S)e CcidóeSou/fca/nt
Een grootpakket'
Het Westen brengt vredesplan ter tafel
De
a.s. nieuwe
regering
PERSSTEMMEN OVER KABINET
de verf voor 't
schilderfeest
Irak keert zich af
Russen voelen niefs voor
Wesielijk plan
HOE
wordt
het
weer?
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUS: PAPENGRACHT 32
VRIJDAG 15 MEI 1959
50ste JAARGANG
ïfo. 14T1I
Directeur: C. M .v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C J. ROOZEN.
Telefoon; Directie, Abonnem., Drukkerij 20935; Red. 20015, 25594; Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.59 p.w., 12.55 p.maand, f7.50 p. kwartaal. Franco p.p. 18.Advert.: 17 ct p. m.m. Telefoontjes 11.50.
voor de
prullenmand?
Duiislands hereniging in vier fasen
Berlijn in z'n geheel onder internat, beheer
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Herter, heeft donder
dagmiddag op de Geneefse conferentie het westelijke plan voor de her
eniging van Duitsland, de Europese veiligheid en een vredesverdrag met
Duitsland ingediend. Dit plan beoogt verwezenlijking van de gestelde
doelen in vier fasen.
De bijeenkomst van donderdag, die onder voorzitterschap stond van de
Franse minister van Buitenlandse Zaken, Couve de Murville, heeft twee
uur en een kwartier geduurd. Herter gaf een toelichting op het plan en
zijn Britse ambtgenoot, Lloyd, gaf er eveneens zijn oordeel over. Hun
Russische ambtgenoot, Gromyko, beperkte zich in zijn rede tot procedure
kwesties. Voor het eerst hebben de leiders van de twee Duitse vertegen
woordigingen het woord gevoerd.
IN VIER FASEN jHet toezicht op de verkiezingen zal
worden geoefeud door Duitsers uit
In de eerste fase van het westelijke beide delen van het land en de Ver
plan moet Berlijn na vrije verkiezin
gen worden verenigd en onder het
beheer van de vier grote mogend
heden of de Verenigde Naties wor
den geplaatst. De grote mogendhe
den dienen het recht tot legering van
troepen in Berlijn te behouden. Zij
zouden een «rerklarins moeien teke
nen waarin zij beloven af te zien van
geweld.
De tweede fase brengt de oprich
ting van een gemengde commissie
25 Westduitsers en tien Oostduitsers
die tot taak *al krijgen het contact
tussen de beide delen van het land
uit te breiden en een ontwerp-kies-
wet op te stellen, waarover het
Duitse volk ich zal kunnen uitspre
ken. Indien de ^omnussie, die beslui
ten zal moeten nenrn met een meer
derheid van drievierie, geen over
eenstemming over één ontwerp kan
bereiken, zullen er twee aan het
volk worden voorgelegd. De volgende
veiligheidsmaatregelen zouden moe
ten worden genomen: instelling van
een zóne, waarover inlichtingen over
de strijdkrachten worden uitgewis
seld, beperking /ar. de strijdkrachten
van de vier grote mogendheden (de
Verenigde Staten en de Sowjet-Unie:
2.500.000 man), controle ter voorko
ming van onverhoedse aanvallen en
een toezegging van Duitsland geen
atoom-, bacteriologische en chemi
sche wapens te zullen vervaardigen.
Volgens het westelijke plan wor
den in de derde fase verkiezingen
vergadering van geheel Duitsland.
HET PLANNEN-
PAKKET
enigde Naties of de vier grote mo
gendheden. Er zal een Duitse rege-
gehouden voor een grondwetgevende
ring worden, gevormd die over het
vredesverdrag zal onderhandelen. De
troepen van de grote mogendheden
blijven, zolang het vredesverdrag
nog niet is gesloten, in Duitsland
met inbegrip van nerlijn gelegerd.
De vierde en de laatste fase is die
van een definitief vredes-regeling
met een regering van geheel Duits
land.
Volgens het westelijke plan dienen
de vrije verkiezingen binnen twee-
en-een-half jaar na het sluiten van
een overeenkomst over de toekomst
van Duitsland te worden gehouden.
Deze mogelijkheid tot uitstel is een
concessie aan de Russen.
Herter zei in zijn toelichting, dat
het westelijke plan moet worden be
schouwd als één samenhangend ge
heel, waarvan de onderdelen aan el
kaar zijn gekoppeld. „Bij bestudering
van het pian ilijkt duidelijk dat onze
regeringen zeer ver zijn gegaan om
aan het Russische voorbehoud tege
moet te komen", aldus de Ameri
kaanse minister.
Gromyko moet eens studeren.
In conferenti •kringen werd ver
nomen, dat Gromyko alleen over de
procedure heeft gesproken. Een Rus
sische woordvcerder zei, dat Gro
myko ziel pas over het westelijke
voorstel kan uitspreken als hij het
zal hebben bestudeerd. Ook heeft
Gromyko zich pa. o\er het weste
lijke voorstel 4can uitspreken als hij
het zal hebben bestuaeerd. Ook heeft
De vier ministers van Buitenlandse
Zaken zouden vrijdag, id dag om half
vier weer b j een kom en. Zij zouden
dan spreken over net /oerer van ge
heime onderhandelingen.
Het ligt in de verwachting, dat de
kabinetsformateur, prof. De Quay,
nadat hij vandaag een bespreking zal
hebben gehad met personen, die zich
bereid hebben verklaard een minis
terspost te aanvaarden, morgen, za
terdag, aan H.M. de Koningin een
lijst van candidaat-ministers zal aan
bieden.
Het is niet bekend of vóór Pink
steren de benoemingen nog zullen
geschieden. Wel ligt het in het voor
nemen van de Koningen nieuw te I
benoemen ministers dinsdag na Pink-,
steren te beëdigen.
De thans zittende ministers blijven
in functie en worden dus niet op
nieuw beëdigd.
De heer Van den Bergh, die dins
dag uit Amerika terugkomt van een
zakenreis, zal waarschijnlijk later
worden beëdigd.
De Tweede Kamer zal vermoedelijk
niet vóór 26 mei bijeenkomen voor
een debat over de te verwachten re
geringsverklaring.
Prins Bernhard als Johannieter-ridder
HET IS IN DE POLITIEK uiterst
moeilijk, zo niet onmogelijk, om
het allen naar de zin te maken. Bij
alle mogelijke conferenties, met de
Russen is de westelijke diplomaten
verweten, dat zij te weinig initiatief
namen en het alsmaar aan de Russen
overlieten om met voorstellen te ko
men. Deze waren dan onaanvaard
baar en werden verworpen, maar het
Westen laadde daarmee de schijn van
schuld op zich, dat het de zo goed
willende Russen dwarsboomden.
Nu is het Westen eens uit
0 z'n slof geschoten en heeft
voor de oplossing van de
hachelijke problemen, welke op de
ministersconferentie te Genève wor
den besproken, een heel pakket van
aaneengeschakelde voorstellen gede
poneerd. Daarmede heeft het Westen
iets positief gesteld tegenover de
voorstellen van Chroesjtsjef en het
verwijt ontgaan, dat men niets anders
kan doen dan Russische voorstellen
van de hand wijzen.
Het is een heel mooi plan, wordt
nu gezegd, maar het heeft één fout,
nl. dat de Russen het niet zullen aan
vaarden. Waarbij dan tevens het ver
wijt ingesloten wordt, dat men niet
met voorstellen moet komen aandra
gen, waarvan men van te voren weet,
dat zij niet zullen worden geaccep
teerd. Maar wat doen de Russen an
ders? Dienen zij ook geen voorstellen
in, waarvan de onaanvaardbaarheid
er duimen dik boven op ligt.
Niemand zal de illusie koesteren,
dat Gromyko straks met tranen in de
ogen komt vertellen, dat hij nog nooit
een zó goed en zó wel doordacht plan
te zien heeft gekregen en dat hij het
met huid en haar overneemt. Weste
lijke plannen en voorstellen zijn te
zeer afgestemd op de Westelijke be
grippen dan dat ze voetstoots aan
vaardbaar zijn voor de mentaliteit
van Moskou. Omgekeerd is hetzelfde
het geval. Er bestaat een fundamen
teel verschil van inzicht in de we
reldproblemen en daarom is het moei
lijk in te zien hoe men door overre
ding tót elkaar kan komen.
De enige hoop, welke er bestaat,
dat deze ministersconferentie toch
nog niet geheel zal mislukken, is het
klaarblijkelijke streven van Chroesjt
sjef om koste wat het kost te komen
tot een topconferentie. En voor het
Westen leidt de weg naar zo'n top
conferentie nu eenmaal na deze mi
nistersconferentie.
Over het optreden van het nieuw
te vormen kabnet schrijft „Trouw"
(Prot. Chr).:
Voor het eerste na de bevrij
ding krijgen wij een Kabinet zon
der socialisten. Dit Kabinet krijgt
tot taak de verscheuring van een
mythe. De mythe dat de tegen
stelling progressief-conservatief
het politieke leven beheerst. Dat is
zijn negatieve taak. Zijn positieve
taak is te doen zien, dat juist zon
der socialisten een goed sociaal
beleid mogelijk is.
Het Algemeen Dagblad (lib.) meent:
De eerlijkheid die ook in de poli
tiek noodzakelijk is, gebied echter
dat men zich scherp voor ogen
dient te blijven houden, dat de
brede basis aan ouderdomsver-
schijnselen is ten gronde gegaan.
Het leven was eruit, er was niet
meer te regeren. Er moest iets
anders komen, een nieuwe constel
latie. En indien er hier en daar in
de politieke partijen, die aan deze
regeringsgrondslag hebben meege
werkt, nog met een scheef oog naar
die goede oude tijd wordt gekeken,
dan zal men goed doen, zich ook
dat oude zeer te blijven herinne
ren.'Opdat men beter oog houde
op de mogelijkheden, die het nieu
we bewind zal kunnen bieden.
Uit een beschouwing van de Nieu
we Rotterdamsche Courant (lib.):
Belangrijker dan deze terminolo
gie is de vraag in hoeverre er sa
menhang is tussen de leden van
het kabinet onderling en in hoe
verre er samenhang zal blijken te
zijn tussen het kabinet en de
volksvertegenwoordiging. De eer
ste samenhang moet men als uit
gangspunt nemen, anders zouden
de dame en heren niet met elkaar
in zee zijn gegaan. Over de vraag
in hoeverre die samenhang houd
baar is en in hoeverre er sprake
zal zijn van samenhang met
volksvertegenwoordiging zal men
pas in de praktijk des politieken
levens iets kunnen gaan zeggen.
Veel zal afhangen van het pro
gramma. Uiterst belangrijk is
wat men zal gaan doen met de
loonpolitiek.
(Advertentie)
Premier Kassem van Irak heeft
meegedeeld, dat Irak zich deze week
van de Eisenhowerleer zal afkeren
en op eigen kracht zal vertrouwen
bij de verdediging tegen agressie.
(De Eisenhowerleer, in januari 1957
afgekondigd, houdt de belofte van
Amerika in de landen van het Mid
den-Oosten desgewenst militair te
hulp te komen tegen een communis
tische aanvaller).
,In geval van agressie", aldus de
premier, „zullen onze partners en
vrienden ons helpen. Wij hebben een
leger dat voldoende is om onze
staatsinstellingen te beschermen".
De hertogin van Parma, moeder
van prins Felix van Luxemburg, is
donderdagochtend in het kasteel van
Berg in Luxemburg overleden. Zij is
96 jaar geworden.
In het hoofdgebouw van het Rode Kruis in Den Haag. is donderdagochtend
ter gelegenheid van de 52ste ridderdag, onder voorzitterschap van Z. K. H.
prins Bernhard een vergadering gehouden van het kapittel van de Orde
van St. Jan, waarvan de prins landcommandeur is. Op de vergadering werd
deze foto van prins Bernhard gemaakt. Z. K. H. draagt hier de lange zwarte
Johannietermantel met witte ster los over de schouders.
(Advertentie)
Elegant en logisch,
maar niets voor Moskou
Radio-Moskou heeft donderdag
avond gezegd, dat de westelijke lan
den met hun te Genève ingediend
plan voor Duitsland beogen het werk
van de vier ministère van buitenland
se zaken te Genève moeilijker te ma
ken.
Het Oostdpitse persbureau, A.D.N.
noemde het westelijke plan een gro
ve inmenging in Duitse aangelegen
heden. De bedoeling ervan is een op
bouwende oplossing van de belang
rijkste politieke vraagstukken te doen
mislukken. Het plan is voorbestemd
in de papiermand te verdwijnen, al
dus de A.D.N.
Het Sow jet-persbureau Tass ver
klaarde, dat het westelijke plan geba-
seerd is op een „verouderde opvat
ting" en geen rekening houdt met de
huidige situatie in Duitsland. In het
plan zijn, aldus Tass, enige gecom
pliceerde internationale kwesties ver
werkt, waardoor men „waarschijnlijk
niet tot een snelle oplossing van een
vredesverdrag met Duitsland zal
kunnen komen".
Premier Chroesjtsjef verklaarde in
een rede te Kisjinef in de Sowjet-re-
publiek Moldavië, dat de Sowjet-
Unie een vredesverdrag met Oost-
Duitsland zal sluiten, als het Westen
geen vredesverdrag met Duitsland
sluit.
Perscomentaar
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's
(Medegedeeld door het KNMI.
Geldig van vrijdagavond tot za
terdagavond. Opgemaakt te 11.15
uur).
ZONNIGE PERIODEN
Droog weer met zonnige perio
den. Zwakke tot matige wind tus-
sen noordoost en noord. Weinig J
verandering in temperatuur. Aan
de kust echter kans op binnen-
drijven van mist en lage wolken
met lagere temperaturen.
De ,,dichier van de jazz" overleden
De Amerikaanse Jazz-musicus Sydney Bechet is donderdag in zijn villa te Parijs, waar hij de afgelopen
tien jaar heeft gewoond, overleden. Bechet, die door zijn bewonderaars „de dichter van de jazz" werd genoemd,
stierf op zijn 62ste verjaardag. Hij speelde saxofoon (sopraan-sax) en klarinet. Volgens zijn vrienden leed
hij aan keel- e n borstkanker.
Het Westerse plan is door de Brit
se pers over het algemeen gunstig
ontvangen.
De liberale „News Chronicle"
schrijft, dat het Westen dit keer het
initiatief heeft genomen en de Rus
sen heeft overrompeld.
De onafhankelijke „Times" noemt
het westelijke plan een elegante en
logische synthese, dat de vraagstuk
ken inzake Berlijn, de Duitse hereni-
ging en de Europese veiligheid in één
geheel samenvat.
De „New York Herald Tribune"*17
zegt, dat er maar één ernstig bezwaar £"10t WCCf lil LlirODSl
rn/»V>t tpirpn
16 Mei: zon op 94.46; onder 20.27(
maan op 12.44; onder 01.46.
Hoogwaterstanden
16 Mei: v.m. 9.n.m. 9.37.
kan worden ingebracht tegen het
pakket" voorstellen van het Westen,
en dat is, dat de Russen het niet zul
len aanvaarden.
Noordelijke wind
De weerrapporten van hedenmor
gen 7 uur luiden:
weer temp.
HELSINKI zwaar bewolkt 18 C.
STOCKHOLM regen 13
OSLO half bewolkt 14
KOPENHAGEN zwaar bew. 11
ABERDEEN mist 8
LONDEN licht bewolkt 10
AMSTERDAM licht bewolkt 12
ERUSSEL onbewolkt 9
LUXEMBURG half bewolkt 7
PARIJS geheel bewolkt 9
BORDEAUX mist 11
GRENOBLE regenbui 9
I NICE onbewolkt 15
De Bilt, 15 mei. 10.00 uur. Een
boven Midden-Europa in de boven
lucht aanwezige storing heeft zich
vooral over Italië en de Adriatische
Zee uitgebreid.
Het buiige weer, dat ze gisteren
in grote delen van Duitsland veroor
zaakte, bereikte aan het einde van
de middag ook Limburg. Daarbij
kwam onweer en hagel voor. Op hetTrNT
vliegveld Zuid-Limburg werd 16 BERLIJN zwaar bewolkt
mm afgetapt.
Over Spitsbergen trekt een diepe de
pressie in de richting van Nova Zem-
bla. Deze wordt gevolgd door sterke
stijgingen van de luchtdruk. Hier
door verplaatst het zwaartepunt van I ttcv
het hogedrukgebied, dat ons weer rome
beheerst, zich in noordelijke rich-aJACCIO
ting.
Daar boven Noorwegen en Zweden
de barometer nog kleine dalingen ver
toont, zal de wind morgen in hoofd
zaak uit noordoost tot noord blijven
waaien en komt er in het tempera-
tuurverloop niet veel verandering.
Opnieuw zullen perioden met zonne
schijn voorkomen. De kans bestaat r,
echter, dat aan de kust mist en lage Want al,en dle door de GMst vm
wolken, die zich nu op het midden God worden gedreven, dat zijn kin
van de Noordzee bevinden, komen i deren van God.
binnendrijven. 1 Rom. 8, 14.
FRANKFORT
MüNCHEN
ZURICH
GENèVE
LOCARNO
WENEN
half bewolkt
regen
geheel bewolkt
zwaar bewolkt
zwaar bewolkt
onbewolkt
regen
half bewolkt
licht bewolkt
zwaar bewolkt
onbewolkt
Korreltje