2>c &2icbe(3oti/fca/itt GROTE VIER MOGEN TROEPEN IN WEST-BERLIJN Maar niet te veel, 't is een vrije stad Verwarde toestand in Irak De 100.000 eruit Macmillan sprak te Parijs met Debré Zuidoostelijke wind Directeur: C. M. v. HAMERSVELD. Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN BUREAUX: PAPFNGRACHT 32 DINSDAG 10 MAART 1959 50ste JAARGANG No. 14657 Telefoon: Directie, Ahonnem., Drukkerij 20935; Red. 20015, 25594; Advertent. 20826. Giro 103003. Abonnementspr. f 0.59 p. w„ f 2.55 p. mnd., 7.50 p. kwart. Franco p.p. Advert.: 17 ct p. m m. Telefoontjea 11.50 Chroesjtsjef laat weer een eis vallen Chroesjtsjef heeft Macmillan tijdens diens bezoek aan Moskou laten doorschemeren, dat hij dacht aan de mogelijkheid om westelijke en Rus sische troepen West-Berlijn als vrije stad te laten garanderen, aldus heeft een Britse woordvoerder te Londen verklaard. Diplomatieke waarnemers achten Chroesjtsjefs zinspeling belangrijk, omdat hij voor de eerste keer de voorwaarde van een Westelijke terugtrekking uit West-Berlijn heeft laten vallen. Ook gisteren heeft Croesjtsjef op een bijeenkomst in Oost-Berlijn gezegd, dat de Sowjet-Unie goed vindt, dat de grote vier of neutrale landen wat militairen in West-Berlijn stationeren om de status van vrije stad te hand haven. Hij verklaarde wederom, dat de spanning in de wereld moet worden verminderd, o.a. door een Duits vredesverdrag en beëindiging van de bezetting van Berlijn. „Wij blijven hopen, dat onze voorstellen worden aangenomen" aldus de premier. Hij verklaarde te beseffen, dat opneming van West-Berlijn bij Oost-Duitsland „bittere veranderingen" voor dit stads deel zou meebrengen. Oost-Duitsland had plechtig beloofd zich niet in de zaken van West-Berlijh te mengen. O.-BERLIJN IS DE HOOFDSTAD naar zijn mening zijn, de gehele stad VAN OOST-DUITSLAND Chroesjtsjef wilde er niet van we ten, ook Oost-Berlijn bij de vrije stad te betrekken. Men moet niet vergeten, zei hij, „dat Berlijn de hoofdstad van de Duitse demokrati- sche republiek is. Logischer zou het HOKJES- POLITIEK vele mensen zenuwachtig, Gommige mensen, zijn een tikje wanneer zij het stemhokje binnen gaan en het grote vel papier met de namen der uitverkorenen openvou- wen. Het is ook een gewichtig ogenblik voor iedere staatsburger, het ogen blik, waarop hij zijn vertrouwen schenkt aan zijn afgevaardigden. Door de lichte zenuwachtigheid, welke hem op dat ogenblik kan over meesteren, begaat hij dikwijls een tout. Een kleine fout kan echter zyn stem waardeloos maken. Het invullen van een stembiljet is een zo simpele bezigheid, dat men nauwelijks kan voorstellen, hoe er fouten gemaakt kunnen worden. Men heeft niet anders te doen dan één hokje van de tweede lijst, waar boven geschreven staat „Kath. Volks partij", naast de naam Romme rood te maken. Toch worden er fouten gemaakt, en niet alleen bij de „or. geletterden", want zelfs een blad als de „Nieuwe Rotterdamsche Courant" waarschuwt zijn liberale lezers; „Als zü er maar aan willen den ken dat zij nooit meer dan één lijst kunnen begunstigen en dat zij op die lijst nooit meer dan één hokje rood mogen maken. De praktijk leert, dat sommigen dit niet goed weten". Dus ook degenen, die voorkeur stemmen willen uitbrengen op lijst 2, moeten goed weten, dat zij slechts één hokje rood mogen maken. An ders is hun stem verloren. Iedereen is vrij voorkeurstemmen uit te brengen en deze komen aan de gehele partij ten goede. Om vergissingen uit zenuwachtig heid te voorkomen, geven we het al gemeen advies: wie Rooms is stemt Romme, het eerste hokje van de tweede lijst. Oostduits gebied te maken. De premier waarschuwde het Wes ten voorzichtig met woorden, maar vooral met daden te zijn. Er moest geen oorlog komen. Rusland is bereid de medewerking van de V. N. bij het garanderen van de status van Berlijn te aanvaarden. Aan het slot van zijn toespraak zei Chroesjtsjef „Lang leve de vrede in de gehele wereld" en vervolgens riep hij luid driemaal het Duitse woord „Freundschaft". Van officiële Franse zijde is mee gedeeld, dat uitvoering van Chroesjt sjefs voorstel om troepen van de Grote Vier in West-Berlijn te legeren vele problemen met zich mee zou brengen. Het voorstel zal daarom niet beschouwd kunnen worden als een panacee voor de problemen rond tegen de communisten aan en maak te hij zich Nasser tot vijand. Ook hier zien wij dus weer het Pan-Arabisme van Nasser botsen tegen het com munisme en het woelen van deze stromingen in het Midden-Oosten is gevaarlijker dan een of andere per soonlijke rivaliteit tussen een paar generaals of kolonels. Hoe het nu precies staat met deze jongste opstand is nog allesbehalve duidelijk. De strijd is tot nu toe voor namelijk gevoerd door twee radio stations. die zich meer op de propa ganda voor de eigen zaak toelegden dan op een betrouwbare berichtge ving. Radio-Bagdad meldde al direct, dat de opstandelingenleider S jaw waf vermoord was, terwijl radio-Mosoel Chroesjtsjef eveneens doen weten, dat hij niet ingaat op diens uitnodi ging. Hij acht zich niet de juiste ge sprekspartner voor de Russische pre mier. Berlijn, zo zei men. Dit voorstel, waarvan Macmillan zoals gezegd al op de hoogte was, is uitvoerig te Parijs besproken. De Britten schijnen niet afwij zend te staan tegenover de instel ling van controleposten in West-Ber lijn. De bestaande posten van Fran se, Britse en Amerikaanse troepen zouden naar de mening van de Britten „versterkt" kunnen worden met Russen. De Britse regering zou van oordeel zijn, dat deze oplossing het mogelijk zal maken uit de im passe te geraken.. BRANDT GING ER NIET OP IN. De Russische minister-president, Chroesjtsjef, heeft maandag de bur gemeester van West-Berlijn, Brandt, uitgenodigd voor een bespreking, al dus heeft het Westduitse persbureau DPA gemeld. Een koerier van de Russische ambassade in Oost-Berlijn t plunderen van winkels van Aziaten overhandigde de uitnodiging op het op zondagavond. Van de arrestanten Westberlijnse stadhuis. Brandt heeft I werden later 54 weer vrijgelaten. Onrustig Njassaland In het gebied van Mlandje in Njas saland zijn militairen in actie geko men tegen Afrikanen. Over de om vang en de aard van de actie is niets meegedeeld. Eerdere berichten maakten mel ding van een opmars van driehonderd negers tegen de theeplantages van Loedjeri in dit gebied. De politie heeft te Limiboeli in het zelfde gebied zestig negers aangehou den, die worden verdacht van het Opstand schijnt bedwongen De berichtgeving uit Irak, waar een opstand onder de soldaten in het Noorden is uitgebroken, blijft ver ward en vol tegenspraak. Dit komt voornamelijk hierdoor, dat deze revo lutie niet zoveer op de grond als wel in de lucht wordt uitgevochten. .De radio-zenders van Bagdad en van Mosoel bestoken elkaar met mislei dende berichten. Het is overigens de vraag of radio-Mosoel wel in Mosoel staat, waarschijnlijk bevindt hij zich op Syrisch gebied. Volgens de laatste berichten uit Bagdad is de opstand ih het noorden voorbij en de leider van de opstande lingen, kolonel Abdoel Wahab Sjaw- waf, dood. Al verscheidene uren heeft men niets meer gehoord van het radiosta tion der rebellen. Maandagavond had men te Bagdad algemeen de indruk, dat de opstand was bedwongen. De voor de strategische punten van Bagdad genomen veiligheidsmaatre gelen waren echter verscherpt. Volgens maandagavond te Caïro ontvangen berichten hebben de com- tegelijkertijd een redevoering van mandant v. d. Iraakse luchtmacht en hem uitzond. Bagdad schijnt een stel bommenwerpers te hebben gestuurd om radio-Mosoel kapot ,te gooien, maar dat is niet gelukt, misschien omdat radio-Mosoel in het geheel niet te Mosoel opgesteld was maar in het naburige Syrië. De indruk is, dat het leger in Irak zich niet unaniem achter de rebellen van Mosoel heeft geschaard, zodat Kassem het pleit waarschijnlijk wel gewonnen heeft. Dat zou dan een ne derlaag voor Nasser en een voor deeltje voor Chroesjtsjef betekenen. de bevelhebber van een eenheid ge vechtswagens zich voor generaal Kas sem (Bagdad) uitgesproken. Voorts werd vernomen, dat de door commu nisten beheerste volksverzetstroepen in Bagdad wapens ontvangen om „de republiek te verdedigen Kolonel Madawi, voorzitter van het Iraakse volkstribunaal, heeft maandag in de overbevolkte rechtszaal klaard, dat de opstandleider kolonel Sjawwaf, door de straten van Mosoel is gesleurd en door militairen en het volk aan stukken gereten" .,,;Sjawwaf is maandagochtend op dezelfde wijze om het leven gekomen als indertijd Noeri al Said" (de voor malige Iraakse premier en sterke man", die verleden jaar juli bij de opstand van Kassem c.s., werd ver moord). De Amerikaanse èmbassade heeft geen aanwijzingen verstrekt over de noodzaak om Amerikaanse burgers uit Irak tv doen wegvoeren wegens de revolutie. Een woordvoerder deelde mede, dat de normale voorzorgsmaatregelen zijn genomen. De Amerikanen zijn ge waarschuwd zich niet op straat te be geven en de Amerikaanse jcholen in Bagdad zijn tijdelijk gesloten. Er bevinden zich ongeveer 1.100 Amerikanen in Irak. 104 Hunner wonen in het noorden. Leiders tussen Fidel Castro en Nasser In Irak is een opstand uitgebroken tegen het bewind van premier Kassem. Het Egyptische dagblad Ahkbar el Yom bleek in zijn archief de foto's te hebben van de onstandige leiders. Foto rechts: kolonel Abdoel Wahab el Shawaf. Foto links: brigade-generaal Nazim el Tabaqjali. Laatstgenoemde zou kolonel Shawaf steunen. Bij de Staatsloterij is de honderd duizend gevallen op lot nr 4214. Dit lot is in series als volgt ver kocht: serie A door de heer A. Ha verkort, Oldenzaalsestraat 99 te En schede; serie B door mej. A. Suur- mont, Boerenstraat 30 te Gorkum; serie C door mevrouw C. Nieuwpoort, P. de Hooghweg 11a te Rotterdam; série D door mej. A. M. de Ruyter, Emmastraat 21 te Alkmaar; serie door de heer G. Hesp, J. van Lennep- straat 189 te Amsterdam; serie F door mej. J. Beukers, Avenue Con cordia 17 te Rotterdam. verkocht te hebben aan verschillen de menseen. Zij heeft destijds het collectriceschap van haar moeder overgenomen, toen zij nog een hbs- meisje was, zo meent ze zich te her inneren, zou haar moeder al eens 'n ton hebben uitgekeerd. Haar was dat geluk nog nooit beschoren. De familie Nieuwpoort doet reeds zo'n dertig jaar in staatsloten. Mej. J. Beukers, eveneens te Rot terdam, heeft het bewuste lot in twee kwarten verkocht. Aan wie wil de zij (uiteraard) liever niet zeggen. In de 31 jaar, dat zij staatsloten ver koopt, is dit de derde maal, dat op een door haar verkocht lot een ton valt. Dit nummer bestaat uit 8 pagina's HOE De 100.000,is in Amsterdam terecht gekomen bij mensen „die het allemaal heel goed kunnen gebrui- j ken", aldus collecteur G. Hesp. De nyftirrlf heer Hesp heeft een half lot ver-| WWJ.14.1 kocht, waarschijnlijk aan een clubje en voorts tien twintigjes aan parti culieren. Het is de eerste maal, dat de heer Hesp, die sinds 1952 collec teur van de Staatsloterij is, het win nende lot in deze loterij heeft ver kocht. Hij heeft vier maal in deze arbeidersbuurt de prijs van 50.000 kunnen uitkeren. Mevrouw A. Nieuwpoort te Rot terdam vertelde het lot in twintigjes Men vertrouv/t die Moskouse reis nog niet De minister-presidenten van groot- Brittannië en Frankrijk, Macmillan en Debré hebben maandag te Parijs gesproken over een gemeenschap pelijke westelijke politiek ten aan zien van besprekingen met de Sow jet-Unie. Ook de ministers van bui tenlandse zaken, Lloyd en Couvé de Murville, namen aan de besprekingen deel. Macmillan bracht oan. rapport uit over zijn besprekingen te Moskou. Verder hadden de staatslieden als REBELLIE IN IRAK losbarst in één van de Zuid- of Midden-Amerikaanse staatjes, zeggen we: „Weer zo'n operette-revolutie" en wij schenken er nauwelijks aandacht aan. 't Is zover weg. Ook het Midden-Oosten is ver van ons bed, maar toch kijken we met meer. spanning naar zo'n brandje daar, omdat in het Midden-Oosten steeds gevaren op de loer liggen, welke onaangename consequenties voor ons kunnen hebben. Nu denken we nog niet eens 0 op de eerste plaats aan de olie, welke in het gebied van Mosoel in Noord-Irak gevaar loopt bij zo'n opstandige beweging, maar aan eventuele complicaties met Nasser en Chroesjtsjef. Deze beiden althans de richtingen, waarvan zij de leiders zijn zijn bij de opstand in Irak nauw betrokken. De rebellie van Mosoel tegen Bag dad is nl. uitgebroken, omdat er on der de officieren, welke deelgenomen hadden aan de staatsgreep van Kas sem in het vorige jaar, ontevreden heid was ontstaan jegens Kassem. Volgens hen leunde Kassem teveel Goede verstandhouding tussen Bung Ho en Soekarno President Ho Chi Minh van Noord-Vietnam brengt een officieel tiendaags bezoek aan Indonesië. Foto: Ho Chi Minh aan elke hand een van Soekarno's dochters en president Soekarno maken in de paleistuin te Djakarta een wandeling. (Medegedeeld door het K.N.M.I. Geldig van dinsdagavond tot woensdagavond. Opgemaakt te 11.15 uur. GEDEELTELIJK BEWOLKT Droog en gedeeltelijk bewolkt. Matige, in het noorden van het land aanvankelijk krachtige zuidoostelijke wind. Weinig ver andering in temperatuur. 11 Maart zon op 07.06; onder 18.36; maan op 07.44; onder 21.03. Hoogwaterstanden 11 Maart v.m. 4.49; n.m. 4.59. Het weer in Europa De weerrapporten van hedenmor- concrete basis voor him besprekin gen twee ontwerpen voor een ant woord op de jongste Russische nota aan de westelijke landen. De ontwer pen zijn van de Franse en van de Amerikaanse regering. Macmillan kwam maandagmiddag kort na twaalf uur te Parijs aan. Hij zei bij zijn aankomst, dat zijn reis naar Parijs, Bonn, Ottawa en Was hington deel uitmaakt van de voor-HELSINKI bereidingen voor belangrijker inter nationale onderhandelingen. Een Britse woordvoerder zei, dat de besprekingen in een zeer goede sfeer zijn gehouden. Ze worden voortgezet. WASHINTON GEÏRRITEERD In Washington raakt men steeds meer geïrriteerd over Macmillaans houding. Men is van mening dat de Britse premier kennelijk een belang rijke rol wil spelen bij de onderhan delingen met de Russen, zo weet de „New York Times" te melden. Volgens het blad zijn de Franse en Westduitse regering het in deze vol komen met de Amerikanen eens. Het blad schrijft, dat sommige Amerikaanse bewindslieden van me ning zijn, dat de Britten in de ziekte van Dulles een gelegenheid hebben gezien om een belangrijke rol te gaan spelen bij de leiding van de weste lijke buitenlandse politiek. Het Engelse blad „News Chronicle" constateert dat men ook in Parijs nogal argwanend staat tegenover het standpunt van Macmillan inzake de kwestie-Berlijn, het vraagstuk van,fw de Duitse hereniging en dat van j gebied tussen Groenland en IJsland de Europese veiligheid. Deze arg- s ligt een depressie met een kerndruk waan zou volgens het blad gebaseerd j van 960mb. Ze verandert nog maar zijn op de bepaalde opvattingen overweinig van plaats. In haar front, dat de resultaten van Macmillans reisvanmorgen Ierland bereikte, is ten naar Rusland. Men zou in Parijs van noordoosten van de Azoren een kleine mening zijn, dat Macmillan met storing ontstaan. Deze zal waarschijn- gen 7 uur luiden: HELSINKI licht bew. —7 C. STOCKHOLM onbew. —6 OSLO mist —3 KOPENHAGEN onbew. —1 ABERDEEN geheel bew. 5 LONDEN licht bew. 5 AMSTERDAM licht bew. 1 BRUSSEL zwaar bew. 4 LUXEMBURG zwaar bew. 3 PARIJS regen 9 BORDEAUX half bew. 7 GRENOBLE geheel bew. 7 NICE regen 11 BERLIJN onbew. —3 FRANKFORT licht bew. 1 MüNCHEN geheel bew. 1 ZURICH geheel bew. 4 GENèVE geheel bew. 5 LOCARNO geheel bew. 6 WENEN gehel bew. 1 INNSBRUCK geheel bew. 2 ROME zwaar bew. 4 AJACCIO zwaar bew. 16 MADRID licht bew. 6 MALLORCA niet ontvangen ALGIERS regen 11 De Bilt, dinsdag 10 uur: In het zee- Ohroesjtsjef een soort „gentlemen's agreement" heeft aangegaan over een eventuele topconferentie, dat de Brit se premier zich al voor een deel ak koord heeft verklaard met het plan van de Poolse minister Rapacki voor een militair uitgedunde zone in Euro pa en dat Macmillan bereid is het standpunt van het Westen over het staken van de kernproeven prijs te geven. Korreltje Smarten worden, als zuigelingen, groter door ze te vertroetelen. lijk morgenochtend de Britse eilan den bereiken en daar de barometer nog iets doen dalen. Tegelijkertijd verplaatst een drukgebied van 103'3im)b, dat zioh bovm het zuidelijk deel van de Oostzee bevindt, zich langzaam naar het oosten. Tengevol ge van deze ontwikkeling blijft in on ze omgeving de wind zuidoostelijk, Er wordt daarbij geleidelijk iets war mere lucht aangevoerd en daarom zal de temperatuur morgenmiddag iets hoger kunnen worden dan vandaag. Vanavond koelt het echter nogmaals snel af, zodat minimumtemperaturen in de buurt van het vriespunt worden verwacht.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1959 | | pagina 1