PHILIPS
Sc
En de klok, hij tikte door
Ontkerstende massa zoekt
nog steeds naar God
Pater I. Rosier
voor „St. Adelbert''
Bekend bestemmingsplan
Leiden is dringend nodig
Na inleiding door ir Van Oerle
debat stelde men adres op
en
nerp
POTLOOD EN GEEST
Veertig punten op agenda
van Leidse gemeenteraad
Bejaardencentrum in Leiden
met vier en zeven woonlagen
DINSDAG 16 DECEMBER 1958
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 2
Op de wegkruising van Heren
straat, Leuvenstraat en Koninginne-
laan had gisteravond een botsing
plaats tussen twee personenauto's
Een van de auto's, die uit de Leuven
straat wilde oversteken naar de Ko-
ninginnelaan, werd aangereden door
de andere wagen, die de Herenstraat
volgde. De aanrijdende auto, die geen
voorrang verleende, draaide een hal
ve slag om en botste met de achter
kant tegen een elektrische klok, die
ter plaatse
het trottoir staat nekkige uurwerk.
(stond). De klok werd op slag 45 gr.
uit het lood getikt. Hoewel het uur
werk bleef doorlopen heeft het toch
nog enige tijd geduurd, voordat de
automobilist van de schrik bekomen,
wist hoe laat het nu eigenlijk was.
Vooral de auto, die tegen de klok
gereden was, liep zware schade op.
Men waarschuwde de Stedelijke
Lichtfabrieken, die voorzieningen
zullen treffen aangaande het hard-
kerstboomverlichting
Keuze uit
12 fraaie garnituren
vanaf f6.35
In plaats van een inleiding van de
heer A. H. Lunshof, die door omstan
digheden verhinderd was aan de af
spraak gevolg te geven, werd gister
avond in Het Gulden Vlies aan de en
masse opgekomen leden, onder wie
weer enkele nieuwe gezichten, van
„St. Adelbert" een boeiende uiteen
zetting gepresenteerd door pater I.
Rosier o.p.Carm. over de „wording
van een nieuwe tijd", ingeleid door
de voorzitter van de afdeling Leiden,
dr W. J. J. Dijsselbloem.
Pater Rosier, auteur o.m. van een
reeds bekend boek als „Ik zocht Gods
afwezig! aid", wees er op, dat hij zijn
gehoor doorgaans niet in Nederland
vindt, daar zijn arbeidsterrein gro
tendeels in het buitenland ligt; bin
nenkort vertrekt hij weer naar Chili
om zijn werk onder de bevolking al
daar te beginnen.
Een beschouwende inleiding over
de dynamiek van de tijd en zijn sa
menspel mat het menselijk individu
vormde de basis waarop pater Rosier
zijn stelling vestigde, dat de mens op
zoek naar geluk altijd georiënteerd
is op het bovennatuurlijke, waarvoor
hij soms geen naam heeft en dat hij
op deze aarde niet kan vinden; iets,
"Waarmee zijn geluksbeleving verza
digd wordt.
In de Europese, vanouds katholieke
landen, waar hij als arbeider mét de
arbeiders heeft gewerkt en geleefd,
heerst overal grote belangstelling
voor het menselijk bestaan als feno
meen en deze ervaring heeft pater
Rosier buitengewoon verrast. Onder
de massa werd gezocht naar God;
Zijn afwezigheid heeft pater Rosier
niet gevonden, maar juist datgene,
waarvan werd aangenomen, dat het
afwezig was: een grote ontvankelijk
heid voor religiositeit, vooral onder
de jongeren.
De nieuwe tijd bouwt voort op het
verleden, maar de jonge mens, aldus
de inleider, wil breken met het oude
en revoluëren tegen de cultuur en
verworvenheden van het voorbije.
Deze generatie streeft naar een zo
eerlijk en authentiek mogelijk leven.
De intellectueel heeft tot taak, het
wezenlijk waardevolle uit het verle
den voor d> jonge mens te doen op
leven, maar wanneer men de jeugd
alleen wil doen terugkeren naar de
oude cultuurwaarden zonder meer,
zal de massa zijn gang gaan en in
een chaotische toestand komen te
verkeren.
Pater Rosier w?s van mening, dat
de toekomst een innerlijke verrijking
van het christendom krijgt, hoewel
de terugkeer tot God gaat onder de
schijn van immoraliteit en anti-reli-
giositeit. Wat wij beschouwen als de
ontkerstende wereld acht juist óns de
schuldigen, die het christendom in
bijkomstige franje hebben verstard.
In een aanpassen van de liturgie aan
eigen cultuur en levensstijl zag pa
ter Rosier een mogelijkheid om het
christendom voor deze mensen le
vend te houden; het v/ezen van het
christendom mag niet opgeofferd
worden aan het behoud van bijkom
stigheden. De met grote interesse ge
volgde causerie werd gevolgd door
een uitgebreide officiële discussie,
voortgezet na sluiting van de
avond door dr Dijsselbloem in een
minder officiële gedachtenwisseling,
hetgeen het aantrekkelijk karakter
van het aangesneden onderwerp dui
delijk onderstreepte.
KVP-afde!ing Leiden sprak over ,,oud en nieuw Leiden"
Onder leiding van ir. H. A. v. Oerle hebben leden van de afdeling
Leiden van de K.V.P. gisteravond gesproken over het onderwerp „Oud en
Nieuw Leiden op de weegschaal" en de noodzaak, dat Leiden spoedig zal
kunnen beschikken over een bestemmingsplan werd door de vergaderden
na inleiding en discussie zo hevig gevoeld, dat men niet naar huis ging
vóór men in dit verband een adres aan het gemeentebestuur van Leiden
had opgesteld.
Naar de voorzitter ons vanmorgen meedeelde kan dit adres echter niet
verzonden worden, wegens het ontbreken van de handtekeningen die een
adres dienen te vergezellen, overeenkomstig artikel acht, lid twee van de
grondwet.
gecompliceerd is. De vraagstukken
zijn diep verankerd, zij hebben vele
aspecten. Men kan niet te snel en
nog minder oppervlakkig oordelen.
Spr. stelde vast, dat men bij het
creëren van een nieuwe stad de
nieuwbouw in de binnenstad, even
als die der buitenwijken, een eigen
tijdse vorm moet geven. Het zou on
juist zijn in een binnenstad bouw
werken te gaan plaatsen, die imita
ties zijn van de architectuur der 17e
eeuw. Men moet vertrouwen hebben
in de bouwkunde.
Ir. Van Oerle herinnerde eraan,
dat Leiden in de 17e eeuw bevoor
recht was door recht bekwame bouw
meesters zoals: van 's-Gravensande,
(Marekerk), Lieven de Key (stad
huis) en Pieter Post (Waag). Zij o.m.
hebben Leiden prachtige cultuur
monumenten gelaten en als volk
dienen wij deze te beschermen. Men
kan niet zonder meer stellen, aldus
spr., oud- naast nieuw Leiden; men
moet spreken van één Leiden, dat
zal groeien naar één harmonisch
beeld. Men moet streven naar een
stad, die doelmatig is, en waarin een
goede plaats voor het oude Leiden is
ingeruimd.
Siad mei vele
problemen
Ir. Van Oerle werd ingeleid door de
voorzitter van de K.V.P.-afdeling
Leiden, mr. J. v. d. Poel, die gemeend
had dit onderwerp als enig agenda
punt aan de orde te moeten stellen,
nadat het in een vorige vergadering
bekneld was geraakt tussen andere
besprekingen.
Ir. Van Oerle stelde vast, dat het
probleem van de stadssanering een
nenstad. Dit geldt voor Leiden zo
goed als voor steden als Utrecht,
Alkmaar, Delft etc. welke de laatste
tijd met ontwikkelingsplannen zijn
gekomen.
De binnenstad wordt veran
derd, omdat zij een andere func
tie heeft gekregen ten opzichte
van het geheel, omdat het ver
keer aanzienlijk is toegenomen,
omdat de inventaris van de
stad zó oud is, dat een groot ge
deelte vernieuwd moet worden
en ook omdat het ruimtegevoel
is gewijzigd.
No. 535. Horizontaal: 1. smalle weg,
4. bezweringsformule, 7. bijnaam van
Ezau, 8. water in N. Brab., 9. rivier
(spaans), 10. bid (Lat.). 1L iemand de
achting geven, welke hem toekomt,
14. moerasplant, 15. de 12 machtige
goden der Germanen, 17. boomloot,
19. kledingstuk, 21. muzieknoot, 22.
stad in Letland, 23. gravure, 24. hou
ten bakie.
Verticaal: 1. voorzetsel, 2. vaarwel,
3. voegwoord, 5. bloeiwijze, 6. wijzer
van een kompas, 10. beneden in iets,
12. godin van de dageraad. 13. kubieke
meter, 16. lekkernij, 18. keurig, 20.
hoofddeksel.
Oplossing morgenavond.
Oplossing no. 533. Horizontaal: 1.
noest. 4. arm, 7. Donar, 9. tree, 11. de,
12. aar, 13. bek, 14. pa, 15. dame, 16.
emmer, 17. mot, 19. teint.
Verticaal: 1. na, 2. order, 3. emoe,
5. krekel, 6. stapel, 8. adem, 10. raam,
13. baron, 15. demi, x9. t.t.
Snelle ontwikkeling.
Leiden heeft in de zeventiende
eeuw een koortsachtige ontwikkeling
gekend: bij het begin van het beleg
van de stad in 1574 waren er 12000
inwoners, daarna nog slechts 6.000.
Van 1580 echter tot 1660, in nog geen
eeuw tijd, is 't inwonertal van 12.000
tot 70.000 uitgegroeid. Dank zij de
kundige leiding van Jan van Hout
heeft Leiden zich ontvouwd tot een
mooie stad. Tot voor honderd jaar
deden zich in de ontwikkeling weinig
moeilijkheden voor, omdat de stad
ook niet verder uitgroeide, zelfs aan
merkelijk terugliep wat getal inwo
ners betreft. Daarna echter steken
problemen van stedebouwkundige
aard opnieuw het hoofd op. Begin
1900 hebben industrialisatie en de
aanleg van de spoorwegen tot ruï
neuze gevolgen geleid. De industrie
vestigde zich aan de wallen van de
stad, waardoor een harmonieuze ont
wikkeling van buitenwijken werd
geremd; de spoorweg doorsneed de
stad. Veel van het oude schoon is af
gebrokkeld. Gelukkig zijn er waarde
volle monumenten gebleven.
Chaotisch.
De situatie is enigszins chaotisch
geworden en van het oude plan, is
minder overgebleven dan men wel
gewenst zou hebben.
Daarna heeft de stedebouwkunde
zich opnieuw ontwikkeld en het is
voor de architecten ongetwijfeld een
moeilijke zaak de stad voor een nieuw
doel weer gerich< te nu ken.
Naast het probleem van de stads
ontwikkeling aan de rand heeft men
in nog sterkere mate te maken met 't
vraagstuk van de sanering der bin-
Bestemmingsplan.
Voorstudie is noodzakelijk en op
de eerste plaats heeft men daarbij be
hoefte aan een bestemmingsplan.
Men zal statistische gegevens over de
stad moeten verzamelen, en Ach
moeten voorstellen hoe de verschil
lende stadsdelen zich zullen ontwik
kelen.
Men dient tevens in het oog te hoU-
den, welke functie de stad zal gaan
vervullen in de agglomeratie. Zeer
belangrijk is in dit verband het ver-
keersvraagstuk: welke eisen zullen
door het verkeer aan de binenstad
gesteld worden. Leiden zal thans een
keuze moeten maken. Kleine, inci
dentele wijzigingen kunnen slechts
weinig verbetering brengen. Men zal
zich ervoor moeten hoeden wijzigin
gen in het stadsbeeld (bijv. demping
van een gracht) aan te brengen die
op de duur niet doelmatig blijken te
zijn, of die gezien de geringe
verbetering welke zij brachten te
duur betaald zijn.
Spr. wees er nogmaals op, dat Lei
den op de eerste plaats grote be
hoefte heeft aan een bestemmings
plan, een plan dus dat in grote lij
nen voorschrijft waar alles moet
komen.
Dit moet helaas tien tot twintig
jaar te laat komen.
Dank zij zulk een plan heeft Jan
van Hout in zijn tijd een harmoni
sche ontwikkeling van de stad be
werkt. Met een bestemingsplan
had men kunnen voorkomen, dat
zich nu aan het Rapenburg indus-
rieën hebebn gevestigd, die niet
meer te verplaatsen zijn. Dit plan
zal monumenten, maar ook de sfeer
en de kleur van de oude stad moeten
behouden. Door dit plan zal de toe
komst van Leiden voor een zeer lan
ge periode bepaald worden. Het
dient dus serieus bekeken te wor
den en men zal de moed dienen op
te brengen een compromis tussen
wenselijkheden te bewerken.
Visie.
In de discussie onder leiding van
de voorzitter, die hierop volgde,
kristalliseerde zich de mening, dat de
behoefte aan een bekend bestem
mingsplan voor Leiden zeer groot is.
Men dient natuurlijk in aanmerking
te nemen, dat een stad niet voor al
zijn wensen de middelen heeft, maar
wel dient de burgerij nu eens te we
ten, waar zij aan toe is. „De stads
ontwikkeling te Leiden is tot nu toe
te veel als een „huisvlijt" beoefend.
Men heeft zo hier en daar eens aan
een oplossinkje gebreid en 't hand
werk vervolgens weer laten liggen.
Sommige leden in de vergadering
spraken er hun verwondering over
uit, dat men blijkbaar in de ene stad
zoveel meer kan dan in de andere.
Steden als Breda en Vlaardingen
maken grote plannen en voeren deze
ook uit. Waarom kan de ene
meente zich oek financieel méér ver
oorloven dan de andere?
Al werd bij dit alles in aanmerking
genomen, dat de stad Leiden karak
teristieke problemen bijvoorbeeld
■spCiologisthe heeft, die de oplos
sing zeer moeilijk maken, toch bleef
de 'mening overheersen, dat de ach
terstand in de ontwikkeling var. de
stad gedeeltelijk te wijten was en is
aan een gebrek aan visie der be-
stuurderen. Juist door het ontbreken
en/of bekend zijn van een ontwerp
voor de toekomst ontstaat geregeld
de conflict-situatie. De burgerij dient
te weten waar zij aan toe is.
Men hoeft van de ontwikkeling
geen geheimzinnige zaak te maken.
De planning dient openbaar te zijn.
Deze stemmen werden aan het slot
van de bespreking binnen de oevers
van een adres aan het gemeentebe
stuur geleid.
Men sprak hierna nog enige tijd
over de oorzaken en gevolgen van de
kabinetscrisis.
BIOSCOPEN.
De films in de week van 1219
december zijn door de Kath. Film
Centrale als volgt gekeurd:
Casino:
„De rode Pimpernel"
jaar.
„Genadeloze jungle". 14
jaar.
„Het leven begint bij 16",
14 jaar.
„De dictator", 14 jaar.
„Battle zóne", 14 jaar.
Vóór honderd jaar
Dingsdag 10 December 1858.
Advertentie: Men zal ten over
staan van den te Leiden reside-
renden notaris J. P. W. Scher
mer in het Heerenlogement aan
den Brug te Leiden, op Zaterdag
den 15den Januarij 1859 in het
openbaar veilen:
Het van ouds bekende en gere
nommeerde Room- en Koffij-
huis De Vink, waarin sedert bij
na eene eeuw de Koffijhuis- en
koks-affaire met het meeste
succès is uitgeoefendalleraan
genaamst gelegen aan den Rijn,
nabij den IJzeren Spoorweg en
aan den barrière van de Straat
wegenvan Leiden naar 's Gra-
venhage, Delft en Katwijk, on
der de gemeente Soeterwoude.
Te behandelen onderwerpen zijn o.m.
Benoeming van een zestal tijdelijke
leerkrachten aan het Gymnasium. Mej.
A. K. de Buck, J, M. Hollaar, E. H. Huls-
J. Pol de Lor, J. den Boeft, J. J.
Huizinga en M. P. H. Roessingh.
Benoeming van een leraar in de licha
melijke oefening aan het Rembrandt-ly-
ceum. W. P. Leenen.
Benoeming van een tijdelijke leraar in
de biologie aan het Rembrandt-lyceum
H. P. Nooteboom.
Benoeming van een tweetal tijdelijke
leraren aan de hogere burgerschool voor
meisjes met 6-jarige cursus en afdeling
middelbare meisjesschool. D. J. v. Koo-
ten, R. S. W. Perdech.
Benoeming van een drietal leerkrach
ten b:'s het openbaar lager onderwijs.
Voorstel inzake het beschikbaar stel
len van gelden voor het aanbrengen van
voetenwasbakken en kranen in de kleed
kamers bij et gymnastieklokaal van het
Gymnasium.
Voorstel inzake het beschikbaar stellen
van "-"Iden voor de bouw en inrichting
van een nieuwe h.b.s. voor meisjes met
afd. middelbare meisjesschool aan de te
verlengen Kagerstraa*
Voorstel inzake het vaststellen van
vergoeding in de exploitatiekosten, waar
op de besturen der bijzondere scholen
voor gewoon, voortgezet gewoon en uit
gebreid lager onderwijs over 1956 aan-
sDraak hebben, en van de voor vergoe
ding in aanmerking komende kosten over
dat jaar.
Voorstel tot vaststellen van de ver
goeding in de exploitatiekosten, waarop
de besturen der bijzondere scholen voor
gewoon, voortgezet gewoon en uitgebreid
lager onderwijs over 19P7 aanspraak heb
ben, en van de voor vergoeding in aan
merking komende kosten over dat jaar.
Preadvies op het verzoek van het be
stuur van de Gereformeerde Schoolver
eniging om medewerking voor de uitbrei
ding van de in de zuidwestelijke stads
deel te stichten school voor uitgebreid
lager onderwijs.
Preadvies op het verzoek van het be
stuur van het Liefdewerk van de H. Cu-
nera om rr -•Hewerking voor het aanschaf
fen van banken voor de school voor uit
gebreid lager onderwijs aan het leven
daal.
Preadvies op het verzoek van het be
stuur van de Stichting Roomsch-Katho-
lieke Scholen te Leiden om medewerking
voor de stichting van een schoot voor
gewoon lager onderwijs nabij de Haag-
weg.
Voorstel inzake het verlenen van een
vooi-achot aan de Vereniging voor Chris
telijke Kleuterscholen te Leiden en
Oegstgeest voor de financiering van de
grondkosten in verband met de stich
ting van een kleuterschool aan de Anto>
nie Duycklaan.
Preadvies op het verzoek van het be^
stuur van de Vereniging Vakschool voor
Meisjes voor Leiden en Omstreken
te verklaren dat de uitbreiding van het
leerplan van haar school aan het Rapen
burg met ex opleiding voor aspirant-
leerllngverpleegster nodig wordt geoor
deeld.
Voorstel inzake het beschikbaar stel
len van gelden voor de aanleg van de
Willem de Zwijgerlaan, voorzover gele
gen tussen de verbindingsspoorbaan na-u
de Stedelijke Fabrieken van Gas en Elek
triciteit en de verbindingsspoorbaan naar
de Herensingel.
Voorstel inzake het aankopen van de
woning en erf aan de Hoge Rijndijk no
107.
Voorstel inzake het aankopen van de
percelen Levendaal nos. 43, 44/45a en
47 en St. Jorissteeg nos. 14/14a.
Voorstel inzake het aankopen van de
percelen Uiterstegracht nos. 113, 115 en
119.
Voorstel inzake het aankopen van per
celen weiland met opstallen, gelegen m
de Bos- en Gasthuispolder en nabij de
Voorschoterweg en de Trekvliet.
Voorstel inzake het verkopen van een
perceel bouwterrein aan de Roombur
gerlaan, hoek Duyvendakstraat.
Voorstel inzake het beschikbaar stel
len van gelden voor de bouw van een
bejaardencentrum op een terrein, gele
gen op de hoek van de Churchilllaan en
de Cornelis Schuytlaan.
Voorstel inzake verlenging van de ter
mijn van ontruiming van de onbewoon
baar verklaarde woningen Lange Schei
straat 7, Caeciliastraat 39 en Sionsteeg 7.
Voorstel inzake de regeling van de
uitgifte van grond in erfpacht en de ver
koop van grond aan woningbouwvereni
gingen met toekenning van diverse
voorschotten.
Voorstel tot het wijzigen van de begro
ting der gemeente voor het dienstjaar
1958 en de begrotingen voor dat dienst
jaar van het gemeentelijk Grondbedrijf
en de Dienst van Gemeentewerken.
Rekening van de ontvangsten en uit
gaven der gemeente en de rekeningen
van de takken van dienst over 1956.
Voorstel inzake het aangaan van een
geldlening ad. 352.000 met de N,V.
Bank voor Nederlandse Gemeenten.
Voorstel inzake het aangaan van kas-,
ge1 dien in,g ad. 352.000 met dé N.V.
Voorstel inzake het heieggen van over-
to,i:Te kasgelden gedurende het jaar
1950.
Voorstel inzake het aangaan van een
rekenina-courantovereenkomst voor het
jaar 1959.
Voorstel tot het vaststellen van het
krediet in rekening-courant met de N.V
Bank voor Nederlandse Gemeenten voor
het jaar 1959.
Voorstel tot het vaststellen van een
verordening tot wijziging van die. hou
dende regelen omtrent de gemeentelijke
accountantsdienst.
Voorstel inzake het beschikbaar stel
len van gelden voor het aanschaffen van
een draagbare pompinstallaiie ten be
hoeve van de reiniging van de veemarkt
terreinen.
Voorstel inzake verhoging van het ver-
pleegtarief voor de Psychiatrische In
richtingen Endegeest en Voorgeest voor
het jaar 1958.
Voorstel inzake vaststelling van het
verpleegtarief voor de Psychiatrische In
richtingen Endegeest en Voorgeest voor
het jaar 1959.
Voorstel inzake incorporatie van de
6% vaste toelage in de wedden van het
gemeentepersoneel.
Voorstel inzake wijziging van de In-
tercnmmunale IZA-regeling Zuid-Hol
land.
Voorstel van de Burgemeester om Ge
deputeerde Staten der provincie Zuid-
Holland te verzoeken de jaarwedde van
de wethouders dezer gemeente te verho
gen.
Deze foto geeft een goede indruk
van dit toekomstig complex in Lei
den Zuid-West. Achteraan de ma
quette de Churchilllaan, een tweeba-
nige rijweg die Zuid-West doorsnijdt
van Haagweg tot Voorschoterweg.
Rechts de Cornelis Schuytlaan in de
„componistenbuurt", welke op het
moment in aanbouw is, geheel links
de Boshuizer Watering. Zoals men
ziet is op dit plan haaks op de Cor
nelis Schuytlaan nog een tienverdie-
pingflat geprojecteerd. In het mid
den ziet men het te bouwen bejaar
dencentrum, dat uit een deel van
vier en een deel van zeven verdie
pingen bestaat.
Voor beschrijving zie pagina 6.
(Foto: De Leidse Courant)
