3)e CcidóeSou/fcci/nt
Dienstplichtigen kunnen naar
Nieuw Guinea uitgezonden worden
Gromyko vroeg één dag uitstel
HET VLIEGTUIG
STAAT KLAAR
Zo varen de scheep 'es(je neus) voorbij
Naar een militair bewind in Indonesië
DE VALERA PRESIDENT
VAN IERLAND
VOOR VADERDAG
VRIJDAG 19 JUNI 1959
50ste JAARGANG
No. 14740
Hoofdredacteur: L. C J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUS: PAPENGRACHT 32
Telefoon: Directie, Abonnem., Drukkerij 20935; Red. 20015, 25594; Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.59 p. w., f 2.55 p. maand, f 7.50 p. kwartaal. Franco p. p. f 8.—. Advert.: 17 ct p. m.m. Telefoontjes f 1.50.
Tweede Kamer:
13-42 siemmen
De Tweede Kamer heeft gister
middag met 73 tegen 42 stemmen
goedgevonden, dat het mogelijk is in
tijden van nood dienstplichtigen van
de Landmacht naar Nieuw Guinea te
sturen. De Partij van de Arbeid-af-
gevaardigden en de splintergroepjes
van de communisten waren er tegen.
Oud-minister Suurhoff vertelde
namens zijn socialistische fractie-ge
noten, waarom hij er niets voor
voelde.
Zij hadden immers in het kabinet
Drees altijd nog achter dit wetsont
werp gestaan.
Hij wilde ook wel de mede-verant
woordelijkheid voor het indienen van
dit wetsontwerp op zich nemen, maar
intussen had men de redelijkheid
van de eisen der partijgenoten, die
een andere koers wilden, leren in
zien. Deze eisen werden door het
i en
voor
hun
Formeel.
Mr Burger maakte ernstig misbaar
tegen het feit, dat nog vóór de re
plieken dit amendement door de re
gering werd overgenomen. Dit is niet
in overeenstemming met de (onge
schreven) parlementaire gebruiken,
dat de regering in eerste termijn een
amendement overneemt. De ambte
naren van defensie hadden de minis
ter kennelijk niet van dit gebruik op
de hoogte gesteld.
Dr Kortenhorst, voorzitter, achtte
de opmerking van mr Burger juist.
En het overnemen van het amende
ment-Rij ckevorsel werd dus tot een
later stadium van het debat uitge
steld.
Overigens bleef men het er over
eens met uitzondering van socia
listen en communisten dat het
amendement van de P.v.d.A. dwaas
was. Hoe kan men in deze tijd een
transport van troepen drie weken
uitstellen? In twee dagen kan men
tegenwoordig met straalvliegtuigen
alle delen van de wereld bereiken.
De minister, die een rustig, niet te
lang betoog hield, en slechts enkele
technische foutjes maakte, zei, dat de
regering het aannemen van dit wets
voorstel noodzakelijk acht, verder
uitstel kan door haar niet worden
aanvaard. Wij moeten de handen vrij
hebben om op alles voorbereid te
zijn.
Wanneer er het besluit zou vallen
tot uitzending van dienstplichtigen
over zee, dan zou de minister al
dus beloofde hij in elk geval tijdig
de betrokken kamercommissies in
lichten.
Bij het voorhanden zijn van vol-
diende organieke eenheden en vrij
willigers, zouden deze in elk geval
eerder in aanmerking komen dan
dienstplichtigen.
Dienstülichtigen, die bezwaar
maakten wegens studie- en andere
redenen, zouden, zo zei de minister
tot dr Tilanus, die hierop had aange
drongen, fair behandeld worden. Elk
geval zal objectief en nauwkeurig
bekeken worden.
Prins Rainier bij
da Paus
Paus Johannes heeft donderdag
prins Rainier en prinses Gracia van
Monaco in officiële audiëntie ontvan
gen.
Prinses Gracia droeg een lange
zwarte japon en een zwarte sluier,
die bevestigd was met een diamanten
diadeem.
Vóór het vertrek bood prins Rai
nier de Paus een antiek Venetiaans
manuscript aan met de tekst van de
eed, die Venetiaanse wevers vroeger
moesten afleggen alvorens in de han
del te gaan.
De Paus schonk zijn portret met
handtekening, twee mozaieken van
de Madonna voor prinses Gracia en
haar dochter prinses Carolina en een
gouden medaille van de Madonna
voor prins Albert.
Een groep gewapende mannen,
waarvan het aantal nog onbekend is,
heeft donderdag aan de zuidkust van
Costa Rica een landing uitgevoerd
op een punt, genaamd „Punta Ilo-
rona". Deze troep, die naar verluidt,
over drie vliegtuigen beschikt, zou
van zins zijn op te trekken naar Ni
caragua.
Een Canadese boerin heeft don
derdag haar 27e kind gekregen. Moe
der (48) en zoon maken het goed.
Voor overleg mei Moskou
HERTERS VLIEGTUIG STAAT AL KLAAR
Andrei Gromyko, de Russische minister van buitenlandse zaken, heeft
gisteren het verwachte antwoord op het „laatste aanbod" van het Westen
niet gegeven. Hij verzocht om één dag uitstel voor overleg met Moskou.
Vanmiddag zal derhalve Gromyko's antwoord los komen, dat naar ver
wacht wordt een einde aan de Geneefse conferentie zal maken.
In westelijke kring verwacht men algemeen, dat het Russische antwoord
negatief zal zijn en dat er voor de vier ministers niets anders overblijf dan
to bepalen, hoe zij de conferentie zullen beëindigen.
De drie westelijke ministers de Amerikaan Herter, de Brit Lloyd en
de Fransman Couve de Murville zijn, naar gemeld wordt, voorstander
van een reces van een maand.
RUSSEN TEGEN VERDAGING j „Constellation" van de militaire
luchttransportdienst, naar Genève
Van communistische zijde wordt laten komen om het klaar te hebben
vernomen, dat de Russen niet tegen voor zijn terugkeer naar de Verenig-
malige bewindslieden, dat zij
stem moesten onthouden.
Het gaat hier om een zeer ernstige
zaak, zei de oud-minister. Het kan
straks om de levens van vele duizen
den jonge mensen gaan. En met zulk
een beslissing voor ogen, mag het
kabinet toch niet blind-zijn voor de
eisen van de P.v.d.A., die een zeer
belangrijke volksgroep vertegen
woordigt. Als ik zelf nog in het ka
binet had gezeten, aldus de heer
Suurhoff, zou ik ten sterkste aange
drongen hebben op wijzigingen in; - - -
het wetsontwerp. By interruptie!??" *?«?Ten- «V «Hg u.tstel voor overleg met Moskou,
vroeg hem prof. Romme, of hij deze °"m'
wijzigingsvoorstellen ook aan dr
Drees had voorgelegd. Ongetwijfeld,
zei oud-minister Suurhoff. Dr Drees
is echter niet meer in deze Kamer,
dus hij kan ook niet van zijn stand
punt laten blijken.
Drie weken.
De militaire deskundige van de
P.v.d.A. de heer Wierda, gaf een uit
eenzetting van de wijzigingsvoor
stellen van de P.v.d.A. Men wil, dat
elke uitzending van troepen in het
staatsblad bij Koninklijk Besluit ge
publiceerd wordt en dat daarbij een
omschrijving wordt gegeven over de
sterkte van de troepen, welke een
heden zij vormen en wat zij in Nieuw
Guinea gaan doen. Eerst drie weken
na publicatie zouden de troepen
mogen vertrekken. Op deze wijze
hopen de socialisten een eventuele
uitzending van troepen te kunnen
tegenhouden door optreden van de
Tweede Kamer.
Dwaas.
Het amandement van kolonel
Wierda noemde men overigens in de
Kamer een militaire dwaasheid en
zij werd door de minister en de
Kamermeerderheid als volkomen on
aanvaardbaar van de hand gewezen.
Wel nam minister Van den Bergh het
amendement van de heer Van Rijcke-
vorsel (KVP), mede ondertekend
door de KVP, AR, CH en WD aan,
beogend de rechten van de dienst
plichtigen vast te leggen in de wet
en niet bij algemene maatregel van
bestuur.
beëindiging van de conferentie
zijn, maar wel tegen een verdaging,
zolang er geen aanwijzingen zijn, dat
het Westen tijdens het reces zijn
standpunt zal wijzigen. Gromyko is
volgens communistische kringen voor
het houden van een topconferentie.
In communistische kring voorspelt
men, dat Gromyko het westelijke
plan zal afwijzen, omdat het naar
zijn mening een bestendiging van de
bezetting van West-Berlijn betekent.
In dezelfde kring zei men donderdag,
dat Gromyko de laatste dagen belang
stelling had getoond voor een hervat
ting van de ontwapeningsbesprekin
gen, die in 1957 zijn afgebroken, maar
dat het Westen nog geen enkele toe
zegging op dat punt had gedaan.
Het vliegtuig van de Amerikaanse
minister van buitenlandse zaken,
Herter, is donderdag uit de Verenig
de Staten te Genève aangekomen.
Volgens een verklaring van de
Amerikaanse afvaardiging te Genève
heeft minister Herter het toestel, een
de Staten.
Uit de aankomst van de machine
mag, aldus de Amerikaanse verkla
ring, niet de gevolgtrekking worden
getrokken dat minister Herter dade
lijk zal vertrekken. Het wachten is
op het volledige oordeel van de Rus
sische minister van buitenlandse za
ken, Gromyko, over de jongste wes
telijke voorstellen.
Minister Selwyn Lloyd heeft don
derdag tegenover verslaggevers van
Amerikaanse bladen verklaard, dat
het Westen het initiatief moet nemen
voor een topconferentie, om te voor
komen dat premier Chroesjtsjef Mac-
millan, De Gaulle en Eisenhower tot
een dergelijke conferentie „dwingt".
De Engelse bewindsman gaf toe dat
zijn standpunt in dezen verschilde
van dat van zijn Amerikaanse collega
Herter. Hij liet doorschemeren dat
het Engelse standpunt in het weste
lijke kamp overheerst.
Selwyn Lloyd zei ervan overtuigd
te zijn dat Chroesjtsjef een crisis zou
forceren om de westelijke regerings
leiders tot een topconferentie te
dwingen, wanneer deze op een andere
manier niet zou kunnen worden be
werkstelligd.
Onder oude grondwei
De stafchef van het Indonesische
leger heeft overste Djoehartono, een
functionaris van de militaire inlich
tingendienst, naar Tokio gezonden
aldus werd te Djakarta vernomen,
volgens United Press International
met een voorstel aan Soekarno
om bij presidentieel decreet de grond
wet van 1945 weer af te kondigen
en tegelijkertijd een militaire rege
ring het beleid in handen te geven,
met generaal Nasoetion als premier.
Het leger is, wanneer Soekarno
op de voorgestelde wijze de macht
uit handen geeft, bereid tot con-
Gemoioriseerde muilezel uit Moskou
Op de grote industrietentoonstelling in Moskou staat een gemotoriseerde muilezel met 140 paardekrachten in
zijn lichaam. De Chelyabinsk-fabrieken hebben deze machine voor vele doeleinden ontworpen. Zij dient niet
alleen als trekker, maar kan, met hulpstukken ook ge bruikt worden als bulldozer en als drager voor het torsen
van zware vrachten.
cessies aan de Moslems, van wie het
meeste verzet tegen Soekarno's
plannen voor „geleide democratie"
gekomen is.
Het leger zou zijn voorstellen heb
ben gedaan met medeweten van de
Nahdatoel Oelama. Vernomen wordt
dat deze partij om de portefeuille
van Defensie heeft gevraagd. Na
soetion schijnt hier echter ook be
langstelling voor te hebben.
Het was gisteren onmogelijk een
officiële bevestiging van het bericht
te krijgen.
Volgens een ander, later beves
tigd bericht heeft de voorzitter van
de nationalistische partij. Soewirjo
Soekarno een telegram gezonden,
waarin hij aandringt op opheffing
van de grondwetgevende vergadering
en afkondiging van de grondwet van
1945, eveneens bij presidentieel de
creet. Soewirjo stelde dat „in de
huidige situatie het vertrouwen van
het gehele volk zich op u gericht
heeft".
Volgens een bericht uit Tokio
heeft president Soekarno aan een
lunch van de buitenlandse persver
eniging verklaard, dat hij rustig zou
afwachten wat er zou gebeuren bij
zijn terugkeer naar Indonesië. Hij
zei: „Indien de huidige situatie in
Indonesië zo ernstig was als sommige
dagbladen het doen voorkomen, zou
ik thans niet te Tokio zijn. Dan zou
ik naar Indonesië zijn teruggekeerd".
De Nederlandse sleepboot „Loire" was het eerst ter plaatse bij de gebla
kerde „Ocean Layer", het op één na grootste kabelschip ter wereld, dat
midden op de Atlantische Oceaan tussen Ouessant en de Azoren in brand
was geraakt. Het Duitse schip „Flavia" had de bemanning overgenomen en
het kabelschip voorlopig op sleeptouw genomen en mocht daarom bepalen,
wie de sleep mocht „hebben". Er was reeds een sleepcontract gesloten met
de Duitse sleper „Wotan"' die drie uur later dan de „Loire" arriveerde. De
„Loire" is inmiddels naar Maassluis teruggekeerd. Foto: de sleepboot „Wo
tan" neemt de „Ocean Layer" over van de „Flavia".
(Advertentie;.
De kandidaat van de regeringspar
tij Fianna Fail, de Valera, is bij een
woensdag gehouden verkiezing tot
president van de Ierse republiek ge
kozen als opvolger van de 76-jarige
O'Kelly. Hij kreeg 538.058 stemmen
tegen generaal Maceoin, kandidaat
van de oppositiepartij Fine Gael,
417.482.
De Valera was woensdagavond in
verband met de presidentsverkiezing
als minister-president afgetreden.
De Ieren spraken zich woensdag
verder uit over de vraag of voor de
verkiezingen voor de Dail het par
lement het stelsel van evenredige
vertegenwoordiging moest worden
gehandhaafd of dat een meerder
heidsstelsel moest worden ingevoerd.
152.785 Ieren stemden tegen en
138.811 vóór afschaffing van het
stelsel van evenredige vertegenwoor
diging.
Dit nummer beitaat uit 12 pagina'i
(Medegedeeld door het KNMI.
Geldig van vrijdagavond tot za
terdagavond. Opgemaakt te 11.15
uur).
IETS WARMER.
Koude nacht met kans op
nachtvorst. Morgenmiddag iets
hogere temperaturen dan van
daag. Weinig bewolking en zwak
ke wind.
Kans op
nachtvorst
De Bilt, 19 juni.
In onze omgeving is een hogedruk-
gebied tot ontwikkeling gekomen,
dat zich slechts langzaam in oos
telijke richting verplaatst. In verband
daarmee houdt het droge en zon
nige weer aan, waarbij de tempe
ratuur de komende dagen een stij
ging zal ondergaan. Vannacht zal het
echter evenals de afgelopen nacht
opnieuw koud worden, waarbij
plaatselijk nachtvorst niet is uitge
sloten.
Een depressie voor de Noorse kust
verwijdert zich langzaam verder van
ons land, terwijl de treksnelheid van
een lagedrukgebied midden op de
Oceaan eveneens gering is. Beide
luchtdruksystemen zijn voor het
weer in Nederland derhalve van geen
betekenis.
20 Juni: zon op 04.19; onder 21.03;
maan op 20.24; onder 04.20.
20 Juni: 21.00 v.m.
Hoogwaterstanden
20 Juni v.m. 2.33: n.m. 3.06.
Het weer in Europa
i van hedenmorgen
HELSINKI
STOCKHOLM
OSLO
KOPENHAGEN
ABERDEEN
LONDEN
AMSTERDAM
BRUSSEL
LUXEMBURG
PARIJS
BORDEAUX
GRENOBLE
NICE
BERLIJN
FRANKFORT
MüNCHEN
ZURICH
GENèVE
LOCARNO
WENEN
INNSBRUCK
BELGRADO
ATHENE
ROME
AJACCIO
MADRID
MALLORCA
LISSABON
weer
temp.
onbew.
19 C.
onbew.
21
h. bew.
18
1. bew.
20
h. bew.
14
onbew.
22
1. bew.
19
onbew.
25
onbew.
26
onbew.
28
onweer
29
1. bew.
29
h. bew.
23
1. bew.
29
onbew.
29
zw. bew.
26
1. bew.
26
1. bew.
27
onbew.
25
zw. bew.
25
zw. bew.
28
onbew.
26
onbew.
31
1. bew.
23
zw. bew.
28
onbew.
32
zw. bew.
31
onbew.
24
Korreltje
Grote dingen worden gedaan door
hen, die zich toeleggen op één idee.