Kortink: „Probleem van de massa is probleem van de kern"
Middelhuis: „Centrale positie van de K.A.8. niet prijsgeven''
MAANDAG 19 JANUARI 1959
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 6
Sam Swaap ontving de hulde van zijn stad
De bekende musicus Sam Swaap Is zaterdagavond in Den Haag gehuldigd in verband met zijn zeventigste
verjaardag. Foto: de burgemeester van Den Haag, mr. H. A. M. T. Kolfschoten biedt de jubilaris de zilveren
medaille van de stad aan als blijk van zijn bijzondere verdiensten.
Bondsraadsvergadering Inierdioc. K A.B.
Structuurwijziging en financiën knelpunten
„Er ligt weer een jaar vol werk en een jaar vol zorgen achter ons. Het
was niet gemakkelijk. De problemen lagen weer huizenhoog opgestapeld.
En we zijn er van overtuigd ook al hebben we allen ieder op onze
eigen plaats ons best gedaan dat we tekort geschoten zijn. Hoe kan het
ook anders. De stormachtige ontwikkeling in maatschappelijk opzicht, bin
nen de randstad Holland, in alle mogelijke opzichten en over het gehele
werkterrein van onze bond heen, maken het schier onmogelijk om overal
tegelijk bij te zijn, op hetzelfde moment dat ons gehele werk moet gedaan
worden binnen de bestaande 190 afdelingen met zijn ruim 70.000 leden".
Deze woorden sprak voorzitter Joh. Kortink van de interdioc. K.A.B. in
de bisdommen Haarlem en Rotterdam aan het begin van zijn openingsrede
van de zaterdag te Amsterdam gehouden bondsraadsvergadering.
Later op de dag sprak ook nog verbondsvoorzitter Middelhuis. Over de
samenwerking met de K.A.B. in een z.gji. Verbond van de Arbeid zei de
heer Middelhuis o.m.: „Wij hebben geen bezwaar tegen samenwerking, als
men er maar rekening mee houdt dat wij de nationale centrale positie, door
de K.A.B. veroverd, niet wensen prijs te geven".
„Schier onmogelijk moet het ge
acht worden, om voldoende invloed
op de loop der dingen uit te oefenen,
zo, dat de echter ware menselijkheid
niet opgeofferd wordt aan stede-
bouwkundige, misschien knap uitge
dachte concepties waar de mens
prachtig wordt ingespeeld op de
enorme industriëen die komen gaan,
maar waar het wonen, met alles wat
wij daaronder verstaan in de zin van
eer echt „thuis" te hebben, bijna
niet meer mogelijk is".
Aldus ging de heer Kortink voort
in zijn grote openingsrede tot de
bloem van de interdiocesane K.A.B.,
die in het Amsterdamse Bellevue
verzameld was, en spr. vervolgde:
We komen adem te kort bij de
grote verantwoordelijkheid die wij
hebben te dragen in het verband
van de totale ontwikkeling die zich
rondom ons heen voordoet. Een ont
wikkeling die zich het allersterkst
demonstreert in een enorme stede
lijke uitbreiding. Een groei van het
aantal inwoners van nu tot 1980 van
rond 550.000 mensen. Aantal nieuw
te bouwen woningen in het Z. Hol
lands havengebied rond 225.000. Be
nodigd aantal woningen totaal ruim
523.000. Sanering en krotopruiming
39.000 Totaal te bouwen woningen
264.000.
Het probleem van de massa is het
probleem van de kern, zo vervolgde
de heer Kortink. Wij zullen er dus
op tijd bij moeten zijn, ook in de
diaspora-gebieden. Die zijn er echt
op het ogenblik. Aandacht moeten
we blijven vragen, van de gehele
K.A.B.
Maar we hebben het reeds eer
der gezegd: we hebben niet de in
druk dat binnen de nationale
K.A.B. op het ogenblik de belang
rijkheid van deze ontwikkeling
gezien wordt. Anderzijds hebben
we de indruk, of liever we kun
nen niet aan de indruk ontkomen,
dat men het totale standsorganisa-
torische werk niet voldoende ho
noreert. „Men" zegt, dat het
standsorganisatorische werk geen
werfkracht meer bezit.
Ik meen, aldus de heer Kortink,
dat het goed is dat deze dingen eens
gesteld worden, temeer omdat we
hoe langer hoe dichter komen aan
het moment dat zeer belangrijke be
slissingen genomen zullen gaan wor
den. En ook genomen moeten wor
den.
Waar het ons om gaat is vast te
stellen dat door het te lang wegblij
ven van bepaalde beslissingen waar
we binnen de beweging op wachten
ons standsorganisatorische werk in
een bepaald slop is terecht gekomen
en dat het gevaar bestaat dat wij
,daar niet meer uitkomen als niet
tijdig de verdiende aandacht besteed
wordt aan de totale taak van de be
weging, waar binnen het stellig niet
alleen gaat om de sociaal-economi
sche belangenbehartiging, maar om
de totale mens.
De diocesane bonden zullen naaf
meer samenwerking toe moeten, het
werk zal meer op elkaar afgestemd
moeten worden. Voorheen hebben
we te weinig acht op elkaar gesla
gen. Is het alteveel koninkje spelen
op eigen gebied wel verstandig? zo
vroeg de heer Kortink zich af.
Na verschillende activiteiten van
de K.A.B te hebben aangeroerd zo
als de gespreksgroepen, het gezins
zorgfonds, de propaganda en andere
zaken vervolgde spr. „Als er 'echter
één zaak is waarvoor wij hier op de
ze bijeenkomst bijzondere aandacht
zouden willen, vragen, dan is dat de
schrikbarend hoge huren, die onze
mensen moeten betalen in de nieuw
bouwhuizen. Deze hoge huren heb
ben grote geyolgen voor de tallozen
die gedwongen zijn om een nieuwe
woning te aanvaarden, terwijl ze
geen lonen verdiener, die daarmede
corresponderen". Met een groot aan
tal gegevens lichtte de heer Kortink
een en ander toe en vervolgde: „Het
meest beangstigende is de zware
last die op de schouders van de
minst draagkraohtigen wordt gelegd.
Zou het niet mogelijk zijn om
een of twee jaarklassen de bouw
prijs te doen dalen door de eisen
verantwoord lager te stel
len? Wat minder groen, wat min
der ruimte buiten, b.v. En tenslot
te verwachten wij ook een ernstig
De voordelen zijn ons niet helemaal duidelijk!
onderzoek naar de prijsvaststel
ling in de bouwwereld. En anders
moet er maar eens getracht wor
den langs heel andere wegen en
onder eigen verantwoordelijkheid
een bres te schieten in deze prij
zen. Ik denk hier aan een soort
coöperatieve bouw die misschien
met geheel eigen middelen prijs-
regulerend zou kunnen werken,
aldus de heer Kortink.
Tevoren had de voorzitter ver
schillende prominenten welkom ge
heten, o.m. verbondsvoorzitter Mid
delhuis, de g.a. Rector v. d. Heuvel,
pater dr Alfred o.f.m.cap., leider van
het Credo Pugno werk, oud-ver
bondsvoorzitter De Bruyn, afgevaar
digden van andere dioc. bonden, als
mede de heren Heezelaar en Keesen,
die aanwezig waren namens de r.k.
Bond van Ouden van Dagen.
Met enkele piëteitvolle woorden
werd het overleden bondsbestuurs-
lid, wijlen de heer F. Spit, herdacht.
Uit de mededelingen bleek dat er
provinciaal overleg in Noord- en
Zuid-Holland gaande is tussen KAB,
KAJ, KAV en de vakbonden. Met
betrekking tot de ontwikkeling der
grote steden zal het goed zijn het
werk van commissies en instellingen
te juister tijd te decentraliseren op
dat die nieuwe gebieden niet te lang
van hun werk verstoken blijven.
Aan het Verbonasbestuur is voor
gesteld binnen korten tijd een or
gaan in te stellen dat de leden kan
voorlichten over de eigen woning
bouw volgens de premieregeling van
minister Witte.
Bestuursverkiezing.
Aan de beurt van aftreden waren
de bondsbestuursleden G. P. Olgers
(Kennemerland), C. de Rechter
(Zeeland) en H. Smits (Amsterdam)
Alleen eerstgenoemde was herkies
baar. Tevens was er een vacature in
verband met het overlijden van de
heer F. Spit.
Bij enkele candidaatstelling werd
de heer Olgers herkozen. Voor de
heer Rechter kwam de heer A. C. de
Koning, voorzitter van de afdeling
Lewedorp in de plaats, en in de va
cature Spit werd gekozen de heer G.
de Vos, wethouder van Rotterdam.
Het beleid van 't Bondsbestuur.
Er waren een aantal afgevaardig
den die het beleid van het Bondsbe
stuur onder de loep namen. Zij kwa
men zo goed als allen overeen in
hun klacht over de uitbreiding der
werkzaamheden van de districtsbe
stuurders, waarvan vooral de grote
steden vreesden dat het werk bij
hen en in de z.g. nieuwe gebieden
zou lijden. Beverwijk deed zulks
vooral ten opzichte van de IJmond
(„De KAB ligt daar achterop"). Rot
terdam klaagde over te weinig over
leg tussen Bonds- en afdelingsbe
stuur en wees op de gevaarlijke toe
stand in de nieuwe uitbreiding van
deze grote gemeenschap.
Amsterdam zag weliswaar groeien
de belangstelling voor de grote ste
den van de zijde van het Bondsbe
stuur maar voerde overigens de
zelfde bezwaren aan als Beverwijk
en Rotterdam.
Voorzitter Kortink kon op dit
ogenblik geen toezeggingen doen,
hoewel hij begrip heeft voor de de
siderata. Het bondsbestuur heeft de
nieuwe maatregelen na veel wikken
en wegen maar niet met enthousias
me genomen; er was echter maar
één alternatief: zelf orde op zaken
stellen. De maatregelen zijn geno
men voor dit (proef)jaar Mochten ze
onjuist blijken dan zal men ze ver
beteren.
Rotterdam repliceerde: als het
bondsbestuur niet op korte termijn
met het afdelingsbestur komt praten
dan wijst dit afdelingsbestuur iede
re verdere verantwoordelijkheid af.
Vlaardingen zei volledig begrip te
hebben voor de problemen van de
grote steden maar ook de groepen
van kleine afdelingen moeten aan
spraak kunnen maken op de activi
teit van de gesalarieerde bestuur
ders. Na deze debatten werd het
jaarverslag over de jaren 1956 en
1957 vastgesteld, evenals het finan
ciële verslag over 1957 (geraamd te
kort 23 mille, werkelijk tekort 17
mille), na enkele opmerkingen en
vragen.
Twee kwesties:
Structuurwijziging en
financiën.
Bij de behandeling van de begro
ting voor 1959 kwamen de tongen
echter eerst goed los. Het waren
vooral de kwesties structuurwijzi
ging en de afdracht aan de afdelin
gen die de sprekers van een achttal
grote en kleine afdelingen na aan
het hart lagen. Over het eerste pro
bleem sprak later op de dag ver
bondsvoorzitter Middelhuis. Wat de
afdracht betreft: deze is vorig jaar
met plm. 10% verlaagd tot 8^ ct per
doch dit besluit werd toen
slechts voor één jaar genomen. Het
Bondsbestuur heeft zich echter ook
voor dit jaar gedwongen gezien de
verlaging door te voeren. Hierdoor
kon de begroting sluitend worden
gemaakt, zij het dan met slechts een
nietswaardige post „onvoorzien".
Het betoog van verschillende spre
kers kwam hierop neer dat de afde
lingen financieel in de knel komen.
Voorzitter Kortink voelde al deze
moeilijkheden wel aan maar men
kan niet anders en daarmee hield,
volgens spr., alles op.
De afdeling Den Haag diende een
motie in, medeondertekend door de
afdeling Haarlem, waarin er bij het
bondsbestuur op werd aangedrongen
stappen te ondernemen bij de natio
nale K.A.B. dat t.a.v. de begroting
1960 meer financiële middelen wor
den verstrekt en de afdracht aan de
afdelingen weer op het vroegere peil
te brengen. De voorzitter had van
zelfsprekend geen bezwaar tegen
deze motie en ze werd, onder in
stemmend applaus van de vergade
ring, bij acclamatie aangenomen.
Met betrekking tot de structuur
wijziging stelde de heer Kortink, dat
dit niet alleen een zaak is van de
nationale K.AJ5., doch ook van het
episcopaat. Het beraad daarover is
nog gaande.
Na hoofdstuksgewijze behandeling
werd de begroting 1959 vervolgens
vastgesteld.
Pater dr Alfred o.f.m.cap. sprak
over het Credo Pugno-werk, dat hij
de stootkracht der beweging noem
de. Er wordt gezegd dat C.P. de last
van de ouderdom draagt; er wordt
gezocht naar een nieuwe methodiek
en gewerkt in de richting van een
integratie van gespreksgroepen en
Credo Pugno-werk.
Rector v. d. Heuvel sprak over de
taak van de geestelijk adviseur wel
ke taak positief moet zijn. Materie
en geest zijn in onze beweging nu
eenmaal sterk vervlochten en daar
om moet ook in materiële zaken de
g.a. positief kunnen meewerken.
Middelhuis spreekt.
Verbondsvoorzitter Middelhuis
hield in de middagvergadering een
toespraak waarin hij enkele belang
rijke punten aansneed. Zal struc
tuurwijziging bezuiniging brengen,
zo vroeg de heer Middelhuis zich af.
Spr. gelooft daar niet aan. Onze be
weging is een dure beweging, duur
der dan N.V.V. of C.N.V. De natio
nale K.A.B. kan niet werken zonder
wetenschappelijk bureaü, zonder bi
bliotheek, zonder commissies voor na
tionale en vooral internationale t>ro-
blefnen. Miljoenen worden afgedra
gen aan onze instituten, aldus spr..
het eigenlijke „verbondswerk" kost
niet meer dan zeven cent per lid per
week.
Sprekende over een z.g.n. Ver
bond van de Arbeid, zei de heer
Middelhuis, dat sommige kringen
wel invloed op de K.A.B. zouden
willen uitoefenen maar daarvoor
geen offers willen brengen. Wij
hebben geen enkel bezwaar te
gen samenwerking, aldus spr.,
maar de centrale nationale po
sitie die de K.A.B. heeft ver
overd wensen wii niet prijs te
geven.
De stichting van een gezinsblad
van de K.A.B. zou spreker willen toe
juichen maar hij wees er op, dat de
vakbonden autonoom zijn, ook met
betrekking tot hun vakbladen. Als
oplossing zag spr. wellicht de op
richting van een K.A.B. gezinsblad,
waarbij de vakbonden gelegenheid
zouden hebben voor hun leden een
losse bijlage te voegen.
Behandeling voorstellen
De behandeling van door een aan
tal afdelingen ingediende voorstellen
vergde weinig tijd. Alle werden zon
der stemming volgens de praë-advie-
zen afgewezen of aanvaard.
Deze voorstellen handelden over
diverse zaken, w.o. opening van za
ken met betrekking tot de structuur
wijziging, de verhouding tot de K.A.J.,
spaarregeling gezinsverzekering, als
mede (van de afdeling Schiedam, ge-
amendeerd door de afdeling Gouda)
over voorziening in ruimere vacantie-
gelegenheid voor K.A.B.-leden en
hun gezinnen.
Dit voorstel heeft volgens voorzit
ter Kortink een punt van ernstige
bespreking in het bondsbestuur uit
gemaakt, men is er echter nog niet
uit kunnen kon en. Gedacht is o.m.
aan de oprichting van eigen bunga
lowkampen of zelfs participatie in
bestaande kampen maar er zijn vele
moeilijkheden, in het bijzonder van
financiële aard. Intussen blijft het
voorstel de aandacht van het bonds
bestuur houden.
De verkiezing van bestuursleden
der stichting „Ons Gezinszorgfonds"
had tot resultaat dat alle aftredenden
bij enkele candidaatstelling herkozen
werden, n.l. voorzitter Joh. Kortink
en penningmeester L. J. v. Jaarsveld
namens het dioc. bestuur, en de he
ren W. Tettero, Naaldwijk en C. Ran,
Den Helder, namens de Bondsraad.
De benoeming geldt voor een periode
van drie jaar.
Op het Centraal Station te
Utrecht is zondagmorgen een electri-
sche locomotief ontspoord tussen het
tweede en derde perron. De locomo
tief was bestemd voor de olietrein
naar Rotterdam.
Aetherklanken
DINSDAG
HILVERSUM I. 402 m.
7.00 AVRO. 7.50 VPRO
8.00—24.00 AVRO.
7.00 Nieuws. 7.10 Gym. 7.20 Gram.
7.50 Dagopening. 8.00 Nieuws. 8.15
Gram. 9.00 Gym. voor de vrouw. 9.10
Voor de vrouw. 9.15 Gram. 9.35 Wa
terstanden. 9.45 Morgenwijding. 10.00
Gram. 10.50 Voor de kleuters. 11.00
Lichte muziek. 11.15 Voor de zieken.
12.00 Promenade orkest. 12.20 Rege
ringsuitzending: Landb. rubriek: De
Tesselse boer kampioen in de strijd
tegen de rotkreupel. 12.30 Land- en
tuinb. meded. 12.33 Promenade ork.
13.00 Nieuws. 13.15 Meded. of gram.
13.20 Amus. muziek. 13.55 Beursber.
14.00 Als, bariton en piano. 14.45
Schoolradio. 15.500 Voor de vrouw.
15.30 Pianorecital. 16.00 Een zondag
in winters Leningrad, caus. 16.15 Gr.
16.30 Voor de jeugd. 17.30 Jazzmuz.
18.00 Nieuws. 18.15 Pianospel. 18.30
R.V.U.: Onze feestdagen, hun oor
sprong en hun geschiedenis door prof.
dr. M. A. Beek. (derde lezing). 19.00
'Voor de kinderen. 19.05 Paris vous
parle. 19.10 Haal je schoolgeld terug,
quiz. 19.47 Lichte muziek. 19.55 Alles
op een kaart, caus. 20.00 Nieuws.
20.05 Cabaret. 20.55 Gram. 21.45 Act.
22.00 Toneelbeschouwing. 22.15 Muz.
caus. 22.40 Orgelconc. 23.00 Nieuws.
23.15 Koersen van New York. 23.16
New York calling. 23.21 Rally van
Monte Carlo. 23.26—24.00 Gram.
HILVERSUM II. 298 m.
7.00—24.00 KRO.
7.00 Nieuws. 7.15 Gram. 7.30 Voor
de jeugd. 7.40 Gram. 7.45 Morgen
gebed en lit. kal. 8.00 Nieuws. 8.15
Gram. 8.50 Voor de huisvrouw. 9.40
Schoolradio. 10.00 Voor de kleuters.
10.15 Lichtbaken, caus. 10.30 Gram.
11.00 Voor de vrouw. 11.30 Gram.
11.50 Als de ziele luistert, caus. 12.00
Middagklok-Noodklok. 12.03 Gram.
12.30 Land- en tuinb. meded. 12.33
Gram. 12.50 Act. 13.00 Nieuws. 13.15
Zonnewijzer. 13.20 Platennieuws.
13.30 Lichte muziek. 14.00 Kamerork.
14.35 Voor de plattelandsvrouwen.
14.45 Gevar. progr. 16.00 Voor de zie
ken. 16.30 Ziekenlof. 17.00 Voor de
jeugd. 17.40 Beursberichten. 17.45
Regeringsuitz.: Rijksdelen Overzee:
Op patrouille in Centraal-Nieuw-
Guinea, door Claude Belloni. 18.00
Lichte muziek. 18.20 Pol. caus. 18.30
Gram. 18.40 Lichte muziek. 19.00
Nieuws. 19.10 Act. 19.25 Sportpraatje.
19.35 Gram. 20.30 Ja, met mij, caus.
20.35 Concertgebouw-orkest, groot
koor en sol. 21.25 Aan de poorten van
een nieuwe tijd, caus. 21.55 Koorzang.
22.20 Kamerork. 22.45 Avondgebed
en lit kal. 23.00 Noeuws. 23.1524.00
Nouveauté's.
TELEVISIEPROGRAMMA
NTS: 20.00 Journaal en weerover-
zicht.
VPRO: 20.20 Internationale keu
ken. 20.30 Filmprogramma. 21.00
22.30 Speelfilm.
Kippen-mannequin vertrouwde fam. Klaasez niet
De commissaris der Koningin in Zuid-Holland, mr. J. Klaassesz, heeft vrijdag in de Haagse Dierentuin de
63e nationale tentoonstelling „Avicultura" geopend. We zien hem hier met zijn echtgenote in volle aandacht
voor een van de pronkstukken van de tentoonstelling.
Op de automobieltentoonstelling te Chicago wordt een
plaats van wielen wordt voortbewogen Dit experimentele
een hoogte van minder dan 21/t cm. boven de grond
boorde, stalen schijven stroomt. Ingenieurs van de Ford
den ontwikkeld voor het verkeer op snelwegen, waarbij
kunnen worden bereikt. Het voertuig zou kunnen wor
turbinemotor. Foto: David Jay, een Ford-ingenieur laat
wordt
model tentoongesteld van een auto, welke op lucht in
model van de Ford Motor Co, de „Glideair", wordt op
gehouden door geperste lucht, welke uit platte, door-
verklaren te geloven, dat dit principe zal kunnen wor-
dan snelheden van meer dan 800 kilometer per uur
den „voortgedreven" door een gasturbine of een straal
de doorboorde stalen schijven zien, waardoor de lucht
geperst.
