S)e ftzidóeSou/fca/tit
Geneelse conferentie had
een stroeve start
Compromis inzake deelneming
van de Duitsers
Minister Luns: „Voet bij stuk"
Wachten op nieuw
Kabinet
Weer opstand in
'n gevangenis
Het oude Latium
gevonden?
Pinkstergebed van kathedraal
tot kathedraal
Aanhoudend zonnig
DINSDAG 12 MEI 1959
50ste JAARGANG No. 1470#
Directeur: C. M ,v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur; L. C J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUS: PAPENGRACHT 32
Telefoon; Directie, Abonnem., Drukkerij 20935; Red. 20015, 25594; Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.59 p. w., f2.55 p. maand, f7J>0 p. kwartaal. Franco p.p. f8.Advert.: 17 ct p. m.m. Telefoontjes f 1.50.
Waarschijnlijk volgen nog meer procedure kwesties
De ministers van Buitenlandse Zaken van de Verenigde Staten, Groot-
Brittannië, Frankrijk en de Sowjet-Unie hebben maandagavond om zes uur
te Genève een begin gemaakt met de conferentie van Oost en West over
Europese vraagstukken.
De eerste bijeenkomst duurde drie kwartier. Volgens een Britse woord
voerder was de sfeer op de eerste bijeenkomst „redelijk goed". De ministers
komen dinsdagmiddag om half vier weer bijeen.
Het begin van de conferentie werd twee-en-een-half uur uitgesteld omdat
de ministers het aanvankelijk niet eens konden worden over de positie van
de afvaardigingen van de Duitse Bondsrepubliek en de Duitse Democratische
Republiek op de conferentie.
De ministers besloten maandagmiddag in informele besprekingen, dat de
West- en de Oost-Duitsers als adviseurs aan aparte tafels zullen zitten. De
ministers van de grote mogendheden zitten aan een ronde tafel. Beide
Duitse delegaties zullen het woord mogen voeren, indien geen van de vier
anderen er bezwaar tegen heeft.
WESTELIJKE CONCESSIES
Aanvankelijk wilde Gromyko, dat
de Duitse delegaties onder leiding
van de ministers van Buitenlandse
Schijnbare
onbenulligheden
UOGE VERWACHTINGEN heeft
wel niemand van de ministers
conferentie, welke gisteren te Ge
nève begonnen is. De s'tart was al
symbolisch, het begon met ruzie over
de deelneming van de Duitsers en
het heeft maar een haar gescheeld
of de conferentie was gisteren hele
maal niet begonnen Wanneer men
op die manier doorgaat, is de confe
rentie al getorpedeerd nog voordat
men toe is aan de bespreking van
de punten, waar het om gaat.
Nog voordat de delegaties
0 allemaal goed en wel in
Genève waren aangekomen,
hadden de Russen al bezwaar ge
maakt tegen de opstelling van de ta
fels in een vierkant. Men vond dat
belachelijk, maar weldra bleek de
ware reden: z-ij wilden de West- en
Oost-Duitsers als gelijkberechtigde
leden laten aanzitten. Dat was zeker
geen liefde voor de Duitsers als zo
danig, maar een poging om de Oost-
Duitsers te doen erkennen. Dat was
nu juist, waartoe het Westen onder
geen beding gedwongen wenste te
worden. Men heeft er een compro
mis op gevonden: zij mogen er bij
zitten, maar niet praten voordat zij
verlof gekregen hebben. Bovendien
mogen zij met niet meer dan zes
personen komen, terwijl de delega
ties van de vier grote mogendheden
(de eigenlijke deelnemers) ieder uit
tien personen bestaan.
In Bonn is men er tevreden mee;
men vindt deze procedure-regeling
juridisch, praktisch en politiek ver
antwoord. De Oostduitsers vinden
het allang goed, als zij er maar bij
mogen zijn.
Men verwacht, dat de Russen nog
meer eisen hebben wat betreft het
aantal deelnemers Ook de Polen en
de Tsjechen staan op de nominatie.
Hier doen zich evenwel niet zulke
grote bezwaren op: het Westen wil
ook hen wel toelaten, mits hun deel
neming beperkt blijft tot de behan
deling van die vraagstukken, waar
bij de beide landen rechtstreeks zijn
betrokken.
Het geharrewar over zulke proce
dure-kwesties maakt op buitenstaan
ders altijd een belachelijke indruk.
Wij zijn geneigd om met de „Daily
Mail" te zeggen:
„Wij kunnen weer ruimer adem
halen, maar ons nageslacht zal zich
wel verwonderd afvragen, hoe de
staatslieden zich zó hebben kunnen
opwinden over dergelijke onbenul
ligheden, terwijl het lot van de
mensheid op het spel stond".
Inderdaad, men kan er nijdig over
worden, dat ministers zich over zul
ke kleine dingen druk moeten ma
ken, terwijl er zulke grote dingen
aar de orde zijn; maar zó is nu een
maal de strijdmethode van de Rus
sen. Zij wrikken en wringen om
ogenschijnlijk kleine voordeeltjes te
behalen, maar als zij die eenmaal
hebben, worden er grote consequen
ties aan vast geknoopt.
Men leze bijv. wat de „Prawda"
schrijft: „Dank zij de ferme houding
van de Sowjet-Unie zijn de pogingen
om het Duitse volk van een stem in
het Geneefse kapittel te beroven,
mislukt. Amerika, Engeland en
Frankrijk hadden volgens het blad
plotseling de kwestie van de deel-
nemersstatus van Oost- en West-
Duitsland ter sprake gebracht en ge
tracht de Duitslanden af te schepen
met een plaats die met eeh inlich
tingenbureau of met een beklaag
denbank te vergelijken was.
Wanneer de Russen aan zulke
„kleinigheden" reeds zo'n uitleg ge
ven, wat zal het dan straks wel wor
den, als de grote vraagstukken wor
den' aangesneden?
Zaken, von Brentano (de Bonds
republiek) en Bolz (Oost-Duitsland)
als volledige deelnemers aan de
ronde tafel zouden zitten. De Weste
lijken wilden een vierkante tafel met
alleen de vier grote mogendheden.
Behalve de vorm van de tafel heb
ben de Westelijken nog een concessie
moeten doen, namelijk dat de Duit
sers zelf om het woord mogen ver
zoeken. Bovendien is het de eerste
maal, dat Oost-Duitslands stem zal
worden gehoord op een conferentie
met Westelijke mogendheden.
Een Russische woordvoerder heeft
op een persconferentie gezegd, dat
alle procedurekwesties nog niet ge
regeld zijn. „Wij hebben al een op
lossing voor enkele van de procedure-
kwesties gevonden. Maar dit betekent
niet, dat nu de lente in zicht is. De
regeling van de samenstelling van
de conferentie moet nog worden be
sproken".
De Rus gaf hierop geen nadere
toelichting, maar enkele diplomatieke
waarnemers concludeerden uit deze
uitlating, dat de Sowjet-Unie zal aan
dringen op een dadelijk ingaande,
volledige deelneming van Polen en
Tsjecho-Slowakije aan de conferentie.
Van gezaghebbende Amerikaanse
zijde werd na het compromis van
maandagmiddag vernomen, dat dit
compromis alleen de spreekbeurten
van de Duitsers betreft en in het ge
heel geen verzwakking van het Wes
telijke standpunt is. De voorzitter
moet de toestemming van alle par
tijen hebben, voordat hij het woord
aan een Duitser mag geven. Zij moe
ten dus beschouwd worden als advi
seurs, niet als deelnemers. Toen de
Amerikanen werd gevraagd of een
kort „nee" voldoende zal zijn om de
Duitsers het spreken te beletten, ant
woordde hij: „dat weten wij nog
niet".
Een Franse woordvoerder zei, dat
het recht van de Duitsers het woord
te voeren volgens de Westelijken
alleen gebruikt mag worden voor
„doelmatige" bijdragen tot de werk
zaamheden van de ministers en niet
werkzaamheden van de ministers en
niet voor „propaganda".
Bij toerbeurt is een minister voor
zitter. Dinsdag treedt Gromyko als
voorzitter op.
De tafel van de delegatie van de
Bondsrepubliek staat bij de stoelen
van de Amerikanen, die van de Oost
duitsers bij de stoelen van de Russen.
Tien of zes.
Een Amerikaanse woordvoerder
heeft meegedeeld, dat er vlak vóór
de aankomst van de ministers voor
de eerste officiële bijeenkomst in
het Volkerenpaleis 'n nieuw menings
verschil aan het licht trad. Gromyko
eiste namelijk, dat de twee Duitse af
vaardigingen elk uit tien personen
zouden bestaan, evenals de delegaties
van de grote mogendheden Na een
beraadslaging van een kwartier in
een kamer naast de conferentiezaal
kwamen de ministers overeen, dat de
Duitse delegaties elk zes leden zullen
tellen.
TRIBUNE ZAKTE IN
Vijfhonderd tot zeshonderd jour
nalisten van vele nationaliteiten zijn
maandagavond bij het Volkerenpaleis
te Genève gefouilleerd op wapens
voordat zij toestemming kregen ge
tuige te zijn van de aankomst van de
ministers van Buitenlandse Zaken
van de vier grote mogendheden.
Toen de Russische minister van
Buitenlandse Zaken, Gromyko, aan
kwam, zakte een deel van de pers
tribune in. Enkele journalisten vielen
naar beneden, maar geen van hen
werd gewond. Dit ongelukje gebeur
de even nadat Gromyko zich had
laten fotograferen.
Voor de auto van de Russische
minister reed een wagen met man
nen van de Russische veiligheids
dienst. Deze telden zich naast Zwit
serse politiemannen voor het gebouw
op, toen Gromyko uitstapte en naar
het gebouw liep.
Gevaarlijke toegevendheid
„De kunstmatige en door Rusland
uitgelokte crisis rondom Berlijn kan
na geconfronteerd worden met het
uitbreken va een oorlog, die
trachten door een verzoeningspolitiek
te vermijden. De nu en dan geuite
mening, dat de komende ministeriële
slechts worden opgelost, indien het j besprekingen en de topconferentie
Rusland duidelijk wordt gemaakt dat onder alle omstandigheden moet sla-
het Westen bereid alle redelijke
voorstellen ter herziening van de
huidige regelingen te bespreken en
in overweging te nemen absoluut
krachtig zal volharden in het wei
geren van militaire of politieke neu
tralisering in midden-Europa, het te
rugtrekken van Navo-strijdkrachten
uit West-Berlijn of het verbreken van
do civiele en militaire verbindingen
tussen deze stad en de vrije wereld".
Dit heeft de minister van Buiten
landse Zaken, mr. J. M. A. H. Luns,
maandagavond gezegd aan een diner
in Londen van de „European-Atlan
tic Group" ter gelegenheid van het
tienjarig bestaan van de Atlantische
alliantie.
„Wij zouden de vrijheid van twee
en een half miljoen vrije mensen in
West-Berlijn uit vrees voor oorlog
opofferen. Wij zouden niet alleen de
idealen, voor de handhaving waar
van de Navo in het leven werd ge
roepen, verraden, maar spoedig daar-
De Minister van Staat prof. Beel
heeft gistermiddag nog een onder
houd gehad met de heer S. J. van den
Bergh.
In de late avonduren van gisteren
heeft prof. Beel te 's-Hertogenbosch
een gesprek gehad met prof. De
Quay.
Prof. Beel is nog steeds enige de
finitieve antwoorden van candidaat-
ministers wachtende. Zijn die ant
woorden gunstig, dan zijn bijna alle
voorwaarden voor de vorming van
een kabinet aanwezig. Vermoedelijk
zullen geen zetelverschuivingen in
Circa 150 gevangenen die werken
op de boerderij van de gevangenis van
Fort Pellow in de Amerikaanse staat
Tennissee, zijn maandagavond in op
stand gekomen, zo heeft de politie van
Memphis meegedeeld.
Zij houden twee gijzelaars vast en
hebben zich met de gijzelaars opge
sloten in een kamer in de westelijke
vleugel van de boerderij, De gevan
genen hebben gedreigd de gijzelaars
te zullen doden zo men traangas tegen
hen gebruikt.
Zij hebben geweigerd him klach
ten kenbaar te maken.
Archeologen, die opgravingen doen
23 km ten zuiden van Rome. menen
overniijtselen te hebben gevonden van
de oude stad Lavinium.
Deze stad was gevestigd door de
Trojaanse held Aeneas en was ge
noemd naar zijn tweede vrouw La-
vinia, dochter van de legendarische
koning Latinus van Latium. De ar
cheologen hebben de resten blootge
legd van een rij van dertien altaren,
ow_ die een onderdeel zouden zijn van
het huidige project meer nodig zijn de tempel van de penaten van de
en evenmin worden nog moeilijkhe-1 stad. Deze tempe' zou in de zesde of
den met betrekking tot het program vijfde eeuw vóór Christus zijn ge-
verwacht. bouwd.
Zo bracht een Franse fotograaf de spoorwegstaking in Parijs in beeld: de kleine kerel, die iedere dag naar
het station Saint-Lazare ging, om naar de treinen te kijken, kwam tevergeefs
Maandagmiddag begon in Genève de conferentie van de ministers van
Buitenlandse Zaken van de Grote Vier. Foto: Andrei Gromyko spreekt na
zijn aankomst op het vliegveld van Genève enige woorden in een batterij
van microfoons.
spreekt tot besluit van deze Pinkster
uitzending en vervolgens zijn apos
tolische Zegen zal geven.
De gehele uitzending zal zowel in
het Vaticaan als in de zeven kathe
dralen beluisterd kunnen worden
door de samenwerking van de om
roepen van Nederland, Oostenrijk,
Frankrijk, Engeland, België, Duita-
land, Italië en het Vaticaan.
Dit nummer bestaat uit 10 pagina's
Veni Creator in
de aether
In zeven Europese kathedralen, te
Utrecht, Wenen, Straatsburg, Londen,
Mechelen, Berlijn en Venetië, zullen
op de avond van Pinksteren de ge
lovigen zich verzamelen rond hun
herders om te luisteren naar een
Pinksterboodschap in hun eigen taal
en om één der zeven strofen te zin
gen van de Pinksterhymne „Veni
Creator Spiritus".
Aldus worden de bijdragen ge
vormd voor de Europese Pinksteruit
zending van de K.R.O. die gedurende
een uur de luisteraars in Nederland,
Vlaams België en allen die afstem
men op Radio Vaticana verenigt in
een Pinksterbidstonde, de vijfde in
successie.
Het centrum van deze internationa
le uitzending zal de K.R.O.-studio
zijn, waar pater B. Brockbernd O.S.B.
zijn aanwijzingen geeft voor een
juist verloop van het gehele pro
gramma. j
Achtereenvolgens wordt een Pink- 1
sterboodschap gesproken door; Z.H. 1
Exc. mgr. dr. B. J. Alfrink, aartsbis
schop van Utrecht; Z.Em. Franciscus I
Kardinaal KÖnig, aarts-bisschop van
Wenen; Z.H.Exc. mgr. J. J. Weber,
bisschop van Straatsburg; Z.Em. Wil
liam Kardinaal Godfrey, aartsbis
schop van Westminster; Z.H.Exc. mgr
J. J. Suenens namens Z.Em. Joseph
Ernest Kardinaal van Roey, aartsbis
schop van Mechelen; Z.Em. Julius
Kardinaal Döpfner, bisschop van Ber
lijn; Z.Em. Giovanni Kardinaal Ur-
bani, Patriarch van Venetië.
Tenslotte wordt overgeschakeld I n r>
naar het Vaticaan, alwaar Paus Jo-1 *101 W00I lil I^UrOpcl
hannesXXIII een persoonlijk woord
De weerrapporten van hedenmor
gen 7 uur luiden:
weer temp.
HELSINKI geheel bewolkt 10 C.
STOCKHOLM onbewolkt 11
OSLO onbewolkt 12
De Bilt, 12 mei, 10.00 uur. Het KOPENHAGEN onbewolkt 10
krachtige hogedrukgebied boven ABERDEN zwaar bewolkt 8
Scandinavië en Rusland neemt nog LONDEN licht bewolkt 14
in omvang toe. Het krijgt thans voor- AMSTERDAM onbewolkt 14
al aan de zuid-west zijde versterking BRUSSEL onbewolkt 15
door drukstijgingen, welke zich van LUXEMBURG onbewolkt 14 j,
licht bewolkt 14
(Medegedeeld door het KNMI
Geldig van dinsdagavond tot
woensdagavond. Opgemaakt te
11.15 uur).
ZONNIG EN DROOG
Zonnig en droog weer met een
overwegend matige wind tussen
oost en noordoost. Iets lagere
temperaturen.
13 Mei: zon op 04.51; onder 20.22;
maan op 09.25; onder 0107.
Hoogwaterstanden
13 Mei: v.m. 6.33; n.m. 6.56.
het zeegebied ten westen van Portu- j PARIJS
gal naar het noorden uitbreiden. Aan BORDEAUX geheel bewolkt
de zuidflank van het hogedrukgebied GRENOBLE zwaar bewolkt
voeren oostelijke winden zeer droge NICE onbewolkt
maar iets koelere lucht naar het wes-1 BERLIJN onbewolkt
ten, waardoor de kans op onweer is FRANKFORT half bewolkt
verdwenen. Op de oceaan bevinden j MüNCHEN onbewolkt
zich wel enkele storingsgebieden,ZüRICH mist
maar deze volgen een zodanige koers, GENèVE zwaar bewolkt
dat zij zelfs het weer op de Britse LOCARNO half bewolkt
eilanden de eerste paar dagen niet WENEN regenbui
zullen kunnen beïnvloeden. Het INNSBRUCK regenbui
droge en zonnige weer zal dan ook in AJACCIO geheel bewolkt
West-Europa nog verscheidene dagen ROME onbewolkt
voortduren bij noord-oostelijke tot ALGIERS half bewolkt
oostelijke winden. iMALLORCA licht bewolkt
