Nieuw-Guinea expeditie bereikt
overeenstemming met Verolme
Minister zendt
een juristen-commissie
Financiering is ihans veilig
Meer in aanbouw,
minder voltooid
Ook in Nieuw-Guinea actie
expeditie te steunen
om
Zoon doodde vader
tijdens een twist
HonsofAost
Twee zwemmers
uit zee gered
Gejuich in 't Leids openluchttheater''
WOENSDAG 5 AUGUSTUS 1959
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 5
Het bestuur van de stichting „Expeditie Nederlands Nieuw-Guinea" be
richt ons, dat met de scheepsbouwer C. Verolme, na het door deze gedane
aanbod, volledige overeenstemming is bereikt over de verdere financiering
van de expeditie. De door hem gestelde zakelijke voorwaarden zijn door
het stichtingsbestuur volledig en met dankbaarheid aanvaard.
ANTARESONDERZOEK
AFGESLOTEN
Wat het verdere verloop van de
expeditie betreft, kan het volgende
worden vermeld: op 4 en 5 juli wer
den door enkele leden der geologi
sche groep, namelijk de heren Escher
en Verstappen, de Antarestoppen,
respectievelijk 3.380 en 3.650 meter
hoog (ongeveer 500 meter lager dan
op de kaart staat aangegeven) be
reikt. Uitvoerige berichten over de
ze zware toch zijn ontvangen, maar
van bijzondere vondsten is geen mel
ding gemaakt. Dit kan in dit stadium
overigens (behoudens uitzonderings
gevallen) van geen van de explora-
tiegroepen worden verwacht. De bio
logen. de zoölogen Vervoort, Staats
en van Heijningen en de botanici
Kalkman en Van Zanten en de land- i
bouwgeoloog Reynders kwamen niet
verder dan ongeveer 2.300 meter op
de zuidhelling van de Antares, om
dat het onmogelijk was met de ene
helikopter die over was, hoger te ko
men.
De anthropologen, de heren De
Wilde en Nijenhuis en de taalkundige
Anceaux bleven uiteraard in de be
volkte streken.
Antaresonderzoek afsluiten
Wegens het uitvallen van één heli
kopter, die om verschillende redenen
niet zal worden vervangen, moet het
Antaresonderzoek thans worden af
gesloten. Er zal nu naar worden ge
streefd in het ten noordwesten van
het basiskamp gelegen terrein, dat
eveneens geheel onbekend is, door
te dringen, voor zover dit met één
helikopter en met dragers mogelijk
is. Men zal dan werken in de richting
van de Julianatop. waarvan men
meent dat hij 4.700 meter hoog is.
Als dit cijfer juist blijkt te zijn, zou
dit de derde top in hoogte zijn van
Nieuw-Guinea, na de Carstensztop-
pen van 5.030 en de Wilhelminatop
van 4.750 meter. Wellicht zullen de
geologen in staat zijn ook deze top te
bereiken, maar ook de andere groe
pen zullen pogen hem zo dicht moge
lijk te benaderen, waarbij vooral op
botanisch en zoölogisch gebied veel
interresants kan worden verwacht.
Door middel van het werpen van
kleurstof in de Ok Sibil is de uit
monding van het onderaardse deel
van deze rivier in het kalkgebergte
in de Oost-Digoel gevonden. Deze
uitmonding ligt niet in de bron bij
Ariem, maar nabij de kampong
Songan.
Vandaag wordt de reporter John
Dominis van het Amerikaanse blad
„Life" in de Sibil verwacht. De Fran
se cineast Caisseau, die kort geleden
Nederlands Nieuw-Guinea bezocht,
vond het expeditiegebied blijkbaar
te ruig en ook wegens de weinige
vliegtuighulp die de expeditie hem
kan bieden, is van samenwerking af
gezien, aldus de mededeling van het
stichtingsbestuur.
DE WONINGBOUW
In het eerste half jaar van 1959 is
in Nederland een aanvang gemaakt
met de bouw van 44.000 woningen.
Dit is ruim 5.000 stuks meer dan in
de eerste zes maanden van 1958.
Daarentegen bedraagt het aantal
nieuwe woningen, welke in het eerste
half jaar van 1959 is opgeleverd,
slechts 35.996 tegen 43.259 in de
eerste zes maanden van het vorig
jaar. In de maand juni van dit jaar
werden 7.307 nieuwe woningen vol
tooid tegen 7.611 in dezelfde maand
van 1958.
FLAT IN ROTTERDAM WORDT
ELECTRISCH VERWARMD.
Voor de eerste maal in Nederland
wordt door de torenflatbouwer Don
kervoort electrische verwarming op
grote schaal toegepast in een 11 ver
diepingen hoog flatgebouw, dat te
Rotterdam wordt gebouwd langs de
rijksweg naar Den Haag. Deze ver
warming vergt geen aanleg van bui
zen, terwijl een bijzondere raamcon-
structie het warmteverlies in de wo
ningen met dertig percent beperkt.
sen van z.g. warmte-accumulerende
kachels, die gedurende de nacht op
het goedkope nachttarief porseleinen
blokken tot rond 700 graden verwar
men en die deze warmte enkele et
malen kunnen .".vasthouden".
Al naar behoefte kan de warmte
dan door middel van ventilatoren
Vissen in de nacht
In Ned. Nieuw-Guinea is, met het
doel om steun te verlenen aan de ex
peditie naar het Sterrengebergte, een
landelijk comité opgericht onder de
naam „Comité Nieuw Guinea expe
ditie Sterrengebergte".
Als leden hebben in het comité
zitting mr G. W. baron van der Feltz,
M. W. Kasiepo, Pho Eng Liong, Kho
Hong Gwan, ds A. Rigters, monseig
neur dr D. Staverman, monseigneur
H. Tillemans, F. Poana, ir L. Roos,
ds F. J. S. Rumainum, M. Ubbink en
T. van Weelie, die woonachtig zijn
in verschillende plaatsen op Nieuw-
Guinea.
Het comité is van oordeel dat het
doenlijk is, in Ned Nieuw-Guinea
een bedrag bijeen te brengen van
ƒ25.000. Hiermede zou met name de
zeer belangrijk geachte doorsteek
van het basiskamp der expeditie, Ok
Sibil, naar de hoofdplaats Hollandia
kunnen worden verwezenlijkt, aldus
het comité, dat zijn oproep doet uit
gaan in de overtuiging, dat zowel de
inheemse bewoners als de Neder
landse werkers in Nieuw-Guinea de
waarde van de expeditie zullen on
derkennen voor de openlegging van
het gebied in het algemeen als voor
de ontwikkeling van de Papoease be
volking in het bijzonder.
Tijdens een twist heeft vrijdag j.l.
de 17-jarige oudste zoon van de Oos-
terhoutse caféhouder P. C. zijn va
der enkele klappen met een stoel toe
gebracht, tengevolge waarvan deze
gisteravond in het St. Jozefzieken
huis te Oosterhout is overleden.
De zoon, die direkt na het gebeur
de door de politie is aangehouden en
opgesloten in een cel van het politie
bureau, is na het overlijden van het
slachtoffer overgebracht naar het
huis van bewaring te Breda. De jon
gen zal, daar hij nog minderjarig is,
Het systeem bestaat uit het plaat- zvoor de kinderrechter moeten
n van z.e. warmte-accumulerende verschjjnen.
Over de oorzaak vernemen we nog
dat de vader een zeer moeilijk ka
rakter had, hetgeen geregeld span
ningen in het gezin veroorzaakte.
Vrijdagavond ontstonden er weer on
enigheden waarbij de jongen, buiten
over de vloeren van de vertrekken zichzelf gerakende, een stoel greep
worden geleid. De plaatsing van dit
verwarmingssysteem geschiedde in
samenwerking met het G.E.B. van
Rotterdam.
en zijn vader daarmee de dodelijke
klappen toediende.
De dader staat overigens zeer
gunstig bekend.
baan bleef hem trekken
De inzameling zal geschieden via
de Nieuw-Guinea-Handelsvereniging,
door collectes op kantoren, het geven
van klassieke-muziekavonden, een
postzegelactie, het gezamenlijk ge
durende enkele nachten vissen door
bewoners van de kustdorpen en door
voetbalwedstrijden. Aan de residen
ten en de hoofden van plaatselijk be
stuur zal worden verzocht, plaatse
lijke acties te organiseren. De heer
O. de Rijke heeft zijn vliegtuig aan
geboden voor het vervoer van goe
deren, mits door de expeditie voor
een piloot wordt zorg gedragen.
Naast het verlenen van financiële
steun is het de bedoeling van het
comité, de bevolking hij te brengen,
dat het werk van de expeditie er toe
zal bijdragen, dat het binnenland
van Ned. Nieuw-Guinea wordt ont
sloten.
plastic
WONDVERBAND
watervast
voor een wondje is slechts het bes
te goed genoeg. Zorg daarom dat
U altijd... en overal... Hansaplast
'wo'ndverband bij de hand hebt.
(Advertentie)
Poststuk ondervond
vertraging
Twee maanden nadat een poststuk
door een afzender te Meyel aan de
zorgen van de PTT was toevertrouwd
is het dezer dagen bij de geadresseer
de te Grub ben vorst besteld. Oorzaak
van deze trage gaing van zaken was
het feit, dat de geadresseerde in de
buurtschap Californië woonachtig is.
De brief behelsde een uitnodiging om
aan een familiefeest deel te nemen.
Het stuk is in Californië (USA) te
recht gekomen, waar de naam Gruib-
benvorst onbekend bleek te zijn. Het
werd geretourneerd en kwam tenslot
te te bestemder plaatse. Het familie
feest was echter al lang voorbij
Overigens is het voor de posterijen in
Noord-Limiburg wel oppassen gebla
zen, want behalve de buurtschap Ca
lifornië, zijn er ook nog buurtschap
pen: Frankrijk, Oostenrijk, America,
Zand-Arabië. Egypte en Siberië.
Onwettige postcensuur N.Guinea
Dankzij het doortastend optreden van een baanwachter-met-een-vrije-dag
is in West-Duitsland een ramp voorkomen: een grote tankwagen ramde
bij Obertraubling een viaductje in de spoorlijn München-Regensburg waar
door het viaduct ontzet werd. Een passerende trein zou onherroepelijk ont
sporen met alle tragische gevolgen van dien. De baanwachter, Johann,
Kugler, rende naar het dichtstbijzijnde station en kon juist op tijd het
baanvak door onveilig sein afsluiten enkele minuten voordat een trein
met tweehonderd passagiers het baanvak zou berijden. Op de foto de tank
wagen onder de ontzette brug.
Geen aanleiding
voor ontslag
advocaai-generaal
Naar „Trouw" verneemt zal minis
ter Korthals een commissie benoe
men om in Nieuw-Guinea te onder
zoeken in hoeverre er sprake is ge
weest van onwettige postcensuur, ge
durende de laatste jaren.
Het zal geen parlementaire com
missie zijn. De bewindsman zal een
aantal vooraanstaande juristen uit
nodigen om het onderzoek ter hand
te nemen.
Hiertoe is gisteren besloten nadat
de minister, alsmede gouverneur dr.
P. J. Platteel, langdurig hadden ver
gaderd met de vaste commissie van
Zaken Overzee uit de Tweede Kamer.
De minister had de commissie ver
zocht bijeen te komen om met hem
en de gouverneur de censuiurzaak te
bespreken.
In Den Haag werd gisteren beves
tigd dat de gouverneur vóór zijn ver
trek een rapport had ontvangen van
het Hof van Justitie in Hollandia in
zake de advocaat-generaal mr. W. C.
van Beek. Deze is, zoals bekend, voor
gedragen voor ontslag.
Hoewel men in Den Haag weigert
inlichtingen te geven over de mening
van het hof, mag worden aangeno
men, dat in het rapport tot de con
clusie wordt gekomen dat voor ont
slag van mr. Van Beek geen aanlei
ding is. De vraag is, wat de gouveneur
te doen staat. Ook deze zaak schijnt
met de vaste commissie uit de Tweede
Kamer besproken te zijn.
In 'berichten uit Hollandia was
reeds gemeld dat het Hof van Justi-
j tie aldaar een eventueel ontslag van
mr. Van Beek niet gerechtvaardigd
I acht door de feiten die aan mr. Van
Beek verweten zijn. Het hof zou dan
ook als zijn mening uitgesproken heb-
j ben dat het ongevraagd verlof, zoals
dat aan mr. Van Beek is verleend, een
maatregel is die de wet niet kent. Het
advies zou reeds op 24 juli aan dr.
Platteel uitgebracht zijn.
Andere gedragingen.
Het ongevraagd ontslag werd op 12
juni aan mr. Van Beek verleend. Het
werd toen in verband gebracht met
de klacht die de heer Van Beek bij
de president van het hof had inge
diend over de onwettige postcensuur.
Minister Korthals heeft in zijn ant
woord op vragen van het Tweede-Kar
merlid Van de Wetering (C.H.) ech
ter meegedeeld dat het andere gedra
gingen van deadvocaat-generaal zijn
geweest die voor de gouveneur aan
leiding waren mr. Van Beeks ontslag
in overweging te nemen.
Met grote bevreemding zou men
dezer dagen in Hollandia kennis ge
nomen hebben van de mededeling
van mr. B. Krijger, secretaris-gene
raal vam het ministerie van Zaken
Overzee, a' zou het advies van het
hof nog niet binnen zijn.
Zaken Overzee
Dr. Platteel vertrekt vandaag weer
naar Nieuw-Guina. Hij heeft met mi
nister Korthals en diens ambtgenoot
van Binnenlandse Zaken mr. Toxo-
peus ook geconfereerd over de ophef
fing van het departement van Zaken
Overzee. Zoals bekend ligt het in de
bedoeling dat de zaken, welke Nieuw
Guinea betreffen, bij opheffing van
bet departement voor Zaken Overzee
worden ondergebracht hij het mini
sterie van Binnenlandse Zaken.
Vandaar, dat mr. Toxopeus bij de
besprekingen, welke dr. Platteel de
laatste dagen heeft gevoerd^ ten
nauwste betrokken is geweest.
Ze zijn 'm kwijt aan Limburg
In de wijde stilte van het Limburgse landschap mijmert de Expo-stier over
de drukke dagen in Brussel, toen hij door tienduizenden bewonderd werd.
Ned. onderwijzer in
Zwitserland veronge'ukt
Bij Sarnen in Zwitserland, in de
omgeving van het Vierwoudsteden-
meer, heeft zich, zoals eerst nu be
kend geworden is, zaterdagmiddag 'n
ernstig verkeersongeluk voorgedaan,
waarbij de 24-jarige heer A. Schans
uit Baarn, onderwijzer aan de Neder
lands Hervormde school te Stroe
(gemeente Berneveld),werd gedood.
Samen met zijn collega, de heer
A. Kleijer uit Voorthuizen, eveneens
onderwijzer aan genoemde school,
was hij per scooter op vakantiereis.
De heer Schans zou, aldus de eerste
berichten van de politie uit Zürich,
de scooter hebben bestuurd. Hij moet
met een op de weg liggend voorwerp
in aanraking zijn gekomen, waardoor
zijn voertuig slipte. De heer Schans
kwam te vallen en werd overreden
door een hem achterop komende
scooter.
De heer Kleijer, die op de duo zat,
werd enige meters weggeslingerd,
maar liep geen levensgevaarlijke ver
wondingen op. Zelf heeft hij zijn
vader in Voorthuizen de volgende
dag telefonisch van het gebeurde op
de hoogte kunnen stellen. Het slacht
offer, dat vrijwel onmiddellijk ter
plaatse overleed, was ongehuwd.
De driemansschool te Stroe mist nu
twee leerkrachten, zodat het moei
lijk zal zijn na de vakantie de school
weer te laten beginnen.
Gistermiddag heeft de bemanning
van de Roode Kruisvlet op het strand
van Midsland op Terschelling grote
moeite gehad twee zwemmers, die de
zee in dreven, te redden. Ondanks de
eb en de zware rollers waren deze
zwemmers, een heer en een dame,
ver in zee gegaan.
Toen de badmeester ontdekte, dat
zij, al hun pogingen het land te be
reiken ten spijt, naar zee afdreven
sloeg hij alarm. De Roode Kruisvlet
werd in het water gebracht en schip
per Mathe Rij ff nam het roer. Door
de zware branding miste de vlet bij
de eerste poging de zwemmers op
tien meter. Een werpboei met 'n lijn
bracht echter uitkomst, doch door
twee overslaande zeetjes werden
twee van de drie opvarenden van
de vlet over boord geslagen. Zij wis
ten echter weer op het vaartuig te
komen.
Pogingen om, met de geredden op
sleeptouw, het land te bereiken lie
pen op niets uit. Geoefende zwem
mers probeerden van het strand af
met een lijn naar de vlet te zwem
men, doch tweemaal brak de lijn. De
derde maal ging het goed en met de
trekkracht van vele handen, werd de
vlet op het strand gezet. Het was er
zo druk, dat de schipper geen kans
heeft gekregen met de geredden ken
nis te maken.
Kinderen van de Leidse Speeltuin
verenigingen en van de R.K. Vacan-
tiebezigheden hebben gistermiddag
weer het openluchttheater in de Kik
kerpolder aan de Maredijk bevolkt.
Weer heeft dit theater-in-wording
zijn deugdelijkheid bewezen.
Voor alle toeschouwers is er goed
zicht op het toneel en dank zij een
klankvijver vóór het toneel is de
accoustiek voortreffelijk. De natuur
lijke decors: snel wassende heesters
en bomen, zijn intussen weer vele
decimeters in de goede richting ge
groeid.
Het wachten is nu op de zitplaat
sen en verdere afwerking. Het is de
vraag of de eerste jaren het hiervoor
benodigde bedrag door het gemeente
bestuur beschikbaar kan worden ge
steld. Intussen maakt men gelukkig
al een dankbaar gebruik van deze ge
legenheid. Ook gisteren was de lucht
vervuld van het gejuich van naar
schatting duizend kinderen, die ge
noten van de kindershow „De Brom
tol", een programma van het theater-
bureau Carla Flinck. Oom John en
tante Lily brachten twee gevatte kin
deren op het toneel; kinderen, die
ondanks de houterigheid van hun be
weging snel op alle vragen reageer
den. Oom John nam de schare ver
volgens mee naar de boerderij, waar
hij hen liet kennis maken met boer
Teun, die hen op zijn beurt weer
bracht naar de varkens, de waak
hond, de konijnen en wat nog meer
op het erf aan viervoeters te vinden
is. Oom Frank maakte snelle te
keningen op verzoek en Oom John
en Tante Lily zorgden als clowns in
een vreemdsoortig voertuig voor een
daverend slot.
(Foto: De Leidse Courant)
