S)e CcicbeSoti/fca/tit
België belooft de Kongo onafhankelijkheid
Clementie voor Algerijnse rebellen
Dulles zei weer iets opmerkelijks
Minderheidsregering
in Finland
Personenauto in volle vaart
op vrachtwagen
DRIE DODEN EN
TWEE GEWONDEN
Tankboot ontploft
WOENSDAG 14 JANUARI 1959
50ste JAARGANG No. 14610
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
Telefoon: Directie, Abonnem., Drukkerij 20935; Red. 20015, 25594;
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUX: PAPFNGRACHT 32
Advertent. 20826. Giro 103003. Abonnementspr. 0.59 p. w., 2.55 p. mnd., 7.50 p. kwart. Franco p.p. 8.
Advert.: 17 ct p. m.m. Telefoontjes f 1.50
Langs lijnen van geleidelijkheid
Aanpassing aan de eigen traditie van 't volk
De Belgische regering heeft dinsdag plannen bekendgemaakt om van
Belgisch Kongo een democratie te maken, die in staat is over eigen onaf
hankelijkheid te beslissen. Er zullen verkiezingen worden gehouden en er
zal een parlement in het leven worden geroepen.
Tegen het einde van dit jaar zullen in de steden en de meeste plattelands
gebieden plaatselijke verkiezingen worden gehouden. Deze raden zullen in
1960 provinciale raden kiezen, die op hun beurt het begin van een Kamer
van Volksvertegenwoordigers zullen samenstellen.
Dit wordt meegedeeld in een verklaring van de Belgische regering die
minister-president Eyskens in het parlement te Brussel heeft voorgelezen.
België is van plan in Kongo een democratie te vestigen die in staat is de
souvereine rechten uit te oefenen, aldus de regeringsverklaring.
van onze zwarte broeders goed te
keuren en te steunen, maar wjj heb
ben dan ook ontegenzeggelijk recht
op hun sympathie en nun loyale
medewerking, daar België tachtig
jaar lang zijn beste krachten aan
Kongo heeft gewijd".
Verder zei de koning in zijn voor
de radio uitgesproken oproep, dat de
taak van België in Kongo nog niet is
voltooid. België is niet van plan de
Kongolezen Europese oplossingen op
te dringen, in tegendeel, het wil
aanpassingen die beantwoorden aan
het eigen karakter en de Qigen tradi
tie van de bevolkingsgroepen, in de
hand werken.
GELEIDELIJK AAN
De verwerkelijking van het eind
doel zal zonder ophouden worden na
gestreefd met medewerking van alle
inwoners van Kongo. Het recht van
beslissen zal in steeds toenemende
mate aan de Kongolezen worden toe
gekend op steeds ruimer eebied, aldus
minister-president Eyskens.
De gemeenteraadsleden en de grote
meerderheid van de leden der ge-
biedsraden in plattelandskringen zul
len bij algemeen stemrecht worden
gekozen, aldus minister-president
Eyskens. De inwoners van Kongo
zullen politiek worden opgenomen in
de Kongolese pemeenschap met de
zelfde rechten en plichten.
De leden van de plaatselijke raden
zullen het kiescollege vormen, dat de
meerderheid van de leden van de
provinciale raden en later de alge
mene Raad zal aanwijzen.
De Algemene Raad, die in de plaats
zal komen van de huidige regerings
raad, is het begin van een Kamer van
Volksvertegenwoordigers. Naast de
Algemene Raad komt een Raad van
Wetgeving, die het begin zal zijn van
DE BELGISCHE
KONGO
rR IS MET SPANNING uitgekeken
naar de regeringsverklaring wel
ke het Belgische kabinet zou afleggen
over de Kongo. Gisteren is die ver
klaring afgegeven en wij vermoeden,
dat zij niet allen bevredigd zal heb
ben.
De Belgische redering belooft de
Kongolezen de onafhankelijkheid en
dat zal in Leopoldstadt door de kop
stukken der zwarten natuurlijk met
gejuich vernomen worden. Maar een
datum wordt niet genoemd en het
ligt ook niet in de bedoeling om bin
nenkort zo'n datum vast te
0 stellen, want men wil de sta
tus van onafhankelijkheid langs
lijnen van geleidelijkheid laten berei
ken.
De regering zal in Kongo geleide
lijk haar macht overdragen, zou luidt
het in de Belgische regeringsverkla
ring, naar gelang de nieuwe Kon
golese instellingen bekwaam zullen
zijn om de continuïteit van de hand
having der orde, het eerbiedigen van
de openbare en privé verplichtingen,
en de bescherming van de personen
en goederen te garanderen.
Dat zijn bekende klanken, welke
wij horen. Wij herinneren ons, dat wij
indertijd ten opzichte 'tm Neder
lands Indië zulke zelfde ideeën koes
terden. Wij waren bereid de bevolking
van Indië vrij te laten, maar gelei
delijk aan, want zij moest nog leren
op eigen benen te staan. Daar is niet
veel van terecht gekomen. Indonesië
wilde vrij zijn en wel helemaal en
ineens.
Wij hebben naar Java oolitie-troe-
pen gestuurd evenals de Belgen tihams
troenen sturen naar de Kongo.
Wij hepen van harte dat het de
Belgen niet vergaat oals het ons ver
gaan is. Wij zijn nog altijd overtuigd,
dat niet alieen Nederland, maar ook
Indonesië zelf veel beter gevaren zou
zijn wanneer de voogdij geleidelijk
zou zijn opgeheven.
Nu is de Kongo niet hetzelfde als
Indonesië. Was het voor Indonesië
nuttig geweest, zo'n geleidelijk inge
voerde onafhankelijkheid, voor de
Kongo lijkt het ons een noodzakelijk
heid. De zwarte broeders zijn nog lang
niet zover, dat zij een land als de
Kongo kunnen besturen zoals dat in
de wereld van vandaag nodig is. Het
is maar de vraag of iedere Kongolees
daar ook zo over denkt. Er behoeven
maar een paiar raddraaiers op te tre
den en de poppen zijn aan 't dansen.
De Belgen pakken het probleem
o.i. wel op de juiste wijze aan, nl. aan
de ene kant streng tegen orde-ver
stoorders en onrust-zaaiers (zoals
bijv. de ontbinding van de Abako-or-
ganisatie) maar aan de andere kant de
belofte van meerdere en geleidelijk
groter wordende onafhankelijkheid
door omschakeling op zelfwerkzaam
heid in het bes'uren van het land.
Naar verluidt zijn de Belgische so
cialisten niet zo tevreden met de rege
ringsverklaring. Zij hadden meer aan
dacht besteed willen zien aan econo
mische maatregelen. Mogelijk hébben
zij daarin niet geheel ongelijk. Gezien
de relletjes in Leoooldstadt, die hun
aanleiding en voedingsbodem vonden
in de werkloosheid en de armoede
van de inheemse bevolking.
een Senaat. Beide organen zullen
gezamenlijk de wetgevende macht
uitoefenen, waartoe hun bevoegd
heden geleidelijk zullen worden uit
gebreid, aldus de regeringsverklaring.
„Het is de bedoeling van België de
Kongolezen te leiden op de weg naar
onafhankelijkheid, zonder uitstel
maar ook zonder onbezonnen over
haasting", aldus heeft koning Boude-
wijn der Belgen dinsdag ic een op
Molotof naar
Den Haag?
De persbureaux Reuter en A.F.P.
in Moskou, dat de Nederlandse rege
ring agreement verleend heeft voor de
benoeming van de heer Molotof tot
ambassadeur van de Sowjet Unie in
Nederland.
Bij het ministerie van Buitenlandse
Zaken te Den Haag verklaarde men
gisteravond nogmaals, nog niets te
weten over een eventuele benoeming
van de heer Molotof. Officieel is Ne
derland zelfs nog niets bekend over
een definitief vertrek uit Den Haag
van de huidige ambassadeur, de heer
Kirsanof.
Gearresteerden worden
vrijgelaten
De Franse regering heeft dinsdag
avond maatregelen inzake clementie
voor Algerijnse nationalistische lei
ders bekendgemaakt. Na een bijeen
komst van het kabinet onder leiding
van president De Gaulle werd mede
gedeeld, dat Messali Hahj, leider van
roep tot zijn onderdanen in België i de Algerijnse nationale beweging, die
en Kongo gezegd. thans op het eiland Belle lie in bal
„Wij aarzelen niet de verzuchting I moederland zal kunnen bewegen.
Andere Algerijnse nationalisten, on
der wie Ben Bella, leider van het Na
tionale Bevrijdingsfront, die zich in
Parijs in arrest bevindt, zullen naar
„versterkte gebieden" worden over
gebracht. Verder wijzigde president
De Gaulle alle doodvonnissen in le
venslange dwangarbeid.
De minister van voorlichting, Roger
Frey, deelde mede, dat het kabinet
verder besloten had 7000 personen,
die in Algerië werden aangehouden,
vrij te laten. De 68-jarige Messali
Hadj wordt dikwijls de „vader van
lingschap leeft, zich vrij in het Fransehet Algerijnse nationalisme" ge-
Vrije er ezingen in
Duitsland losgelaten?
De Amerikaanse minister van bui-»
tenlandse zaken John Foster Dulles
heeft gisteren op zijn persconferen
tie het Russ' 3he voorstel om binnen
twee maanden een conferentie te
houden over een vredesverdrag met
Duitsland een domme aanpak van
het probleem genoemd, die geen suc
ces zou opleveren.
Gevraagd of het zijn standpunt is,
dat er zonder vrije verkiezingen geen
omschrijving voor het Russiche voor
stel, „grof", onvoldoende, hij wilde
van „een stompzinnige benadering"
spreken, omdat de Russen er zelf .niet
in geloofden dat het zou werken.
Al achtte hij het bemoedigend, dat
het oorspronkelijke voorstel over Ber
lijn niet als een ultimatum opgevat
moet worden, was er z.i. toch geen
aanwijzing, dat Rusland van stand
punt veranderd was.
Verrassing te Bonn
Dulles' uitlating dat vrije verkie
zingen niet de enige manier zijn om
Duitslands hereniging te bereiken.
sprake van Duitslands hereniging heeft enige verrassing te Bonn ge-
TJ'fv dsat wekt Maar vooralsnog wRde^men
tSS LSmÏ «een commentaar leveren, eerdere
de meest vanzelfsprekende werkwij
ze, maar niet zó dat dit de enige me'
thode was waardoor hereniging kon
worden bewerkstell'gd.
In antwoord op een vraag zei Dul
les, dat het moeilijk was om te zeg
gen wat het doel van Mikojans be
zoek was. Hij hoopte, dat men in de
komende besprekingen met Mikojan
elkaar op het Duitse probleem wat
nader kon komen en was voorts van
mening, dat Rusland oprecht bezorgd
is over de toekomst van Duitsland
De Amerikaanse minister merkte
op, dat het Russiche voorstel voor
een Duits vredesverdrag de weste
lijke opvatting van hoe men Duits
land moet behandelen duidelijk te
genover de Russische plaatst. Vol
gens Rusland moet Duitsland geïso
leerd, gedemilitariseerd en geneutra
liseerd worden en volgens het Wes
ten juist nauw verbonden met vre
delievende West-Europese landen,
omdat Duitsland te groot en vitaal is
om de Russische opvatting juist te
kunnen doen zijn. Door zo'n nauwe
integratie zou een zelfstandige agres
sieve nationalistisch-Duitse actie on
mogelijk en voor het land zelf niet
wenselijk zijn. Dulles vond Adenauers
In Winschoten is dinsdag een con
cours voor arresleden gehouden,
waaraan door verschillende eeuwen
oude sleden werd deelgenomen. We
zien hier een span onderweg; de sle
de is waarschijnlijk uit de tijd van
Karei V, maar in ieder geval een zeer
oud museumstuk, dat echter bij voor
komende gelegenheden nog steeds
van „stal" wordt gehaald.
verrassingen op Dulles' persconfe
renties indachtig. Men vermoedt, dat
Dulles zich slechts wat buigzaam wil
de tonen tegenover Russissche hals
starrigheid en niet een werkelijke
politieke koerswijziging aangaf.
Functionarissen van het .State De
partment" verklaarden dinsdagavond,
dat men Dulles" uitlating over vrije
verkiezingen niet als een belangrijk
punt van zijn persconferentie moest
zien. De Verenigde Staten hebben
hun standpunt, dat er een vrije me
ningsuiting van het Duitse volk over
zijn regering moet plaats vinden, niet
prijs gegeven en zij zullen dat ook
niet doen, zeiden ^ij.
Frankrijk matigt
zich
De Franse regering heeft besloten
haar economische en financiële maat
regelen te verzachten. Generaal De
Gaulle zal donderdag een boodschap
tot het parlement richten.
noemd.
Ahmed Ben Bella is de 40-jarige
„expert" op politiek en militair ge
bied van de Mohammedaanse natio
nale opstandige beweging, hij werd
in oktober 1956 met vier andere lei
ders gearresteerd, nadat een van de
Marokkaanse regering gecharterd
vliegtuig, waarmee zij van Rabat naar
Tunis reisde, door Franse jagers werd
onderschept en tot landen werd ge
dwongen. Hij was benoemd tot „vice-
president" van de „voorlopige Alge
rijnse regering" onder leiding van
Ferhat Abbas in Caïro.
Volgens de minister van voorlich
ting had de nieuwe Franse premier
het kabinet ledegedéeld, dat geen
onderhandelingen over de politieke
status van Algerië worden overwogen
er is geen wijziging gekomen in de
vastbeslotenheid van de regering om
de rechten van Frankrijk in Algerië
be handhaven.
Een „goed begin".
In Rabat zijn de Franse maatregelen
inzake clementie voor Algerijnse na
tionalistische leiders toegejuicht.
„Een uitstekend begin voor pre
sident De Gaulle", zo merkte één van
de adjudanten van premier Abdullah
Ibraham op. „Wij zouden in deze be
sluiten gaarne een goed begin zien en
wij wachten thans op het openen van
werkelijke onderhandelingen" zo
voegde hij hieraan toe.
Prof. Soekselainen, de leider van
de Agrarische Partij iu Finland is er
gisteren in geslaagd een minderheids
regering te vormen van veertien
Agrariërs en een lid van de Zweedse
Volkspartij .Laatstgenoemde, Ralph
Toerngren, wordt minister van Bui
tenlandse Zaken. Hij treedt op als
De minister van voorlichting, Ro- particulier; zijn partij wilde nl. niet
ger Frey, heeft dinsdag na een zitting
van het kabinet, bekend gemaakt, dat
de regering enige der financiële
maatregelen, aangekondigd in de be
groting voor 1959, zal wijzigen. Dé
wijzigingen zullen door de minister
van financiën, Antoine Pinay, en zyn
staf worden uitgewerkt, aldus minis
ter Frey.
aan de regering deelnemen.
De Finse regeringscrisis heeft veer
tig dagen geduurd. Begin december
trad een vijfpartijen regering af,
mede ten gevolge van Russische
economische druk. De Agrariërs heb
ben 48 van de 200 zetels in het parle
ment.
Diepvries-eeuwen ontdooien in de sneeuw
Op het kruispunt te Draaibrug in
de gemeente Aardenburg is dinsdag
middag omstreeks half vijf een per
sonenauto met grote snelheid op een
vrachtauto gereden. Drie van de in
zittenden van de personenauto wer
den daarbij edood. De vierde werd
in levensgevaarlijke toestand naar
het ziekenhuis in Oostburg vervoerd.
Volgens de politie te Aardenburg
zou het ongeluk gebeurd zijn, door
dat de personenauto geen voorrang
verleende aan de uit de richting Sluis
komende Belgische vrachtauto, die
op de voorrangsweg van Oostburg
naar Aardenburg reed.
De personenauto kwam met grote
De executies op
Cuba
De Amerikaanse pers wijdt veel
aandacht aan de executies op Cuba
en over het algemeen betreuren zij
het grote aantal slachtoffers. Sedert
de vlucht van Batista zouden reeds
145 mensen terechtgesteld zijn.
Volgen de „New York Herald Tri
bune" zijn maandag in Santiago in
zeven uur tijds 71 mensen terechtge
steld en worden meer executies ver
wacht. Het aantal arrestaties op Cuba
wordt geraamd op 1500.
Ook de Britse pers levert vandaag
commentaar op de executies. De
„Manchester Guardian" schreef, dat
misdadigers gestraft moeten worden,
doch dat dit niet diende te geschie
den door „overhaaste processen voor
revolutionaire rechtbanken, gevolgd
door massale executies".
De „Daily Telegraph" meende, dat
de terechtstellingen een patroon vol
gen, „dat de openbare mening in het
buitenland herkent en met afgrijzen
aanschouwt". In een land als Cuba
zou geen plaats moeten zijn voor
executies zonder dat er een openbaar
proces aan vooraf is gegaan, aldus
dit blad.
Stopzetting bevolen.
Een speciale correspondent van
A.F.P. meldt uit Havana, dat de
regering van president Urrutia dins
dagavond stopzetting van alle execu
ties heeft gelast. De verbindingen
van Havana met afgelegen delen van
het eiland, zoals de provincie Oriente,
zijn echter moeilijk en het is de
vraag of deze order van de regering
tot alle delen van Cuba zal door
dringen.
In de provincie Oriente zou Raul
Castro, een broer van de rebellen
leider Fidel, zich aan een' „orgie van
bloed" overgeven.
Nog altijd vrede
op Cyprus
Gouverneur Foot van Cyprus heeft
dinsdagavond in een radiotoespraak
verklaard, dat aartsbisschop Maka-
rios en andere van het eiland ver-
bannenen terug zouden mogen ko
men, indien het huidige bestand van
de Eoka „een blijvende vredestoe
stand" zou kunnen worden.
(Sedert de Eoka op Kerstavond
een bestand afkondigde zijn er geen
terreurdaden voorgevallen).
Daarna zou hij geleidelijk alle ge
detineerden een 1500 kunnen
ontslaan. De enige voorwaarde was
dat alle geweld voorgoed van de
baan is.
De gouverneur hield zijn toespraak
na de vrijlating van 35 politieke ge
vangenen.
vaart tegen de vrachtauto aan en
werd volkomen vernield. De chauf
feur van de vrachtauto werd uit de
wagen geslingerd en werd daarbij
gewond. De vrachtauto was van het
handelsbedrijf van Hijfte uit Malde-
gem in België.
Omgekomen blijken te zijn de 28-
jarige ds F. A. Pannekoek uit Gor-
cum en zijn 25-jarige echtgenote.
Voorts de 50-jarige heer F. A., een
stoffeerder, uit Gorcum. Diens zoon
is ernstig gewond opgenomen in het
Sint Anthoniusziekenhuis te Oost
burg. De auto werd bestuurd door
de heer F. A.
Het gezelschap was op de terug
weg naar Gorcum. Ds Pannekoek
was met zijn echtgenote en de stof
feerder in verband met de inrich
ting van zijn huis naar Sluis ge
weest, waar hij kort geleden werd
beroepen.
Bij een ontploffing door nog onbe
kende oorzaak van de Panamese tank
boot „Mirador" in de haven van de
Zuid-Turkse stad Iskenderun zijn
dinsdag zes mensen om het leven ge
komen. Achttien worden nog ver
mist.
Volgens de officiële lezing bevon
den zich zes bemanningsleden aan
boord van de tanker en 36 op de
sleepboot „Imroz", toen de explosie
zich voordeed. Slechts één van de zes
aan boord kon worden gered en ne
gentien van de opvarenden van de
„Imroz", die de tankboot naar Na
pels zou slepen.
Ruim twee weken geleden heeft er
op de .Mirador" twee en halve dag
een brand gewoed, die tenslotte door
een Amerikaanse onderzeebootjager
kon worden geblust. Vier beman
ningsleden van de tanker verloren
toen het leven. Vele schepen moesten
de haven van Iskenderun verlaten,
omdat de brandende olie zich over
de golven verspreidde.
OPRUIMING
VLOERBEDEKKING
100 cm breed van 0.90
nu 4.50 p. m.
GORDIJNVELOURS
120 cm breed van 14.90
nu 11.50 p. m.
HAARVELOURS-KARPET
200x300 van 169.nu 98.
SMYRNA-TAPIJT
200x300 van 237.— nu 198.—
Coupons BALATUM, VILTZEIL
Linofeit loper
Vitrage - gordijnstof
BULTHUIS
BOTERMARKT 23
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's
Veranderlijk
De Bilt, woensdag 10 uur.
Vannacht stroomde vochtige lucht
uit de Noordzee binnen, ^yaarin mist
of laaghangende bewolking onstond.
Een aanzienlijke temperatuurdaling
werd daardoor tegengegaan, zodat op
de meeste plaatsen slechts lichte vorst
voorkwam. De laagste temperatuur
min 5 graden werd op het vlieg
veld Eelde gemeten. Een kleine sto
ring veroorzaakte in Zuid-Frankrijk
en aan de voet van de Alpen sneeuw
of regen.
Er strekt zich nu een front, dat de
voorste begrenzing van zachtere
oceaanlucht vormt, uit van de Alpen
over Normandië naar het zeegebied
ten westen van Ierland.
Dit front verplaatst zich langzaam
in noordoostelijke richting en komt
morgen dicht bij de Belgisch-Neder
landse grens. Het front wordt voor
afgegaan door 'n rug van hoge lucht
druk, die vannacht passeert. Daarbij
zal vannacht lichte en plaatselijk ma
tige vorst voorkomen, in de vochtge
lucht zal de mist zich langdurig kun
nen handhaven. De neerslagkansen
nemen voor het zuiden van het land
toe, hoewel dit in sterke mate afhangt
van het tempo, waarin het genoemde
front naderbij komt. De wind draait
naar oostelijke richtingen.
i (Medegedeeld door het KNMI.
1 Geldig tot donderdagavond. Op-
1 gemaakt dinsdag 11.15 uur.
MIST.
Overwegend droog weer met
op vele plaatsen mist. Lichte en
vannacht overwegend matige
vor-.t. Zwakke wind uit ooster-
lijke richtingen.
15 Jan. zon op 08.42; onder 16.57;
maan op 11.14; onder
Hoogwaterstanden
15 Januari: v.m. 7.18; n.m. 7.37.
Het weer in Europa
HELSINKI
STOCKHOLM
OSLO
KOPENHAGEN
ABERDEEN
LONDEN
AMSTERDAM
BRUSSEL
LUXEMBURG
PARIJS
BORDEAUX
GRENOBLE
NICE
MüNCHEN
ZURICH
GENèVE
LOCARNO
INNSBRUCK
WENEN
ROME
AJACCIO
MADRID
MALLORCA
ALGIERS
sneeuw 5 C.
geh. bew.
—7
licht bew.
—10
sneeuw
—2
on bew.
1
mist
—4
mist
1
géh. bew.
0
geh. bew.
—1
geh. bew.
1
regen
9
sneeuw
1
zw. bew.
4
licht bew.
—3
sneeuw
—2
sneeuw
0
on bew.
—3
geh. bew.
—7
zw. bew.
—1
regen
7
regen
motregen
6
licht bew.
12
on bew.
8
Korreltje
Mensen die nooit tijd hebben, doen
het minst.
