Marie Koenen tachtig jaar
WisTEft
G.s.w.-arbeiders
verdienen te weinig
Kleine jongen
op de stoep
bad
voor
autobus
KORTE golf
DINSDAG 20 JANUARI 1959
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 6
KAB. NVV en CNV:
De besturen van het N.V.V., de
K.A.B. en het C.N.V. hebben in een
gezamenlijk schrijven aan de minis
ter van sociale zaken en volksgezond
heid ad interim verzocht de lonen
van de in de gemeentelijke sociale
werkvoorzieningsregeling geplaatste
werknemers te verhogen.
De drie vakcentralen baseren hun
verzoek om loonsverhoging o.a. op
het feit, dat in 1957 de werkloosheid
belangrijk is toegenomen en in 1959
evenals zulks in 1958 het geval
was op een gemiddelde werkloos
heid van ruim 100.000 werknemers
moet worden gerekend. Het aantal
werknemers dat in aanmerking komt
voor tewerkstelling op g.s.w.-objec-
ten is belangrijk toegenomen en zal
naar de mening van de vakcentralen
nog meer toenemen.
Het is, naar de mening van de drie
vakcentralen, noodzakelijk dat de
lonen van de g.s.w.-arbeiders wor
den gecorrigeerd. Als basis voor de
beloning van deze arbeidersgroepe
ring wordt gedacht aan de loon-
richtlyn voor ongeschoolde arbeiders,
zoals die op het ogenblik door het
college van rijksbemiddelaars wordt
gehanteerd.
STICHTING VAN DE ARBEID
KAN NOG NUTTIG ZIJN
Het dagelijks bestuur van het Cen
traal Sociaal Werkgevers-verbond
heeft zich beraden over de toekom
stige positie van de Stichting van de
Arbeid. In een vergadering van het
algemeen bestuur van het verbond is
kennis genomen van het rapport van
de door het bestuur van de Stichting
van de Arbeid ingestelde commissie
over de iuridische en technische mo
gelijkheden van overdracht van de
huidige werkzaamheden van de
Stichting van de Arbeid aan de
Sociaal-Economische Raad. De verga
dering onderschreef de opvatting van
het dagelijks bestuur dat ook in de
komende jaren de Stichting van de
Arbeid, zij het met een beperkter
taakstelling dan voorheen, van veel
nut zal kunnen blijken te zijn.
Verdwenen Haagse
bushalte niet terug
Na discussies in de raad
De gemeenteraad van 's-Graven
hag,e heeft gistermiddag een motie
van dr. E. J. Tobi (Arb.), waarin het
college van burgemeester en wet
houders wordt verzocht, uit louter
zakelijke overwegingen te bevorde
ren dat een bushalte op de Van Alke-
madelaan weer naar haar oude plaats
zou worden teruggebracht met 25
tegen 15 stemmen verworpen. Voor
dien was er lange tijd over deze bus
halte gediscussieerd.
De gewraakte halte was namelijk
verplaatst, nadat de wethouder voor
stadsontwikkeling en huisvesting, ir.
C. A. F. J. v. Lissa Nessel de ver
keerspolitie erop had attent gemaakt
dat zijns inziens de halte uit ver
keerstechnisch oogpunt onjuist stond.
Dr. Tobi had vragen aan B. en W.
gesteld of het wel juist was dat de
wethouder gebruik maakte van zijn
positie om verplaatsing van de halte
die toevallig voor zijn huis stond te
verkrijgen.
Daarop kwam een adres van 227
omwonenden van de halte aan de
raad die haar terug wilden zien op
de oude plaats. Dit adres is nu gister
middag op verzoek van de heer Tobi
in de raad behandeld. Dr. Tobi zeide
o.m. dat in dit geval twijfel is ge
rezen over de zuiverheid van de be
doelingen van een gezagsdrager. In
de toekomst moeten dergelijke zaken,
die de hoogheid en zuiverheid van
een gezagsdrager aantasten verme
den worden.
Spreker meende dat de halte op de
oude plaats terug zou moeten. Ook
andere sprekers in de raad vonden
het verzoek om verplaatsing van de
wethouder minder tactisch, ook al
zou er dan geen sprake zijn geweest
van machtsmisbruik.
De burgemeester mr. H. A. M. T
Kolfschoten, die de sprekers beant
woordde, meende dat deze kwestie
slechts objectief zakelijk moest wor
den bezien. De wethouder had de
vrijheid en het recht te aandelen zo
als hij heeft gedaan. De objective
kern is of de verkeerstechnische be
zwaren tegen de oude plaats de door
slag hebben gegeven tegenover de
vervoerstechnische bezwaren van de
H.T.M. tegen de nieuwe plaats. B. en
W. zijn van mening dat de nieuwe
plaats beter is en handhaven hun
standpunt dat de halte op haar
nieuwe plaats moet blijven.
De burgemeester meende dat de
raad de overtuiging moet hebben dat
als men de persoonlijke achtergron
den van de zaak verwijdert, dat B.
en W. redelijk hebber gehandeld.
Daarop kwam dr. Tobi met de
motie die mede-ondertekend was
door enige fractiegenoten. Voor de
motie stemden de P.v.d.A., het enige
communistische raadslid en twee
V.V.D.-ers. Toen de motie in stem
ming kwam, verliet wethouder Van
Lissa Nessel de raadszaal.
PRfvsFS WïfJfFLMINA
BEDACHT ZIEKE
H.K.H. prinses Wilhelmina heeft
een prachtige azalea gestuurd aan de
heer Gerben de Jong, die reeds ge
ruime tijd in zijn woning te Castn-
cum door ziekte aan zijn bed gekluis
terd is. De azalea ging vergezeld van
haar beste wensen voor een voor
spoedig herstel De heer de Jong is
gepensioneerd directeur van het Kon.
Onderwijsfonds voor de Scheepvaart
en staat bekend onder de benaming:
„vader van het schippersonderwijs".
Opruimingswoede:
Een surveillerende politieagent
ontdekte zondagavond laat in de hal
van een winkel in de binnenstad van
Hengelo een twaalfjarige jongen, die
vertelde van zijn vader opdracht te
hebben gekregen de nacht vóór de
winkeldeur door te brengen om
gistermorgen als eerste aan de uitver
koop te kunnen deelnemen. Doel van
deze nachtwake was het bemachtigen
van een autoped van 5.95 en een
schemerlamp van 0.95.
De agent vond het toch wel wat
te bar, dat de jongen de nacht in de
kou moest doorbrengen en fietste
naar diens ouderlijke woning. De
ouders bleken evenwel naar een
feestje te zijn. Toen ze te^en midder
nacht thuis kwamen en de agent voor
hun deur aantroffen, was de echt
genoot slechts met moeite te over
reden om de plaats van zijn zoon in
te nemen.
Maandagmorgen VToeg stond de
jongen overigens weer op zijn post.
Hij stapte inderdaad als eerste de
winkel binnen en nam autoped en
lamp in triomf mee naar huis.
9e ene krijgt
jr&ndend Maagzuur
bij wijze van toetje
de ander zijn lijden begint ai na de
eerste hap. Maar in beide gevallen
is 't schrijnend vuur te blussen op
het moment dat de eerste steekvlam
zich doet voelen. Een of twee Ren-
nies nemen; het vuur is gedoofd en
ge kunt pijnloos genieten van Uw
kostelijk maal.
Steek steevast een paar Rennies bij
U. Ze zijn stuk voor stuk verpakt,
smaakvol en hygiënisch en ge kunt
ze nemen zonder dat iemand er weet
van heeft. Daarbij zijn ze nog lekker
ook.
Advertentie
Katholiek schrijfster uit de tijd
van de kentering
halve eeuw geleden of daarom
trent, dat de heffe van de Nederland
se katholieken nog moest leren lezen,
athans katholieke litteratuur moest
leren lezen omdat zo veel van wat
er door katholieke schrijvers en
schrijfsters het laatste kwart van de
vorige eeuw en de eerste jaren van
deze, op de leestafels van het katho
lieke volksdeel werd gebracht de
armzalige kenmerken van die tijd
nog maar al te veel vertoonde.
Het katholieke volk was aangewe
zen op de Katholieke Illustratie, op
schrijvers als Banning, Van der Lans,
Vesters, Snieders, om enkele geloofs
genoten te noemen en verder verlus
tigde men zich in de pennevruchten
van een Melati van Java (Marie
Sloots) of een Hedwig Courts Mahler
en andere fenomenen. Het weinige
dat met recht en reden katholieke lit
teratuur mocht worden genoemd was
slechts bestemd voor een klein deel,
de kring van het letterkundige week
blad van Onzen Tijd.
Wij hoeven de hier genoemde
schrijvers van katholieken huize niet
te onderschatten, integendeel. Zij
hebben op hun wijze en naar hun
vermogen getracht katholieke lectuur
vóór het volk te brengen. Zij waren
in hun tijd populair en ze werden ge
lezen maar zij waren nog te zeer ge
bonden aan het gezapige, het zoetige,
het weeë van hun tijd. Zij schreven
lectuur, maar geen litteratuur. Zij
zijn vergeten en slechts sporadisch
wordt hun naam nog genoemd.
eer toe als eerste schrijfster van
meer dan middelmatige allure lectuur
voor katholieken te hebben geschre
ven die werkelijk litteratuur was.
Als dichteres Van gevoelige stilis
tisch hoogstaande verzen staat zij
naast de helaas thans maar al te zeer
vergeten Maria Viola, aan wie zij lit
terair nauw verwant is, en mevrouw
Albertine Steenhoff-Smulders. Marie
Koen ens gedichten zijn zuiver ge<
voeld, zij hebben iets teer vrouwe
lijks, wat wij ook in haar eerste grote
prozaverhalen terugvinden. Toch is
zij als dichteres weinig bekend; ka
tholiek Nederland was nog niet zo
ver dat men katholieke poëzie las an
ders dan „Roonische Blijdschap" of
congregatie-rijmelarij. Haar grote be
kendheid verwierf zij als romancière
en novelliste.
Taal en letteren zaten Maria Koe
nen als het ware in het bloed. Als
dochter van de bekende taalkundige
M. J. Koenen werd zij op 19 januari
1879 tachtig jaar geleden dus t<
's Hertogenbosch geboren. Na een le
vensperiode aan de Rijksnormaal
school te Maastricht wijdde zij zich
later geheel aan de letterkunde.
JARIGE PRINSES IN HUISELIJKE
KRING.
Prinses Margriet heeft haar ver
jaardag gisteravond in huiselijke
lering gevierd. Zij is overdag naar
school geweest.
„Goed Heerlje" moet 3
dagen terecht staan
houder C. R. van H. uit Amsterdam -i Officier nam modder-
zuid, die in den lande onder de hem
door taxi-chauffeurs gegeven bij
naam van „het Goede Heertje" be
kendheid heeft verworven, zai min
stens 3 dagen duren.
Onder presidium van mr. J. Co-
ninck Liefsting zal de rechtbank in
Amsterdam in dit proces op 28, 29
en 30 januari a.s. trachten na te gaan
hoeveel geld deze verdachte, die in
dienst was bij de N.V. F. Berger en
Co. te Amsterdam, wel heeft verduis
terd. De dagvaarding vermeldt in to
taal een bedrag van ƒ2.073.218, weg
genomen in een periode van onge
veer 10 jaar, dus gemiddeld ruim 2
ton per jaar.
Het vooronderzoek in deze miljoe
nenzaak heeft bijna een jaar in be
slag genomen. De boekhouder werd
begin februari van het vorig jaar
in zijn woning gearresteerd. Mr. Jel-
der de Jong is zijn verdediger. On
der de opgeroepen getuigen bevin
den zich de heren J. Salm en mr. F.
H. J. K. Berger, die destijds de di
rectie van de benadeelde firma vorm
den. De verdachte heeft in het voor
onderzoek voor zover bekend
bijna alle hem ten laste gelegde fei
ten bekend.
STERKE STIJGING AANTAL
STUDENTEN AAN DELFTSE T.H.
Uit een tussentijdse telling van
het. aantal studenten aan de Techni
sche Hogeschool te Delft is geble
ken dat er thans 5986 studenten zijn
ingeschreven, tegen 5640 op hetzelf
de tijdstip in de cursus 19571958,
een vermeerdering dus van 346 stu
denten. De grootste toeneming was
er in de studierichtingen civiel in-
genieur, 915 (785), werktuigkundig j
ingenieur, 1227 (1189) en natuurkun-
Maar chauffeur was
onverbiddelijk
Toen de bus van Loosdrecht naar
Hilversum gistermorgen bij de halte
Raaweg stopte, was het voertuig al zo
overvol, dat er geen muis meer naar
binnen te krijgen was. Er stond even
wel nog een groepje mensen buiten te
dringen om zich alsnog naar binnen
te wringen.
F
OVEREENSTEMMING met de
stijl van haar verzen was ook
haar proza aanvankelijk dromerig en
vrouwelijk, zoals haar eerste roman
De Witte Burcht, haar grote novelle
Het Hofke, De Moeder en Sproken en
Legenden, welke laatste meest ver
sohenen zijn in Van Onzen Tijd.
Later werd haar stijl forser, zsonder
het vrouwelijke element daarin ech
ter geheel los te laten en ook haar
beeldend vermogen won allengs aan
kracht en allure. Als zodanig kan zij
enigermate vergeleken worden met
de Brabantse katholieke schrijfster
Marie Schmitz,. die echter minder
vruchtbaar minder bekendheid ge
niet.
Haar historische romans, die zij
schreef op voorbeeld van Alberdinck
Thym, zijn krachtig van strijd, boeien
door eenvoud van voorstelling en
dichterlijkheid van gevoel (A.
Duinkerken).
Sterk werd zij geïnspireerd door
het Limburgse landschap en de vele
sagen, sproken en legenden die le
ven in het romantische Zuid-Lim
burgse heuvelland verschaften haar
stof te over. Uit die tijd stamt De
Wilde Jager en ook de herschrijving
van de graalsage, Parcival. Ook in
verhalen van vreemde oorsprong;
Bretonse Legenden, verschenen in
1928, bracht zij lectuur voor brede
katholieke kringen. In 1934 publiceer
de zij haar laatste grote roman, Het
Nieuwe Begin.
Radiografisch bestuurd: toch geen robot
Dat de pols-radio reeds jaren gekend uit wilde fatasiën over de ruimte
vaart e.d., niet zo heel ver meer van verwezenlijking af is toont deze foto,
waarop „police constable" E. Norton van de politie in de Engelse stad
Nottingham een experimenteel miniatuur-radio-ontvangertje toont, dat hij
in zijn borstzak kan meedragen. Als dit soort ontvangertje in gebruik komt,
zal Nottingham City de eerste stad in Engeland zijn, waar het hoofdbureau
van politie, alle surveillerende agenten in de stad per radio kan bereiken.
Ieder ontvangertje reageert slechts op zijn eigen ln code gezet signaal en
laat dan een sein horen, waardoor de betreffende agent weet, dat hij met
het hoofdbureau moet spreken.
„Aantrekkelijker etalages"
devies achtste textielbeurs
Wie de achtste Federatieve Textieli-
beurs „Fleure de Textile", van 26 tot
30 januari in het RAI-gebouw te Am- j verschil wijkt aanzienlijk af van dat
sterdam bezoekt, zal getroffen worden over 1957. Wel hebben volgens het
stort wérd voor éen totale som van
ƒ3501.8 milj. en opgevraagd werd
totaal ƒ2818,3 miljoen. Deze cijfers
zijn exclusief de bijgeschreven rente,
in tegenstelling tot de vergelijkende
cijfers over 1957, die inclusief de
rente zijn. Het in 1958 bereikte spaar-
veel gelezen in het Zuid-Lim
burgse Houthem wonende schrijfster
de leeftijd der zeer sterken bereikt.
Zij kan beschouwd worden als een
der emancipatoren van het katholieke
Nederlandse volk. Zij heeft een groot
deel daarvan in kennis gebracht met
Een officier van de landmacht katholieke litteratuur en als een der
dacht er eenvoudig niet aan, mee te eersten een katholiek letterkundig
gaan dringen. Toen bleek, dat de bus j oeuvre geschapen dat, het mag als
zonder hem zou wegrijden, ging hij j een grote verdienste deze tachtlgjari-
zonder veel omslag vóór de bus lig- ge worden aangerekend nog niets
gen op de modderige weg. De chauf- i aan frisheid en litteraire waarde
feur was hier niet bijster van ge-1 heeft ingeboet. W. P.
diend en stapte uit om de officier een
en ander te vertellen over het voor
schrift van het maximum-aantal I 1/ i i r i
plaatsen voor de passagier». Het ein- KefKrlOt WaS aChtterrein
de van het liedje, waarin de officier
van konijnenstroper
op hoge toon meezong, was, dat de
krijgsman uit de modder opstond en
de bus zijn weg kon vervolgen... zón
der hem.
Albert Heijn onveranderd
1) pCt. dividend
Spaarobligafies ter beurze
verhandeld
Van dinsdag :7 januari a.s. af zul-
ingenieur, uioaj<m ,en bcura| van Amsterdam wor-
dig ingenieur 591 (512). Eenkleine I verhandeld certificaten aan
S'Eir vertegenwoor-
digende elk 20 6 pet spaarobllgaties
groot ƒ50.lening 1958 Albert Heijn
tingen scheikundig ingenieur,
(907) een scheepsbouwkundig inge
nieur 106 (109).
Het aantal voor de eerste maal in
geschrevenen bedraagt 1101 tegen
n. v. te Zaandam. De lening is groot
maximaal ƒ2,5 miljoen en ls aflos
baar uiterlijk op 1 juli 1978 tegen een
1070 op dezelfde datum van het vo- koera van 320 procent De hnldlge
ng jaar. Ook hier was de grootste koers Tan de 6 spaarobllgaties
toeneming in de studierichtingen ci- CTOOt 5(k_ ls clrca 122 pot,
viel ingenieur, 224 (189), werktuig
kundig ingenieur 202 (194), natuur-1 Opneming der certificaten in de
kundig ingenieur 154 (121) en voor i pffectenprijscourant is aangevraagd.,
vliegtuigbouwkundig ingenieur 76 Houders van 6 pet. spaarobligaties
(46). De opmerkelijkste teruggang - gedateerd 1 juli 1958 kunnen gedu-
is er voor de mijnbouwkundige stu- rende de looptijd aflossing vorderen
door het feit, dat er grote aandacht
is besteed aan het etaleren.
De textielomzet is namelijk de laat
ste jaren gedaald en men wijt dit
aan de te weinig kooplust opwekken
de etalages, die in de textielbranche
over het algemeen te zien waren.
Door de winkeliers op te wekken
hun etalages een voor de cliënt aan
lokkelijker karakter te geven, hoopt
men te bereiken, dat de klant de
winkel niet voorbijloopt.
De geëxposeerde „model-etalages"
worden onder de bezoekende winke
liers verloot. De etalage van de win
nende kleinhandelaar zal op dezelf-
wijze worden ingericht als op de RAI
te zien was. Een voorraadje direct
C.B.S. ook toen de stortingen de te
rugbetalingen overtroffen, maar de
inleg bedroeg slechts 2956.9 mil
joen. Met een terugbetaling van
ƒ2870,4 miljoen, bleef er een abso
luut spaarverschil van slechts 86.5
miljoen. Het saldo tegoed is geste
gen van 6645,0 miljoen in 1957 tot
7332,5 miljoen in 1958 en het rela
tieve spaarverschil in procenten van
1,03 tot 1.24.
De 50-jarlge E. A. van Hest, die
won. amaaa vwnaow c „uw.°P 2 januari bij een brand in zijn
te verkopen waren wordt dan tevens 1aan Ouc*e Hoeksebaan te
- Tilburg ernstige verwondingen op
liep en naar het St. Elisabethzieken-
huis werd overgebracht, is aldaar aan
zijn verwondingen overleden.
Tussen een draagrol en de band
van de afvoertransportband in de sin-
telfabrieken van de Hoogovens te
IJmuiden is gistermorgen een voor-
man-bankwerker uit A'dam
bijgeleverd,
Op de expositie zullen de nieuwste
snufjes op textielgebied te bezichti
gen zijn.
MEER HONORARIUM VOOR
APOTHEEKHOUDENDE ARTS.
Twee agenten hebben op de kath.
begraafplaats aan de Prinsesselaan in
de Domstad de Utrechtenaar P. C. W.
V. betrapt op stropen, toen hij met
een fretje de konijnenholen, welke
zich daar bevinden, onveilig maakte.
De agenten konden de man, die
geheel in zijn werk verdiept was, per jaar en de ziekenfondsen wilden
zonder veel moeite inrekenen. De niet hoger dan tot ƒ3.80 gaan.
failliete boedel van de stroper ging i Na langdurig beraad werd men het
in andere handen over. De vangnet-i eens over het bedrag van ƒ4.12, dat
ten kwamen op het politiebureau te- alleen voor dit jaar zal gelden,
recht, het fretje maakte een laat- IN 1958
ste gang naar het asiel en een dood In 1958 is in totaal bij alle spaar-
konijn werd bezorgd bij de voedsel- banken in Nederland gespaard voor
commissaris.
Er is overeenstemming bereikt tus-
sen de delegaties van de „Landelüke i ^eld geraakt. De man, werkzaam bij
Huisartsenvereniging' en van de zie-ide {s- Kruk uit Heiloo, was bezig
kenfondsen over de verhoging van;met„ controlewerkzaamheden Hij
het honorarium voor farmaceutische werd z° zorgwekkend gewond, dat hu
hulp van de apotheekhoudende huis- j weg naar het ziekenhuis over-
artsen aldus meldt de „Tel." jleed>
Dit honorarium wordt van ƒ3.58 0
?aarVgebracht geZ'nS"d °P '4'12 perin Groot-Brittannië telefoongesprek-
Deirteen eisten aanvankelijk 5,02
alle delen van Rusland. Tot dusver
was deze mogelijkheid beperkt tot de
steden Moskou, Leningrad en Kief.
Maandag zijn. in Melbourne veer
tien mensen, onder wie negen zuige
lingen, van. de hitte gestorven. Het
was 109 graden F (43 gr. C) in de
schaduw. In de haven van Melbourne
een bedrag van 683,5 miljoen. Ge-legde men het werk neer.
en wel per 1 juli 1963 J35 procent.
1 juli 1968 a 180 procent, 1 juli 1973
a 240 pet, en 1 juli 1978 h 320 procent.
Vervroegde aflossing van de zijde
van Albert Heijn n.v. is niet toege
staan. De rente, ingaande 1 juli 1958,
is begrepen in het aflossingsbedrag.
De omzetten zijn in 1958 opnieuw
aanmerkelijk gestegen, nadat tegen
het einde van 1957 belangrijke prijs
verlagingen werden aangekondigd.
In 1958 werden herhaaldelijk ver- j
koopprijzen verlaagd ook als dat
die, nL van 58 tot 27.
Limburgse erepenning voor
Marie Koenen
De commissaris der koningin in
Limburg, dr. F. Houben, heeft giste
ren, tezamen met de griffier der Sta
ten. mr. E. Verhaegh, namens het
college van Gedeputeerde Staten aan
dr. M. Koenen te haren huize ln de -
Vroenhof te Houthem (Valkenburg) I koste van de marge en het
dc erepenning van dc provincie Llm- 1 g«n uttvleasel wa» van laïcreeroot-
Koenen^erd^toegek'end &JÏÏVÏÏÏ3
van de Limburgse literatuur. kosten, zodat de resultaten gunstiger
De commissaris der koningin heeft waren,
daarbij in waarderende woorden Het ligt niet in de bedoeling t.z.t.
uiting gegeven aan de gevoelens, die een hoger dividend voor te stellen
gisteren zonder twijfel van vele zij- dan het gebruikelijke percentage van
den naar dr. Koenen zijn uitgegaan j 11 pet., mede in verband met de grote
en daarbij nog eens de betekenis van investeringen die een ruime liquidi-
het cultureel literair werk in het teit vereisen. Derhalve zal worden
licht gesteld. De schrijfster heeft voorgesteld over 1958 onveranderd
deze hoogste erkenning vanwege de 11 pet. dividend. Houders van de
provincie, waar zij geboren en geto- winsverdelende obligaties zullen dus
gen is, ten zeerste op prijs gesteldo. 7 pet. rente ontvangen.