EVEN AANDACHT IN DE TWEEDE KAMER
VOOR K0LENKRISIS EN WANBEHEER DML
De leiders van de Nieuw-Guinea-
expeditie vertrokken van Schiphol
Commissie KoersenMajoor K. heeft
alles kunnen belichten
Engelse mijn ontdekt
DONDERDAG 5 MAART 1959
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 7
Geen lentamens
nodig op vliegveld
Woensdagavond laat zijn met het
KLM-vliegtuig via de Noordpool en
Tokio naar Biak vertrokken dr. L. D.
Brongersma algemene en weten
schappelijke leider van de expeditie
naar het sterrengebergte in Neder
lands Nieuw Guinea en kapitein-lui
tenant ter zee vlieger G. F. Venema,
die als technisch leider functioneert.
De beide leiders zijn op Schiphol uit
geleide gedaan door prof. dr. H. J.
Lam, de voorzitter van de stichting
expeditie Nieuw Guinea.
Voor Ihet vertrek verstrekten de
heren Brongersma en Venema notg
enkele mededelingen over de expe
ditie, welke op 9 april a.s. uit het ba
siskamp Ok Sibil zal vertrekken.
De expeditie zal 180 dagen duren
met nog 20 dagen extra als reserve.
De expeditie bestaat uit 70 perso
nen, nl. de technische staf, waarin de
drie vliegers en hun mecaniciens zijn
begrepen, de wetenschappelijke on
derzoekers (botanici, zoölogen, geolo
gen, etihnologen enz), de mariniers
(20 in totaal) en 20 man van de pa-
poea-politie. Bovendien zal een aan
tal dragers „in los verband" aan de
texpedfc'ie worden toegevoegd.
Op H8 maart vertrekken van Schip
hol de helikopter-vliegers die reeds
nema. Van „Wassenaar" en „Blij
dorp" zijn aanvragen bij dr. Brongers
ma, een jungle-kenner bij uitstek,
binnengekomen. „Artis" heeft niets
gevraagd, „maar daar weten zij wel,
wat ze aan mij hebben", zegt dr.
Brongersma.
Kapitein luit. ter zee vlieger Vene
ma zal voornamelijk in het basiskamp
Ok Sdbil blijven, en van daaruit ra
dio-telefonisch steeds contact houden
met de buitenwereld (Hollandia, Biak
enz.), en met de vliegtuigen en met
de groepen der expeditie, die een zen
dertje en een ontvanger steeds bij
zich hebben. Op vaste uren per et
maal wordt per radio-telefoon voort
durend contact gezocht tussen het ba
siskamp en de vooruitgeschoven pos
ten. Men hoopt het Antaresigabergte
(4200 meter hoog) te bereiken.
Ook andere drukte.
Dr. L. D. Brongersma heeft het
de laatste dagen voor zijn vertrek
zeer druk gehad, zeker 7 tentamens
per dag „Ik was bereid tot vanavond
half lil op Schiphol tentamens van de
studenten af te nemen. Maar iedereen
heeft zijn beurt gehad". Meer dan 59
detective-boeken zijn per schip naar
Nieuw Guinea gezonden als ontspan
ning in de spaarzame vrije tijd van de
expeditieleden.
Vlak voor het vertrek van de DC-
7C naar Alaska werden nog enkele
telegrammen ontvangen met goede
wensen en „veel succes o.a. van oud-
gedurende enige tijd in Zwitserland erneur Vaa Baal van Ve
zijn geweest teneinde een zware trai-
ning mee te maken.
Op 18 maart vertrekken enkele le
den van het wetenschappelijk deel
•van de expeditie, terwijl begin april
de overige expeditie-leden volgen.
„Intern transport".
De voorraden, materialen, uitrus-
ning Meinisz en van het Veteranenle-
gioen Nederland.
K.V.P.-LANDDAG 8 MAART
(Advertentie)
kiezingscampagne reeds zo'n grote
serie spreekbeurten vervult, heeft 't
ook zondag 8 maart niet licht. Hij zal
evenals de heer Jan Peters op
8 maart spreken in zowel de verga
dering van de 6000 als van de 4000.
Met medewerking van de gemeen
tepolitie te Den Bosch is voor een
goede verkeersregeling ten behoeve
van de 10.000 deelnemers gezorgd,
terwijl voldoende parkeergelegenheid
is voor de meer dan 150 bussen, de
honderden auto's scooters en brom
fietsen.
ting, alsmede de beide hefschroef-1 der Partij om toegangsbewijzen moe
vliegtuigen zijn per schip onderwegten worden afgewezen. De 10.000 toe-
naar Sorong. In totaal wordt het ge-gangsbewijzen zijn vanuit de Partij
wicht van deze goederen op 23.000 kg I centrale verzonden; wie geen toe-
gesohat. gangsbewijs heeft, kan niet worden
De beide hefechr oef vliegtuigen, die J toegelaten tot de meeting,
elk maximaal 300 kg kunnen meene-1
men, zullen deze begage overbrengen Naar wij vernamen, is er op de
van het splitsingsdepot aan de Digoel [toegangsbewijzen van hen, die voor
naar het basiskamp Ok Sibil. Men i 8 maart plotseling verhinderd waren
hoopt op goede weersomstandigheden, onmiddellijk beslag gelegd door hen,
zodat niet te veel vertraging in het die dit ter ore kwam. Het was een
De belangstelling voor de K.V.P.-
landdag te Den Bosch zondag 8 maart
zjs. is zo groot, dat nu nog binnen-
homende aanvragen U'Vde ?,delingen I IR- LINDENBERGH NAAR ISRAEL
vervoer zal ontstaan, ook niet als de
expeditie na 9 april uitzwermt.
De regenval gemiddeld per jaar be
draagt drie tot vier meter. Ongetwij
feld zal men ook op sommige dagen
wel met grondmist te kamipen krijgen,
waardoor de helikopterddensten zul
len moeten worden gestaakt.
Het doel van de expeditie werd door
dr. Brongersma en overste Venema
nog eens onderstreept met de volgen
de woorden: een groot gedeelte van
het Sterrengebergte zal worden on
derzocht op zo uiteenlopend mogelijk
gebied. Men hoopt er mineralen te
vinden, wolfram, nikkel, kobalt,
stroomgoud, voorts olie. Voorts wil
men de diersoorten en planten be
studeren en een onderzoek in te stel
len naar de bevolking. Dictafoons om
taaiopnamen te maken worden meege
nomen. Ook kleinbeeld camelia's be
horen tot de uitrusting van de expe
ditie.
Het spreekt vanzelf, dat de ver
schillende afdelingen van de expedi
tie uitgebreide verzamelingen hopen
mee te brengen. „Een probleem om
dat materiaal allemaal weer naar Ne
derland te sturen", meent overste Ve-
onverwachte kans om toch nog de
K.V.P.-landdag te kunnen meemaken.
Prof. Romme, die in deze ver-
Dr. Ir. P. C. Lindenbergh te Kat
wijk is door de voedsel en landbouw
organisatie van de Verenigde Naties
uitgezonden naar Israel om de rege
ring aldaar te adviseren omtrent de
vraagstukken verbonden aan de aan
vullen van het grondwater.
De heer Lindenbergh, die directeur
is van de Leidse Duinwater Mij. is
1 maart j.l. via Rome naar Israel ver
trokken.
De duur van de uitzending is ge
steld op drie maanden.
Een dankbare glimlach voor Vrouwe Forluna
Drie mensen op deze foto hebben elk 75.200 Engelse ponden uit een Engelse voetbalpool gesleept. Een vierde
prijswinnaar, die in Belfast woont, kon niet aanwezig zijn bij de uitreiking van de cheques in het Grosvenor
House te Londen. De gelukkigen zijn v.l.n.r.: de hen- George Leigh, inspecteur bij een Londense busonder
neming; mevr. Judy Conyers-d'Arcy, een huisvrouw uit Brighton en de heer Donald Hopper, 'n tractor-monteur
uit Leeds. In het midden, achter, staat de heer Bruce Forsythe, die de dankbare taak had de chèques te
overha ndigen.
Volgens de Kamercommissie-Koer
sen heeft majoor Koopmann wel de
gelegenheid gehad de achtergronden
van de aankopen van kooktoestellen
en de Piat-onderdelen te belichten.
Op 8 december 1958 heeft de commis
sie met majoor K. informatieve be
sprekingen gevoerd, deze besprekin
gen droegen niet het karakter van
een verhoor en zijn geheim.
Het stenografisch verslag van deze
besprekingen, til
zijn de majoor ter ondertekening toe
gezonden. Hij heeft deze met enkele
wijzigingen geretourneerd. Op de
aangehechte nota had majoor Koop
mann, de achtergronden van de bui
tenlandse aankopen nader kunnen
belichten, indien deze volgens hem
niet duidelijk genoeg waren.
Dit deelt de voorzitter van de Com
missie Militair Aankoopbeleid der
Tweede Kamer (commissie-Koersen)
kwarto pagina's, mede op het verzoek van majoor K.
een verweerschrift te mogen indie
nen tegen de conclusies waartoe de
commissie in haar rapport geko
men is.
Kamerlid stelt vragen
over straaljagers
Het Tweede Kamerlid de heer
Roolvink heeft aan de minister voor
defensie de volgende schriftelijke
vragen gesteld: 1. Steunt de over
plaatsing van een squadron straal
jagers naar het vliegveld Twente op
strategische overwegingen? 2. Zo
niet, welke klemmende redenen heb
ben de minister dan bewogen deze
straaljagers een operatieterrein aan
te wijzen, gelegen te midden van een
dichtbevolkt en hooggeïndustriali-
seerd gebied?
Egoisme van
landen der KSG
Minister Staf voelde veel voor een
debat over het wanbeheer bij het Di
rectoraat Materieel Landmacht, zoals
dit door de communisten in de Twee
de Kamer was voorgesteld, maar gis
termiddag hebben de Kamerleden
met 96 tegen 5 stemmen besloten dit
debat niet te houden. De communis
ten hadden in deze zaak één houding
aangenomen en dat was nieuw sinds
de breuk in deze partij, zij hadden
geëist om een behandeling van deze
zaak nog vóór de verkiezingen.
Dit alles was naar aanleiding van
het rapport van de Kamercommissie
over de gedragingen van de DML,
een rapport, waarin majoor (K)oop-
man en de DML niet zo goed tevoor
schijn komen. Hierop hebben de mi
nisters en majoor Koopman een ver
weer geschreven, waarvan de voor
zitter dr Kortenhorst melding maak-
Hij meende echter dat het de
bat toch maar beter niet vóór de
verkiezingen gehouden zou kun
nen worden. Het is juister het
tweede deel van het rapport, dat
gaat over de controle op de de
fensie-uitgaven af te wachten.
te.
Kolen
Andere zaak in de Kamer was de
Europese kolenkrisis. Zoals men zich
zal herinneren zijn er enorme voor
raden kolen, vooral door Duitse aan
kopen in Amerka, die een bedrei
ging vormen voor de kolenindustrie
in de landen van de Kolen en Staal
gemeenschap.
De Nederlandse regering heeft te
maken met het vraagstuk: hoe hou
den we de mijnwerkers in Limburg
aan het werk? Nederland zal dan
ook in die geest zijn stem bepalen
als in de Europese raad van minis
ters deze kwestie ter sprake komt.
Wat zullen we doen om de produk-
tie van kolen te beperken? Minister
Zijlstra sneed dit probleem gister
middag in de Tweede Kamer al even
aan. Het ligt in de bedoeling, dat de
Hoge Autoriteit van de KSG de cri
sis-toestand zal afkondigen en een
schema zal opstellen voor beperking
van de invoer van kolen in de landen
van de gemeenschap. De minister
heeft in Luxemburg al verklaard,
dat hij eerst het schema wil zien
voor hij zijn stem zal geven. De mi
nister is van mening, dat de kolen-
prijs niet mag afhangen van de vraag
en het aanbod op de markt. Men zal
echter de prijzen wel moeten ver
lagen.
Harold Macmillan lussen Moskou en Washington
De Engelse eerste minister Harold Macmillan en de minister van Buitenlandse Zaken Selwyn Lloyd zijn,
na een bezoek aan de Sowjet-Unie, weer in Londen teruggekeerd. Tijdens een persconferentie, welke direct
na aankomst op het Londense vliegveld werd gehouden, verklaarde Macmillan, dat hij hoopte, president Eisen
hower persoonlijk verslag uit te kunnen brengen van zijn besprekingen met de Russische leiders.
Schadelijk
De Hoge Autoriteit is nog steeds
in bespreking, een debat in de Kamer
zou hierop schadelijk kunnen wer
ken, hetzelfde geldt voor de invoer
in de Duitse havens van kolen,
waarover onderhandelingen gaande
zijn.
Het Kamerlid Hederhorst (P.v.d.A.)
had een debat over deze onderwer
pen aangevraagd. En ook nadat de
minister deze uiteenzettingen had ge
geven bleef hij van mening, dat er
voldoende vragen over bleven, die
wél gesteld en besproken zouden
kunnen worden. „De heer Nederhorst
vindt het jammer van de tekst van
dc verklaring, die hij heeft opgesteld,
vond de heer Hazenbosch (AR). De
socialist las zijn verklaring voor
besloten met drie moties, waarin men
met de beste wil van de wereld geen
kwaad woord kon lezen. Het ging
over de belangen van de mijnwer
kers, de haven van Rotterdam en de
Europese eenwording. De moties
werden slechts gesteund door de com
munisten en socialisten, en dus ver
worpen. In zijn voorbereidend be
toog sprak de heer Nederhorst over
de vrees, dat de arbeiders in de mij
nen weer met prestatie-eisen gestraft
worden. Hij tipte ook even het ont
slag van 800 Italiaanse mijnarbeiders
aan. Is men nu geslaagd deze mensen
in Noord-Franse kampen onder te
brengen? De minister antwoordde,
dat pogingen hiertoe nog niet mislukt
zijn. De arbeiders maken er echter
■bezwaar tegen in barakken te worden
ondergebracht.
De minister erkende, dat de lan
den van de K.S.G. de kolenkrisis te
egoïstisch bekeken hebben. Daarom
is het inderdaad nodig, dat er een
boven-nationale Hoge Autoriteit
komt. De kabinetskrisis in Italië ech
ter heeft deze zaak vertraagd.
De landbouwer H. Kos in Juliana-
dorp (N.-H.) ontdekte dezer dagen
een gevaarlijk projectiel in zijn akker.
Hij waarschuwde de Marine Mijnop-
ruimingsdienst, die een onderzoek in
stelde. Het projectiel bleek een vier
meter lange Engelse magnetisch-
akoestische mijn te zijn.
Men heeft de omgeving afgezet en
het vee tijdelijk laten evacueren om
de mijn onschadelijk te maken. En
kele deskundigen hebben het projec
tiel van zijn ontsteking ontdaan en
het gedemonteerd. De zoons van de
boer zijn met hun landbouwmachines
in de loop der jaren verscheidene ma
len over de mijn gereden, zonder dat
zij het grote gevaar bevroedden.
Majoor K.
anlwoordl:
Op deze verklaring heeft majoor
Koopmann in een brief als volgt ge
reageerd:
De commissie heeft mij inzake de
aankoop van de kooktoestellen
en de P.I.A.T.-onderdelen geen
enkele vraag gesteld, waaruit ik
redelijkerwijze de indruk zou
hebben kunnen krijgen dat de
commissie mijn beleid als ambte
naar van het D.M.L. aan de hand
van deze twee aankopen in het
algemeen zou willen gaan beoor
delen of liever gezegd, na de
vrijspraak door het Hoog Mili
tair Gerechtshof zou willen
gaan herbeoordelen.
Er was dus voor mij geen enkele
aanleiding om het mij toegezon
den stenogram van mijn gesprek
met de commissie te gaan aan
vullen met de achtergronden van
de twee vermelde aankopen, ten
aanzien waarvan de commissie
gesteld zij waren daartoe be
voegd of zij achtten zich daartoe
om de een of andere reden ge
roepen mij niets te laste
heeft gelegd, ja zelfs mij niets
heeft gevraagd wat op een be
dekte telastelegging geleek. De
griffier der commissie heeft mij
daarenboven gezegd, dat het,
door tijdgebrek, niet de bedoeling
was het mij gezonden stenogram
ingrijpend te wijzigen of aan te
vullen.
Ik heb, na al het leed, dat ik heb
ondervonden van de tegen mij
gerichte strafvervolging, geen en
kele behoefte om achtergronden
van bepaalde aankopen van het
D.M.L. bekend te gaan maken,
maar ik ben wel verplicht mij te
verweren tegen lasterlijke aan
tijgingen van een kamercommis
sie, die veroordelingen uitspreekt
zonder telasteleggingen en zon
der het, om welke reden dan ook,
gezochte slachtoffer tevoren op
de verweten gedragingen te heb
ben gehoord of, om in de termen
van de Commissie te blijven, die
gedragingen met de Commissie
te hebben besproken.
Sjoukje lerug uil Colorado Springs
HET BEZOEK AAN DE 41ste RAI
Vanaf de opening hebben thans
ruim 67.000 personen de 41ste RA.L-
tentoonstelling van motorrijwielen,
scootsers, bromfietsen en fietsen, in
combinatie met camping 1959 te Am
sterdam bezocht. Het aantal bezoe
kers per dag bedraagt ongeveer
10.000.
Woensdagavond is Sjoukje Dijkstra, het Nederlandse schaatsenrijdstertje
uit Amstelveen, op Schiphol teruggekeerd uit Colorado Springs, waar zli
bij de wereldkampioenschappen kunstrijden voor dames de derde plaats
r:" °!r,L 0. *'«n hoe dr. en mevrouw Dijkstra hun dochter met
een flinke pakkerd verwelkomden. Op de achtergrond haar vriendin en
rivale Joan Haanappel uit Den Haag, die door ziekte tijdens de kampioen
schappen werd uitgeschakeld.
