3)e CeidseSou/fccmt
Het Westen rouwt over de dood van Dulles
Woensdagmiddag officiële
begrafenis mei militaire eer
OOK DE
GROTEN VALLEN
Oud-collega's komen ter begrafenis
Opzienbarende maatregel
in Val d'Aosta
Processies afgelast
Genève uitgesteld
De Dalai Lama onivangi zijn onderdanen
MAANDAG 25 MEI 1959
50ste JAARGANG
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Directeur: C. M .v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C J. JtOOZEN.
BUREAUS: PAPENGRACHT 32
Telefoon; Directie, Abonnem., Drukkerij 20935; Red. 20015, 25594; Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f0.59 p.w., £2.55 p.maand, f7.50 p. kwartaal. Franco p.p. £8.Advert.: 17 ct p. m.m. Telefoontjes f 1.50.
De vroegere minister van buitenlandse zaken van Amerika John Foster
Dulles Ls zondag overleden. Hij overleed om 7.49 uur kalm in zijn slaap.
Zijn vrouw, zijn twee zoons John en Avery, zijn broer Allen en zijn zuster
Eleanor waren aan zijn sterfbed.
De oud-minister werd met een korte onderbreking sinds 10 februari in
het Walter Reed-hospitaal te Washington verpleegd. Bij een operatie wegens
een breuk bleek toen, dat hij weer aan kank r in de buikholte leed. Ruim
twee jaar tevoren was hjj ook al voor deze ziekte geopereerd. Een korte
rustperiode in Florida na afloop /an een bestralingskuur moest worden af
gebroken, doordat in de hals van de patiënt een nieuw kankergezwel werd
ontdekt.
Enige dagen nadat de oud-minister weer in het hospitaal was opgenomen
kreeg hij een lichte longontsteking, waarvan hij niet genas. De laatste dagen
was de patiënt zeer verzwakt en hij sliep veel als gevolg van de pijnstil
lende middelen die hem werden toegediei Dulles is 71 jaar geworden.
BOLWERK
TEGEN COMMUNISME
Toen hij vorige maand als minister
was afgetreden, benoemde president
Eisenhower hem tot zijn speciale ad
viseur op het gebied der buitenlandse
zaken. Hij noemde hem toen een
„hecht bolwerk van de V. S. tegen
de kuiperijen van het imperialisti
sche communisme". Dcjr zijl. aftre
den kon Dulles niet deelnemen aan
de ministersconferentie van Oost en
West, wellicht te volgen door een
top-conferentie, die de bekroning
zou zijn geweest van zijn lange diplo
matieke loopbaan, die al op de
vredesconferentie te Versailles ip
1919 was begonnen.
Enige dagen geleden verleende de
president aan Dulles de „Medal of
Freedom", de hoogste burgerlijke on
derscheiding in de V. S.
Het bericht van het overlijden van
de oud-minister werd direct gemeld
aan de president, die het weekeind
doorbracht op zijn boerderij te Get
tysburg. in Pennsylvania. Volgens
functionarissen was het bericht een
grote schok voor do president. De
perschef van het Witte Huis, Hagerty,
dieelde mee, dat de president al zijn
afspraken had 'igezegd tot de begra
fenis van Dulles.
Het stolfeJijk overschot van de
Amerikaanse oud-minister zal woens
dag met militaire eer op de nationale
begraafplaats te Arlington in Virginia
ter aarde worden besteld, waar het
zal rusten naast dat van de helden
van de Verenigde Staten.
Van dinsdagmiddag twaalf uur tot
kort voor de rouwdienst op woens
dag zal net stoffelijk overschot in
een kapel van de nationale kathe
draal te Washington liggen opge
baard.
Volgens gewoonlijk welingelichte
kringen in Bonn is bondskanselier
Adenauer van plan om Dulles' begra
fenis bij te wonen. Vandaag zal in
een kabinetsvergadering hierover
definitief beslist worden.
Eisenhower heeft zondag in een
proclamatie tot het Amerikaanse
volk meegedeeld, dat dc vlaggen van
alle openbare gebouwen halfstok zul
len hangen- tot de begrafenis voor
bij is.
Functionarissen wezen erop, dat
een officiële begrafenis als van Dul
les verschilt van eer; nationale be
grafenis, die over het 'lgemeen aan
presidenten en vioe-presidenten in
functie wordt toegekend.
„HIJ WAS EEN GROOT MAN"
Het bericht van Dulles' overlijden
is in de verschillende westelijke
hoofdsteden met 'eedwezen verno
men. Een Westduitse woordvoerder
zei, dat Dulles in Bonn niet alleen
als het hart van de westelijke poli
tiek van de afgelopen jaren werd
beschouwd, maar ook als een man
met groot medege oei met en inzicht
in het Duitse vraagstuk. Hi had een
groot vermogen gehad om de menings
verschillen tussen de westelijke ge
allieerden uit de weg te ruimen.
Voorts had men, aldus de woord
voerder, in de bondsrepubliek grote
bewondering voor de moed, die Dul
les tijdens zijn ziekte had betoond.
Halvard Lange, die Noorse minister
van Buitenlandse Zaken, zei, dat
iedereen, die met Dulles te maken
heeft gehad, gedurende diens minis
terschap van zes jaar, zijn overlijden
wel ads- een ernstig verliet» voor de
krachten die ijveren voor de vrede,
zal gevoelen.
Hoewel er wel eens meningsver
schillen waren geweest over de poli
tiek van Dulles, zou volgons minister
Lange, niemand in Oost en West kun
nen ontkennen, dat de Amerikaanse
staatsman een „man des vredes" was.
In kringen van de V. N. werd het
overlijden van Dulles beschouwd als
het einde van een tijdperk. Hij werd
beschouwd als een „man van de Ver
enigde Naties", die vaak een doel
treffend gebruik van de volkeren
organisatie had gemaakt. In dit ver
band werd er aan herinnerd, dat
Dulles vorig jaar op het hoogtepunt
van de crisis in Libanon en Jordanië
deze kwesties voor de V. N. had ge
bracht, waardoor een regeling kon
worden getroffen.
President Eisenhower zei in een
verklaring, die te Gettysburg werd
uitgegeven, „Een leven van werken
voor de wereldvrede is geëindigd.
Zijn landgenoten Qn allen, die gelo
ven in rechtvaardigheid en in het
gezag van de wet, treuren bij het
heengaan van één der werkelijk grote
mannen van onze tijd. Gedurende
zijn leven en in het bijzonder tijdens
de zes jaren als minister van Buiten
landse Zaken, die rijk aan gebeurte
nissen waren, waren zijn moed, zijn
wijsheid en zijn vriendelijk begrijpen
gericht op het verbeteren van de
betrekkingen tussen de volkeren.
Alleen van tirannie was hij een
vijand. Omdat hij geloofde in de
waardigheid van de mensen en in
hun broederschap onder God, onder
steunde hij hun diepste hoop en
aspiraties. Uit zijn leven en werk zal
de mensheid in de komende jaren
nieuwe inspiratie patten om nog
harder te werken .eneinde te komen
tot een /rede in rechtvaardigheid"
Het Russische persbure;'1 JTass en
't communistische persbureau „Nieuw
China" gaven het overlijdensbericht
zonder commentaar.
DE PAUS OVER DULLES
Paus Johannes heeft maandag ver
klaard, dat met Dulles een groot man
is heengegaan. De Paus zei, dat hij
voor de eeuwige rust van de Ameri
kaanse minister zal bidden.
De Paus zei dit bij de beëdiging
van kardinaal Santiago Copello, de
vroegere aartsbisschop van Buenos
Aires, als kanselier van de R.K.
Kerk.
Hij verklaarde, dat zijn gedachten
uitgaan naar de zoon van Dulles, die
Jezuiet is.
MINISTER LUNS WOONT
BEGRAFENIS BIJ
De minister van buitenlandse za
ken, mr. J. M. A. H. Luns. zal mor
gen naar Washington vertrekken,
teneinde namens de Nederlandse re-
gerin en in zijn hoedanigheid van
voorz. van de Navo-raad de begrafe
nis van oud-minister Dulles bij te
wonen.
De bisschop van Aosta in Noord-
Italië, mgr. Blanche!, heeft de gees
telijkheid van zijn diocees instructie
gegeven alle sacramentsprocessies
van donderdag ajs., Sacramentsdag,
af te gelasten. Voor deze opzienbare
maatregel is officieel geen reden op
gegeven, maar het laat geen twijfel,
dat hij verband houdt met de uitslag
der verkiezingen van vorige week
zondag in het autonome gewest Val
d Aosta.
De bisschop blijkt enkele weken
geleden aan ieder der veertig candi-
daten van de autonomische partij, de
Union Valdotaine, een persoonlijke
brief te hebben geschreven, waarin
hun werd medegedeeld,, dat zij zich
als geëxcommuniceerd dienen te be
schouwen, omdat zij een coalitie met
de communisten hadden aangegaan.
Tegelijkertijd vestigde mgr. Blanchet
de aandacht der gelovigen op het
jongste decreet van het H. Officie,
welke de samenwerking met de com
munisten verbiedt.
Het ingrijpen van de bisschop had
tot gevoig, dat drie candidaten van
de Union Valdotaine zich terugtrok
ken, maar heeft niet kunnen verhin
deren, dat de Union Valdotaine met
de communisten samen als overwin
naars uit de stembussen te voorschijn
kwamen.
Eén van de redenen, waarom thans
de sacramentsprocessies zijn afgelast,
schijnt te zijn, dat tal van leden van
de Union Valdotaine van plan waren
aan deze processie deel te nemen, ge
tooid met de partij vlaggen en insig
nes teneinde te demonstreren, dat
men tegelijk een trouw lid van de
partij en een goed katholiek kan zijn
De bisschop heeft hiervoor een stok
je willen steken om te voorkomen
dat een religieuze plechtigheid een
politieke betoging wordt.
Gromyko, de Russische minister
van buitenlandse zaken, heeft toe
gestemd in een uitstel van enige
dagen voor de Geneefse ministers
conferentie in verband met Herters
bijwoning van Dulles' begrafenis.
Herter zal dinsdagavond naar Was
hington vliegen om de begrafenis
woensdagmiddag te kunnen bijwo
nen.
Donderdag zal er geen bijeen
komst zijn. Vrijdag zal Her ter in
Genève terug zijn. De conferentie
wordt dan vrijdagmiddag hervat.
Couve de Murville en Selwyn
Lloyd zullen samen met Herter naar
Washington vliegen om de begrafe
nis van Dulles bij te wonen.
Men verwacht, dat dinsdagmiddag
nog een korte bijeenkomst in Ge
nève zal worden gehouden.
BIJ EEN
GROTE DODE
DE KWAAL HEEFT ZIJN werk
gedaan en een krachtig man bin
nen korte tijd gesloopt. De wereld
staat er verslagen bij en erkent, dat
Dulles één van de grootste, zo niet
de grootste minister van buitenland
se zaken is geweest, welke de V. S.
ooit gekend hebben.
De Amerikanen hebben Dulles niet
altijd de waardering geschonken,
waarop zijn onvermoeibaar strijden
voor de vrijheid en grootheid van
Amerika en van diens bondgenoten
recht had. Hij was een streng prin
cipieel man en vasthouden
0 aan onwrikbare principes
wordt vaak voor starheid en
koppigheid gehouden.
Bovendien was hij een ijverig-man,
die zich in de problemen van de tijd
inwerkte tot in de kleinste details
toe; wat er toe leidde, dat hij de
werkzaamheden op zijn departement
tot in bijzonderheden zelf regelde,
waardoor het departementsbeleid een
sterk persoonlijk cachet kreeg.
Ook was hij een oprecht man, die
zeide wat hij meende, en ook dat be
zorgt iemand meer vijanden dan
vrienden. Dat hij daarbij niet onfeil
baar was, zal niemand ontkennen;
hij maakte fouten, zoals iedereen,
maar hem werden ze zwaar aange
rekend.
Zodoende had Dulles tijdens zijn
leven vele tegenstanders, maar zelfs
de bittersten onder hen erkenden
zijn intellectuele gaven en gevatheid,
zijn nimmer aflatende ijver, zijn moed
en grote kennis en ondervinding. Di
plomaten, parlementsleden en jour
nalisten stonden telkens weer ver
steld over zijn werkkracht en be
kendheid met de kleinste bijzonder
heden van de hangende kwesties.
Het warfen evenwel niet zijn kennis
noch zijn werkkracht, die Dulles ge
maakt hebben tot de man, om wiens
heengaan de Westerse wereld rouwt.
Het was de kracht van zijn innerlijke
overtuiging, het geloof in zijn zen
ding om de aanvallen van het com
munisme tegemoet te treden en te
bestrijden.
„Dulles werd gedragen door het
onverzettelijk geloof in de recht
vaardigheid van de zaak, die hij ver
dedigde. Hij heeft al zijn energie en
kracht gegeven aan de verdediging
van de westerse idealen", zei minister
Luns bij het vernemen van diens
dood.
Dulles' politiek is niet altijd even
succesvol geweest, maar in z'n ge
heel genomen mag men constateren,
dat als de Westerse wereld nu nog De geestelijke leider van Tibet, de Dalai Lama, die naar India is gevlucht, heeft zich thans in zijn tijdelijke
vrij is, dat voor een zeer groot deel residentie, Birla House te Mussoori, voor een langer ver blijf eïnstalleerd. De linkerfoto toont de moeder en een
te danken is aan de onverzettelijke j jongere broer van de „God-koning" in de tuin van het Birla House. De rechterfoto toont de Dalai Lame op een
strijdlust van Dulles. troon in de tuin van het Birla House, waar hij vele vol gelingen, eveneens uit Tibet gevlucht, ontvangt.
j^ardinaal Newman heeft eens ge
zegd, dat „het kijk-hebben op de
geschiedenis ons leert: als ge het ver
leden onthoudt, dan kent ge al meer
dan de helft van de toekomst".
Het zou mogelijk zijn, dat de ju
bilaris in de paar dagen retraite voor
zyn feest, deze woorden van New
man heeft ontmoet. In dat geval kan
hij die woorden weerspiegeld zien in
eigen leven.
In 1934 op 26 mei priester gewijd,
werd de jonge kapelaan door mgr. J.
D. J. Aengenent de stichter van t
Philosophicum naar Rome gezon
den om daar wijsbegeerte te gaan
studeren.
Hij heeft daar zijn tijd goed be
steed en het is hem in alle opzich
ten ten goede gekomen. Zijn collega's
en vrienden getuigen, dat hij hard
gestudeerd heeft en gewerkt, maar
dat hij ook de gelegenheid aangreep
om van Rome mee te nemen ruimte
van blik en tegelijk besef van groot
en klein, van menselijk en goddelijk
vlak naast-een.
Iemand die naar Rome gaat kunt
ge raad geven, maar de wijsheid om
ervan te profiteren kunt ge er niet
bij geven.
Een student aan het Angelicum, J.
G. Willebrands, bezat die wijsheid in
hoge mate.
Zijn studie richtte zich op New
man; de grote figuur uit de Angli-
kaanse Kerk, die in de Katholieke
Kerk vond, wat hij in studie en ge
bed had gezocht, die in Haar opgeno
men priester werd en kardinaal en
heel zijn leven heeft besteed en weg
gegeven voor de Ene, Heilige, Apos
tolische Kerk.
De student in de Wijsbegeerte
speurde de werken na van de theo
loog en de jonge katholieke priester
leerde uit Newman's werken, hoe het
hart hunkerde naar éénheid in Chris
tus, maar zoveel obstakels vond te
overwinnen.
Na zijn studietijd in Rome kwam
dr. J. Willebrands in het hart van
Amsterdam te wonen, bij dr. G. van
Noort aan het Begijnhof. Menigmaal
hebben ze s avonds daar in de oude
pastorie „geboomd": van Noort op
zijn bekende korte, scherp-onder-
scheidende manier van spreken,
droog humoristisch, met zijn erva
ring uit studenten- en professortijd,
zijn herinneringen aan de Apologe
tische Vereniging Petrus Canisius, en
de nieuwe inzichten, en meningen,
die de jonge doctor uit Rome mee
bracht. Hij denkt én met vermaak én
met grote dankbaarheid aan deze ge
sprekken terug.
In 1945 wordt de kapelaan van het
Begijnhof professor aan het Philoso
phicum te Warmond en in 1947 volgt
hij Mgr Niekel op als directeur.
Wanneer in 1948 de Sint Willibrord
Vereniging de taak overneemt van
de Apologetische Vereniging Petrus
Canisius, dan wordt prof. Wille
brands door de Bisschoppen van Ne-
Nederland benoemd als eerste voor
zitter.
Tien jaar later, op 1 augustus 1958
werd hij door het Episcopaat aange-
steld als hun gedelegeerde voor oecu- j
menische aangelegenheden.
Binnen deze tien jaren liggen
waarschijnlijk met alle voorbe
houd van menselijk falen in het
schatten van verdiensten de meest
vruchtbare jaren van zijn Priester
schap.
De totaal veranderde situatie in
Nederland in de verhouding van ka
tholiek tot niet-katholiek, het ver
langen naar éénheid, dat overal door
breekt waar eerlijk geloof en ver
houwen in Gods woord zich open
baren, dat alles vroeg om nieuwe
Gesteund door het bestuur der St.
Willibrord Vereniging wist prof. Wil
lebrands inderdaad nieuwe wegen te
vinden en contacten te leggen, natio
naal en internationaal.
Het oecumenisch werk is niet meer
een hobby van enkele uitzonderlijke
theologen en een aantal geïnteres
seerde priesters en leken.
De benoeming tot bisschoppelijk
gedelegeerde was dan ook niet al
leen een goedkeuring van het per
soonlijk werk en streven van de
voorzitter der St. Willibrord Vereni
ging, het was tevens de uitdrukking
van deze overtuiging, dat het oecu
menisch werk een „Aoiliegen" is van
geheel de Kerk.
Door de persoonlijke inzet van zijn
vele gaven en capaciteiten heeft
prof. Willebrands zich zeer grote ver
diensten verworven voor het oecu
menisch werk in ons vaderland,
maar ook in West Europa.
De „Conférence catholique pour les
questions oecuméniques" is in en
kele jaren door zijn toedoen tot een
instituut gegroeid, dat voor de ko
mende tijd wel eens van buitenge
woon belang kan blijken te zyn.
Alleen al het feit, dat b.v. het vo
rig jaar een cursus kon worden ge
geven over de Katholieke Kerk, in
het prachtige conferentieoord van
de Wereldraad van Kerken te Bossey
bij Genève, bewijst dat er veel aan
het veranderen is. Uit 26 verschillen
de nationaliteiten waren daar niet-
katholieke studenten tesamen, die
met grote interesse en eerlijke be
langstelling de conferenties o.a. van
prof. Willebrands volgden.
Dit alles en nog veel, wat hier niet
vermeld wordt, zal katholieken en
niet-katholieken die in hun leven
prof. Willebrands hebben ontmoet en
in hem de Kerk hebben leren ken
nen, tot dankbaarheid stemmen.
1959 Wordt voor de jubilaris een
kroonjaar en van de vijftig jaar
heeft hy zyn 25 priester jaren met
hart en ziel gesteld in de dienst van
de Heer der Kerk.
Mogen wij uit deze korte geschie
denis een zegenrijke toekomst lezen
en meewerken.
Dat zal zeker de wens zijn van de
velen, die hem kennen en waarde
ren.
H. SONDAAL Pr.
(Medegedeeld door het KNMI.
Geldig van maandagavond tot
dinsdagavond. Opgemaakt te
11.15 uur).
WOLKENVELDEN
Op de meeste plaatsen droog
weer met van zee binnendrijven-
de wolkenvelden, maar morgen
overdag ook opklaringen. Van
nacht zwakke, morgen overdag
matige tot vrij krachtige noord
westelijke wind. Dezelfde tem
peraturen als vandaag of iets
lagere.
KOEL WEER
De Bilt, 25 mei.
Gedurende het weekeinde bleef het
weer onder invloed van een groot
hogedrukgebied ten noorden van ons
land. Het zwaartepunt ervan ver
plaatste zich echter naar het westen
en lag vanmorgen ten westen van
Schotland. De wind werd daardoor
noordelijk, hetgeen tot gevolg had,
dat gisteravond wolkenvelden van de
Noordzee het land binnendreven. In
het binnenland losten deze vanmor
gen weer op. De Van de Noordzee
aangevoerde lucht was in de onderste
lagen kouder dan de lucht, die tevo
ren met oostelijke winden over land
werd aangevoerd, zodat de tempera
turen vooral aan de kust lager wer
den. Een depressie, die gisteren langs
IJsland trok, bereikte vanmorgen
Noord- Noorwegen. Zij zal de lucht
druk in Scandinavië doen dalen,
waardoor de wind bij ons naar noord
west zal krimpen. Een zwak front
van de depressie kan later ons land
bereiken, maar het zal geen regen
van betekenis veroorzaken. Wel zul
len de komende 24 uur weer wolken
velden van de Noordzee binnendrij
ven, terwijl koele Noordzee-lucht
blijft binnenstromen.
26 Mei: zon op 04.33; onder 20.42;
maan op onder 08.53.
Hoogwaterstanden
26 Mei: v.m. 5.58; n.m. 6.27.
Het weer in Europa
HELSINKI licht bewolkt
STOCKHOLM zwaar bewolkt
OSLO onbewolkt
KOPENHAGEN licht bewolkt
ABERDEEN geheel bewolkt
LONDEN geheel bewolkt
AMSTERDAM zwaar bewolkt
BRUSSEL geheel bewolkt
LUXEMBURG onbewolkt
PARIJS .licht bewolkt
EORDEAUX geheel bewolkt
GRENOBLE regen
NICE zwaar bewolkt
BERLIJN licht bewolkt
FRANKFORT onbewolkt
MüNCHEN onbewolkt
ZURICH onbewolkt
GENèVE zwaar bewolkt
9C.
11 O
14
LOCARNO
WENEN
INNSBRUCK
ROME
AJACCIO
MADRID
MALLORCA
ALGIERS
regen
onbewolkt
onbewolkt
onbewolkt
zwaar bewolkt
onbewolkt
half bewolkt
zwaar bewolkt
Korreltje
Arbeid is voor velen balsem op een
gewonde ziel. (prof. Hulst).