S)e CoidóeSou/fco/tit
Min. Dulles tot aftreden gedwongen
Dulles, de grote tegenspeler
van Chroesjtsjef
Herter vermoedelijke
opvolger van Dulles
Zijn opvolger zal binnenkort
worden aangewezen
Het Westen betreurt
Dulles' heengaan
Vlaggetjesdag in Spakenburg
DONDERDAG 16 APRIL 1969
50ste JAARGANG
No. 14688
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
Telefoon: Directie, Abonnem., Drukkerij 20935; Red. 20015, 25594; Advertent.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUX: PAPFNGRACHT 32
Giro 103003. Abonnemenspr. f 0.59 p.w., f 2.55 p.mnd., f 7.50 p. kwart. Franco p.p. 8.-
mr. Dulles
Advert.: 17 ct p. mm Telefoontjes f 1.50
President Eisenhower heeft gisteren op een haastig bijeengeroepen pers
conferentie or zijn zomerverblijf te Gettysburg medegedeeld, dat Dulles
aftrad als minister van Buitenlandse Zaken. De president was ontroerd,
hij had tranen in zijn ogen.
Eisenhower zei, dat de aan kanker lijdende minister ongeschikt voor zijn
ambt geworden was en niet langer de last van zijn functie kon dragen. Hij
maakte niet onmiddellijk een opvolger bekend maar zou dit op korte
termijn doen.
Eisenhower zei Dulles verzocht te hebben om hem te blijven helpen als
adviseur voor de buitenlandse politiek.
Eisenhower wees er met nadruk op, dat Dulles niet hulpeloos was, maar
dat hij in zijn toestand de last van zijn functie niet langer kon dragen. De
heeft*6114 noemde een van de kundiffste mensen, die Amerika ooit gekend
Diplomaten in Londen hadden het
aftreden van Dulles reeds onofficieel
voorspeld en wel onder betoning van
grote spijt hierover. Allen brachten
Dulles lof voor zijn grote bijdrage
aan de westelijke politiek tijdens zijn
ambtsperiode.
In Parijs werd in nauw bij de per
manente Navo-raad betrokken krin
gen uiting gegeven aan algemene be
treuring van het nieuws van Dulles'
aftreden. Verwondering wekte het
nieuws overigens in officiële Franse
kringen niet.
De geweldige ondervinding van
Dulles was voor het Westen altijd
van het grootste nut geweest en dit
„Ik heb het voorrecht gehad in de
afgelopen zeven jaar herhaaldelijk
minister Dulles te ontmoeten en heb
met hem veel zakelijke contacten on
derhouden, aldus verklaarde de Ne
derlandse minister van Buitenlandse
Zaken mr. Luns. Zijn aftreden be
schouw ik als een groot verlies voor
de gehele vrije wereld gezien zijn
krachtig beleid in de Oost-West ver
houding, waarin de Amerikaanse
politiek van zulk gewicht ook voor
Nederland is".
De eerste reacties uit het buiten
land op Dulles' aftreden kwamen uit
politieke kringen in Rome en Brussel.
De Italiaanse politici spraken hun
waardering uit voor Dulles' vastbe
sloten optreden als minister van
Buitenlandse Zaken.
Een hoge Belgische functionaris bij
het ministerie van Buitenlandse Za
ken zei, dat het nieuws van Dulles'
aftreden „misschien een eind van een
periode in de westelijke politiek in
luidt". In België zou men het afgaan
van Dulles van het politieke toneel
zeer betreuren.
DULLES'
HEENGAAN
IIET AFTREDEN van de Ameri-
kaanse minister van buitenland
se zaken, John Foster Dulles, is niet
onverwacht gekomen; men kon het
zien aankomen. Toch heeft deze
menselijke tragedie de Westerse
wereld pijnlijk getroffen, omdat het
altijd tragisch is te zien, hoe een
sterke persoonlijkheid gesloopt wordt
door een kwaal, waartegen geen
kruid is gewassen.
Algemeen betreurt men het heen
gaan van dezeAmerikaanse staats
man, behalve dan in de com-
0 monistische wereld, waar men
zich verheugen kan over het
wegvallen van een sterke tegen
stander.
Met Dulles is een staatpman heen
gegaan, die op het gebied van de
buitenlandse politiek over een erva
ring beschikte als geen ander. Er
zullen weinig landen op de wereld
zijn, welke hij niet bezocht heeft en
waar hij geen besprekingen heeft
gevoerd. Zijn overwicht in de poli
tiek van het Westen was zeer groot
en men kan rustig zeggen, dat met
het heengaan van Dulles een tijd
perk in de internationale diplomatie
is geëindigd. Hij was een geduchte
bestrijder van het communisme, dat
hij met grote hardnekkigheid en
vastberadenheid te lijf ging. Het is
jammer, dat men in het Westen
thans zijn leiding zal moeten missen,
nu een periode van kritieke onder
handelingen met de Russen voor de
deur staat. Op de schouders van
president Eisenhower komt nu een
veel zwaardere last te drukken, daar
hij in grotere mate dan tot nu toe de
verantwoordelijkheid van Amerika's
buitenlandse politiek alleen te dra
gen krijgt. Tot nu toe kon hij steu
nen op de rijke ervaring en de grote
invloed van Dulles, die door zijn
overwicht de eenheid onder de Wes
terse regeringen wist te bewaren.
Dulles wist de Amerikanen en hun
bondgenoten ervan te overtuigen,
dat men risico's moest aanvaarden,
wilde men de vrede verzekeren.
Zelf durfde hij risico's te nemen;
daarvan heeft zijn beleid getuigd in
diverse hachelijke momenten, zoals
bijv. tijdens de crisis om het Suez-
kanaal en de dramatische gebeurte
nissen in het Midden-Oosten. Nie
mand is onmisbaar en de wereld
gaat verder, ook zonder Dulles,
maar het gemis van een sterke man
aan het roer zal zich toch doen ge
voelen. Hij was een man, die in een
verwarde wereld leiding wist te
geven uit kracht van zijn beginse
len.
Zonder commentaar.
Het officiële Sowj et-Russische
nieuwsbureau Tass meldde het af
treden van Dulles binnen veertig
minuten na de aankodiging ervan,
zonder commentaar.
De Oostduitse radio zei, dat Dulles
één van de politici van de koude oor
log was geweest en dat die politiek
in de afgelopen weken toternstig
meningsverschil onder de Westelijkè
mogendheden had geleid.
De Zuidslavische radio gaf het
nieuws van Dulles' aftreden zonder
commentaar. Westelijke waarnemers
in Belgrado verklaarden, dat Dulles'
besluit waarschijnlijk bij de Zuid-
slaven in goede aarde is gevallen,
omdat zij vaak kritiek hebben uitge
oefend op zijn „onbuigzaamheid".
Groot gezag.
De „Evening Standard" merkt op,
dat Dulles naar Britse opvatting vaak
een te onbuigzame houding scheen
aan te nemen tegenover de Russen.
Maar zelfs de mensen, die de
scherpste kritiek op hem hebben uit
geoefend, moeten toegeven, dat Dul
les met groot gezag en vasthoudend
heid de Amerikaanse buitenlandse
politiek in nieuwe banen heeft geleid.
Zijn invloed op de publieke opinie in
de V. S. en op leden van de Navo,
die vasthouden aan een krachtige
politiek tegenover de Russen, is be
slissend geweest, aldus het blad.
Hij reisde de hele
wereld rond
John Foster Dulles, de 53ste minis
ter -'an buitenlandse zaken van de
Ver. Staten, heeft meer dan enig an
der staatsman de wereld rondgereisd
als boetseerder van de buitenlandse
politiek van zijn land en de kruistocht
tegen het communisme predikend.
Hij was een bekend jurist en reeds
een gezaghebbend politicus toen hij
in 1953 als minister in functie trad.
Hij bekleedde ook een vooraanstaan
de positie in de Presbyteriaanse kerk,
Hij gaat naar
Parijs en Genève
Christian Herter, de Amerikaanse
onderminister van buitenlandse za
ken, die tijdens de ziekte van Dul
les optrad als minister van buiten
landse zaken, zal de V.S. vertegen
woordigen op de conferentie van de
vier westelijke ministers op 29 april
in Parijs en op de conferentie van
dpze ministers met de Sowjet-Unie,
die op 11 mei in Geneve begint.
Dit heeft president Eisenhower in
antwoord op een vraag meegedeeld.
Hij zette uiteen, dat Herter naar
deze bijeenkomsten zal gaan los van
het feit of hij al of niet benoemd zal
worden tot opvolger van Dulles. Hij
zal de V.S. vertegenwoordigen om
dat hij volledig op de hoogte is van
de voorbereidingen voor deze confe
renties.
De 63-jarige Christian Archibald
Herter, die als de meest waarschijn
lijke kandidaat wordt beschouwd
voor de opvolging van Dulles, heeft
veertig jaar ervaring als diplomaat
en politicus. In februari 1957 werd
hij aan het ministerie verbonden als
plaatsvervanger van Dulles.
Zelden trad hij voor het voetlicht,
zelfs niet bij de talrijke gelegenhe
den, dat hij in afwezigheid van Dul
les belast was met de leiding van
het departement Het is bekend, dat
Dulles Herter gaarne als zijn opvol
ger zag. Herter lijdt aan gewrichts
ontsteking, die hem noodzaakt alu
minum krukken te gebruiken. Zijn
dokters zeggen echter, dat zijn ge
zondheidstoestand geen belemmering
is voor zijn werk op het ministerie
van buitenlandse zaken.
Herter heeft veel te maken gehad
met het plan-Marshall voor het Eu
ropees economisch herstel. Hij heeft
grote reizen gemaakt en weet bijzon
der veel over West-Europa. In de
pers werd onlangs de mogelijkheid
geopperd, dat Herter geneigd is in
zake Duitsland en andere vraagstuk
ken tussen Oost en West een meer
„plooibare" houding aan te nemen
dan Dulles.
welker leer hem tot uitgangspunt was
bij het benaderen van de wereldpro
blemen. Zijn politiek was er op ge
richt, zo verklaarde hij zelf, „bij an
deren een dergelijke liefde en eerbied
voor vrijheid te wekken dat zij nim
mer werkelijk door het despotisme,
de totalitaire dictatuur van de com
munistische wereld, opgeslorpt zou
den kunnen worden". Dulles rekende
er op dat, wanneer het Westen zich
tegenover de Sowjet-Unie en haar sa
tellieten zou stellen, er in Rusland
van binnen uit een ontwikkeling zou
ontstaan naar'een regime, dat met de
rest van de wereld in vrede zou le
ven.
Dulles hechtte ten zeerste aan het
belang van de afschrikwekkende
werking van atoomwapens om bedrei
gingen van 't internationale commu
nisme af te wenden. Toen hem in een
televisiegesprek in 1958 gevraagd
werd of naar zijn mening het commu
nisme zou gaan verdwijnen, zei hij:
„Ik ben er niet zeker van of het com
munisme als maatschappelijk en eco
nomisch verschijnsel zal verdwijnen.
Wel voorzie ik een ontwikkeling in
afwijkende richting van wat ik het
internationale communisme noem, dat
is het soort communisme dat zijn
leerstellingen over de hele wereld
wil verspreiden".
Men heeft van Dulles wel gezegd,
dat hij het hele state department in
zijn hoed had. Hij hield zijn perso
neel aan de teugels, zowel wanneer
hij buiten- als binnenslands vertoef
de en hij delegeerde maar zeer weinig
van zijn gezag. Men nam hem dan
ook wel het concentreren van de ver
antwoordelijkheden van zijn departe
ment in eigen handen kwalijk en kri
tiseerde hem ook om een te straffe
benadering van internationale pro
blemen. Maar ook zijn critici betoon
den respect voor zijn schitterend in
tellect, zijn ijver, moed, brede kennis,
ondervinding en leiderskwaliteiten.
Dulles trouwde in 1912 met Janet
Pomeroy A very. Uit dit huwelijk wer
den drie kinderen geboren, twee
zoons en een dochter. Eén van zijn
zoons, Amery, ging na zijn dienst
tijd bij de Amerikaanse marine tot
het Katholicisme over en werd later
Jezuiet.
Met een fors gebaar zijn woensdagmiddag in Spakenburg, de zeilen
gehesen op enige tientallen vissersboten, die uitvoeren om het vis-seizoen
op het IJsselmeer te openen. Foto: een schilderachtig afscheidstafereeltje
Voor burgemeester Brandt gaat Berlijn boven alles
De burgemeester van West-Berlijn, Wllly Brandt, heeft gistermorgen, ln gezelschap van de Westduitse ambassa
deur in ons land, dr. J. Löns, en bezoek gebracht aan de Utrechtse technische voorjaarsbcurs. De belangstelling
van de Berlijnse burgemeester ging met name uit naar de presentatie van twaalf Westberlijnse industrieën op
de jaarbeurs.
Gelukwensen voor prins Albert
Van Ned. Koningspaar
Koning Leopold en prinses Lilian^
hebben telegrafisch aan H.M. de Ko
ningin en Z.K.H. de Prins der Neder
landen de verloving van prins Albert
met prinses Paola Ruffo di Calabria
aangekondigd. De koningin en de
prins hebben telegrafisch hun geluk
wensen aangeboden.
De luchtcorridor
naar Berlijn
Een Amerikaanse transporttoestel
van het type C-130 is woensdag op
grote hogte door de luchtcorridor naar
West-Berlijn gevlogen en onderweg
boven Oost-Duitsland door twee Rus
sische jagers benaderd. De jagers wa
ren het toestel tot op bijna 200 meter
genaderd, hadden toen een zwenking
gemaakt en waren de Amerikaan op
enige afstand blijven volgen. Hun op
treden was echter niet hinderlijk ge
weest. Volgens de Amerikaanse am
bassade in West-Berlijn is er dan ook
geen reden voor een protest.
In de afgelopen vier weken hebben
Russische jagers nog twee keer Ame
rikaanse vliegtuigen die boven 10.000
voet (ongeveer 3000 meter) in de
corridor vlogen, lastig gevallen.
Het feit, dat de Amerikanen op
nieuw op grote hoogte een militair
vliegtuig door de corridor naar Ber
lijn hebben laten vliegen, zal wel
licht leiden tot een conflict tussen
Washington 'en Londen, zo wordt in
diplomatieke kringen te Londen ver
klaard. Naar verluidt had de Britse
minister Lloyd na de eerste dergelijke
vlucht vóór Pasen bij de Amerikaan
se autoriteiten zijn beklag ingediend.
Hij zou toen de mededeling hebben
gekregen, dat het voorval zich niet
zou herhalen.
Hoewel Engeland het Amerikaanse
standpunt deelt, dat de Russen niet
het recht hebben het Westen voor te
schrijven, dat in de corridors niet bo
ven een bepaalde hoogte mag worden
gevlogen, bestaat er volgens waarne
mers te Londen de opvatting, dat het
voortzetten van de vluchten op gro
tere hoogten buitengewoon onver
standig zou zijn met het oog op de
kans op ernstige incidenten.
Dit nummer bestaat uit 10 pagina's
HOE
weer:
(Medegedeeld door het KNMI
geldig van donderdagavond tot
vrijdagavond. Opgemaakt te
11.15 uur).
ENKELE BUIEN
Veranderlijke bewolking met
enkele buien. Matige tot krach
tige wind aanvankelijk uit oos
telijke, later uit westelijke rich
tingen. Dezelfde of iets lagere
temperaturen.
17 April zon op 05.41: onder 19.39j
maan op 12.40; onder 02.43.
Hoogwaterstanden
17 April v.m. 9.30; n.m. 10.18.
Het weer in Europa
HELSINKI onbew. 7 C.
STOCKHOLM onbew.
OSLO zwaar bew.
Gematigde
temperaturen
De Bilt, donderdag 10 uur:
Het KNMI deelt mede: De afge
lopen dagen bevond er zich midden
op de oceaan een depressie; geleide
lijk heeft dit lagedrukgebied zijn in
vloed naar onze omgeving uitge
breid. Vanmorgen begon de depres
sie op te vullen, maar zijn rol werd
overgenomen door een aktieve rand-
storing, die van de Azoren naar
Spanje trok en vervolgens in noor
delijke richting afboog. Het erbij be
horende regengebied bereikte reeds
in de ochtend het zuiden van Neder
land. De randstoring zal morgen
lucht van oceanische oorsprong naar
Nederland brengen, zodat de tem
peraturen gematigd zullen zijn. De
kans op regen blijft aanwezig.
KOPENHAGEN
ABERDEEN
LONDEN
AMSTERDAM
BRUSSEL
LUXEMBURG
PARIJS
BORDEAUX
GRENOBLE
NICE
BERLIJN
FRANKFORT
MüNCHEN
ZüRICH
GENèVE
WENEN
INNSBRUCK
ROME
AJACCIO
MADRID
onbew.
mist
regen
geh. bew.
regen
zwaar bew.
regen
regenbui
geh. bew.
regen
onbew.
zwaar bew.
onbew.
zwaar bew.
regen
onbew.
zwaar bew.
zwaar bew.
geh. bew.
licht bew.
MALLORCA niet ontvangen
ALGIERS zwaar bew.
Korreltje
Hij die geld wegschenkt, dat hij
niet verdiend heeft, is edelmoedig
met andermans' arbeid.
B. Shaw.