LOQBOEK
eilandbezoekers
ZA'I ..DAG 20 JUNI 1959
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 7
van twee
life stapten op Rotterdam Airport
in het kleine zilveren vliegtuigje
van de Channel-Airways. Het regen
de, „echt Engels weer", dachten we.
Maar Albion ontving ons met een
stralende zon. De huisjes en boom
pjes en de sloten, minder rechtlijnig
dan de Nederlandse, kropen onder
ons toestelletje door. Tot Southend,
een grote stad van bijna honderddui
zend inwoners aan Engelands west
kust, waar de Engelsen van de lucht
uit gezien, vliegtuigje aan het spelen
waren.
Vraag me niet waar Engeland an
ders is dan Nederland, want die
vraag is zo een-twee-drie niet te be
antwoorden. Het verschil ligt er niet
in, dat men „gentlemen" inplaats van
„heren" op een deur leest. Maar het
begint al direct met de vriendelijk
Schotse mr Mclntire, die ons mijn
vrouw en ik namens de British
Travel Association van het vliegtuig
haalt en ons als het ware inkapselt
in Engelse attenties. Hij tilt onze kof
fers, en bestelt in het voorbijgaan aan
het buffet „tea met biscuits", zonder
welke Engeland géén Engeland zou
zijn.
De trein brengt ons dan van South
end naar Londen, onderweg hebben
we een half uur vertraging en mr
Mclntire zegt ons enige malen, dat
hij daar werkelijk excuus voor moet
vragen. Dat is Engels. Men vraagt
zich op zo'n moment af of hij dit doet
namens de Britse spoorwegen, maar
later horen we het nog verschillende
malen. Het is „de goede toon".
Praten
's Avonds wandelen we wat op Ox
ford street, de grootste winkelstraat
van Londen, ervaren dat alles onge
veer even duur, of even goedkoop,
is als in Nederland en komen dan
terecht in „speakers-corner" van
Hydepark, iets wat de Engelsen een
„institution" noemen en waar je al
les mag zeggen in het openbaar,
staande op een omgekeerd sinaas
appelkistje; als je tenminste mensen
kunt vinden die het de moeite waard
vinden naar je te luisteren.
We merken, dat dat de grootste
kunst is in deze sprekers-hoek van
het park. Nieuwelingen trekken geen
aandacht, „zelfs niet als zij de zaken
willen forceren door Macmillan een
corrupte lafaard" te noemen. Want
daarmee kan hij zijn publiek niet
boeien. We zien verschillende onge-
lukkigen, die luide voor zich uit blij
ven praten zonder dat één sterveling
er aandacht aan besteedt. Die zich
overschrééuwen. Maar daaraan ligt
Niet lachen om ordinaire huiska
mer-moppen, maar om de ongelofe
lijke stommiteiten, die een bepaalde
Warwick Castle in Warwickshire is
een indrukwekkend voorbeeld van
een versterking uit de veertiende
eeuw. Het interieur van dit huis be
zit een prachtige, zeer kostbare ze
ventiende eeuwse aankleding. Een
deel van dit kasteel bestond al vóór
het jaar 1000. Dit huis van de Earl
of Warwick is toegankelijk voor het
publiek op door de weekse dagen het
gehele jaar door.
het niet. Een goede spreker moet
zelfs fluisterend de massa als een
magneet naar zich toetrekken. Maar
we merken, dat je de beste kans
maakt op speakers-corner, wanneer
ze om je kunnen lachen,
spreker bereid is te verkopen over het
kapitalisme of over de loonpolitiek.
Een goede spreker in deze feestelijke
hoek van het park dicht bij Marble
Arch, de marmeren ereboog, wordt
na twee zinnen onderbroken, door
een storm van protest en een donde
rend gelach. Hij wordt dan niet
kwaad, trekt zich ook niets aan van
interrupties, maar blijft onverstoor
baar doorpraten. Mocht u er nog eens
iets voor voelen, dan voorspellen wij
u aldus doende een prachtige sinaas-
appel-kist-toekomst in dit. door-en
door Engelse openlucht museumstuk
je der democratie. De agent, die in
de buurt staat, blijft onverstoorbaar,
terwijl één der sprekers hem met een
vreemde blik aanziet en dan vast
stelt, dat die ploerten van bobbies
goed genoeg zijn om er de riolen mee
te reinigen
B^aar tien stappen verder staat een
meisje van the Catholic guild of
St. Mary's, die rustig spreekt en niet
onderbroken wordt. Zij praat over
de leer der katholieken; laat iedereen
vragen en geeft kalme doordachte
antwoorden.
Bussen
De volgende morgen zijn we vroeg
uit de veren, want we gaan met de
bus naar Stratford upon Avon, de ge
boorteplaats van William Shakespeare
en doen en passant Oxford en War-
wick-Castle aan.
We gaan onder leiding van een gids
die, met echt Oxford-accent, alle
adem voor de laatste lettergreep van
een zin bewaart en dan zoveel over
heeft, dat hij het in een vermoeide
zucht moet laten wegvloeien. Als u
het niet begrijpt moet u maar eens
een half uurtje naar het derde pro
gramma van de BBC luisteren. Maar
hij wist de Amerikanen wü zijn de
enige niet-Amerikanen op een aan
gename manier bezig te houden. Vóór
ons zat een Amerikaanse plattelands
vrouw uit Ohio met een bloemetjes-
hoed op haar hoofd, naast een ma
gere boer met pet op, en de overigen
waren de typen van goed-doorvoede
Amerikaanse middenstanders, die
voor hun dollars een goedkope va-
cantie in Europa kunnen genieten.
Er was een self-made girl bij, die het
niet met de manier van rijden van
de chauffeur eens was, steeds naar
haar onberispelijk gepermanente
haardos greep en het soms uitgilde.
Nu zijn de Engelse wegen ook erg
smal en zeker niet berekend op de
gokkerige manier waarmee de auto
mobilisten proberen elkaar te passe
ren, zonder dat zij weten of er van
de andere zijde een tegenligger zal
komen. De chauffeur kreeg onderweg
een bekeuring en dat deed de stem
ming van de Amerikaanse omslaan.
„Hij verdient het, riep ze tot de
politie-agenten en dat vonden
zelfs haar landgenoten niet fair
Maar Amerikanen kunnen nooit
lang op elkaar kwaad blijven als
zij in den vreemde zijn, en in een
herberg te Warwick vielen zij
haar weer bij, toen zij een slo-
verig dienstertje berispte omdat
haar brood op zo'n vies bordje
had gelegen.
/"Vxford is een mooie stad. Het is
alles college wat de klok slaat en
er zijn veel klokken, want het is een
universiteitsstad, waarvan de geschie
denis teruggaat tot het jaar 912. Wil
lem de Veroveraar vindt u nog terug
in de straten. De straat is tevens een
nuttige leerschool voor het herken
nen van bouwstijlen, want u vindt
ze er alle terug; elke periode sinds de
Saxische tijd is er vertegenwoordigd,
en dat maakt van deze plaats aan de
rivier de Thames ook een van de
leerzaamste. Natuurlijk rekent een
bezoeker er op, dat hij geboeid zal
worden door de oude gebouwen van
de colleges en niet te vergeten hun
prachtige tuinen, waarvan in het bij
zonder de lakengladde grasvelden
uitblinken. Merton is wel de oudste,
daterend van 1264, echt oud en de
studenten leven er in kamertjes met
middeleeuwse bogen en glas-in-lood-
raampjes. Daar klinken hun jazz-gui-
taren en Dixieland-trombones, maar
we kunnen niet zeggen, dat het met
de omgeving vloekt. Studenten heb
ben door alle eeuwen heen iets bo-
hemiën-achtigs in hun optreden ge
had, dat zich met elke gevel laat com
bineren. We leren, dat de weledel
geboren heren hier ook halve toga-
tjes dragen en dat staat toch wel ge
kleed. Christ Church is het grootste
en het belangrijkste college en wat
zullen we proberen, dit sierlijke ge
bouw te omschrijven, als er de foto
grafie is om meer te vertellen dan
duizend woorden. Pelgrimages kan
men er ook maken. Naar de grimmige
Saxische toren bijvoorbeeld van de
St. Michaël-kerk, die eens deel uit
maakte van de noordelijke verdedi
gingstoren. Oxford is waard er een
week op visite te gaan.
Kunstschatten
Wij zijn er één uur geweest en al
weer op weg naar het duizend jaar
oude Warwick-castle, waar nog steeds
de familie Warwick woont, behoeftig
genoeg om niet in staat te zijn de
miljoenenschat, die het kasteel her
bergt te beheren en daarom de poor
ten voor het publiek heeft geopend
en met de steun van het gouverne
ment net voldoende dubbeltjes en
kwartjes int om de belasting en de
verzekeringspremie te betalen. De ri
vier de Avon, gladjes vloeiend door
boomgaarden en muzikaal gorgelend
onder het riet, stroomt langs dit kas
teel en dit biedt zulk een mooi hoek
je, blauw van de rivier, blauw van
de hemel en grijze kasteelmuren daar
tussen, dat alle prentbriefkaarten van
het kasteel hetzelfde laten zien. Op
het binnenplein van dit Assepoesters-
prinsen kasteel, met transen en dui
zend-en-een gekke torentjes, heb ik
voor het eerst pauwen gezien, die uit
keken naar het publiek en elkaar
waarschuwden „als het zover was".
Net als gidsen doen, die we hier,
omdat we langs een andere weg dan
het gezelschap de heuvel beklommen
hoorden zeggen: „daar komt weer
een zwerm, Donald houdt in 's he
melsnaam de poort nog even dicht,
want ik ben die moot van half twee
nog niet kwijt, ik zal maar tegen Jim
zeggen dat-ie ze deruit moet trap
pen". En toen kwam de groep, de
pauwen riepen waarschuwingsla-eten,
sommige pauwhanen zetten hun
staart op en anderen begonnen een
gorgelend pauwengesprek. En de but
ler van 't kasteel zei: „geniet u nog
even van het onvergetelijke uitzicht
op de Italiaanse tuin dames en he
ren. U zult er niet gauw genoeg van
hebben". Maar het is gek hoe snel
een kijkmoede schare bustoeristen
uitgekeken is op een tuin, trouwens
op alles uitgekeken raakt en de trou
we heraut moest wel voor het mor
rende volk zwichten en piepend de
kasteelpoort openen. En we kunnen
best begrijpen, dat de familie War
wick in haar apartement bij een ge
doofde haard gezeten, overweegt, dat i
Engeland niet meer dat is sinds de
Labour een paar jaar aan het bewind
is geweest.
In de kapel, die schemer-gloelt als
een primitieve prent van een wonder,
wachtte ons een blinde man, die op
een toon, alsof hij en oud-Engelse
ballade zingt, vertelt van de gehei
men van deze kapel en met zijn blin
de ogen ziet in de richting van de
kunstschatten, die hij beschrijft alsof
hij elk detail kan onderscheiden. Een
En dit is Tom Tower van „Christ
Church" in Oxford. De toren, die het
vierkant van college-gebouwen over
heerst, is gebouwd, nadat lang daar
voor Wolsey de grondslag heeft ge
legd, door de beroemde bouwmeester
Sir Christopher Wren, de man die
ook St. Paul's cathedral in Londen
bouwde. „Great Tom" de enorme
klok in de toren, weegt ruim 8000
kilo en slaat om vijf over negen elke
avond 101 keer om de 101 studenten
naar bed te roepen.
afgemeten butler brengt ons dan
naar de „cedar-room" maar daarover
een volgende maal.
Lex Bruinhof.
Kosmos Reisgidsen, Beieren;
De Italiaanse Rivièra; Vo
gezen en Zwarte Woud.
Uitg.: n.v. Uitgevers-Mij.
„Kosmos", Amsterdam.
Drie van de bekende reisgidsen
liggen voor ons.
Het zijn handige en aantrekkelijke
boekjes, die, met de vakantie in het
vooruitzicht, noden tot reizen. Door
middel van kaartjes, routebeschrij
vingen, opsommingen van beziens
waardigheden een alphabetische op
gave van plaatsnamen in de be
schreven gebieden, krijgt men een
goed overzicht van de toeristische
„inventaris" van deze graag-bezochte
vakantiegebieden. Wat ons het meest
verrukt, is, dat deze handige boekjes
een beknopt overzicht geven van de
historische waarde van de verschil
lende plaatsen en gebouwen.
Foto-finesses door Peter
Charpentier. Serie Prisma-
boeken Nr. 414. Uit. Het
Spectrum, Utrecht.
Ook in de fotografie geldt de oude
waarheid, dat er vele wegen zijn, die
naar Rome leiden. Het Rome van
„de beste foto" wordt bepaald door
de fotograaf, of hij ambtshalve met
licht en donker werkt, dan wel als
amateur Daarover kan het boekje
„Foto-finesses" dus weinig zeggen.
Het zegt zoveel te meer over de
wegen, die men kan bewandelen.
Het is een richtingwijzer die de dui
zend-en-één mogelijkheden van de
fotografie op bevattelijke en aantrek
kelijke wijze onder de aandacht
brengen van allen, die langs foto
grafische weg trachten, nieuwe vor
men te vinden.
„De Donkere Wolk", door
Fred Hoyle. Uitg.: „Hol-
dia", Baarn.
De bekende Engelse sterrekundige,
Fred Hoyle, heeft een toekomstro
man geschreven, die wel zeer merk
waardig genoemd mag worden. Het
is zowel een waarschuwing als een
amusant-onderhoudend boek. Astro
nomische waarnemingen wijzen uit,
dat een gaswolk de aarde nadert van
uit de interstellaire ruimte. Wat de
gevolgen zullen zijn, is niet bekend:
er zijn twee groepen, die mensheid
j willen beschermen. De niet-begrij-
i pende politici en de geleerde astro
nomen.
i De geschiedenis wijst uit, dat de
laatste gelijk hebben, maar ze moe-1
ten heel wat tegenwerking overwin-1
I nen. Ze verdrijven de wolk, ten koste I
van twee hunner. Hoyle laat zijn col
legae in zijn roman nogal vreemde
dingen zeggen over God en Gods
dienst; enige gevormdheid is bij het
lezen daarom wel gewenst.
„Geschiedenis van Rusland",
door dr. Paul Sethe. Uitg.
W. de Haan, Standaardboek
handel, Zeist Phoenix poc
kets.
In deze inmiddels befaamd ge
worden reeks is thans ook een deeltje
verschenen, dat de geschiedenis van
Rusland in grote, overzichtelijke lij
nen weergeeft. Het is geen droge op
somming van de voornaamste feiten
en personen, die in een zeer lange
periode een rol hebben gespeeld,
maar veeleer een boeiende levensbe
schrijving van een volk en een land,
welke op de gehele wereldhistorie
een grote invloed hebben uitgeoefend.
Het boekje, dat een objectieve geest
ademt, bezit een groot aantal foto's.
Anita", door Karin de
Leeuw. Uitgeverij De
Lanteern, Utrecht
Anita is een vlot, ievenslustig
H.B.S.-meisje, dat eigenlijk niet weet
of ze moet lachen of huilen als ze
hoort, dat ze voor haar eind-examen
is geslaagd. Na schooltijd gaat het
leven voor haar open en dat ver
schijnt aan haar als bi] de meeste
meisjes van die leeftijd. Anita heeft
vreselijk veel plezier in schrijven en
in september mag ze bij ,.De Koerier"
komen als verslaggeefster. Het is
een leuk stel, die collega's van haar,
maar de journalistiek blijkt nog niet
zo eenvoudig te zijn als ze zich had
voorgesteld, bovendien heeft Anita
harte-problemen. Na een reeks span
nende belevenissen levert Anita een
uitstekend staaltje menslievendheid
en ze maakt de promotie van haar
Ie' en. Een aantrek'-elijk boek voor de
oudere meisjes.
„Haydn", door Pierre Bar-
baud. Uitg. Het Spectrum,
Utrecht Pictura.
Dit rijk geïllustreerde boekje be
licht de geniale figuur van de grote
Haydn, die niet slechts componist
is van alleen gemakkelijk in het ge
hoor liggende melodieën. Als zove-
len heeft ook Joseph Haydn een steile
ladder moeten beklimmen om een
dergelijk grote hoogte te bereiken.
Het is zoals Goethe van hem schreef:
„Haydn is een man, die niet over
drijft, hij behoort niet tot hetgeen
de hartstocht oproept. Zijn werken
zijn de ideale taal der waarheid; men
kan misschien tegen deze werken
opbieden, maar ze niet overtreffen".
Het boekje besluit met een volledige
chronologie der 83 kwartetten en die
van de 104 symfonieën.
