S)e ÊcidóeSoii^cmt Genève gaal z'n laatste week tegemoet Nixon diende van repliek Herter vertrekt de volgende week naar Chili Uitstellen of afbreken der besprekingen De barometer staat niet op oorlog Eisenhower over Nixons reis Directeur: J. F. J. M. KOENS. Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN BUREAUS: PAPENGRACHT 33 DONDERDAG 30 JULI 1959 50ste JAARGANG No. 14775 Genève scheidt er mee uit Telefoon; Directie. Abonnem.. Drukkerij 20935: Red 20015. 25594: Advertenties 20826 Giro 103003 Abonnementsprijs f 0.59 p. w., f 2.55 p. maand, f 7.50 p. kwartaal. Franco p. p. 18.Advert.: 17 ct p m.m. Telefoontjes f 1.50. Minister Herter van de Verenigde Staten en zijn Sowjet-ambtgenoot Gromiko zijn woensdag overeengekomen, dat zij alles in het werk zullen stellen om de conferentie van Genève tegen volgende week woensdag te beëindigen, ongeacht of er een akkoord is bereikt of niet. De westelijke woordvoerder die dit bekend maakte, zei dat men dit was overeengekomen omdat minister Herter de daaropvolgende dag Genève zal verlaten met het oog op de bijeenkomst van ministers van buitenlandse zaken der Amerikaanse republieken in Chili. LAATSTE POGINGEN De Amerikaanse minister had zijn westelijke collega's en Gromiko in kennis gesteld van zijn voornemen om op 6 augustus te vertrekken en er waren geen bezwaren gemaakt. De westelijke woordvoerder, een Amerikaan, voegde hieraan toe, dat het de bedoeling was, nog zoveel mogelijk bijeenkomsten te houden om te zien, of men vóór genoemde datum tot een regeling van de kwestie-Berlijn zou kunnen komen. Overigens konden, volgens hem, de westelijke mogendheden geen teken van vooruitgang in het Russische document over dit vraagstuk ont dekken. Zij onderzochten echter nog of het stuk ten aanzien van de Sow- jet-voorstellen van 10 en 19 juni enige vooruitgang betekende. De vraag is nu of de conferentie alleen maar zal worden verdaagd, of dat er nog een zekere mate van overeenstemming zal worden .be reikt. Amerikaanse functionarissen zeiden, dat het Westen de -voorkeur geeft aan een nieuw reces boven een afbreken van de conferentie zonder dat men tot een akkoord is gekomen. De geschilpunten rondom Berlijn. De voornaamste geschilpunten in zake Berlijn zijn de omvang van de westelijke strijdkrachten in West- Berlijn en het Sowjet-voorstel tot instelling van een geheel uit Duit sers bestaande commissie, waarin Oost- en West-Duitsland gelijkelijk zijn vertegenwoordigd als voorwaar de tot een regeling van de kwestie- Berlijn. Wat het eerste punt betreft wil het Westen, blijkens zijn jongste voorstellen, de sterkte van zijn strijdkrachten in West-Berlijn op 11.000 man handhaven, met de mo gelijkheid de omvang te verminde ren als de ontwikkeling van de toe stand dit toestaat. De Russen willen een vermindering tot 3.000 a 4.000 man. Volgens hen zou dit een bewijs zijn, dat het Westen metterdaad de internationale spanning wil vermin deren. Ten aanzien van het tweede punt is het westelijke standpunt, dat Oost- Duitsland bij komende besprekingen niet op gelijke voet met de West duitsers mag worden behandeld, daar het Westen het communistische bewind niet erkent. Twee mogelijkheden. Het schijnt dat er nog geen besluit is genomen over hetgeen er verder moet gebeuren. Waarnemers te Ge nève zien twee mogelijkheden: (1) als Nixons b.«z#ek aan de Sowj et- Unie leidt tpt een bezoek van Chmp on de V.S., zoals in Sc.1 e kringen wordt gerfUfe^feti-cf, ^an het gesprek als een topconferentie van twee man Chroesjtsjef en Eisenhower wor den voortgezet. (2) Waarschijnlijk zijn de ministers van buitenlandse zaken der „Grote Vier" te New York als in september de zitting van de Algemene Vergadering der V.N. wordt geopend. Zij zouden dan hun overleg kunnen voortzetten. Keert Molotof terug Volgens een speciale correspondent van het Britse conservatieve blad „Daily Telegraph", die buitenlandse diplomaten in Oulan Bator, Buiten- Mongolië, aanhaalt, staat premier Chroestjtsjef op het punt een einde te maken aan de ballingschap van de voormalige minister van buitenlandse zaken Molotof. De Sowjet-leider heeft duidelijk te kennen gegeven, dat hij vertrou wen heeft in Molotof als diplomaat, ondanks diens Stalinistische opvat tingen aangaande de politiek. Molo tof, aldus de correspondent, zou weer een plaats op het ministerie van bui tenlandse zaken kunnen krijgen. De bosjesmannen in Zuid-West- Afrika, die bijna zijn uitgestorven, zullen een eigen reservaat krijgen in het noord-oosten van het land. De bedoeling is de Bosjesmannen voor uitsterven te behoeden en hen ertoe te brengen hun nomadenleven op te geven. Redt Verolme de expeditie? Spionage met een vraagteken Een arts en een chemicus staan in Oost-Berlijn terecht op beschuldiging van .spionage voor de Nederlandse geheime dienst in West-Berlijn", zo meldt het Oostduitse partijblad „Neues Deutschland". Het blad schrijft, dat een zekere Foerster, vroeger als arts ver bonden aan een ziekenhuis bij Ber lijn, inlichtingen aan genoemde dienst heeft verstrekt over de gezondheids dienst in Oost-Duitsland, het Oost duitse Rode Kruis en de personeels bezetting van de staatskabelfabriek in Schoenow, waar hij als bedrijfs arts heeft gewerkt. Het proces is dinsdag begonnen. De scheepsbouwer C. Verolme (midden) heeft woensdagmorgen in zijn Het blad zegt, dat een agent van j villa „De Heul" te Ridderkerk een bespreking gehad met de heren prof. de Nederlandse geheime dienst, Bruhn p, h. van Baren (links), vice-voorzitter van de stichting „Expeditie Nieuw- geheten, Foerster heeft verzocht mensen te bewegen uit Oost-Duits land te vluchten en nieuwe agenten aan te werven. Eén van deze was de tweede beklaagde, een chemicus. Hij zou gegevens over het chemische instituut van de Humboldt univer siteit in Oost-Berlijn en over de op leiding van studenten daar hebben verstrekt. (Het ANP verneemt van het mi nisterie van buitenlandse zaken in Den Haag, dat er geen Nederlandse geheime dienst in West-Berlijn be staat). Volgens Chroesjtsjef Guinea" en Hendrik Muller (rechts), penningmeester. De heer Verolme heeft na afloop medegedeeld, dat de expeditie niet meer kan mislukken. Premier Chroesjtsjef heeft dinsdag op een vergadering van bouwarbei ders te Dnjepropetrowsk verklaard van mening te zijn, dat de barometer niet op oorlog staat. Dit blijkt uit een door Tass aangehaald verslag uit de „Prawda" van donderdag. „In alle landen is de neiging naar behoud van de vrede het sterkst", aldus de pre mier. Over Nixons bezoek zei Chroesj tsjef, dat de Amerikaanse vice-pre sident tijdens hun besprekingen van het weekeinde ook voor de vrede had gepleit en dat hij (Chroesjtsjef) Prinses Soraya op vacantie in Noord wijk Prinses Soraya, gefotografeerd toen ze in augustus 1955 een korte vacan tie nam te Cap. d'Antibes. Drie weken in „Huis ter Duin" Prinses Soraya, de ex-keizerin van Iran, zal dezer dagen haar intrek ne men in het Grand Hotel „Huis ter Duin" te Noordwijk. Naar wij ver nemen is de prinses voornemens om gedurende drie weken een rustige vacantie te genieten aan het Noord zeestrand alvorens zij in de komen de winter naar Rome zal gaan, waar een villa voor haar is gehuurd. Dag noch uur van haar komst zijn bekend gemaakt omdat de prinses rustig en ongestoord in het hotel wil vertoeven. Om haar die rust te ga randeren, heeft de hotel-directie overleg gepleegd met de burgemees ter van Noordwijk, mr F. P. H. van Berckel. De burgemeester is van me ning, dat de rust rond de ex-keizerin het best bewaard wordt, door geen opvallende maatregelen te treffen. Prinses Soraya komt per slot van re kening als „een gewone, particuliere dame", hetgeen door de Perzische ambassade in Bonn wordt bevestigd. Mocht zij overlast ondervinden van nieuwsgierig publiek, dan kan de burgemeester als hoofd van ie po litie nog altijd maatregelen treffen om de verlangde rust te garanderen. Mr Van Berdcel meent overigens, dat het wel zal los lopen met die nieuwsgierigheid van het publiek v/ant zolang Noordwijk bestaat zijn er al zoveel vooraanstaande perso nen op bezoek geweest, dat de komst van een prinses voor de bevolking van Noordwijk nauwelijks iets bij zonders is. Ook in „Huis ter Duin" waar de prinses twee kamers heeft laten bestellen, worden geen bijzon dere maatregelen overwogen. De gasten van het Grand Hotel zowel als het personeel zijn, naar de me ning van de hoteldirectie, tezeer ge wend aan het bezoek van prominen te persoonlijkheden. „Dat is hier al meer gebeurd", zo luidde het com mentaar. Het vacantiebezoek is voor de prinses georganiseerd door het internationale reisbureau Wagons- Lits/Cook, dat alle reizen van de prinses verzorgt. Na weken droogte en hitte is woensdag eindelijk ook in de Bonds republiek Duitsland een. overvloedige regen gevallen. Vooral Noord-Duits- land heeft erg van de droogte te ly- den gehad. toen had gevraagd, waarom de Ame rikanen dan zo'n „week voor onder drukte volkeren" moeten houden. Hij had Nixon vreedzame concur rentie tussen socialisme en kapita lisme aangeboden en voorts de her leving van het West-Duitse militai risme ter tafel gebracht. De West- duitse wraakzuchtigen zouden een treffen tussen Rusland en Amerika kunnen veroorzaken en daarmee dë dood van miljoenen mensen. Maar als het ooit zover kwam zou Rus land in enkele uren West-Duisland kunnen uitschakelen en andere lan den, die de landen van het Warschau pact bedreigen. „We weten best dat ook wij zware verliezen zouden lij den. Oorlog brengt niemand wat goeds. Ideologische vraagstukken kunnen niet met kanonnen opgelost worden, daarvoor is rede nodig, men moet aantonen dat de ene of de an dere ideologie goed is". Hoog tijd voor topconferentie. ,Over Genève zei de Russische pre mier, dat het hoog tijd is voor de re geringsleiders om de bespreking van de belangrijkste kwesties over te De ministers van buitenlandse zaken bespreken ingewikkelde inter nationale kwesties waarvan de vrede afhangt. „Wij zeggen openlijk, even als in het verleden, dat deze kwesties gemakkelijker door de regerings leiders kunnen worden besproken en in het bijzonder gemakkelijker door hen kunnen worden opgelost. Want de regeringsleiders hebben grote er varing in het oplossen van inter nationale vraagstukken en zij hebben ook ruimere bevoegdheden. Het schijnt ons toe, dat de tijd is geko men dat de regeringsleiders dit moei lijke karwei aanpakken. Laat de ministers nieuwe pogingen doen om wederzijds aanvaardbare oplossingen te vinden en overeenstemming te be reiken over datgene waarover zij het eens kunnen worden. De andere zeer Topconferentie nog niet verantwoord President Eisenhower heeft op zijn wekelijkse persconferentie meege deeld, dat vice-president Nixon zich prachtig van zijn taak gekweten heeft tijdens zijn bezoek aan de Sow- jet-Unie. Hij voegde hieraan toe, dat slechts de tijd zal uitwijzen of het bezoek de spanning tussen Oost en West werkelijk heeft verminderd. Op de vraag of berichten, dat Nixon met Chroesjtsjef de mogelijk heden had besproken de V.S. te be zoeken, zei hij dat dit één van die denkbeelden is, waarover men veel zal blijven praten en dit niet slechts naar aanleiding van het bezoek van Nixon aan de Sowjet-Unie. Hij zei, moeilijke zaken, kwesties van be ginsel, zullen door de regerings leiders worden bezien". Chroesjtsjef zei van mening te zijn, dat president Eisenhower en vice- president Nixon geen oorlog willen. Hij prees Eisenhower omdat deze tijdens de tweede wereldoorlog alle afspraken met de Sowjet-Unie was nagekomen, maar van bondskanse lier Adenauer van West-Duitsland zei hij, dat deze „niet het kruis maar de oorlogsfakkel in de hand houdt". IN Het 83.673 ton metende Britse pas- sagiersschip Queen Elizabeth" W00IT het grootste ter wereld heeft woensdag lichte schade opgelopen, toen het bij het verlaten van de ha ven van New York ter hoogte van Coney Island in aanvaring kwam met het 8.433 ton metende Ameri kaanse vrachtschip „American Hun- ter". Ook dit schip liep slechts lichte schade op. Er deden zich geen per soonlijke ongelukken voor. De aan varing gebeurde in een dichte mist. dat Nixon niet de bevoegdheid heeft Chroesjtsjef uit te nodigen, maar dat hjj alle recht heeft te luisteren en te spreken, ook over deze kwestie. Eisenhower zei dat één ding duidelijk is. Dat is de bereidheid van het Rus sische volk om Amerikanen te ver welkomen. Dit was opmerkelijk se dert de oorlogsdagen. Het Russische volk heeft voortdurend blijk gege ven van zijn vriendschap jegens Amerika. Over de conferentie in Genève zei hij, dat er tot op heden geen voor uitgang is gemaakt, die het bijeen roepen van een topconferentie zou rechtvaardigen. De gebedsweek. Op vragen naar aanleiding van de door de Sowjet-Unie gewraakte „ge bedsweek voor onderdrukte volken", antwoordde Eisenhower, dat hij reeds in 1952 had verklaard, dat de Verenigde Staten nooit het denkbeeld zouden aanvaarden, dat er werkelijk vrede heerst zolang niet elk land het recht heeft zijn mening kenbaar te maken. Hij had toen gezegd, dat de V.S. steeds alle vreedzame mid delen zouden aanwenden om een werkelijke vrede te vestigen. Dit nummer bestaat uit 10 pagina's (Advertentie) IN SWERDL0FSK De Amerikaanse vice-president Nixon is gisteren op zijn reis door Siberië in Swerdlofsk aangekomen, waar hij evenals in Nowosibirsk door de bevolking hartelijk werd ontvangen. Bij zijn bezoek aan een 25 km. buiten Swerdlofsk in aan bouw zijnd waterkrachtstation raak te Nixon in gesprek met een elek tricien, die hem -vroeg waarom hij slechts over vrede sprak en zijn woorden niet met daden onder streepte". ,,De Verenigde Staten heb ben nog steeds zeer vele bases in andere landen", aldus de Russische elektricien. Nixon antwoordde: „Ik heb hier tamelijk uitvoerig met de heer Chroesjtsjef over gesproken. Wan neer Rusland en de Verenigde Sta ten overeenstemming hebben bereikt over ontwapening en een afdoende inspectieregeling, kunnen wij een beslissing nemen over het vraagstuk van de bases". Hierop antwoordde de elektricien: „Ik ben niet voldaan. De Sowjet- Unie bezit geen buitenlandse bases". Nixons reactie was fel. Hij stelde snel achter elkander enige vragen: „Is Hongarije soms een Russisch land? En is Polen uw land? En is Oost-Duitsland soms ook Russisch ^ICE gebied? Waarom liggen er in deze I (Meegedeeld door het KNMI in De Bilt. Geldig van donderdag avond tot vrijdagavond. Opge maakt te 11.15 uur) AANHOUDEND KOEL Aanhoudend koel weer met veel bewolking en enkele buien. Ma tige, in de kustgebieden af en toe vrij krachtige wind in hoofd zaak tussen west en noord. 31 Juli: zon op 04.58; onder 30.34; maan op 01.27; onder 17.14. Hoogwaterstanden 31 Juli: v.m. 12.32; n.m. Het weer in Europa De weerrapporten van hedenmor gen 7 uur luiden: HELSINKI STOCKHOLM OSLO KOPENHAGEN ABERDEEN LONDEN AMSTERDAM BRUSSEL LUXEMBURG PARIJS BORDEAUX GRENOBLE landen Russische troepen? En u FRANKFORT MüNCHEN ZüRICH GENèVE Weet u dat het Sowjet-volk één I LOCARNO heeft zeker ook wel eens van Roe menië en Bulgarije gehoord? dag van de vier uitsluitend voor be wapening werkt? Dat is de oorzaak van de internationale spanning". Nixon deelde de arbeiders, die dit gesprek volgden, mee dat hij zater dag a.s. een toespraak voor radio- Moskou zou houden, waarin hij een opsomming zou geven van alle po gingen van president Eisenhower om de internationale spanning door vredesvoorstellen te verminderen of weg te nemen. „Doch de Sowjet- Russische regering heeft al deze voorstellen verworpen. De schuld voor de huidige toestand ligt zeker niet eenzijdig bij ons", aldus de Amerikaanse vice-president. WENEN INNSBRUCK BELGRADO ATHENE ROME AJACCIO MADRID MALLORCA LISSABON onbew. 26 C. zw. bew. 26 licht bew. 25 regenbui 24 geh. bew. 16 zwaar bew. 18 onweer 20 regen 20 regen 18 regen 21 zwaar bew. 23 zwaar bew. 27 licht bew. 32 zwaar bew. 24 regen 22 regen 22 zwaar bew. 22 regenbui 25 onweer 27 zwaar bew. 27 geh. bew. 20 onbew. onbew 32 onbew. 34 onbew. 33 onbew. 34 licht bew. onbew. 25 Korreltje Vrijheid is het recht om alles doen wat'de wetten veroorloven.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1959 | | pagina 1