<mim
herenmode-lip
Nieuwe vindingen bij nieuwe schachten
VRIJDAG 10 APRIL 1959
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 8
Wagen vernield; bestuurder een schrammetje
De nieuwe Borgward Isabella sloeg!
©ver de kop en gleed op de kap overj
het wegdek, nadat de bestuurder met,
grote snelheid tegen oen boom was
gereden. Het gebeurde vannacht om
twee uur op de Rijnsburgerweg. De
wagen werd totaal ontzet, maar de
bestuurder kreeg slechts een schram-1
metje op de wang. Het was een gara
gehouder uit Oegstgeest, die deze wa
gen van een cliënt onder beheer had.
Nadat het ongeluk was gebeurd klom
hij geheel verbouwereerd uit de wa
gen en begaf zich te voet naar huis,
waar de gemeentepolitie van Leiden,
die het „wrak" van de auto op de.
SCHUDEL'* ciï'oïïn
CITROEN
NV DE CONDOR - DISTILLEERDERIJ LEIDEN
(Advertentie)
Toewijding aan
Onbevlekt Hart
van Maria
In overeenstemming met de wens,
die Pius XII in zijn Encycliek „Ad
Coeli Reginam" heeft te kennen ge
geven, schrijven de bisschoppen van
Nederland voor, dat op zondag 31 mei
alle mensen aan het Onbevlekt Hart
van Maria zullen worden toegewijd.
De bisschoppen menen, dat nu de
feestdag van Maria Koningin dit jaar
op zondag wordt gevierd en aldus
alle kerkgangers met de liturgische
viering van dit feest worden gecon
fronteerd, dit een uiterst geschikte
gelegenheid is om de bedoeling van
de H. Vader op te volgen.
Daarom zal in alle kerken en ka
pellen op zondag 31 mei a.s. deze toe
wijding van geheel het mensdom aan
het Onbevlekte Hart van Maria
plaats vinden om in deze voor de
Kerk en wereld onrustige tijden ge
heel het menselijk geslacht in de zor
gen van Maria's moederhart aan te
bevelen. Het is de bedoeling, dat deze
toewijding ieder jaar op een of an
dere manier zal worden hernieuwd.
Daar er in vele parochies op deze
dag avondmissen worden gevierd, zal
het niet moeilijk zijn daartoe een ge
schikte gelegenheid te vinden.
Kas sla kan minimum-prijs
niet halen
- Van de drie miljoen kroppen sla,
welke dagelijks op de Westlandse vei
lingen worden aangevoerd, kan er
gemiddeld 3 procent de consument
niet bereiken, omdat de vroege kas-
sla wordt doorgedraaid. De sla kan de
lage minimumprijs, welke vijf cent
per krop bedraagt, hier niet halen,
De sla, welke doordraait, is niet ge
schikt voor de export. De verhandel
de sla brengt zes tot acht cent per
krop op.
De zachte winter en vroege lente
zijn oorzaak van de slechte sla-markt.
De sla is in Nederland meer dan een
week eerder op de markt gekomen
dan andere jaren het geval was. Men
verwacht overigens, dat de sla-markt
zich over een dag of tien hersteld zal
hebben.
WOONHUIS AFGEBRAND.
Vanochtend te half negen is het
woonhuis van het gezin J. Weverink,
(bestaande uit man, vrouw en twee
kinderen), staande aan de Oosterdijk
nabij Andijk volledig afgebrand. Vrij
wel niets kon worden gered. Alleen
de bewoners wisten zich met moeite
te redden. Een kindje van een jaar
liep lichte brandwonden op. De oor
zaak is vermoedelijk kortsluiting.
Oost, Westdaar ook niet best
weg gevonden had, hem aantrof. De
politie moest een nachtelijke speur
tocht houden, want op het adres van
de eigenaar van deze wagen werd
men verwezen naar de garagehouder,
die de auto moest repareren. Overi
gens valt daar nu weinig meer aan
te herstellen.
De foto werd gemaakt op het
Steenschuur nadat de wagen van
morgen door de politie was vrijge
geven.
Nederl. vliegers
botsten boven de V.S.
Volgens hedenmorgen bij de lucht-
machtvoorlichtingsdienst te 's-Gra
venhage binnengekomen bericht is
gister een ongeluk gebeurd met twee
vliegers van de Koninklijke Lucht
macht in de buurt van Las Vegas in
Nevada (V. S.). Beide vliegers zijn
ongedeerd.
Tijdens een oefenvlucht van het
uit vier vliegers bestaande kunst
vliegteam van de Nederlandse Kon.
Luchtmacht, dat is uitgenodigd om
op 15 april a.s. te Las Vegas deel te
nemen aan demonstraties, zijn de
twee toestellen van de linkervleugel
man van de groep, de 31-jarige kapi
tein-vlieger Peter van der Meulen
Kunee, en van de vierde man, eerste
luitenant-vlieger Robert M. Veen-
huysen, met elkaar in aanraking ge
komen.
De heer Veenhuysen zag zich ge
noodzaakt zijn van de Amerikaanse
luchtmacht geleende „Thunder-
streak" met de schietstoel te verlaten.
Hij is behouden aan de grond geko
men en ongedeerd.
Kapitein-vlieger Van der Meulen
Kunee slaagde er in de hem ter be
schikking gestelde „Thunderstreak"
met een noodlanding aan de grond
te zetten; ook hij is ongedeerd.
De groep van vier Nederlandse vlie
gers bestaat uit de 28-jarige comman
dant, kapitein-vlieger Hendrik N.
Themmen uit Groningen, de rechter
vleugelman, de 25-jarige eerste lui
tenantvlieger Theodorus G. Groot
hof f uit Ede en de vliegers Van der
Meulen Kunee uit Amsterdam en
Veenhuysen uit Alphen aan den Rijn.
Allen maken deel uit van een groep
„Thunderstreak"-vliegers van de
vliegbasis Volkel, welke het vorige
jaar kampioen van Nederland werd
in de wedstrijd kunstvliegen voor
formaties van de Koninklijke Lucht
macht. De groep won dat jaar tevens
de eerste prijs in de competitie kunst-
No iron sportshirts
open en gesloten te
kwaïte'itsshirtJn
exclusieve ruit
en streepdessins,
in de nieuwste
Italiaanse
modekleuren
(Advertentie)
vliegen van luchtmachten van de
Navo.
Een passagiersvliegtuig van Haïti
is vrijdag door zes Haïtiaanse revolu
tionairen, die zich aan boord bevon
den, g dwongen te landen in Santiago
(Ouba). Zij hadden de piloot gedood
en de tweede piloot gedwongen de
besturing over te nemen.
De 5de mei zal in het vervolg in
Israel „da° der martelaren" zijn ter
nagedachtenis van de zes miljoen Jo
den, die door de nazi's zijn ged tod,
en van de opstand in het Ghetto van
Warschau.
Premier Chroestjtsjef zal op tien
augustus a.s. te Kopenhagen aanko
men voor een bezoek van vier of v(jf
dagen aan Denemarken. Daarna zal
hij Zweden en Noorwegen bezoeken.
Mijn Beatrix wordt geautomatiseerd
In nabije toekomst mijnen
zonder mijnwerkers?
(van onze verslaggever)
BRUNSSUM (P P) - Oorverdovend is het gedreun van de ijzeren
kolenwagentjes over de rails boven onze hqofden. Achter elkaar
spuien de liften hun zware last uit, die ze in enkele minuten op
haalden uit de diepte. Vier liften naast elkaar, vier etages per lift
Het kling-kling van het belsignaal klinkt helder uit boven het ge
rommel van de rollende steenkool op de ijzeren overlaadplaats,
waar het zwarte goud in eindeloze stroom wordt opgevangen voor
het vervoer naar wasserij en zeverij. „Déér staat de driepoot van de
nieuwe schacht" roept onze gids.
Achter hoge stapels hout, ijzeren
balken, oude en nieuwe gebouwen
op het onafzienbare terrein van de
staatsmijn Hendrik ontwaren we een
vreemde betonnen toren, die steunt
op drie sleltvormige staketsels.
„Een tafel op vier poten wankelt wel
eens, maar een driepoot nooit", zo
klinkt het naast ons, als we het ge
daver van de losplaats achter ons
laten en de nieuwe aanbouw nade
ren „Deze vierde schacht komt pre
cies op de plaats waar een actieve
storing een deel van het terrein in
beweging houdt. Daarom is deze op
bouw zó geconstrueerd, dat we één
poot op vaste grond plaatsen en de
twee andere met 8 vijzels ondanks
de verschuiving van het dekterrein
geregeld op de juiste hoogte kunnen
afstellen.
Dat z(jn niet zulke geringe dingetjes,
want de kleinste weegt 3800 kilo en
heeft toch een hefcapaciteit van
750.000 kg; dat is meer dan er nodig
is voor zo'n duizend auto's".
„En hoe zwaar weegt die toren
„Met de machines mee 11 miljoen
kilogram. Dat ls zo om en nabij het
gewicht van 1700 volkswagens. Op
een rij gezet 7 kilometer
Geheel nieuwe methode
„Hoe wordt zo'n schacht nu aange
legd
„Wat U hier ziet ls feitelijk een nieu
we vinding, maar in deze luttele
bouwjaren al weer volkomen ver
ouderd en vervangen door nog veel
opzienbarender bouwwijzen. Hier, in
de Hendrik is voor het eerst
een gewapend betonnen bekleding
aangebracht in een bevriesschacht,
iets dat voordien voor onmogelijk
was gehouden. Tot dusverre moest
men de kokers die in de kunstmatig
stijfbevToren grond werden uitge
houwen, voorzien van een gietijzeren
curvelaag, die dikker werd naarmate
de schachtdiepte toenam. Nu hebben
we voor gelijke kosten een grotere
ongevoeligheid voor de bodembewe
ging en de mogelijkheid tot onge
lijkmatige belasting.
„En toch waterdicht
„Ja, dank zij 'n 8 tot 12 cm dikke bl-
tumenmantel. Dit asfalt is ook ge
bruikt om de Velser tunnel water
dicht te maken".
De klimmende werkplaats
„Maar dat beton moet dan toch in
één keer worden gegoten. Hoe kan
dat op zo'n diepte informeren wij.
„Dat was één van de technische
moeilijkheden. Een gietijzeren be
kleding wordt onmiddellijk tijdens
het houwen aangebracht en steeds
verder voortgezet naar beneden.
Beton moet van onder af gestort
worden, dus moet er een voorlopige
wand van metselstenen komen, tot
de grootste diepte was bereikt en
toen is van 245 meter naar boven ge
werkt met een glijbekisting.
Daarbij zijn gelijk de bitumplaten
aangebracht en die werden boven
de grond eerst bevroren, omdat ze
anders te week waren, en in de om
hoog komende zwevende werkplaats
met elektrische verwarmingselemen
ten weer ontdooid om ze vloeibaar
te maken en aan elkaar te smelten"
„Dat was dan wel een uitgebreide
werkplaats, die omhoog liftte
„Ja, die bestond uit drie etages. Op
de eerste verzorgde men de asfalt-
mantel, op de tweede werd de bui-
tenbewapening opgericht en op het j
onderste bordes bouwde men de bin-
nenbewapening. Daarna kwam de
glijbekisting, die zichtzelf omhoog
drukte. Zo is er zondeT enige stort-
naad 4200 kubieke meter beton ge-
stort in amper 50 dagen. I
Altijd verder.
Een laaggebogen kraanarm schuift
langzaam onder de schachttoren in
aanbouw. Rupsbanden rollen rate
lend tussen de steltvormige poten.
Van een vrachtwagen grijpt een
gTommende lier zijn last van beton
nen balken en doet ze hoog boven
onze hoofden in de ijle lucht ver
dwijnen.
„Harde pet verplicht" staat er op
een waarschuwingsbord te lezen.
Hier dragen alle werkers helmen.
Ook boven de grond. Aan onze voe
ten gaapt de onmetelijke diepte van
de donkere mijnschacht, waarin wel
dra ook een rij liften op en neer zal
suizen, kolenwagens uitbrakend op
een losplaats, die nu in aanbouw is
beven onze hoofden. Wentelende
wielen zullen aangeven, dat ook daaT
diep onder onze voeten in het car-
boon mensen en machines kolen del
ven, stenen houwen en stutten
plaatsen.
En nog altijd gaat de arbeid voort.
Ondanks kolencrisis, ook bij kolen-
overvloed. Zelfs bouwen de Staats
mijnen aan een nienwe mijn, nu ln
raidden-Limburg, die straks tot ver
in Duitsland ess- en vetkool weg-
boort.
„En hoe worden daar nu de schach
ten gemaakt
Dikspoeling contra grondwater
„Die worden gebóórd, let wel zón
der de grond te bevriezen, en toch
zonder overlast van grondwater of
dergelijke. We vullen namelijk het
boorgat onmiddellijk met een sub
stantie met groter soortelijk gewicht,
dat dus een tegendruk uitoefent op
de wanden en daar een kleilaag af
zet, die een natuurlijke bekleding
vormt, voldoende stevig om de
schacht in tact te houden.
Zo is nu een tweetal tunnels ge
boord van reeds een halve kilometer
lengte met de ongelooflijke diameter
van 7Vt meter, zonder dat er één
man onder de gTond is afgedaald".
Als we op het terrein van de nieuwe
mijn Beatrix arriveren, ontwaren we
niets anders dan een kolkende mod
derbrij. Ver daar onder draait, maalt
en slurpt de enorme rollenboor met
de doorsnede van bijna vier men
senlengten. Bruisend beweegt zich
de boorselbrij naar een bassin om
Deze vermanende windwijzer is aangebracht op het dak van de gevangenis
van Hannover. Eventuele deugnieten doen er goed aan, eerst eens te kijken
„uit welke hoek de wind waait...."
Enkele rollenboren uit de r|J
met aan de buitenzijde de beitels,
die op hun beurt weer enkele
centimeters méér vergruizelen
van de gesteenten in bet carboon,
een halve kilometer diep onder
onze aarde.
daar weer te worden vermengd tot
de dikspoeling. die - teruggevoerd
in het boorgat - het boorgat be
schermt tegen het opduwend grond
water.
Seinen uit de diepte
„En hoe constateert men nu een af
wijking in de baan, of een oneffen
heid in de schachtwand
„Op de meetinstrumenten. Daar bo
ven in het boorhuis ontvangen onze
ingenieurs de seinen uit de diepte
en hier lezen ze bijvoorbeeld af de
verwringing van de buis, de kracht
uitgeoefend op de bodem door de
boorapparatuur, het slingeren en het
wippen en ook de ligging van niet
te verbrijzelen gesteenten. Elke af
wijking wordt dan weer gecorri
geerd".
Het is onvoorstelbaar, hoe de mo
derne techniek het de mens moge
lijk maakt gaten te graven ter leng
te van een flinke Eiffeltoren, ter
wijl h|j slechts enkele elektrische
apparaten bedient aan de oppervlak
te. En niet alleen daar schrijdt de
mechanisatie vóórt. Deze nieuwe mijn
zal ook In verdere opzichten de
meest moderne en eerste geautoma
tiseerde mijn ter wereld zijn.
Kolenmijnen zonder m'jnwerker*
Wellicht zullen daar in de toekomst
radiografisch bestuurde treinen de
mechEinisch gedolven kolen automa
tisch naar de schachten schuiven,
telkenmale enkele wagons in de lift
kooi stoten, waarna deze liften in
luttele seconden de kilometerlange
weg naar boven afleggen zonder dat
er nog één mijnwerker aan te pas
komt Onze mijnen zijn reeds ge
mechaniseerd. Nu is het de automa-
tisatie, die onweerstaanbaar opdringt
onder het bronsgroen eikehout.
Maar, de mijnwerker n. gelukkig
niet overbodig. Zo'n 6 S 7000 zullen
er binnenkort werk vinden in de
„Beatrix". Toch zal over enkele Jaren
de gehele wereld perplex staan van
de technische snufjes, die toegepast
zijn en worden m deze nieuwe Ne
derlandse kolenwinplaats.
(Nadruk verboden)
Waar gewerkt wordt aan de
schachten van de nieuwe m|jn
„Beatrix" in de Vlodropper vlak
te, rijen zich de rollenboren en
de voorlopers van verschillende
diameters, die op nog geheel on
gekende wijze beurtelings in een
brij van blubber kreunend en
knarsend een kolossale kilome
terlange koker graven.
