Agent J. A. Pierik stelde vast, dat het
Leidse stadhuis in lichterlaaie stond
Onmogelijke iaak
voor de brandweer
Extra geur
extra smaak!
Waarschuwing tegen verslapping
in zaken van defensie
Motie voor verkorting
arbeidstijd verworpen
WOENSDAG 11 FEBRUARI 1959
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 8
30 Jaar geleden:
Droeve herinnering op 12 februari
XJET STADHUIS IN LICHTERLAAIE", dat was de eenvoudige
nuchtere mededeling die op 12 februari 1929 door agent
J. A. Pierik gedaan werd. Onder de lezers zullei} ongetwijfeld
vele Leidenaars zijn, die zich deze voor het 16e eeuwse Raadhuis
rampzalige nacht herinneren.
Het was te omstreeks 4.15 uur, dat de agent van politie Pierik
tijdens zijn nachtronde door het gebouw bemerkte, dat er in een
kast op de afdeling Rekenkamer-Pensioen aan de Vismarktzijde
brand was uitgebroken, vermoedelijk doordat een balk boven
een pijp van de kachel was gaan schroeien. Hij waarschuwde
onmiddellijk de brandweer en trachtte daarna zelf het vuur te
Stuiten. Dat bleek echter niet meer mogelijk, omdat het vuur
reeds dadelijk, mede door de droogte van het hout, een enorme
uitbreiding had aangenomen en een verstikkende rook ver
spreidde. Pierik moest later nagenoeg bewusteloos aan de Eerste
Hulpdienst overgegeven worden.
ONMOGELIJKE TAAK
ONMIDDELLIJK NA HET GROOT ALARM was de Leidse
Brandweer ter plaatse, maar zij stond, dat kon een leek zelfs
bekijken, voor een hopeloze taak. De 15 gr. vorst van die nacht
deden de spuiten bevriezen, men kon de verkleumde handen niet
gebruiken bij het aankoppelen der verschillende slangen en
af sluitstukken. Grote stagnatie ontstond met het ontdooien van
dit onontbeerlijk materiaal. Men gebruikte hiervoor spiritus
branders en de kachels van omwonenden. Burgemeester A. v. d.
Sande Bakhuyzen en brandweercommandant P. J. Verhoog aar
zelden niet de brandweer van Den Haag alsmede van de omlig
gende gemeenten te hulp te roepen. Een uur na het uitbreken
van de brand was Den Haag present met twee motorsp.uiten, elk
met een capaciteit van 18-00 liter water per uur. De mannen
arriveerden in dekens gewikkeld.
HET MOET EEN ONTZETTEND machtig en tevens tragisch
schouwspel geweest zijn, daar temidden van het nachtelijk
duister het stadhuis van onze oude Sleutelstad te zien branden
in de vrieskou. Als levende ijskegels liepen de brandweerlieden,
inmiddels aangevuld met die van Oegstgeest en Voorschoten,
rond in de felrode gloed van het allesverslindende vuur. Bran
dende stukken hout en papier vlogen tot zelfs aan de Witte
Singel. Van alle woningen aan de overzijde sprongen geleidelijk
de ruiten. De Haagse brandweer opereerde aan de Breestraat
waar de woning van concierge Bey reeds een prooi der vlammen
was. De Leidse brandweer bestreed het vuur aan de Maarsman-
steeg en vanaf het dak van de fa. Schlatmann. Verschillende
brandweerlieden en politieagenten werden door ijzige koude be
vangen. Tegen half negen was het direkte gevaar voor uitbreiding
geweken.
DIEZELFDE DAG NOG kwam de gemeenteraad in spoedverga
dering bijeen en kon burgemeestèr v. d. Sande Bakhuyzen
een eerste droeve balans opmaken. De Leidse Universiteit had
de prachtige Senaatskamer gastvrij voor de dakloze gemeenteraad
beschikbaar gesteld.
Er werd maar een punt behandeld: De Ramp. Het Stadhuis was
voor 1 miljoen gulden verzekerd. Van de complexen en zijn
waardevolle inhoud was praktisch alles verbrand: de raadzaal
en andere zalen met hun prachtige gobelins, fraaie schoorstenen
en schilderijen, alles wat op schrift en papier stondweg.
Als tragische bijzonderheid zij nog vermeld, dat de ouderwetse
kachelverwarming in 1930 vervangen zou worden door centrale
verwarming.
O
,P 12 FEBRUARI is het 30 jaar geleden, dat het stadhuis is
afgebrand. Er is niets van gespaard gebleven dan een gedeelte
van de voorgevel, welke, ingrijpend gerestaureerd, de nieuwbouw
met het verleden verbindt.
Over de herbouw van het raadhuis verschilde men van mening.
Een categorie wilde het nieuwe Stadhuis in een moderne, kubisti
sche vorm gieten en zo tonen waartoe het hedendaagse geslacht
in staat is, een andere categorie wilde de oude bouwstijl copieëren.
Men is met veel moeite tot een compromis gekomen, dat thans
het stadhuis van Leiden is.
R. V.
De oude toren.
En dit was de zaal waarin de vroede
vaderen vóór de brand hun besluiten
namen: een monumentale schouw,
en een prachtige
kristallen kroon.
MEISJE NA AANRIJDING
OVERLEDEN.
Op de Berensteinlaan te 's-Graven-
hage is gistermiddag een verkeerson
geluk gebeurd, dat het leven heeft
gekost aan de vierjarige Marianne
Toonstra uit de Berensteinlaan. Bij
het eindpunt van lijn 15 liep 't meisje
tussen twee geparkeerde autobussen
door plotseling de straat op. Het kind
werd gegrepen door een in de rich
ting Wateringen rijdende vrachtauto,
bestuurd door de 43-jarige C. B. uit
Den Haag. Ernstig gewond werd het
meisje overgebracht naar het zieken
huis aan de Zuidwal, waar het in de
loop van de avond aan de verwondin
gen is overleden.
'n ,Romantisch wegennet'
In samenwerking met andere pro
vinciale WV's werkt de provinciale
Gelderse VW aan een plan om in
Nederland een toeristisch wegennet
te scheppen. De meeste internationale
snelwegen zijn oninteressant en de
bedoeling is dus routes aan te geven,
welke door de toeristen gereden kun
nen worden en waarbij ze tevens
tal van mooie plekjes kunnen bezoe
ken. In West-Duitsland is dit „roman
tische wegennet" zeer populair. Het
succes van de Erica-route in de omge
ving van Arnhem bewijst, dat er ook
in ons land grote belangstelling voor
bestaat
Prins Bernhard
in Paraguay
Prins Bernhard is dinsdag uit Bue^
nos Aires naar Paraguay vertrokken
voor een officieel bezoek van drie
dagen. Hij was maandag in de Argen
tijnse hoofdstad gearriveerd, komen
de van Chili.
De prins werd bij aankomst op het
internationale vliegveld van Asun
cion (Paraguay) met 21 kanonscho
ten verwelkomd. Hy werd door een
talryke menigte toegejuicht.
In de avond ontving prin# Bern
hard uit handen van de burgemees- ernstig.
Extra geur... extra smaak! Dat is ken
merkend voor Pickwick Thee, de superieure
Engelse melange van Douwe Egberts.
Pickwick Thee is met de meeste zorg samen
gesteld uit de speciale theesoorten van hoog
gelegen plantages. De rijkdom aan smaak
en geur van Pickwick Thee zijn werkelijk
opvallenden ook de afschenk is on
gewoon royaal.
Douwe Egberts
de fijne Engelse Mélange
Vraag uw winkelier ook eens naar de handige Pickwick Theezakjes
Tweede Kamerlid laakt Engeland en Amerika
Vlooi moei moderner
en paraier worden
De behandeling van de begroting
voor Oorlog en Marine is gisteren
voor de Tweede Kamer gerede aanlei
ding geweest nog eens de kwestie
Nieuw Guinea aan te snijden. En het
was te verwachten, dat aan het adres
van de Partij van de Arbeid harde
woorden zouden vallen. Deze immers
heeft in het kader van 't verkiezings
program opgenomen, dat het uitzen
den van dienstplichtigen naar Nieuw
Guinea moet worden afgewezen.
De heer Roosjen (AR) stelde vast,
dat de meningen in de PvdA kenne
lijk veranderd zijn. Nederland dient
juist duidelijk uit te laten komen, dat
het nog een taak heeft in Nieuw Gui
nea. De heer Calmeyer (CH) sprak
zelfs van mensen, die voortdurend de
verdediging van Nieuw Guinea willen
belemmeren.
Ernstig waarschuwde hij ook tegen
hen, die menen, dat de diensttijd wel
verkort kan worden. De paraatheid
moet daar onder leiden. En hij vroeg
zich af of het bedrag, dat voor de
defensie uitgegeven wordt wel hóóg
genoeg is. Hij wees op het feit, dat het
leger gemoderniseerd moet worden.
Wil men nu in ernst beweren, dat
vijf procent van het nationaal inko
men voo£ defensie te veel is, als nog
steeds blijkt, dat het bedrag gebruikt
voor genotmiddelen als tabak, banket
en alcohol 7,8% bedraagt?
De heer Fens (KVP) deed felle aan
vallen op Engeland en Amerika, daar
deze landen wapens leveren aan Indo
nesië. Is dat trouw aan een trouwe
bondgenoot als Nederland? Indonesië
is in staat een bevrijdingsleger voor
Nieuw Guinea op te bouwen.
Spr. vroeg zich af of nu ook de
Amerikaanse beloften tot bijstand aan
ter de gouden sleutel van de hoofd
stad van Paraguay en een document,
waarin hij tot eregast van de stad
werd benoemd. Daarna legde hij een
krans by het monument van de on
bekende soldaat. Tijdens een grote
ontvangst in het presidentiële paleis
hing president Stroessner de prins de
keten om van de orde van maar
schalk Francisco Solano Lopez de
hoogste onderscheiding van Para
guay.
Te Valenciennes is een vrouw
met twee van haar drie kinderen door
kolendampvergiftiging om het leven
gekomen. Alleen het jongste kind is
nog in leven, maar zijn toestand is
Nederland onverkort gehandhaafd
blijven.
De heer Fens vroeg ook inlich
tingen over de vloot. Kruisers
moeten gemoderniseerd worden;
men heeft raketten nodig. Hij
toonde zich bezorgd over een zeker
gebrek aan discipline bij de lucht
macht, hetgeen gevaarlijk kan zijn,
omdat de geringste fout velen het
leven kan kosten.
De Tweede Kamer heeft gistermid
dag de motie van de socialist Baart
met 72 tegen 48 stemmen verworpen.
In de motie werd de regering ge
vraagd de geleidelijke verkorting van
de arbeidstijd in te voeren. De rege
ring heeft advies van de SER ge
vraagd, maar de socialisten achtten
dit overbodig. De Kamer was bui
ten socialisten en communisten van
mening, dat de regering niet zelfbe
wust moet dringen naar de kant van
de arbeidsverkorting. Er moet een
mogelijkheid tot keuze zijn in het be
drijfsleven.
Gelderse gratie kwam uit de Beemster
In het Gelderse plaatsje Herveld zijn dinsdag wedstrijden schoonrijden
op de schaats voor dames, heren en paren gehouden, om het kampioenschap
van Gelderland. De foto toont mevrouw Groen-Waal met de heer Waal
uit Beemster in actie bij de paren.
