S)e CcidóeSou^cMit
Socialistische ministers
bieden ontslag aan
mm j
radio en televisie
S
Kamer ging „onaanvaardbaar"
van ministers niet uit de weg
Motie-Romme lang
debat aangenomen
Paus brak er
'ns uit
VEEL WIND
HOE
wordt
het
weer?
VRIJDAG 12 DECEMBER 1958
50ste JAARGANG
No. 14585
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD.
Hoofdredacteur L. C J ROOZEN
Telefoon: Directie. Ahonnem., Drukkerij 20935; Red. 20015, 25594;
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUX: PAPENGRACHT 32
Advertent. 20826. Giro 103003. Abonnemenspr. f 0.59 p.w., f 2.55 p.mnd., f 7.50 p kwart.
Franco p.p. f 8.—.
Advert.: 17 ct p. m.m. Telefoontjes f 1.50
GEEN
DICTATUUR
ïfi KTu de slag geleverd is, waartoe
de P. v. d. A. reeds zolang de
voorbereidingen had getroffen, zit
Nederland met een volkomen over
bodige en een midden in de par
lementaire werkzaamheden on
gewenste kabinetscrisis.
Zelfs de minst politiek-aangeleg-
den in den lande zullen het „door"
hebben, dat de P. v .d. A. bij deze
crisis alleen maar aan haar eigen
belang heeft gedacht.
Er waren, zelfs als men de achter
grond van de eisen van mr. Burger
op de Fakkeldragersdag mede in het
geding betrekt, geen zaken van groot
landsbelang bij betrokken.
Tegenstellingen, meningsverschil
len zullen er in een democratisch
als het onze altijd bestaan, maar
deze tegenstellingen zouden niet tot
een botsing hebben behoeven te lei
den, indien de P. v. d. A. daar niet op
had aangestuurd.
De socialisten zagen, na de ver
kiezingsuitslag, meer heil in de oppo
sitie dan in regerings-verantwoorde-
lijkheid. Als een partij in de opposi
tie is, kan zij van alles eisen, zonder
deze eisen in te lossen. De P. v. d. A.
had ernstige verliezen geleden en
wil deze met schettermuziek terug
halen.
De voorzitter van de Kath. Mijn-
werkersbond, de heer Dohmen, heeft
dat op zijn manier aldus weergege
ven: „De P. v. d. A. heeft deze ernst
gewild. Want als zij zo nog een paar
jaar was doorgegaan, zou ze bijna
op de fles zijn geweest'.
Om de handen vrij te krijgen voor
een felle actie, daartoe was nodig,
dat de socialistische ministers, die in
dit en vorige kabinetten zulk, mach
tige sleutel-posities innamen, ver
dwenen.
Het is dus bepaald niet zo, dat de
andere partijen de socialistische mi
nisters hebben gewipt. De socialisti
sche ministers zijn aan de dijk gezet
door de Pv.d.A. zelf, opdat de partij
in de oppositie kan gaan.
Het partijbelang gevoed door
een opgeschroefde inbeelding over
eigen macht heeft de overhand
gehad op het landsbelang.
Dit is in een democratisch land
ondemocratische politiek. Een land
als Frankrijk was er bijna aan be
zweken.
De samenwerking op brede basis,
welke voor ons land niet onverdien
stelijk heeft gewerkt en de aange
wezene is en blijft, heeft zulk een ge
duchte knak gekregen, dat zij erdoor
verlamd is.
Men zal moeilijk kunnen beweren,
dat de KVP bij het nastreven van
de brede basis-politiek, welke zij
zag als een landsbelang, niet tot het
uiterste is gegaan.
Als de Kamer deze keer voor een
P. v. d. A.-gril had gebogen, dan zou
zij bij een eerstvolgende gezochte
gelegenheid, opnieuw geprest wor
den onder het juk door te gaan.
Een dergelijke-dictatuur van één
partij heeft de meerderheid der Ka
mer terecht onaanvaardbaar geacht.
Het kabinet der koningin deelt mede:
Hare Majesteit de Koningin heeft hedenmorgen op het Huis ten Bosch
de minister-president, dr. W. Drees, ontvangen. Dr Drees heeft aan de
koningin een brief met ontslagaanvrage van de minister van financiën over
handigd, benevens een brief waarin, in aansluiting daarop, hijzelf en de
ministers van Justitie, van Sociale Zaken en Volksgezondheid en van Land
bouw, Visserij en Voedselvoorziening en de staatssecretarissen drs E. H.
van der Beugel, mr. dr. A. A. van Rijn en M. van Veen aan de koningin
eveneens hun ontslag verzoeken en inhoudende de mededeling, dat de
overige ministers en staatssecretarissen in verband met deze ontslagaan
vragen hun portefeuille ter beschikking van Hare Majesteit stellen.
De koningin heeft de verzoeken in beraad genomen en de ministers en
de staatssecretarissen verzocht al datgene te blijven verrichten, dat zij in
het belang van het koninkrijk noodzakelijk achten.
De koningin gaat thans de gebruikelijke adviseurs raadplegen Het is heel
logisch, dat daarbij de gehele situatie zal zijn betrokken. Men kan geen
beslissingen verwachten, voordat H. M. dit overleg heeft gepleegd".
Dit zeide vanochtend minister-president bij het verlaten van Huis ten
Bosch, voor de beantwoording van verdere vragen verwijzende naar het
officiële communiqué. Dr. Drees herhaalde, dat op dit moment nog geen',
beslissingen kunnen worden genomen.
Het onderhoud, dat H. M. de Koningin met de minister-president had,
duurde ruim vijf kwartier. H. M. was kort voor tien uur in Huis ten Bosch
aangekomen. Dr. Drees was klokslag tien uur gearriveerd.
De socialistische ministers hebben
dit ontslag aangeboden, als gevolg
van het feit, dat de meerderheid in
de Tweede Kamer verlenging tot
twee jaar van tijdelijke belasting
maatregelen niet wenste te aanvaar
den. Minister Hofstra had van deze
verlenging een „portefeuille-kwes
tie" gemaakt. Zijn geestverwante
ambtsgenoten verklaarden zich soli
dair.
De katholieke en protestantse
minsters namen geen ontslag. Zij
lieten dus aan de koningin van
morgen na het officiële bezoek
van de minister-president aan het
Huis ten Bosch, de mogelijkheid
open, de nog zitting hebbende
ministers te verzoeken de lopende
zaken af te handelen en zo spoe
dig mogelijk een nieuwe verkie
zing uit te schrijven. Na de ver
hitte debatten in de Kamer gis
teravond en een vergadering van
de ministerraad was dit ontslag
't resultaat.
Indien de kabinetscrisis aan
leiding geeft tot vervroegde ver
kiezing prof Romme en prof
Oud hebben eerder al eens sug
gesties in deze richting gedaan
dein betekent dit, dat deze niet
vóór maart 1959 gehouden kun
nen worden. Dit is vastgelegd
aan de termijnen, die de kieswet
- voorschrijft.
Hoogtepunt in het debat gistermid
dag in de Tweede Kamer was de
stemming over de motie Romme,
waarin het geschil tussen meerder
heid van de Kamer en de minister
van financiën gekristalliseerd was.
Zoals bekend heeft prof. Romme de
ze motie in een milde en tegemoet
komende toon gehouden, juist om
een toenadering tussen het standpunt
van de Partij van de Arbeid en de
meerderheid in de Kamer mogelijk te
maken.
Stemming.
Met alléén de stemmen van de
PvdA en de beide communistische
fracties tegen gistermiddag is deze
motie met 88 tegen 55 stemmen aan
genomen. Zij was ingediend naar
aanleiding van de wetsontwerpen
van minister Hofstra tot verlenging
van de tijdelijke verhoging van een
aantal belastingen.
Vóór de stemming had minister
Hofstra aangekondigd, dat hij politie
ke consequenties zou verbinden aan
het aanvaarden van deze motie. In
antwoord op vragen van prof. Oud
had voorts minister-president dr
Drees medegedeeld, dat in het kabi
net wél eenstemmigheid bestond ten
aanzien van de wenselijkheid van de
tweejarige verlenging van deze tijde
lijke belastingen, doch niet ten aan
zien van de opvatting dat de kabi
netskwestie zou moeten worden ge
steld, indien de wetsontwerpen niet
in hun oorspronkelijke vorm zouden
worden aangenomen. Dr Drees voeg
de daar onmiddellijk aan toe, dat het
aannemen van de motie niet alleen
het heengaan van minister Hofstra
zou betekenen, doch dat de overige
socialistische leden van het kabinet
in dat geval zeker niet aan zouden
blijven, hetgeen de gehele basis van
het kabinet zou raken.
Tijdig.
In de motie van prof. Romme wordt
de regering uitgenodigd de Kamer
tijdig in de gelegenheid te stellen de
vraag van de al dan niet-verlenging
over het jaar 1960 van de tijdelijke
Dr Drees wil geen tweede MacDonnald worden
«lil;
Dr. W. Drees verklaart, dat de socialistische ministers zietr niet langer aan het kabinet gebonden achten.
belastingverhogingen te bezien in
het kader van de regeringsbeslissin
gen omtrent de materie, waarover
door de SER naar aanleiding van de
adviesaanvrage van de regering van
16 september 1.1. zal worden gerap
porteerd. Prof. Romme verduidelijkte
daarna, dat hij met dit „tijdig" be
doelde een tijdstip, dat in ieder ge
val voor het zomerreces ligt.
Verhit debat.
Aan de stemming over de motie en
het amendement van de vaste com
missie voor financiën over het beper
ken van de verlenging van de tijde
lijke verhoging van de vennootschaps
belasting tot één jaar (dat met gelij
ke stemmenverhouding werd aange
nomen), was een soms verhit debat
voorafgegaan, dat bijna vier en half
uur duurde en herhaaldelijk door in
terrupties werd onderbroken. Alle
fractieleiders namen aan dit debat
deel, waarbij niet alleen de sterk
uiteenlopende zienswijzen van de
fracties over de belastingvoorstellen
werden toegelicht, maar ook de poli
tieke tegenstellingen zoals de binding
van de regeringspartijen aan het ka
binetsprogramma een grote rol speel
den.
Geen verzoening.
In de gespannen sfeer in de
vergaderzaal van de Tweede Ka
mer, waar het kabinet achter de
regeringstafel was vertegen
woordigd door premier Drees en
minister .Hofstra, deed de leider
van de Ohristelijk Historische
Kamerfractie, de heer Tianus,
nog een vergeefse verzoenings
poging. Hij zei de redelijkheid
van de argumenten van minister
Hofstra te erkennen, doch de ar-
nenten van de Kamermeer-
.eid wogen voor hem zwaar
der.
Hij stelde de vraag of het niet mo
gelijk was voor de minister om in
overleg met de vaste Kamercommis
sie voor financiën alsnog een uitweg
te zoeken. In dat geval zouden de
stemmingen over motie en amende
menten kunnen worden aangehou
den. „Wijs beraad", aldus zeide hij,
„is beter dan brokken". Minister
Hofstra reageerde hierop met te ver
klaren, dat voor nieuw overleg alleen
aanleiding zou bestaan, indien er een
kans op de overeenstemming zou zijn
hetgeen hij zeide niet te kunnen zien.
(Zie ook discussie elders in dit
blad).
TREINONGELUK IN ENGELAND
Twee mensen zijn om het leven
gekomen en dertig gewond bij een
merkwaardig ongeluk tussen Liver
pool en Manchester.
Een personentrein reed op een
grote grijper die van een kraan was
afgevallen en op de spoorbaan was
terecht gekomen. Verscheidene rij
tuigen ontspoorden.
Even later reed een tweede perso
nentrein op de ontspoorde wagons
van de eerste in. Nog drie uur na het
ongeluk waren de reddingsploegen
bezig met het zoeken naar slachtof
fers. Van tien van de ongeveer der
tig gewonden is de toestand ernstig.
De spoorlijn is geheel gestremd.
NA AANRIJDING OVERLEDEN
In de Dr. Noletstichting te Schie
dam is gisteravond overleden de vijf
jarige Hendrikus Lansbergen uit Ke-
thel (gem. Schiedam). Het ventje
werd zondag j.L op de Vlaardinger-
weg te Kethel door een personenauto
aangereden, toen hij, bang voor een
hond, plotseling de rijweg opliep.
toen Perkins kootteer
probeerde weg te
wassen ontdekte hijde
kunstmatige kleurstof
HET KOSTBARE TOEVAL
door een weddenschap
kwam Hutchinson op
het idee omspiegels in
vuurtorens te bouwen
"ei
toen Nobel een fles
jstof liet vallen
kte hij daardoor
htet middel omdeze
springstof minder
jewarli^ktemakerv
De loods verlaat het Schip van Staat
Dr. W. Drees verlaat het gebomy van de Tweede Kamer.
Paus Johannes, die te kennen heeft
gegeven dat hij beslist niet de gevan
gene van het Vaticaan wil zijn, heeft
dezer dagen incognito een tochtje
per auto in de omgeving van Rome
gemaakt.
Buiten medeweten van zijn naaste
medewerkers men wist niet beter
of hij zou een wandeling in de tuin
van het Vaticaan gaan maken
heeft hij zich naar Monterotondo, 20
km ten noorden van Rome, laten rij
den. Hij heeft daar een korte wan
deling gemaakt, door niemand her
kend.
DOLLE ONDERNEMING
Vier Engelse ballonvaarders
onder wie een vrouw zijn donder
dagnacht op de Canarische eilanden
opgestegen voor een vlucht van een
5000 km over de Atlantische Oceaan
naar een punt tussen Honduras en
Brits Guyana. Men verwacht dat de
tocht een tot drie weken zal duren,
maar heeft voor alle zekerheid voed
sel voor drie maanden in de ballon
gondel opgeslagen. In noodgevallen
blijft de gondel drijven.
Twee pedaalpropellers moeten de
ballon in de juiste koers houden.
Het betrouwbare
adres voor
l?ll jllVV
Een gordel van lagedrukgebieden
strekt zich uit van Nova-Zembla en
de Baltische staten via onze omge
ving naar het westelijke deel van de
oceaan.
Nabij de Azoren ligt daarentegen
een hogedrukgebied. Tussen deze
luchtdruksystemen komt nog steeds
een zeer krachtige westelijke stro
ming voor. Hierin bewoog een sto
ring met zeer grote snelheid over de
oceaan en bereikte vanochtend Ier
land. Ze nam daarbij nog voortdu
rend in diepte toe. Deze depressie zal
het weer in Nederland gaan beïnvloe
den. In verband daarmee wordt er
veel wind verwacht, terwijl er tij
delijk ook regen zal vallen. Doordat
de wind naar het westen draait, zal
de temperatuur een stijging onder
gaan.
Advertentie
Dit nummer bestaat uit 16 pagina's
(Geldig van vrijdagavond tot
zaterdagavond. Opgemaakt te
11.15 uur).
STORM
Aanvankelijk zwaar bewolkt
met regen, later wisselend be
wolkt met plaatselijk enkele
buien. Krachtige tot stormach
tige wind en langs de kust tijde
lijk storm tussen zuid en west.
Stijging van temperatuur.
13 Dec. zon op 08.39; onder 16.28;
maan op 10.31; onder 20.05.
Hoogwaterstanden
13 Dec. v.m. 5.n.m. 5.15.
Het weer in Europa
De weerrapporten van hedenmor
gen 7 uur luiden:
weer temp.
HELSINKI onbewolkt 15 C.
STOCKHOLM onbewolkt 17
OSLO geheel bewolkt 11
KOPENHAGEN onbewolkt 3
ABERDEEN regen 4
LONDEN mist 2
AMSTERDAM geheel bew. 2
BRUSSEL geheel bewolkt 5
LUXEMBURG geheel bew. 3
PARIJS regen 6
EORDEAUX geheel bew. 12
GRENOBLE regen 3
NICE onbewolkt 9
BERLIJN sneeuw 2
FRANKFURT geheel bew. 4
MüNCHEN regen 2
ZüRICH geheel bewolkt 3
GENèVE regen 3
LOCARNO onbewolkt 4
WENEN geheel bewolkt 1
INNSBRUCK sneeuw 0
ROME onweer 10
AJACCIO half bewolkt 8
MADRID half bewolkt 11
MALLORCA licht bewolkt 14
ALGIERS niet ontvangen
Korreltje
Het is met het leven als met een re
devoering; het komt meer op de in
houd dan op de lengte aan.
(Laurillard).
