied? Zo vangt de inleiding tot dit
handige boekje aan, dat door Hans
Vollmar en Chr. Vollmar-van Wijk
met medewerking van Cita van San
ten is geschreven. Welnu, op de dui
zend-en-één vragen welke zich bij
na dagelijks in het huishoudelijk le
ven voordoen, wordt hier een ant
woord gegeven. Het eten, de kleding,
het huis, de lichaamsverzorging enz.,
alles wordt hierin behandeld en het
zal antwoord geven op alle voorko
mende vragen.
„Jacks avontuurlijke tocht"
door Reginald Taylor. Prisma-
juniores. Het Spectrum, Utr.
Wie aan Amerika denkt, ziet in
zijn verbeelding grote wolkenkrab
bers, druk autoverkeer en moderne
winkels. Jaren geleden was dat an
ders. Grote uitgestrektheden en ein
deloze prairies, waarop grote kudden
bizons zwierven. De farmers die zich
daar vestigden, moesten vechten te
gen wilde dieren of raakten slaags
met Indianen en rovers. Daar was
volop, avontuur. In dit boek leven
we mee met een farmer-familie. Hun
In deze grafieken geven wij een
beeld van de zomermaanden juni en
juli 1959.
Over het algemeen genomen is
deze zomer wat temperatuur aan
gaat niet een zo'n bijzondere uit
schieter. Voor juni b.v. was de ge
middelde temperatuur 10 graden, ter
wijl de normale juni-temperatuur
De hoeveelheid zonneschijn die wij
in de 2 achter ons liggende maanden
hebben gehad is echter opvallend
groot. In onze grafiek is de zonne
schijn uitgedrukt in het z.g. zonne-
percentage.
Men berekent hiervoor het aantal
uren zonneschijn in procenten, waar
bij de tijd tussen zonsop- en onder
gang op 100% wordt gesteld.
Gemiddeld gerekend is deze pe-
zoon Jack valt van het ene avontuur
in het andere. Het brengt vooral voor
jongens van 1216 jaar de zo graag
gelezen spanning.
Frank Distel en de schat in de
ruïne, door Arie v .d. Lugt.
Uitgeverij Foreholte, Voor
hout.
Frank Distel, die met zijn vrien
den Bram „de Krent" in een zelf
gebouwde raceboot een tocht onder
neem^ wordt door storm uit de koers
geslagen. In plaats van Terschelling
komen ze op het onbewoonde Duitse
eiland Memmerstrand. Gelukkig had
vriend agent Platvoet het zien aan
komen en voorzorgsmaatregelen ge
nomen. In een ruïne vinden ze een
vastgebonden man, die over een
schat spreekt. Na vele avonturen
weten zij deze schat te bemachtigen.
Tot het einde blijft dit echte jon
gensboek spannend. De schat dreigt
zelfs nog te ontglippen als de mo
tor van hun „Triton" het vertikt.
Een tentoonstelling van schilde-
rijen van oud-premier sir Winston
Churchill, die de afgelopen vier en
een halve maand in de Londense
Royal Academy te zien is geweest,
heeft bijna 142.600 bezoekers getrok
ken. Slechts eenmaal heeft een een-
manstentoonstelling in het gehoornde
museum meer belangstelling getrok
ken.
15,2 graden is. Ook juli zal naar alle
waarschijnlijkheid niet meer dan 1
graad boven het gemiddelde uit
komen.
Wel is het aantal zomerse dagen
(met temperatuur boven 25 graden)
en tropische dagen (temperatuur
boven 30 graden) iets meer dan nor
maal.
riode in deze tijd van het jaar circa
17 uur, een periode van 8,5 uur zon
neschijn geeft dan dus een percen
tage van 50%. Normaal is voor juni
en juli het percentage resp. 43 en
41%.
Juni kwam dit jaar al op een per
centage van 60%, terwijl ruwweg
geschat aan de hand van de thans
beschikbare cijfers de maand juli
hiervoor niet veel zal onderdoen.
Nixon en Gomoelka vertolken hun gevoelens
Vice-president Nixon heeft maandag in Warschau een onderhoud gehad met partijleider Gomoelka.
In het midden de tolk.
TEMPERATUURBEELD IN JUNI EN JULI
OVERVLOEDIGE ZONNESCHIJN IN JUNI EN JULI
