Scherp
Palmyra fooni glorie
van hei verleden
POTLOOD EN GEEST
Volgend jaar viaduct Lammenschans?
$LM£LGAT
&ytum$TAD
DONDERDAG 11 DECEMBER 1958
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 2
Vita N.V. (Unilever) gaat nu
ook bevroren kip leveren
Leiden bevriest vis
Nadat in het voorjaar de onder de
naam „Vita" werkende diepvriesbe-
drijven door Unilever waren overge
nomen, hebben zich in deze fabrieken
grote organisatorische en technische
veranderingen voltrokken. Nieuwe
moderne machines werden aange
schaft om aan de steeds stijgende
vraag naar diepvricsproducten te kun
nen voldoen. Dit heeft mr J. van der
Meer, directeur van „Vita" n.v. te
Utrecht, gisteren op een persconfe
rentie te Amsterdam meegedeeld.
De directie van Vita zocht destijds
met Unilever contact, omdat zij ver
wachtte dat het voor haar alleen
de diepvriesbranche op de juiste en
modernste wijze te kunnen volgen.
De samenwerking met Unilever heeft
zich gemanifesteerd in de toevoeging
aan de drie bestaande fabrieken te
I I De Centrale Stichting Studenten-
KID IGVG TG fl huisvesting te Leiden heeft dank zij
w v v* v* de voortdurende bijdragen van het
Nederlandse bedrijfsleven weer een
belangrijk aantal subsidies kunnen
verstrekken voor de bouw en inrich
ting van kamers voor studenten bij
een vijftal universiteiten en hogescho-
Aan Groningen 268.000; aan de
utrecht, Le,den en RoUerdam van| Vrije Universiteit te Amsterdam
een fabriek te Barneveid, waar men d cemeente Universi-
rnoeilijk zou zijn de ontwikkeling in 1 hoog gegaan.
zich uitsluitend bezig houdt met het
verwerken van kipproducten. De
helft van wat de Vita-fabrieken pro
duceren wordt uitgevoerd.
Het aandeel van Leiden in de diep
vriesproductie bestaat uitdiverse
groentesoorten, complete maaltijden,
soepgroenten en gefileerde vis.
In Nederland is de omzet van diep
vries sinds 1953 met 30% toegenomen.
Deze bedraagt thans 6500 ton. De om
zetten van de zomerverkopen zijn in
Nederland sinds 1953 met 72% om-
3®.000; aan de gemeente Universi
teit te A'dam 14.000; De R.K. Uni
versiteit te Nijimegen kon dankzij een
gift van 11.804 8 studenten onder
dak brengen in het huis Vredestraat
8. Ook aan Utrecht en Delft werden
subsidies verstrekt.
Prr\l wan Rammelen slissing ten uitvoer moet worden ge-
rrOi V3D D&rnrnei&n iegd? De politiemacht moet objec-
r\wo>r r/*a r&rhl&n tief zÜn en niet onder invloed staan
over ,,oe recmen van een bepaald land. Prof. Van
wan rJ& m&n*" Bemmelen dacht zich de vorming van
vdfl uc fficiii een internationaal gezagsorgaan op
In het gebouw van de Nationale analoge wijze als bij de rechterlijke
Levensverzekering Bank N.V. heeft colleges. Er zal in de eerste plaats
prof. mr. J. M. van Bemmelen voor een openbaar ministerie moeten ko-
de afd. Leiden-Oegstgeest van de men, dus een procureur-generaal met
Vereniging voor Internationale advocaten-generaal. Bij het Interna-
Rechtsorde „V.I.R.O." gisteravond tionale Hof en dit O.M. zal dan de
de Rechten van de Mens" ter gele- I zeggenschap liggen over het gezags-
genheid van het feit, dat de Alge- orgaan ter uitvoering van de beslis-
mene Vergadering van de Verenigde singen van de internationale colle-
Naties de Universele verklaring van ges.
de rechten van de mens, juist tien
jaar geleden, op 10 december 1948,
aanvaardde.
Internationaal gezagsorgaan.
Spr. vroeg zich af hoe nu een be-
De „Actie voor God" verstrekt een kleine, maar uitmun
tende en smaakvolle gids voor hen, die met Kerstmis de
Nachtmis bijwonen in een katholieke kerk.
Men vrage exemplaren aan Postbus 2, Heemstede.
Dit is de GRAETZ Mandarin, de super TV-salonkast met 53 cm beeld
buis, het televisietoestel waarover iedereen spreekt! En terecht!
De Mandarin laat U gen.eten van 'n stralende beeldhelderheid en een
wonderlijk-verfimde klank. De Mandarin verrast U door zijn bijzonder
elegante en praktische vormgeving. De bediening is hoogst eenvoudig.
Dc deurtjes kunt U afsluiten en U bespaart een aparte TV-tatel
kortom, de Mandarin is een combinatie van gemak en distinctie, een
toonbeeld van het onaantastbaar meesterschap van GRAETZ. De
Mandarin (53 cm b.b. t 1295.-) is en blijft modern - nu reeds ingericht
voor ontvangst van uitzendingen over band IV. Kies de Mandarin -
IJ küni geen beiere keuze doen! Importeur: N.V. Thabur, Den Haag.
(Advertentie)
Elke zondagmiddag:
gratis film in museum
Met het oog op de tentoonstelling
„Wat doe je in de kou", zullen in de
aula van het museum voor volken
kunde iedere zondagmiddag om 2 uur,
twee film-s over het leven van de
Eskimo's worden vertoond. Duur 60
minuten, zodat na afloop gelegenheid
bestaat de tentoonstelling te bezichtig
gen. De toegang tot deze filmvoor
stelling is gratis.
Leidse Universiteit
Gepromoveerd tot doctor in de Ge
neeskunde op proefschrift getiteld
„Onderzoek van door biopsie verkre
gen bot van patiënten, lijdende aan
hyperparathyreoidie, met behulp van
microradiografie en phosphaatuitwis-
selingsproeven in vitro", de heer D.
Smeenk, geboren te_ Hui-wenen en
thans wonende te Leiden. De promo
tie geschiedde cum laude.
Geslaagd voor het cand. ex. Engelse
taal- en letterkunde mej. C. M. A.
v. d. Borg te Amsterdam en de heer
M. J. Visser te Leiden.
No. 531. Horizontaal: 1. modepop,
3. verouderd woord voor ivoor, 5.
nauw. 7. voorzetsel, 9. meisjesnaam,
10. inhoudsmaat, 11. voorzetsel, 12.
familielid, 14. lichaamsdeel, 16. jon
gensnaam, 17. arbeidseenheid.
Verticaal: 1. Europeaan, 2. voorzet
sel, 13. landbouwwerktuig, 4. bosgod,
6. zuiver gewicht, 8. lichaamsdeel, 11.
wilde haver, 13. wiersoort, 14. voor
zetsel, 15. muzieknoot.
Oplossing morgenavond.
Oplossing No. 530. Horizontaal: 1.
akker, 6. val, 7. ros, 8. neo, 9. adé, 10.
snert.
Verticaal: 2. kalkoen, 3. eerbaar, 4.
avnd, 5. Assen.
Burgerlijke Stand
Geboren: Sylvia Moré dr van H.
Meijvogel en J. de la Rie. Jannetje
Alida dr van J. D. Vooijs en A. van
Beelen. Edwin Onno zn van E. J.
Helcking en E. van Dam. Clasina
Martina Jerona dr van J. C. Hoog
kamer en J. C. Caspers. Gregory zn
R. de Vries en J. van Boles. Cornells
zn van C. de Ru en J. Remmerswaal.
Johannes Cornells zn van J. C. van
Steijn en C. M. Giesbergen. Neeltje
Johanna dr van C. van Wieringen en
I. Jongeneel. Cornells Arie zn van
C. Feeleus en G. Schutte.
Overleden: C. Opdam 70 jr man.
J. H. F. van Valderen 77 jr man. S.
van Duijvenbode 16 jr dochter. H.
Riebeek 79 jr man.
Lezing voor Oud Leiden
Dr. A. AKampman, directeur
van het Nederlands Instituut voor
het Nabije Oosten te Leiden, heeft
gisteravond, in het Museum de La
kenhal te Leiden voor de Vereniging
„Oud Leiden" een lezing gehouden
over „Palmyra".
Palmyra is bekend als de hoofd
stad van Koningin Zenobia, de bij
kans legendarische vorstin die van
267 tot 273 n. Chr. over het Palmy-
reense koninkrijk heeft geregeerd en
bij haar greep naar de macht over
Voor-Azië na heldhaftige strijd met
de Romeinse keizer ten onder is ge
gaan.
De spreker heeft Palmyra gedu
rende zijn tochten door Voor-Azië
en de Noord-Arabische woestijn drie
malen bezocht, in 1937, in 1955 en
voor het laatst in 1956. De stad is
niet gemakkelijk te bereiken: 250 tot
300 km. woestijntocht van Damascus
Horns of Aleppo; haar ligging is bij
zonder gunstig geweest, vooral in de
tijd na de dood van Alexander de
Grote (323 v. Chr.) toen de stad al
spoedig op de grens van twee we
reldmachten kwam te liggen, in het
Oosten het rijk der Parthen (240 v.
Chr.—226 n. Chr.) en het Romeinse
Rijk, dat vanaf het midden van de
2e eeuw v. Chr. vaste voet in Voor-
Azië verkreeg en het Syrisch-Pales-
tijnse gebied door de veldtocht van
Pompejus definitief in 63 v. Chr. bij
zijn gebied voegde.
Reeds in de dagen van koning
Hammurabi van Baby Ion (1700 v.
Chr.) was Palmyra, dat toen Tad-
mar heette, een begerenswaardig
bezit; het wordt vermeld in de tek
sten van Mari aan de Euphraat, in
die van de Assyrische koning Tiglet-
pilesar I (1100 v. Chr.), in het Oude
Testament (1. Kon. IX, 1519 enz),
bij Flavius Josephus en bij vele La
tijnse auteurs. Uit alle berichten
blijkt, dat Palmyra, dat bij de Ara
bieren nog steeds Tadmor heet, eem
belangrijke stad is geweest. Slechts
tweemaal wist Rome er zijn heer
schappij te vestigen, de eerst maal
onder keizer Trajanus (98177 n.
Chr.), de tweede maal onder de dy
nastie van dé Severi (193235 v.
Chr.) toen de invloed der oosterse
gebruiken en cultus in het Romein
se rijk zeer ver was doorgedrongen.
De grote expansie dateert van
Odenathus (235—267) en zijn gema
lin Zenobia; korte tijd beheerste
Palmyra toen Egypte en een deel
van Klein-Azië.
Spr. liet na zijn historische inlei
ding een groot aantal lichtbeelden in
kleuren zien, waarop de grootsheid
der monumenten duidelijk naar vo
ren kwam. De tempel van Bêl, het
hoofdheiligdom van de stad, met de
fraaie cella en de dubbele zuilenko-
lonnade, getuigt nog steeds van de
vaardigheid der Palmyreense bouw
meesters. Imponerend is ook de
Triomfboog en de daarachter liggen
de zuilenstraat ter lengte van 1200.
De recente Zwitserse opgravingen
van Prof. Collart hebben het tempel
tje van Baalsjamin geheel vrijge-
legd; Syrische opgravingen na 1947
hebben het grote marktplein, de
agora, te voorschijn gebracht. Bij
zonder indrukwekkend is de doden
stad, de necropolis, ten westen van
de stadsmuur, met vele graftorens,
onderaardse begraafplaatsen, graf
tempels en dodenhuizen, die de Pal-
myreners in groten getale hebben
gebouwd. De bewerking der sculp-
fuurdetails is bijzonder fraai en het
panorama, dat men van de stad heeft
bij nadering uit het Westen is zeer
indrukwekkend door de grootsheid
en uitgestrektheid der vele bouw
vallen.
Een overzicht van „onderhanden
werken" dat gevoegd is bij de begro
ting van de gemeente Leiden leert,
dat er waarschijnlijk in het komen
de jaar nog verschillende bekende
Leidse kwesties aan de orde komen.
In de ontsluiting van Leiden-
Noord zullen een rol spelen de aan
leg van een brede weg van Kooilaan
tot Sumatrastraat en verbreding van
POSTZEGEL-CONTACT MET
ALPHEN.
De Leidse Vereniging van Postzegel
verzamelaars heeft gisteravond in de
Kleine Burcht vergaderd en de voor
zitter, de heer D. J. Meiboom, was
voldaan, dat de zaal weer te klein
bleek te zijn. Na verschillende huis
houdelijke zaken behandeld te heb
ben, werd meegedeeld, dat de Vereni
ging van Postzegelvrienden in Den
Bosch volgend jaar op 17, 18 en 19
april het congres van de Nederlandse
Bond verzorgt. Op Brabantse wijze.
Zoals men zich zal herinneren is
een vorige vergadering besloten om
tot nauwere samenwerking met Phi-
latelisten uit de omgeving van Leiden
te komen. Als reactie hierop heeft
de vereniging van Alphen aan den
Rijn de Leidse verzamelaars uitge
nodigd op een contactavond op 9
februarie a.s. De bezoekers wordt een
leuke avond geboden.
Na de veiling, die een feestelijk
tintje had, omdat de veilingmeester,
de heer Spijker, dit voor de vijftigste
maal verzorgde, werd de vergadering
gesloten. Vrijdag a.s. zal geen beurs
gehouden worden.
het weggedeelte van Ringkade
Medusastraat.
Voorts krijgt in Leiden Zuid-West
de aanleg van de Churchilllaan haar
beslag. Deze laan loopt evenwijdig
aan de Boshuizerkade en Boshuizer-
laan van de Haagweg tot de Voor-
schoterweg.
Voorts wordt genoemd de aanleg
van het viaduct aan de Lammen-
schansweg, waarin het aandeel van de
gemeente ruim één miljoen gulden
zal bedragen.
Op het programma staan ook straat-
aanleg in de nog braakliggende ge
bieden van Leiden Zuid-West, tus
sen de Kanaalweg en de Burggraven-
laan en in het industrieterrein van
Leiden Zuid-West.
Terrein in plan noord VI en Timor-
straat zal opgehoogd worden,' terwijl
ook de gronden in Zuid-West IX
bouwrijp gemaakt zullen worden.
VOLA KWAM BUEEN.
Vele leden van de Vereniging van
Oud-leerlingen van de Ambachts
school kwamen gisteren in de kleine
zaal van de Stadsgehoorzaal bijeen
ter bijwoning van een technische
filmavond. Ditmaal stond de wegen
bouw in het middelpunt van de be
langstelling. Na een inleidend woord
van de voorzitter van de Vola, de
heer J. P. Zwanenburg, vertelde de
heer Egberts van de N.V. Wegenbouw
materialen I-Ierm. Jansen te Winters
wijk het een en ander over deze
bouw, waarvan ook de film „Op de
goede weg" een interessante indruk
gaf. „New Jersey Turnpike" was hier
na een boeiende Amerikaanse kleu
renfilm, welke een beeld gaf van de
aanleg van één van de spectaculairste
wegen werken ter wereld.
Prof. Van Bemmelen merkte op, dat
dit deel van zijn causerie, waarbij
hij op verschillende kwesties nog
dieper inging, misschien wat idealis
tisch en onverwezenlij kbaar klonk,
maar dat de wereld zich toch goed
bewust moest zijn van het alterna
tief. De landen blijven zich voort
durend bewapenen met wapens, zo
afschuwelijk gevaarlijk, dat het ge
bruik het einde van de mensheid
zou kunnen betekenen. Hiermede is
het primaire recht van de mens, het
recht om te leven in gevaar, iets
wat men in 1789 echt niet nodig vond
te vermelden.
Als de mensheid niet zal kunnen
besluiten om de bescherming van
haar rechten te leggen in handen
van rechters en van een openbaar
ministerie, dat bereid en in staat is
de beslissingen dier rechters ten uit
voer te leggen, zal de bescherming
dier rechten nimmer werkelijkheid
worden. Daarom zoeke men het niet
in wetgevende, maar in rechtelijke
colleges met een verklaring die be
scheidener van opzet is dan die van
1948, aldus besloot prof. Van Bemme
len.
Leidse agenda
Dagelijks Kwartier voor God.
St. Lodewijkskerk, van half een tot
kwart voor een.
DONDERDAG 11 DECEMBER
Forumavond voor kath. jongeren
Enkele actuele onderwerpen. Zaal
Maria Gijzensteeg. 8 uur n.m.
Schooljeugdvoorstellingen. In de
theaters Trianon, Casino en Lido:
Emiel en zijn detectives, in Luxor: Si
tous les gars du monde. Aanvang
voorstellingen half drie.
K.A.B. Hartebrug. Kaartavond St.
Antoniusclubhuis, 8 u. nam.
Residentie-Orkest. Concert m.w.v.
Tsjaikowsky, Dvorèk en Bélè Bartók,
Stadsgehoorzaal, 8 u. nam.
„St. Bernulphus". Viering 40-jarig
jublieum v. d. organisatie. Vikingzaal
Vóór honderd jaar
Uit de Leydsche Courant van
Donderdag 11 December 1858.
Men is zeer ongerust over het
lot van het ijzeren schroef-
stoomschip Noord-Holland, van
de Nadal stoombootmaatschap
pij te Amsterdam, welk schip,
voor ongeveer 4 weken met een
lading ijzer uit Stockholm naar
Amsterdam is vertrokken, ver
moedelijk is vergaan; althans
heeft men sedert niets van dit
schip vernomen, terwijl die reis
door deze boot gewoonlijk bin
nen 3 dagen werd afgelegd
De équipage bestaat uit 15 man,
allen gehuwd en hebbende te
zamen 60 kinderen.
f\ef~
ONBEKENDE OORZAAK
Hedenmorgen omstreeks kwart
voor acht vonden voorbijgangers
langs de Haarlemmertrekvaart, ter
hoogte van de Groenoordstraat, een
man bewusteloos langs de straat. Hij
bleek door onbekende oorzaak; er
zijn geen getuigen met zijn brom
fiets te zijn gevallen.
Met een hoofdwonde en een her
senschudding werd hij door de EHD
naar een van de Leidse ziekenhuizen
vervoerd.
In het boekbinderij bedrijf P.
aan de Oude Rijn is hedenmorgen
omstreeks half tien een van de
werknemers door een geopend luik
van de tweede verdieping op een
stenen vloer gevallen.
Men was bezig met het doorgeven
van kartonnen dozen. Daarbij stond
de 58-jarige H. J. Broos uit de Kolf-
makerssteeg boven het open luik. Op
een gegeven ogenblik verloor hij het
evenwicht en viel. Hij kwam terecht
op een zeker zes meter lager gele
gen stenen vloer.
De heer Broos kreeg een gapende
hoofdwonde en inwendige kneuzin
gen. Hij is ter observatie in een van
de ziekenhuizen van Leiden opge
nomen.
De Breestraat-commissie deelt
ons mede dat ook dit jaar, van don
derdag 19 december af, kerstbomen
aan weerszijden van de Stadhuistrap
zullen worden geplaatst.
Met ingan van 1 januari 1959 is
de heer L. J. H. Huisman, commies
bij de Ned. Spoorwegen op het sta
tion Leiden, benoemd tot stationschef
te Abcoude.
De heer R. Slootweg, conducteur
treingeleider der NZHVM te Leiden,
gaat 13 januari de dienst verlaten
BIOSCOPEN.
De films in de week van 5—12 de
cember zijn door de Kath. Film Cen
trale als volgt gekeurd:
Casino: „Ariane", 18 jaar.
Lido: „Eiland der verschrikking"
14 jaar.
Luxor: „Tabarin", 18 jaar.
Trianon: „Dracula", 18 jaar.
Rex: „Opdracht zonder genade"
14 jaar.
wegens het bereiken van de pen
sioengerechtigde leeftijd.
De heer J. A. Stokkermans uit
Leiden heeft aan het Kon. Conserva
torium te Den Haag het diploma CII
begeleiden behaald.
Klein Minerva, 8 u. nam.
Veron. Ledenvergadering. Gebouw
Rehoboth, Rapenburg 16, 8 u. nam.
Forumavond voor kath. jongeren.
Behandeling v. actuele onderwerpen.
Zaal Maria Gijzensteeg, 8 u. nam.
„Lugdunum Batavorum" (In Lei
den studerende Leidenaren). Viering
100-jarig bestaan. Vistocht in de
grachten 3 uur nam.
VRIJDAG, 12 DECEMBER.
Accordeon-orkest „Neerlandia", Ju
bileumconcert, eerste lustrum, St.
Antoniusclubhuii., 8.15 uur nam.
Gen. Nederland-Engeland. Social
Evening. De Doelen, 8.30 u. nam.
„Avibus" Vogelshow. Opening in
St. Leonardushuis, Haagweg 14, om
half acht nam.
ZATERDAG, 13 DECEMBER.
Afscheid mej. Kramer r.k. Huis
houd- en Industrieschool, Galgewa
ter. H. Mis in de schoolkapel (9 u.
nam). Receptie 3half vijf nam.
(Noordeinde). Gezellige avondbijeen
komst te 7 u. nam.
„Lugdunum Batavorum". Viering
eeuwfeest. Receptie in „De Bierbén-
gel te 4 uur nam'., rondrit en krans-
legging bij standbeeld v. d. Werff;
ontvangst door gemeentebestuur.
APOTHEKERSDIEN ST
Leiden. Geopend apotheek Zui-
dei, Lammenschi-nsweg 4, tel. 23553.
Oegstgeest. Geopend apotheek
Oegstgeest, Wilhelminapark 8, telef.
26274.
TENTOONSTELLINGEN.
Rijksmuseum Geologie en Minera
logie v. d. Werfpark 1: Tentoonstel
ling geologie van Nederland. Op
werkdagen van 1012 en 24 uur.
Zon- en feestdagen 24 uur.
Lakenhal: Tentoonstelling „Ars
Aemula Naturae". Werkdagen 10 u.
voorm.4 uur nam.: zondag 14 u.
nam (t/m 8 december).
Rijksmuseum voor Volkenkunde:
Tentoonstelling „Wat doe je in de
kou?" (tot en met 1 maart 1959).
Prentenkabinet Rijksuniversiteit
Leiden (Kloksteeg 25). „Ralph, Fo
to's/Tekeningen", 12 december t/m
10 januari a.s. Dagelijks geopend van
.25 uur nam. (Op 31 december tot
4 uur). Zon- en Feestdagen gesloten.
Romanuszaal, (Mare) Maria-ten-
toonstelling. 610 december. Ge
opend: maandag 8 december van 7
10 uur; dinsdag 9 deeembei van 69
De heer A. v. d. Kloes is te Am-
sterdam geslaagd voor het doctoraal uur; woensdag 10 december van
examen economie. uur.
Onderscheiding voor kabel-monteur
Vanmorgen werd de heer W. F. van
der Linden op het Stadhuis gehuldigd
naar aanleiding van zijn veertig-jarig
jubileum in dienst van de Stedelijke
Lichtfabrieken te Leiden.
De heer Van der Linden, die vol
gend jaar de pensioengerechtigde
leeftijd bereikt, is thans werkzaam als
voorman monteur in de afdeling Ka
belnet in de buitengemeenten.
De wethouder van Financiën, de
heer S. M. Stolp, sprak vanmorgen de
jubilaris toe, nadat deze vergezeld
van vrouw en kinderen in de kof
fiekamer van het Stadhuis was ont
vangen. Ook de directeur der S.L.F.
te Leiden, ir Y. Ykema, was bij deze
plechtigheid aanwezig. Wethouder
Stolp memoreerde, dat de heer Van
der Linden in dienst is getreden van
de Stedelijke Lichtfabrieken in een
tijdperk van krachtige ontwikkeling
in de gas- en electriciteitsvoorziening
van Leiden.
Hij is als hulpmonteur begonnen,
doorliep daarna verschillende mon-
feursrangen en is steeds 'n voorbeeld
geweest van toewijding en plichts
betrachting. Hierom ook was het hem
aangenaam de heer Van der Linden
namens H.M. de Koningin te kunnen
onderscheiden met de bronzen me
daille verbonden aan de Orde van
Oranje Nassau. Weth. Stolp speldde
vervolgens de heer Van der Linden
het ere-metaal op, waarna de jubi
laris een dankwoord sprak.
(Foto: De Leidse Courant).
