S)e CoidóeSou/fco/tit Min. Dulles tot aftreden gedwongen Dulles, de grote tegenspeler van Chroesjtsjef Herter vermoedelijke opvolger van Dulles Zijn opvolger zal binnenkort worden aangewezen Het Westen betreurt Dulles' heengaan Vlaggetjesdag in Spakenburg DONDERDAG 16 APRIL 1969 50ste JAARGANG No. 14688 Directeur: C. M. v. HAMERSVELD. Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. Telefoon: Directie, Abonnem., Drukkerij 20935; Red. 20015, 25594; Advertent. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN BUREAUX: PAPFNGRACHT 32 Giro 103003. Abonnemenspr. f 0.59 p.w., f 2.55 p.mnd., f 7.50 p. kwart. Franco p.p. 8.- mr. Dulles Advert.: 17 ct p. mm Telefoontjes f 1.50 President Eisenhower heeft gisteren op een haastig bijeengeroepen pers conferentie or zijn zomerverblijf te Gettysburg medegedeeld, dat Dulles aftrad als minister van Buitenlandse Zaken. De president was ontroerd, hij had tranen in zijn ogen. Eisenhower zei, dat de aan kanker lijdende minister ongeschikt voor zijn ambt geworden was en niet langer de last van zijn functie kon dragen. Hij maakte niet onmiddellijk een opvolger bekend maar zou dit op korte termijn doen. Eisenhower zei Dulles verzocht te hebben om hem te blijven helpen als adviseur voor de buitenlandse politiek. Eisenhower wees er met nadruk op, dat Dulles niet hulpeloos was, maar dat hij in zijn toestand de last van zijn functie niet langer kon dragen. De heeft*6114 noemde een van de kundiffste mensen, die Amerika ooit gekend Diplomaten in Londen hadden het aftreden van Dulles reeds onofficieel voorspeld en wel onder betoning van grote spijt hierover. Allen brachten Dulles lof voor zijn grote bijdrage aan de westelijke politiek tijdens zijn ambtsperiode. In Parijs werd in nauw bij de per manente Navo-raad betrokken krin gen uiting gegeven aan algemene be treuring van het nieuws van Dulles' aftreden. Verwondering wekte het nieuws overigens in officiële Franse kringen niet. De geweldige ondervinding van Dulles was voor het Westen altijd van het grootste nut geweest en dit „Ik heb het voorrecht gehad in de afgelopen zeven jaar herhaaldelijk minister Dulles te ontmoeten en heb met hem veel zakelijke contacten on derhouden, aldus verklaarde de Ne derlandse minister van Buitenlandse Zaken mr. Luns. Zijn aftreden be schouw ik als een groot verlies voor de gehele vrije wereld gezien zijn krachtig beleid in de Oost-West ver houding, waarin de Amerikaanse politiek van zulk gewicht ook voor Nederland is". De eerste reacties uit het buiten land op Dulles' aftreden kwamen uit politieke kringen in Rome en Brussel. De Italiaanse politici spraken hun waardering uit voor Dulles' vastbe sloten optreden als minister van Buitenlandse Zaken. Een hoge Belgische functionaris bij het ministerie van Buitenlandse Za ken zei, dat het nieuws van Dulles' aftreden „misschien een eind van een periode in de westelijke politiek in luidt". In België zou men het afgaan van Dulles van het politieke toneel zeer betreuren. DULLES' HEENGAAN IIET AFTREDEN van de Ameri- kaanse minister van buitenland se zaken, John Foster Dulles, is niet onverwacht gekomen; men kon het zien aankomen. Toch heeft deze menselijke tragedie de Westerse wereld pijnlijk getroffen, omdat het altijd tragisch is te zien, hoe een sterke persoonlijkheid gesloopt wordt door een kwaal, waartegen geen kruid is gewassen. Algemeen betreurt men het heen gaan van dezeAmerikaanse staats man, behalve dan in de com- 0 monistische wereld, waar men zich verheugen kan over het wegvallen van een sterke tegen stander. Met Dulles is een staatpman heen gegaan, die op het gebied van de buitenlandse politiek over een erva ring beschikte als geen ander. Er zullen weinig landen op de wereld zijn, welke hij niet bezocht heeft en waar hij geen besprekingen heeft gevoerd. Zijn overwicht in de poli tiek van het Westen was zeer groot en men kan rustig zeggen, dat met het heengaan van Dulles een tijd perk in de internationale diplomatie is geëindigd. Hij was een geduchte bestrijder van het communisme, dat hij met grote hardnekkigheid en vastberadenheid te lijf ging. Het is jammer, dat men in het Westen thans zijn leiding zal moeten missen, nu een periode van kritieke onder handelingen met de Russen voor de deur staat. Op de schouders van president Eisenhower komt nu een veel zwaardere last te drukken, daar hij in grotere mate dan tot nu toe de verantwoordelijkheid van Amerika's buitenlandse politiek alleen te dra gen krijgt. Tot nu toe kon hij steu nen op de rijke ervaring en de grote invloed van Dulles, die door zijn overwicht de eenheid onder de Wes terse regeringen wist te bewaren. Dulles wist de Amerikanen en hun bondgenoten ervan te overtuigen, dat men risico's moest aanvaarden, wilde men de vrede verzekeren. Zelf durfde hij risico's te nemen; daarvan heeft zijn beleid getuigd in diverse hachelijke momenten, zoals bijv. tijdens de crisis om het Suez- kanaal en de dramatische gebeurte nissen in het Midden-Oosten. Nie mand is onmisbaar en de wereld gaat verder, ook zonder Dulles, maar het gemis van een sterke man aan het roer zal zich toch doen ge voelen. Hij was een man, die in een verwarde wereld leiding wist te geven uit kracht van zijn beginse len. Zonder commentaar. Het officiële Sowj et-Russische nieuwsbureau Tass meldde het af treden van Dulles binnen veertig minuten na de aankodiging ervan, zonder commentaar. De Oostduitse radio zei, dat Dulles één van de politici van de koude oor log was geweest en dat die politiek in de afgelopen weken toternstig meningsverschil onder de Westelijkè mogendheden had geleid. De Zuidslavische radio gaf het nieuws van Dulles' aftreden zonder commentaar. Westelijke waarnemers in Belgrado verklaarden, dat Dulles' besluit waarschijnlijk bij de Zuid- slaven in goede aarde is gevallen, omdat zij vaak kritiek hebben uitge oefend op zijn „onbuigzaamheid". Groot gezag. De „Evening Standard" merkt op, dat Dulles naar Britse opvatting vaak een te onbuigzame houding scheen aan te nemen tegenover de Russen. Maar zelfs de mensen, die de scherpste kritiek op hem hebben uit geoefend, moeten toegeven, dat Dul les met groot gezag en vasthoudend heid de Amerikaanse buitenlandse politiek in nieuwe banen heeft geleid. Zijn invloed op de publieke opinie in de V. S. en op leden van de Navo, die vasthouden aan een krachtige politiek tegenover de Russen, is be slissend geweest, aldus het blad. Hij reisde de hele wereld rond John Foster Dulles, de 53ste minis ter -'an buitenlandse zaken van de Ver. Staten, heeft meer dan enig an der staatsman de wereld rondgereisd als boetseerder van de buitenlandse politiek van zijn land en de kruistocht tegen het communisme predikend. Hij was een bekend jurist en reeds een gezaghebbend politicus toen hij in 1953 als minister in functie trad. Hij bekleedde ook een vooraanstaan de positie in de Presbyteriaanse kerk, Hij gaat naar Parijs en Genève Christian Herter, de Amerikaanse onderminister van buitenlandse za ken, die tijdens de ziekte van Dul les optrad als minister van buiten landse zaken, zal de V.S. vertegen woordigen op de conferentie van de vier westelijke ministers op 29 april in Parijs en op de conferentie van dpze ministers met de Sowjet-Unie, die op 11 mei in Geneve begint. Dit heeft president Eisenhower in antwoord op een vraag meegedeeld. Hij zette uiteen, dat Herter naar deze bijeenkomsten zal gaan los van het feit of hij al of niet benoemd zal worden tot opvolger van Dulles. Hij zal de V.S. vertegenwoordigen om dat hij volledig op de hoogte is van de voorbereidingen voor deze confe renties. De 63-jarige Christian Archibald Herter, die als de meest waarschijn lijke kandidaat wordt beschouwd voor de opvolging van Dulles, heeft veertig jaar ervaring als diplomaat en politicus. In februari 1957 werd hij aan het ministerie verbonden als plaatsvervanger van Dulles. Zelden trad hij voor het voetlicht, zelfs niet bij de talrijke gelegenhe den, dat hij in afwezigheid van Dul les belast was met de leiding van het departement Het is bekend, dat Dulles Herter gaarne als zijn opvol ger zag. Herter lijdt aan gewrichts ontsteking, die hem noodzaakt alu minum krukken te gebruiken. Zijn dokters zeggen echter, dat zijn ge zondheidstoestand geen belemmering is voor zijn werk op het ministerie van buitenlandse zaken. Herter heeft veel te maken gehad met het plan-Marshall voor het Eu ropees economisch herstel. Hij heeft grote reizen gemaakt en weet bijzon der veel over West-Europa. In de pers werd onlangs de mogelijkheid geopperd, dat Herter geneigd is in zake Duitsland en andere vraagstuk ken tussen Oost en West een meer „plooibare" houding aan te nemen dan Dulles. welker leer hem tot uitgangspunt was bij het benaderen van de wereldpro blemen. Zijn politiek was er op ge richt, zo verklaarde hij zelf, „bij an deren een dergelijke liefde en eerbied voor vrijheid te wekken dat zij nim mer werkelijk door het despotisme, de totalitaire dictatuur van de com munistische wereld, opgeslorpt zou den kunnen worden". Dulles rekende er op dat, wanneer het Westen zich tegenover de Sowjet-Unie en haar sa tellieten zou stellen, er in Rusland van binnen uit een ontwikkeling zou ontstaan naar'een regime, dat met de rest van de wereld in vrede zou le ven. Dulles hechtte ten zeerste aan het belang van de afschrikwekkende werking van atoomwapens om bedrei gingen van 't internationale commu nisme af te wenden. Toen hem in een televisiegesprek in 1958 gevraagd werd of naar zijn mening het commu nisme zou gaan verdwijnen, zei hij: „Ik ben er niet zeker van of het com munisme als maatschappelijk en eco nomisch verschijnsel zal verdwijnen. Wel voorzie ik een ontwikkeling in afwijkende richting van wat ik het internationale communisme noem, dat is het soort communisme dat zijn leerstellingen over de hele wereld wil verspreiden". Men heeft van Dulles wel gezegd, dat hij het hele state department in zijn hoed had. Hij hield zijn perso neel aan de teugels, zowel wanneer hij buiten- als binnenslands vertoef de en hij delegeerde maar zeer weinig van zijn gezag. Men nam hem dan ook wel het concentreren van de ver antwoordelijkheden van zijn departe ment in eigen handen kwalijk en kri tiseerde hem ook om een te straffe benadering van internationale pro blemen. Maar ook zijn critici betoon den respect voor zijn schitterend in tellect, zijn ijver, moed, brede kennis, ondervinding en leiderskwaliteiten. Dulles trouwde in 1912 met Janet Pomeroy A very. Uit dit huwelijk wer den drie kinderen geboren, twee zoons en een dochter. Eén van zijn zoons, Amery, ging na zijn dienst tijd bij de Amerikaanse marine tot het Katholicisme over en werd later Jezuiet. Met een fors gebaar zijn woensdagmiddag in Spakenburg, de zeilen gehesen op enige tientallen vissersboten, die uitvoeren om het vis-seizoen op het IJsselmeer te openen. Foto: een schilderachtig afscheidstafereeltje Voor burgemeester Brandt gaat Berlijn boven alles De burgemeester van West-Berlijn, Wllly Brandt, heeft gistermorgen, ln gezelschap van de Westduitse ambassa deur in ons land, dr. J. Löns, en bezoek gebracht aan de Utrechtse technische voorjaarsbcurs. De belangstelling van de Berlijnse burgemeester ging met name uit naar de presentatie van twaalf Westberlijnse industrieën op de jaarbeurs. Gelukwensen voor prins Albert Van Ned. Koningspaar Koning Leopold en prinses Lilian^ hebben telegrafisch aan H.M. de Ko ningin en Z.K.H. de Prins der Neder landen de verloving van prins Albert met prinses Paola Ruffo di Calabria aangekondigd. De koningin en de prins hebben telegrafisch hun geluk wensen aangeboden. De luchtcorridor naar Berlijn Een Amerikaanse transporttoestel van het type C-130 is woensdag op grote hogte door de luchtcorridor naar West-Berlijn gevlogen en onderweg boven Oost-Duitsland door twee Rus sische jagers benaderd. De jagers wa ren het toestel tot op bijna 200 meter genaderd, hadden toen een zwenking gemaakt en waren de Amerikaan op enige afstand blijven volgen. Hun op treden was echter niet hinderlijk ge weest. Volgens de Amerikaanse am bassade in West-Berlijn is er dan ook geen reden voor een protest. In de afgelopen vier weken hebben Russische jagers nog twee keer Ame rikaanse vliegtuigen die boven 10.000 voet (ongeveer 3000 meter) in de corridor vlogen, lastig gevallen. Het feit, dat de Amerikanen op nieuw op grote hoogte een militair vliegtuig door de corridor naar Ber lijn hebben laten vliegen, zal wel licht leiden tot een conflict tussen Washington 'en Londen, zo wordt in diplomatieke kringen te Londen ver klaard. Naar verluidt had de Britse minister Lloyd na de eerste dergelijke vlucht vóór Pasen bij de Amerikaan se autoriteiten zijn beklag ingediend. Hij zou toen de mededeling hebben gekregen, dat het voorval zich niet zou herhalen. Hoewel Engeland het Amerikaanse standpunt deelt, dat de Russen niet het recht hebben het Westen voor te schrijven, dat in de corridors niet bo ven een bepaalde hoogte mag worden gevlogen, bestaat er volgens waarne mers te Londen de opvatting, dat het voortzetten van de vluchten op gro tere hoogten buitengewoon onver standig zou zijn met het oog op de kans op ernstige incidenten. Dit nummer bestaat uit 10 pagina's HOE weer: (Medegedeeld door het KNMI geldig van donderdagavond tot vrijdagavond. Opgemaakt te 11.15 uur). ENKELE BUIEN Veranderlijke bewolking met enkele buien. Matige tot krach tige wind aanvankelijk uit oos telijke, later uit westelijke rich tingen. Dezelfde of iets lagere temperaturen. 17 April zon op 05.41: onder 19.39j maan op 12.40; onder 02.43. Hoogwaterstanden 17 April v.m. 9.30; n.m. 10.18. Het weer in Europa HELSINKI onbew. 7 C. STOCKHOLM onbew. OSLO zwaar bew. Gematigde temperaturen De Bilt, donderdag 10 uur: Het KNMI deelt mede: De afge lopen dagen bevond er zich midden op de oceaan een depressie; geleide lijk heeft dit lagedrukgebied zijn in vloed naar onze omgeving uitge breid. Vanmorgen begon de depres sie op te vullen, maar zijn rol werd overgenomen door een aktieve rand- storing, die van de Azoren naar Spanje trok en vervolgens in noor delijke richting afboog. Het erbij be horende regengebied bereikte reeds in de ochtend het zuiden van Neder land. De randstoring zal morgen lucht van oceanische oorsprong naar Nederland brengen, zodat de tem peraturen gematigd zullen zijn. De kans op regen blijft aanwezig. KOPENHAGEN ABERDEEN LONDEN AMSTERDAM BRUSSEL LUXEMBURG PARIJS BORDEAUX GRENOBLE NICE BERLIJN FRANKFORT MüNCHEN ZüRICH GENèVE WENEN INNSBRUCK ROME AJACCIO MADRID onbew. mist regen geh. bew. regen zwaar bew. regen regenbui geh. bew. regen onbew. zwaar bew. onbew. zwaar bew. regen onbew. zwaar bew. zwaar bew. geh. bew. licht bew. MALLORCA niet ontvangen ALGIERS zwaar bew. Korreltje Hij die geld wegschenkt, dat hij niet verdiend heeft, is edelmoedig met andermans' arbeid. B. Shaw.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1959 | | pagina 1