S)e CcidóeSou/fca/nt Een grootpakket' Het Westen brengt vredesplan ter tafel De a.s. nieuwe regering PERSSTEMMEN OVER KABINET de verf voor 't schilderfeest Irak keert zich af Russen voelen niefs voor Wesielijk plan HOE wordt het weer? KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN BUREAUS: PAPENGRACHT 32 VRIJDAG 15 MEI 1959 50ste JAARGANG ïfo. 14T1I Directeur: C. M .v. HAMERSVELD. Hoofdredacteur: L. C J. ROOZEN. Telefoon; Directie, Abonnem., Drukkerij 20935; Red. 20015, 25594; Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.59 p.w., 12.55 p.maand, f7.50 p. kwartaal. Franco p.p. 18.Advert.: 17 ct p. m.m. Telefoontjes 11.50. voor de prullenmand? Duiislands hereniging in vier fasen Berlijn in z'n geheel onder internat, beheer De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Herter, heeft donder dagmiddag op de Geneefse conferentie het westelijke plan voor de her eniging van Duitsland, de Europese veiligheid en een vredesverdrag met Duitsland ingediend. Dit plan beoogt verwezenlijking van de gestelde doelen in vier fasen. De bijeenkomst van donderdag, die onder voorzitterschap stond van de Franse minister van Buitenlandse Zaken, Couve de Murville, heeft twee uur en een kwartier geduurd. Herter gaf een toelichting op het plan en zijn Britse ambtgenoot, Lloyd, gaf er eveneens zijn oordeel over. Hun Russische ambtgenoot, Gromyko, beperkte zich in zijn rede tot procedure kwesties. Voor het eerst hebben de leiders van de twee Duitse vertegen woordigingen het woord gevoerd. IN VIER FASEN jHet toezicht op de verkiezingen zal worden geoefeud door Duitsers uit In de eerste fase van het westelijke beide delen van het land en de Ver plan moet Berlijn na vrije verkiezin gen worden verenigd en onder het beheer van de vier grote mogend heden of de Verenigde Naties wor den geplaatst. De grote mogendhe den dienen het recht tot legering van troepen in Berlijn te behouden. Zij zouden een «rerklarins moeien teke nen waarin zij beloven af te zien van geweld. De tweede fase brengt de oprich ting van een gemengde commissie 25 Westduitsers en tien Oostduitsers die tot taak *al krijgen het contact tussen de beide delen van het land uit te breiden en een ontwerp-kies- wet op te stellen, waarover het Duitse volk ich zal kunnen uitspre ken. Indien de ^omnussie, die beslui ten zal moeten nenrn met een meer derheid van drievierie, geen over eenstemming over één ontwerp kan bereiken, zullen er twee aan het volk worden voorgelegd. De volgende veiligheidsmaatregelen zouden moe ten worden genomen: instelling van een zóne, waarover inlichtingen over de strijdkrachten worden uitgewis seld, beperking /ar. de strijdkrachten van de vier grote mogendheden (de Verenigde Staten en de Sowjet-Unie: 2.500.000 man), controle ter voorko ming van onverhoedse aanvallen en een toezegging van Duitsland geen atoom-, bacteriologische en chemi sche wapens te zullen vervaardigen. Volgens het westelijke plan wor den in de derde fase verkiezingen vergadering van geheel Duitsland. HET PLANNEN- PAKKET enigde Naties of de vier grote mo gendheden. Er zal een Duitse rege- gehouden voor een grondwetgevende ring worden, gevormd die over het vredesverdrag zal onderhandelen. De troepen van de grote mogendheden blijven, zolang het vredesverdrag nog niet is gesloten, in Duitsland met inbegrip van nerlijn gelegerd. De vierde en de laatste fase is die van een definitief vredes-regeling met een regering van geheel Duits land. Volgens het westelijke plan dienen de vrije verkiezingen binnen twee- en-een-half jaar na het sluiten van een overeenkomst over de toekomst van Duitsland te worden gehouden. Deze mogelijkheid tot uitstel is een concessie aan de Russen. Herter zei in zijn toelichting, dat het westelijke plan moet worden be schouwd als één samenhangend ge heel, waarvan de onderdelen aan el kaar zijn gekoppeld. „Bij bestudering van het pian ilijkt duidelijk dat onze regeringen zeer ver zijn gegaan om aan het Russische voorbehoud tege moet te komen", aldus de Ameri kaanse minister. Gromyko moet eens studeren. In conferenti •kringen werd ver nomen, dat Gromyko alleen over de procedure heeft gesproken. Een Rus sische woordvcerder zei, dat Gro myko ziel pas over het westelijke voorstel kan uitspreken als hij het zal hebben bestudeerd. Ook heeft Gromyko zich pa. o\er het weste lijke voorstel 4can uitspreken als hij het zal hebben bestuaeerd. Ook heeft De vier ministers van Buitenlandse Zaken zouden vrijdag, id dag om half vier weer b j een kom en. Zij zouden dan spreken over net /oerer van ge heime onderhandelingen. Het ligt in de verwachting, dat de kabinetsformateur, prof. De Quay, nadat hij vandaag een bespreking zal hebben gehad met personen, die zich bereid hebben verklaard een minis terspost te aanvaarden, morgen, za terdag, aan H.M. de Koningin een lijst van candidaat-ministers zal aan bieden. Het is niet bekend of vóór Pink steren de benoemingen nog zullen geschieden. Wel ligt het in het voor nemen van de Koningen nieuw te I benoemen ministers dinsdag na Pink-, steren te beëdigen. De thans zittende ministers blijven in functie en worden dus niet op nieuw beëdigd. De heer Van den Bergh, die dins dag uit Amerika terugkomt van een zakenreis, zal waarschijnlijk later worden beëdigd. De Tweede Kamer zal vermoedelijk niet vóór 26 mei bijeenkomen voor een debat over de te verwachten re geringsverklaring. Prins Bernhard als Johannieter-ridder HET IS IN DE POLITIEK uiterst moeilijk, zo niet onmogelijk, om het allen naar de zin te maken. Bij alle mogelijke conferenties, met de Russen is de westelijke diplomaten verweten, dat zij te weinig initiatief namen en het alsmaar aan de Russen overlieten om met voorstellen te ko men. Deze waren dan onaanvaard baar en werden verworpen, maar het Westen laadde daarmee de schijn van schuld op zich, dat het de zo goed willende Russen dwarsboomden. Nu is het Westen eens uit 0 z'n slof geschoten en heeft voor de oplossing van de hachelijke problemen, welke op de ministersconferentie te Genève wor den besproken, een heel pakket van aaneengeschakelde voorstellen gede poneerd. Daarmede heeft het Westen iets positief gesteld tegenover de voorstellen van Chroesjtsjef en het verwijt ontgaan, dat men niets anders kan doen dan Russische voorstellen van de hand wijzen. Het is een heel mooi plan, wordt nu gezegd, maar het heeft één fout, nl. dat de Russen het niet zullen aan vaarden. Waarbij dan tevens het ver wijt ingesloten wordt, dat men niet met voorstellen moet komen aandra gen, waarvan men van te voren weet, dat zij niet zullen worden geaccep teerd. Maar wat doen de Russen an ders? Dienen zij ook geen voorstellen in, waarvan de onaanvaardbaarheid er duimen dik boven op ligt. Niemand zal de illusie koesteren, dat Gromyko straks met tranen in de ogen komt vertellen, dat hij nog nooit een zó goed en zó wel doordacht plan te zien heeft gekregen en dat hij het met huid en haar overneemt. Weste lijke plannen en voorstellen zijn te zeer afgestemd op de Westelijke be grippen dan dat ze voetstoots aan vaardbaar zijn voor de mentaliteit van Moskou. Omgekeerd is hetzelfde het geval. Er bestaat een fundamen teel verschil van inzicht in de we reldproblemen en daarom is het moei lijk in te zien hoe men door overre ding tót elkaar kan komen. De enige hoop, welke er bestaat, dat deze ministersconferentie toch nog niet geheel zal mislukken, is het klaarblijkelijke streven van Chroesjt sjef om koste wat het kost te komen tot een topconferentie. En voor het Westen leidt de weg naar zo'n top conferentie nu eenmaal na deze mi nistersconferentie. Over het optreden van het nieuw te vormen kabnet schrijft „Trouw" (Prot. Chr).: Voor het eerste na de bevrij ding krijgen wij een Kabinet zon der socialisten. Dit Kabinet krijgt tot taak de verscheuring van een mythe. De mythe dat de tegen stelling progressief-conservatief het politieke leven beheerst. Dat is zijn negatieve taak. Zijn positieve taak is te doen zien, dat juist zon der socialisten een goed sociaal beleid mogelijk is. Het Algemeen Dagblad (lib.) meent: De eerlijkheid die ook in de poli tiek noodzakelijk is, gebied echter dat men zich scherp voor ogen dient te blijven houden, dat de brede basis aan ouderdomsver- schijnselen is ten gronde gegaan. Het leven was eruit, er was niet meer te regeren. Er moest iets anders komen, een nieuwe constel latie. En indien er hier en daar in de politieke partijen, die aan deze regeringsgrondslag hebben meege werkt, nog met een scheef oog naar die goede oude tijd wordt gekeken, dan zal men goed doen, zich ook dat oude zeer te blijven herinne ren.'Opdat men beter oog houde op de mogelijkheden, die het nieu we bewind zal kunnen bieden. Uit een beschouwing van de Nieu we Rotterdamsche Courant (lib.): Belangrijker dan deze terminolo gie is de vraag in hoeverre er sa menhang is tussen de leden van het kabinet onderling en in hoe verre er samenhang zal blijken te zijn tussen het kabinet en de volksvertegenwoordiging. De eer ste samenhang moet men als uit gangspunt nemen, anders zouden de dame en heren niet met elkaar in zee zijn gegaan. Over de vraag in hoeverre die samenhang houd baar is en in hoeverre er sprake zal zijn van samenhang met volksvertegenwoordiging zal men pas in de praktijk des politieken levens iets kunnen gaan zeggen. Veel zal afhangen van het pro gramma. Uiterst belangrijk is wat men zal gaan doen met de loonpolitiek. (Advertentie) Premier Kassem van Irak heeft meegedeeld, dat Irak zich deze week van de Eisenhowerleer zal afkeren en op eigen kracht zal vertrouwen bij de verdediging tegen agressie. (De Eisenhowerleer, in januari 1957 afgekondigd, houdt de belofte van Amerika in de landen van het Mid den-Oosten desgewenst militair te hulp te komen tegen een communis tische aanvaller). ,In geval van agressie", aldus de premier, „zullen onze partners en vrienden ons helpen. Wij hebben een leger dat voldoende is om onze staatsinstellingen te beschermen". De hertogin van Parma, moeder van prins Felix van Luxemburg, is donderdagochtend in het kasteel van Berg in Luxemburg overleden. Zij is 96 jaar geworden. In het hoofdgebouw van het Rode Kruis in Den Haag. is donderdagochtend ter gelegenheid van de 52ste ridderdag, onder voorzitterschap van Z. K. H. prins Bernhard een vergadering gehouden van het kapittel van de Orde van St. Jan, waarvan de prins landcommandeur is. Op de vergadering werd deze foto van prins Bernhard gemaakt. Z. K. H. draagt hier de lange zwarte Johannietermantel met witte ster los over de schouders. (Advertentie) Elegant en logisch, maar niets voor Moskou Radio-Moskou heeft donderdag avond gezegd, dat de westelijke lan den met hun te Genève ingediend plan voor Duitsland beogen het werk van de vier ministère van buitenland se zaken te Genève moeilijker te ma ken. Het Oostdpitse persbureau, A.D.N. noemde het westelijke plan een gro ve inmenging in Duitse aangelegen heden. De bedoeling ervan is een op bouwende oplossing van de belang rijkste politieke vraagstukken te doen mislukken. Het plan is voorbestemd in de papiermand te verdwijnen, al dus de A.D.N. Het Sow jet-persbureau Tass ver klaarde, dat het westelijke plan geba- seerd is op een „verouderde opvat ting" en geen rekening houdt met de huidige situatie in Duitsland. In het plan zijn, aldus Tass, enige gecom pliceerde internationale kwesties ver werkt, waardoor men „waarschijnlijk niet tot een snelle oplossing van een vredesverdrag met Duitsland zal kunnen komen". Premier Chroesjtsjef verklaarde in een rede te Kisjinef in de Sowjet-re- publiek Moldavië, dat de Sowjet- Unie een vredesverdrag met Oost- Duitsland zal sluiten, als het Westen geen vredesverdrag met Duitsland sluit. Perscomentaar Dit nummer bestaat uit 12 pagina's (Medegedeeld door het KNMI. Geldig van vrijdagavond tot za terdagavond. Opgemaakt te 11.15 uur). ZONNIGE PERIODEN Droog weer met zonnige perio den. Zwakke tot matige wind tus- sen noordoost en noord. Weinig J verandering in temperatuur. Aan de kust echter kans op binnen- drijven van mist en lage wolken met lagere temperaturen. De ,,dichier van de jazz" overleden De Amerikaanse Jazz-musicus Sydney Bechet is donderdag in zijn villa te Parijs, waar hij de afgelopen tien jaar heeft gewoond, overleden. Bechet, die door zijn bewonderaars „de dichter van de jazz" werd genoemd, stierf op zijn 62ste verjaardag. Hij speelde saxofoon (sopraan-sax) en klarinet. Volgens zijn vrienden leed hij aan keel- e n borstkanker. Het Westerse plan is door de Brit se pers over het algemeen gunstig ontvangen. De liberale „News Chronicle" schrijft, dat het Westen dit keer het initiatief heeft genomen en de Rus sen heeft overrompeld. De onafhankelijke „Times" noemt het westelijke plan een elegante en logische synthese, dat de vraagstuk ken inzake Berlijn, de Duitse hereni- ging en de Europese veiligheid in één geheel samenvat. De „New York Herald Tribune"*17 zegt, dat er maar één ernstig bezwaar £"10t WCCf lil LlirODSl rn/»V>t tpirpn 16 Mei: zon op 94.46; onder 20.27( maan op 12.44; onder 01.46. Hoogwaterstanden 16 Mei: v.m. 9.n.m. 9.37. kan worden ingebracht tegen het pakket" voorstellen van het Westen, en dat is, dat de Russen het niet zul len aanvaarden. Noordelijke wind De weerrapporten van hedenmor gen 7 uur luiden: weer temp. HELSINKI zwaar bewolkt 18 C. STOCKHOLM regen 13 OSLO half bewolkt 14 KOPENHAGEN zwaar bew. 11 ABERDEEN mist 8 LONDEN licht bewolkt 10 AMSTERDAM licht bewolkt 12 ERUSSEL onbewolkt 9 LUXEMBURG half bewolkt 7 PARIJS geheel bewolkt 9 BORDEAUX mist 11 GRENOBLE regenbui 9 I NICE onbewolkt 15 De Bilt, 15 mei. 10.00 uur. Een boven Midden-Europa in de boven lucht aanwezige storing heeft zich vooral over Italië en de Adriatische Zee uitgebreid. Het buiige weer, dat ze gisteren in grote delen van Duitsland veroor zaakte, bereikte aan het einde van de middag ook Limburg. Daarbij kwam onweer en hagel voor. Op hetTrNT vliegveld Zuid-Limburg werd 16 BERLIJN zwaar bewolkt mm afgetapt. Over Spitsbergen trekt een diepe de pressie in de richting van Nova Zem- bla. Deze wordt gevolgd door sterke stijgingen van de luchtdruk. Hier door verplaatst het zwaartepunt van I ttcv het hogedrukgebied, dat ons weer rome beheerst, zich in noordelijke rich-aJACCIO ting. Daar boven Noorwegen en Zweden de barometer nog kleine dalingen ver toont, zal de wind morgen in hoofd zaak uit noordoost tot noord blijven waaien en komt er in het tempera- tuurverloop niet veel verandering. Opnieuw zullen perioden met zonne schijn voorkomen. De kans bestaat r, echter, dat aan de kust mist en lage Want al,en dle door de GMst vm wolken, die zich nu op het midden God worden gedreven, dat zijn kin van de Noordzee bevinden, komen i deren van God. binnendrijven. 1 Rom. 8, 14. FRANKFORT MüNCHEN ZURICH GENèVE LOCARNO WENEN half bewolkt regen geheel bewolkt zwaar bewolkt zwaar bewolkt onbewolkt regen half bewolkt licht bewolkt zwaar bewolkt onbewolkt Korreltje

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1959 | | pagina 1