S)e CaidóeSon^cmt Chroesjtsjel draaide toch bij inzake Berlijn Macmillans diplomatie boekte succes Britse premier sprak voor de radio EEN VLEUGJE LENTE MOEDIGE DAAD Moskou aanvaardt ministersconferentie DINSDAG 3 MAART 1959 50ste JAARGANG No. 14651 Directeur: C M v HAMERSVELD. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Hoofdredacteur: L. C J ROOZEN. Telefoon; Directie, Abonnem^ Drukkerij 20935; Red 20015, 25594; BUREAUX: PAPFNGRACHT 32 Advertent. 20826. Giro 103003. Abonnementspr. 0.59 p. w., 2.55 p. mnd., 7.50 p. kwart. Franco P-P- f 8.- Advert.: 17 ct p m.m. Telefoontjes f 1.50 Een Britse ambtenaar heeft maandag over het jongste onderhoud van Macmillan met Chroesjtsjef gezegd, dat alles „rozegeur en maneschijn" was. Chroesjtsjef had een open oor voor de punten die Macmillan in een alge meen gesprek over internationale kwesties naar voren bracht. „Wij beschouwen dit alles een overwinning van beperkte omvang voor de heer Masmillan", aldus de ambtenaar. De kille sfeer, die was ontstaan na Chroesjtsjefs felle rede van vorige week dinsdag, scheen maandag geheel te zijn verdwenen. Ervaren diplomatieke waarnemers, die vijf dagen eerder de Britse dele gatie vroegen: „Waarom pakt u uw koffers niet en waarom gaat u niet naar huis?", hebben de Britse premier maandag, nadat bekend was gewor den, dat de Russen met een conferentie van de ministers van Buitenlandse Zaken instemmen en nadat de sfeer verbeterd was, geprezen om diens ge duld en geslaagde onderhandelingstactiek. Hoewel men in officiële Russische kringen terughoudend is met commen taar, hebben journalisten de indruk, dat ook de Russen van oordeel zijn, dat Macmillan met wijsheid en geduld is opgetreden. OORLOG IS EEN RAMP VOOR ALLEN Macmillan heeft maandagavond voor de Russische televisie gespró ken. In zijn rede legde hij er in de eerste plaats de nadruk op dat er bij een nieuw conflic* tussen de grote mogendheden geen overwinnaar zal zijn en dat een dergelijk conflict noodzakelijk'vïjs een „ramp voor ïyiEN ZOU HET VAN de dikke Chroesjtsjef niet verwachten, maar in politiek opzicht kan hij kop peltje-duikelen als de beste acrobaat in een circus. Hij heeft het wat dat betreft ook gemakkelijker dan een Westerse minister, want deze laatste moet zich telkens verantwoorden in 'n parlement, dat altijd wel gelegen heid vindt om. ministers op de vin gers te tikken. Chroesjtsjef kan vrij wel doen wat hij wil. Als hij 0 kiespijn heeft en in een slechte bui is, verwerpt hij 't Westerse denkbeeld om een topconferentie niet anders te houden dan na gron dige voorbereiding door een bijeen komst van de ministers van buiten landse zaken. Hij vindt dat maar .nutteloos en tijdrovend gepraat". In de gegeven omstandigheden juist tijdens het bezoek van de Britse pre mier en diens minister van buiten landse zaken was dat een grove onbeleefdheid •- zacht gesegd waardoor de sfeer uitermate ver kilde. Macmillan bleek echter een onverstoorbaar diplomaat en door tussenkomst van Mikojan helderde de lucht weer op. Chroesjtsjef kwam weer in een goede bui en hij liet in nota's aan Washington, Londen en Parijs weten, dat' als men er dan zó op stond, 'n voorafgaande ministers conferentie dan maar moest plaats vinden. Maar dan moesten Polen en Tsjecho-Slowakije ook tegenwoordig zijn bij de besprekingen over Duits land. Officieel heet het, omdat deze twee landen de eerste slachtoffers van het Nazi-regiem zijn geweest, maar in feite, omdat zij de getals verhouding in het voordeel van Rus land wijzigen. Rusland wil n.l. niet alleen komen te staan tegenover de drie van het Westen; het wil ook met z'n drieeën komen. Indien de reis van Macmillan deze concessie van Chroesjtsjef tot resul taat heeft gehad aangenomen, dat J Macmillan Chroesjtsjef inderdaad omgepraat heeft dan is het dus een vrij mager resultaatje. Maar hoe mager ook, wij zijn al blij met een vleugje lente in de winter van de „koude oorlog". Als we maar niet vergeten, dat één zwaluw nog geen lente maakt en dat op de zonnige lentedagen, welke wij zo juist geno ten hebben, nog wel enige maartse buien zullen volgen. Ook in de bui tenlandse politiële 117AS reeds bij voorgaande kabi- netsformaties de bezitsvor ming zij 't min of meer in het vage gelaten een kernpunt, thans, nu de K.V.P. enige concrete plannen daartoe heeft opgesteld, zal de be zitsvorming zowel bij de verkiezin gen als bij de kabinetsvorming een overwegende rol gaan spelen. De schetsplannen zijn niet een slag in de lucht of een verkiezingsleuze, maar bestemd om in de komende parlementaire periode zoveel moge lijk verwezenlijkt te worden. Zij zijn ook te verwezenlijken om dat het klimaat daartoe hoe langer allen" zal zijn. En dit geldt ook voor de politiek, aldus de Britse premier. Een poging om nier een volledige overwinning te behalen zou wel eens kunnen uitdraaien op een ramp. „Laten wij daarom samenwerken met geduld en wederzijds begrip". Macmillan gaf voor zijn naar schatting vijf miljoen Russische luisteraars een overzicht van de Wes- |hoe gunstiger is geworden. Men kan ongetwijfeld als een te gen-argument aanvoeren, dat vele werknemers en kleine zelfstandigen geen gelegenheid hebben tot sparen en dus van de belastingfaciliteiten niet zullen kunnen profiterën, daar staat tegenover dat de spreiding van duurzaam bezit over grote groepen van de bevolking en vele klein tjes maken ook hier een groot een zeer gunstige invloed kan hebben op de nationale economie en op de per soonlijke levenshouding. Deze wijziging in de opbouw der volkshuishouding cn in de volksmen taliteit zal op de duur zijn weldoen de invloed uitoefenen op het gehele volk, het in zijn geheel welvarender en ook meer zelfverzekerd maken. Daarbij kunnen degenen, die nu nog niet aan zelfs kleine besparingen toe zijn, slechts baat hebben, terwijl het streven erop gericht blijft, dat ieder een, in Nederland een zodanig inko men verwerft, dat Hij, desgewenst, aan het sparen kan deelnemen. De bezitsvorming-schets is een moedige daad om een nieuwe,, mo derne Nederlandse samenleving te bouwen, waarin met behoud en in zoverre voor de zwaksten nodige, uitbreiding van de sociale voorzie ningen, een echte democratie wordt verwezenlijkt, waarin iedereen zich gelijkwaardig staatsburger weet en ook voelt, met ieders eigen verant woordelijkheidszin en eigen toe komstzekerheden. Een moedige daad van de K.V.P., die hiermede de nieuwe richting aan geeft, niet van staats- maar van volkskapitalisme, waarbij het naar geestige woord kapitalisme de angel wordt uitgetrokken. terse democratie en van het Engelse Gemenebest. Hij verklaarde daarna, dat de re den waarom de betrekkingen tussen Engeland en Rusland niet zijn amis ze eigenlijk zouden moeten zijn, z.i. gelegen is in een verschillende kijk op de wereld. „Doch niettemin zijn wij allemaal mensen en ik ben ervan overtuigd, dat wij veel meer dingen gemeenschappelijk hebben dan vele mensen zullen toegeven". „Wij moeten op de een of andere manier vertrouwen tussen onze lan den en volkeren scheppen, aldus Macmillan. In de eerste plaats moeten wij de daden vermijden, die nadelig kun nen zijn voor de positie, uie de ander op 't ogenblik in de we-eld inneemt. Tweedens moeten wy erkennen, dat beide partijen nieuv/e en con crete verzekeringen behoeven. Woor den zijn niet voldoende. Het komt op daden aan. En ten derde: laat ons eens zien of wij niet een begin hiermee kunnen maken om dan stap voor stap verder te gaan. Overeenstemming op een punt leidt tot overeenstemming op een ander. Het gaat om de eerste stap en hiervoor ben ik hier'. Slotcommuniqué. Premier Ma anilian en zijn minis ter van Buitenlandse Zaken, Selwyn Lloyd, hebben zich vanochtend naar het Kremlin begeven om het commu niqué te ondertekenen, dat aan het eind van hun bezoek van elf dagen aan de Sowjet-Unie zal worden uit gegeven. Aanvankelijk werd verklaard, dat Macmillan en Chroesjtsjef na de on dertekening van het co r.muniqué nog besprekingen zouden voeren, doch later werd bekendgemaakt, dat de ondertekening van het communiqué twee uur was uitgesteld. CHROESJTSJEF TE VREDE». Chroesjtsjef heeft maandagavond op een receptie in het Kremlin ge zegd, dat hij tevreden is over de re sultaten van de besprekingen met Macmillan. De besprekingen hebben geleid tot verduidelijking van onze standpunten en zullen nuttig zijn voor de komende onderhandelingen, aldus de Russische premier. Hij zei, dat Rusland de Britten voorgesteld heeft een niet-aanvals- verdrag te sluiten en legde er de na druk op, dat alle meningsverschillen naar zijn mening uit de weg kunnen worden geruimd door onderhande lingen in een geest van wederzijds begrip en in overeenstemming met de Ver. Naties. Macmillan ging nader in op Chroesjt sjefs verwijzing naar een niet- aanvalsverdrag. Het verklaarde, dat alle geschillen tussen Engeland en Rusland z.i. geregeld moeten worden op basis van het Handvest van de V. N., dat beide partijen niets moeten doen wat aan de rechten of belangen van een van beide partijen afbreuk kan doen en dat de regeringen van beide landen het op basis van deze twee grondslagen erover eens moeten zijn, dat eventuele geschillen door onderhandelingen en niet door ge weld moeten geregeld worden. Hei Delia-plan is hei nieuwsie wereldwonder Ook in Bruinisse wordt hard ge werkt aan een onderdeel van het Delta-plan. Men is o.a. bezig met de aanleg van een nieuwe vissersha ven met sluizen en een werkhaven voor de bouw van de darn in de Gre- velingen. Deze dam, tussen Bruinisse en Oude Tonge, zal tevens de basis vormen voor de verbindingsweg tus sen de Randstad Holland en Schou- wen-Duiveland. Foto: Een kijkje op de oude vis sershaven, waar nu nog de bootjes liggen. De noodwering is zichtbaar langs de huizenrij rechts op de foto. Toen Chroesjtsjef sprak over de mogelijkheid van een niet-aanvals- verdrag tussen Engeland en Rusland, somde hij enkele punten op die een dergelijk verdrag z.i. zou moeten be vatten. O.a. zouden de twee landen niet mogen toestaan, dat er buitenlandse bases op hun grondgebied gevestigd worden en stappen moeten doen om de reeds aanwezige bases op te hef fen. In doorgaans betrouwbare kringen in Moskou achtte men dit voorstel als zodanig onaanvaardbaar voor het Westen, omdat aanvaarding hiervan zou betekenen, dat de A aerikaanse strijdkrachten Europa zouden moeten verlaten, waardoor het westelijke defensie-systeem zou ineenstorten. Men meent, dat Macmillan echter Chroesjtsjefs voorstel niet botweg heeft willen afwijzen, vooral niet in de laatste fase van een bezoek, dat toch wel degelijk positieve gevolgen heeft gehad, zoals het aanvaarden door de Russen van een conferentie van oostelijke en westelijke ministers van Buitenlandse Zaken. Paus Adiianus VI In tegenwoordigheid van de Neder- Mits Po'en en Praag mee mogen doen Iandse ambassadeur bij de H. Stoel,Duitslanden aan deze conferentie dat de Russen het gevaar van een wereldoorlog willen verminderen. Van een eventueel verlangen van Moskou naar een bestand in de „koude oorlog" is volgens het blad Rusland heeft maandag nota's evenwel niets te bespeuren, aan Amerika, Frankrijk en Engeland j Verwacht wordt, dat de Duitse vei klaard, het mogelijk te achten in j bondsregering niet erg ingenomen april ft.», een topcónfereilt.e in Ge- zjjn met het Russische voorstel neve of Wenen te houden. Maar in- ook Polen en Tsjecho-Slowakije aan dien het westen nog niet bereid is de conferentie te doen deelnemen. om deel te nemen aan een topconfe- rentie over een vredesverdrag metambtenaren te Was- Duitsland en over West-Berlijn, hm6ton hebben gezegd, dat de nota noemt de Russische regering het een straal hooP 8eeft. misschien mogelijk" een conferentie I In kringen, die nauwe betrekkin- van de ministers van buitenlandse gen met de Navo in Parijs onder zaken van Rusland, Amerika, Enge- houden, is de Russische bereidheid land, Frankrijk, Polen en Tsjecho- een conferentie van de ministers van Slowakije op dezelfde tijd en plaats buitenlandse zaken te houden een te houden. I „bemoedigend teken" genoemd. Het- I zelfde kon echter niet gezegd wor- De Russische regering stelt, dat den van de beperkingen, die de Rus- Polen en Tsjecho-Slowakije ook aan sen een dergelijke conferentie willen een topconferentie zouden moeten deelnemen als buren van Duitsland, I die tot de eerste slachtoffers van het Nazibewind behoorden. Men is het met het Westen eens, dat de beide Dit Dommer bestaat uit 10 pagina's graaf de Marchant d'Ansembourg, is maandag in de kerk van Santa Maria dell'Anima te Rome een plechtigheid gehouden ter herdenking van het feit, dat de enige Nederlandse en de laatste niet-Italiaanse Paus Paus Adrianus moeten deelnemen, wanneer Duitse aangelegenheden besproken worden. Men acht het voorts dienstig de duur van een conferentie van ministers van buitenlandse zaken tot twee of drie maanden te beperken. Volgens Tass, dat een samenvat ting van de inhoud der nota's gaf, VI - 500 jaar geleden het levenslicht nota's opnieuw een aan J tal vraagstukken, die op een topcon- aanschouwde. i!- 1 Dé „Osservatore Romano" wijdde een hele pagina aan het leven en de werken van Paus Adrianus, wiens stoffelijk overschot begraven is in de kerk van Santa Maria dell'Anima. De Joden zijn Helmarshausen dankbaar ferentie besproken zouden kunnen worden. De Russische nota's vormen een antwoord op de jongste Weste lijke voorstellen. Diplomatieke waarnemers te Lon den zijn van oordeel, dat de Rus sische bereidheid volgende maand een conferentie van de ministers van buitenlandse zaken te houden, een concessie is in de richting van het Westelijke standpunt. De eerste in druk te Londen was, dat er nu een manier gevonden kan worden om een conferentie over Duitsland en West-Berlijn te houden, voordat een crisis ontstaat door overdracht van bevoegdheden aan de Oostduitse regering door de Russen op 27 mei. De „Times" schrijft, dat door de Russische nota's het „acute gevaar" van premier Chroesjtsjefs reis naar Leipzig en zijn besprekingen met Oostduitse leiders over een afzonder lijk vredesverdrag is weggenomen. De „News Chronicle" is van me ning, dat vele tekens er op wijzen, (Medegedeeld door het KNMI. Geldig van dinsdagavond tot J woensdagavond. Opgemaakt te 11.15 uur.) i KOUDER Aanvankelijk veel bewolking met plaatselijk enige regen, later i gevolgd door opk aringen. Mati- 1 ge, morgen nu en dan krachtige 1 wind tussen zuidoost en zuidwest. 1 Lagere temperaturen overdag. 4 Maart zon op 07.22; onder 18.23; maan op 04.11; onder 13.16. Hoogwaterstanden 4 Maart v.m. 10.55; n.m. 11.57. Het weer in Europa Wat regen In december 1958 beloofden schoolkinderen uit Helmarshausen (West-Duitsland), dat zij zorg zouden dragen voor het verwaarloosde Jodenkerkhof in die plaats. De jongeren voegden de daad bij het woord en de actie ondervond een wereld-echo. Burgemeester Justus Wilhelm Krug, de initiatiefnemer, ontving dankbrieven uit de V. S., Engeland, Frankrijk, Nederland, Cuba, Mexico Argentinië en Israël. Foto: burgemeester Wilhelm Krug met enige schoolkinder en bij een Joods graf. De Bilt, dinsdag 10 uur: Een de- koufront ervan bereikte dinsdag mor- op, waardoor het front zich de ko mende 24 uur in een versneld tempo naar het oosten zal verplaatsen. Ver een in kracht toenemende zuidweste- hoge maximumtemperaturen daarmee een einde. HELSINKI zw. bew. —2 C. STOCKHOLM geheel bew. 2 OSLO motregen 2 KOPENHAGEN licht bew. 3 ABERDEEN zw. bew. 7 LONDEN regen 9 AMSTERDAM onbew. 6 BRUSSEL onbew. 6 LUXEMBURG onbew. 5 PARIJS geheel bew. 9 BORDEAUX regen 10 GRENOBLE zwaar bew. 2 NICE licht bew. 8 BERLUN onbew. 3 FRANKFURT onbew. —4) MüNCHEN onbew. 0 zürich mist —3 GENèVE half bew. LOCARNO half bew. 4 WENEN onbew. 4 INNSBRUCK onbew. 3 ROME mist 5 AJACCIO licht bew. 4 MADRID motregen 8 MALLORCA half bew. 11 ALGIERS zwaar bew. 17 99

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1959 | | pagina 1