S)e £cid6e(Soti/fca/itt
HET KABINET VAN MINISTERS SCHOMMELT
GEVAARLIJK VAN LINKS NAAR RECHTS
Zei vanmiddag de krisis in?
CRisis-
Nederlandse legatie zonder personeel
De BREKEBEEN
van 't KABINET
ONVAST WEER
Nobelprijzen aan winnaars uitgereikt
Directeur: C M. v. HAMERSVELD KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Hoofdredacteur L. C J ROOZEN BUREAUX: PAPKNGRACBT 32
Telefoon: Directie. Abonnem., Drukkerij 20935; Red. 20015, 25594: Advertent 20826. Giro 103003 Abonnemenspr. f 0.59 p.w., f 2.55 p.mnd., f 7.50 p kwart. Franco p.p. f 8.—.
DONDERDAG 11 DECEMBER 1958
50ste JAARGANG
No. 14584
Advert.: 17 ct p man. Telefoontjea f 1.50
Het is mis met het Kabinet. Dit was de indruk van de Tweede Kamer
leden gisteravond na een nachtelijk debat van eergisteren over de „verlen-
gingswetten" van minister Hofstra. De minister heeft zich nog niet uitge
sproken over het al of niet aanvaardbaar zijn van de amendementen en de
motie van de heer Romme. Hij zal dit vandaag moeten doen.
Maar het is nu zeker, dat in het Kabinet van ministers de bewindslieden
van de confessionele partijen (K.V.P., A.R. en C.H.) gezamenlijk stelling
hebben genomen tegen de houding van de minister van financ>ën. In de
wandelgangen van de Tweede Kamer hing het gerucht, dat de minister
van financiën bereid geweest zou zijn de Kamer een hand toe te steken.
Minister Vondeling en de andere socialistische bewindslieden echter
met uitzondering van minister Drees, die altijd tot verzoening bereid is
hebben geen compromis willen aangaan zonder goedkeuring van de socia
listische Tweede Kamerfractie.
ambtsopvolger" en op de suggestie om
Nederland radio-reclame in Rusland
te laten maken, antwoordde hij ver
moeid glimlachend: laten we dan de
Tweede Kamerzitting van morgen
uitzenden.
Koortsachtig overleg
in de P v d A-fractie
Gisteren heeft minister Hofstra dan
ook de gehele dag besteed aan be
sprekingen met zijn partijgenoten in
de Tweede Kamer. Het is niet bekend,
wat het resultaat is van deze beraad
slagingen, maar een tweede gerucht
in de wandelgangen van de Kamer
meldde, dat de verzoeningspogingen
tussen fractie en minister op niets
waren uit gelopen. De fractie zou
ieder compromis beschouwen als een
overwinning van rechtse zijde.
De geruchten werden later op de
dag in de Kamer bevestigd. De belas
ting-wetjes kwamen gisteren niet aan
de orde. Maar wel minister Luns, die
sprak over Buitenlandse zaken, so
berder en minder tot kwinkslagen ge
neigd dan anders. Nu en dan sprak
hij met enige nadruk over „ik of mijn
TOESTAND
als met onweersbuien. Reeds
lang te-voren worden zij voelbaar in
de atmosfeer en plotseling is er de
dreiging.
De uitslag van de jongste verkie
zingen, waarbij de P.v.d.A. een niet
te verkroppen nederlaag leed, be
dierf de atmosfeer der parlementaire
samenwerking en op de „Fakkeldra
gersdag" kwam de dreiging tot uiting
in de eisen van mr Burger.
Hoewel de kwestie, waar het van
daag om gegaan is, namelijk de ver
lenging van tijdelijke belastingverho
gingen voor één of voor twee jaar
niet tenzij in een vage algemeen
heid in de „burgerlijke" eisen was
vervat, werd zij toch aanleiding tot
een crisis-toestand, omdat de gehele
atmosfeer geladen is.
Deze geladenheid is psychologisch
geen andere, dan het onredelijk en
ondemocratisch verlangen van de
P.v.d.A. tegen de stembusuitslag
in haar wil op te leggen.
Want het punt, waarover het gaat
namelijk de belastingverlaging
behoefde op zichzelf genomen, geen
aanleiding te geven tot een crisistoe
stand, te meer waar prof. Romme aan
minister Hofstra een plank heeft toe
gestoken, om over het „onaanvaard
baar" heen te komen.
De crisis-toestand, waarin ons land
is verzeild, gaat niet om dit of dat
punt, maar om een redelijke politie
ke samenwerking met de P.v.d.A.,
die met haar eisen eer het enge par
tijbelang dan het landsbelang na
streeft.
Onaanvaardbaar.
Want vandaag wordt de slag ge
leverd. Er is nog een kans, dat men j
in de Partij van de Arbeid vanmor
gen nog tot een vergelijk komt
Vanmiddag om twee uur zal minis
ter Hofstra vermoedelijk bij het
begin van de vergadering het „on
aanvaardbaar" laten horen. De
meerderheid van de Kamer zal ze
ker dit „onaanvaardbaar" niet uit
de weg gaan en daarna zullen met
tegenstand van de PvdA-fractie in
de Tweede Kamer de motie en de
amendementen aangenomen wor
den.
Minister Hofstra zal dan zijn ontslag
moeten aanbieden en de andere minis
ters zullen uit solidariteit moeten vol
gen. Dit betekent dan dat het vierde
Kabinet-Drees heeft opgehouden te
bestaan.
Natuurlijk is er vanmorgen el-
léén vanmorgen nog een kans dat
er in de Partii een middenweg gevon
den wórdt. Eigenlijk was de motie
die prof. Romme eergisteravond in
diende al een poging tot naderbij
brengen van de partijen, hoewel de
socialistische kritiek het nu al Iaat
voorkomen, alsof Romme de zaken in
de Tweede Kamer op de spits ge
dreven heeft. De confessionele party-
en in de Kamer, en tevens de WD.
die tezamen een stevige meerderheid
hebben, wensten geen verlenging van
de belastingmaatregelen (die elders
op deze pagina nog eens genoemd
worden) met twee jaar, maar met één
Er is geen kans, dat deze meerder
heid de minister tegemoet zou komen
en van één jaar, twee jaar zou maken.
Dus heeft prof. Romme voorgesteld
om vroeg in 1959 al een debat te be
ginnen over de verlenging van deze
belastingmaatregelen in 1960. Het was
een verplaatsing van het dispuut,
maar misschien zouden Kamer en mi
nisters tegen die tijd heel anders op
de zaak gezien hebben.
Tragedie.
Al met al mogen wij van een trage
die spreken.
Aan een „verlengingswetje' wordt
het lot .van het kabinet gekoppeld in
een tijd, waarin van alles beter kon
gebeuren dan juist dit
Men heeft geen tijd voor een lange
kabinetskrisis. De Kamer zal niet eens
in staat zijn het verlengingswetje van
één jaar aan te nemen (waar iedereen
vóór is). Het gevolg zal zijn, dat per
1 januari ineens de belastingen op
TV-toestellen, bier, autobanden, en
nog andere artikelen zullen verdwij
nen. Misschien dat 'n demissionair ka
binet benoemd zal worden, van niet-
politieke figuren, die het schip tijde
lijk zo goed en zo kwaad als het kan
in de koers zullen houden. Misschien
ook zal eer kabinet zondei de socia
listische ministers tijdelijk orde op
zaken houden. Dit zou wellicht het
verlengingswetje in de Kamer als
nog aan de orde kunnen stellen en
doen aanvaarden voorzover alle Ka
merleden er mee accoord kunnen
gaan.
Tegenwoordig krijgt een demissio
nair kabinet meestal de opdracht de
zaken in 's lands belang te blijven
behartigen" en de verlenging van de
wet voor 1959 werd niet door de Ka
mer betwist.
Intussen mogen we niet uit het oog
verliezen, dat de tegenstelling in de
Tweede Kamer niet veel meer is dan
een prestige-kwestie. Het gaat om
een tamelijk ondergeschikte zaak, om
een belastingzaak óók en dit is altijd
een brekebeen in de Tweede Kamer
geweest. Algemeen is men van oor
deel, dat er geen enkele reden was
om nu al een verlenging voor het
jaar 1960 vast te stellen. De meerder
heid in de Kamer wilde eerst eens
zien hoé de financiële situatie van het
Rijk zich zal wijzigen in de loop van
1959. Dan altijd nog kan men voor
1960 een verlengings wet in het leven
roepen. De fractie van de Partij van
de Arbeid echter staat er op, dat de
Kamer nu al een beslissing over twee
jaar, dus ook over 1960 neemt. Er is
niemand in de Kamer die een crisis
wil, maar de rechtse partijen, gesteund
door de WD, voelen er weinig voor
„zich te laten ringeloren door een
fractie die meent een verkiezingsne
derlaag op de Kamer te moeten af
reageren".
Systematische boycot
In Peking is een eigenaardig con
flict ontstaan, dat misschien de slui
ting van de bureaus van de Neder
landse zaakgelastigde tengevolge kan
hebben. De legatie heeft nl. te lij
den onder een bedienden-boycot.
Op 20 oktober j.l. drongen twee
Chinese bedienden, naar aanleiding
van het hun aangezegde ontslag, het
bureau van de zaakgelastigde, mr B.
J. Slingenberg, binnen, die geweigerd
had hen te ontvangen en gezegd had,
dat zij de kwestie maar met de per
soneelschef moesten regelen. De
Het verlengingswetje, dat de
gemoederen van de Tweede Ka
mer verhit heeft gaat om de vol
gende belastingen:
A. Verhoging van de omzetbelas
ting op sigaren, TV-toestellen,
ersonenauto's motorvoertui
geen en autobanden.
B. Verhoging van de Vennoot
schapsbelasting van 44 tot 47
procent.
C. Verhoging van de vermogens
belasting van vijf tot zeven
p omille.
D. Verhoging van het bijzondere
invoerrecht op benzine van
16.50 tot 24.25 per hl.
E. Vrijstelling van de omzetbe-
belasting op sigaren.
Laatstgenoemde maatregel was
om krisis in de sigarenindustrie
te vermijden. Indien vanmiddag
de kabinetskrisis een feit is, zou
dit kunnen betekenen, dat de si
garen per 1 januari juist duurder
worden.
AI deze maatregelen leveren
*s Rijks schatkist voor 1959 een
voordeel van bijna 160 miljoen
gulden. In 1960 zou dit nog iets
meer zijn.
Pater Pire nam de Nobelprijs in ontvangst
De Belgische pater Pire ontvangt uit handen van mr. Gunnar Jahn, voorzitter van het Noorse Nobel-comité
de nobelprijs voo r de vrede 1958.
Oude folklore keert jaarlijks weer
zaakgelastigde pakte de indringers
in de kraag en zette ze buiten de
deur. De volgende dag gaf de des
betreffende vakbond een stakingsbe
vel aan de 42 Chinese personeelsle
den van de legatie vertalers, ka
merdienaren, koks, chauffeurs, tuin
lieden Sedertdien zijn twee
maanden verlopen zonder dat de zaak
tot een oplossing is gebracht. On
danks langdurige onderhandelinen
door tussenkomst van verscheidene
leiders van buitenlandse vertegen
woordigingen eist de vakbond nog
steeds, dat de zaakgelastigde persoon
lijk zijn verontschuldiging aan de 2
Chinezen zal aanbieden, hetgeen de
heer Slingenberg van de hand heeft
gewezen.
Alles zelf doen.
Ofschoon op zichzelf onbelangrijk
kan dit incident, ernstige gevolgen
hebben. Een diplomatieke missie in
China kan niet lange tijd de diensten
van inlands personeel missen, zonder
vertalers moet het werk op het bu
reau praktisch blijven liggen. Voorts
zien de echtgenoten van de betrok
ken diplomaten zich verplicht om
terwille van de leeftochtvoorziening
van dertien mensen waarvan een
aantal kinderen elke ochtend
reeds vroeg voor de „coöperatie voor
buitenlanders" in de rij te gaan staan
tezamen met het keukenpersoneel
van de andere vertegenwoordigingen.
Ook het verzorgen van de verwar
ming van de drie gebouwen van het
Nederlandse complex is een werkje,
dat de zaakgelastgde, zijr. raad en
zijn kanselier de drie enige aan
wezige mannen niet gemakkelijk
valt, nu de kou zich elke dag heviger
doet gevoelen in Peking.
Diplomatiek pressie-middel.
Deze toestand, die naar de mening
van de meeste in Peking aanwezige
diplomaten in feite neerkomt op een
systematische boycot van de dienst
van de Nederlandse zaakgelastigde,
komt de diplomaten bijzonder ernstig
voor, gezien de houding, die de Chi
nese regering tegenover de kwestie
heeft aangenomen. De chef van het
protocol van het Chinese ministerie
van buitenlandse zaken, wie de heer
Slingenberg verzocht had tussenbei
de te komen, antwoordde hem name
ly k, dat het hier om een „gewoon
ar' eidsconflict" ging, (jat niet onder
zijn bevoegdheid viel.
Bij afwezigheid van nadere uitleg
van deze houding begint men in wes
telijke diplomatieke kringen steeds
meer te vrezen, dat naar aanleiding
Overal ter wereld, waar Zweden wonen wordt dezer dagen het Lucia-
feest gevierd. Dit Luciafeest wordt beheerst door een aantrekkelijk
meisje, dat in het wit gekleed gaat en een kroon met kaarsen op het hoofd
draagt. Met dit laatste wordt de terugkeer van de zon gesymboliseerd; een
typisch „Zonnewendefeest" dus. In Bonn heeft de Zweedse kolonie haar
Lucia al verkozen. Het is de 20-jarige Elsabeth Sahlström uit het plaatsje
Kungalv aan de Zweedse westkust.
van op zich onbelangrijke huiselijke
kwesties nog meer van die stakingen
zullen worden ontketend onder het
personeel van de leiders van verte
genwoordigingen van landen, die, zo
als Nederland, wel de regering van
communistisch China hebben erkend
maar een afwijzend standpun. blij
ven innemen ten aanzien van even
tuele toelating van Peking-China tot
de Verenigde Naties.
Tussen Algiers en Oran zijn
dinsdagavond twee machinisten van
een exprestrein om het leven geko
men, doordat de trein tengevolge van
het ontploffen van een mijn ont
spoorde. De passagiers bleven onge
deerd.
Nabij de Azoren handhaaft zich
een hogedrukgebied. Aan de noorde
lijke flank ervan komt vooral in de
hogere luchtlagen een zeer sterke
westelijke stroming voor, waarin een
aantal depressies meedrijven. Eén
van deze storingen passeerde van
daag ons land, vergezeld van regen.
Een volgende bevond zich vanmor
gen midden op de oceaan met een
luchtdrukwaarde van ongeveer 977
mb. Ze werd toen nog snel dieper.
Tussen de twee storingen bevindt
zich een zwake rug van hoge lucht
druk, die vermoedelijk in de voor
nacht zal voorbijtrekken. Daarna kan
de volgende oceaar.depressie 't weer
m Nederland gaan beïnvloeden. Het
onvaste weer zal dan ook aanhouden.
Pasternak afwez ig
Drie Russen, drie Amerikanen, een
Engelsman en een Belg hebben giste
ren te Stockholm en Oslo hun Nobel
prijs in ontvangst genomen. Een vier
de Rus, de schrijver Boris Pasternak,
die was onderscheiden met de Nobel
prijs voor letterkunde, maar die prijs
had geweigerd, ontbrak.
Koning Gustaf Adolf van Zweden
reikte in het concertgebouw van
Stockholm de prijzen voor scheikun
de, natuurkunde en geneeskunde uit,
en in de aula van de universiteit van
Oslo ontving de Belgische pater
George Pire, gekleed in witte pij, de
prijs voor de vrede van Gunnar Jahn
de voorzitter van het Noorse Nobel
prijscomité.
De onderscheidenen die in Stock
holm hun prijs ontvingen waren de
Engelsman dr. Frederick Sanger, die
de prijs voor scheikunde won, de
Russen dr. Pavel Tsjerenkof, dr.
Igor Tamm en dr. IIja Frank, die de
prijs voor natuurkunde deelden, en
de Amerikanen dr. George Beadle, dr.
Edward Tatum en dr. Joshua Leder-
berg, die samen de prijs voor genees
kunde behaalden.
Ondanks weigering toch erkenning.
De secretaris van de Zweedse aka-
demie, dr Anders Oesterling maakt in
het kort officieel melding van de toe
kenning van de Nobelprijs voor let
terkunde aan Boris Pasternak. Dr.
Oesterling zei dat de prijs aan Paster
nak was toegekend als erkenning
van zijn belangrijke plaats onder de
hedendaagse dichters en onder Sov
jet-Russische romanschrijvers. Zijn
weigering, aldus dr Oesterling, doet
geen afbreuk aan de waarde van de
onderscheiding. De Zweedse akade-
mie betreurt het dat de prys niet aan
Pasternak uitgereikt kan worden.
In Oslo woonden koning Olaf van
Noorwegen en prinses Astrid de
plechtige uitreiking van de Nobel
prijs voor de vrede by. Pater Pire
deelde in een dankwoord mede dat
zijn prijs voor de helft zal worden
gebruikt voor de voltooiing van het
vluchtelingendorp Fritjof Nansen bij
Brussel en voor de andere helft voor
de bouw van het vluchtelingendorp
Anne Frank in Noorwegen. „Meer
dan ooit", zei hy, „zal mijn toekom
stige activiteit zijn gericht op een
streven dat nooit zo urgent is ge
weest als nu: het streven naar een
duurzame vrede tussen de volkeren."
(Advertentie»
Dit nommer bestaat uit 10 pagina's
(Geldig van donderdagavond
tot vrijdagavond. Opgemaakt te
11.15 uur).
TIJDELIJK NEERSLAG
Vanavond enkele opklaringen
en in het oosten van het land
temperaturen om het vriespunt,
daarna overwegend zwaar be
wolkt met tijdelijk regen of nat
te sneeuw en ongeveer dezelfde
temperaturen als vandaag. Ma
tige tot krachtige wind uit zui
delijke richtingen.
12 Dec. zon op 08.38; onder 16.28;
maan op 09.48; onder 18.55.
Hoogwaterstanden
12 Dec. v.m. 4.15; n.m. 4.30.
Het weer in Europa
helsinki
stockholm
oslo
kopenhagen
aberdeen
londen
amsterdam
brussel
luxemburg
parijs
bordeaux
grenoble
nice
berlijn
frankfurt
zürich
genève
locarno
wenen
innsbruck
rome
ajaccio
madrid
mallorca
algiers
onbew.
-11
onbew.
—3
zwaar bew.
3
onbew.
3
regen
4
regen
6
regen
4
licht bew.
6
regen
10
regen
11
onbew.
4
sneeuw
1
regen
1
geheel bew.
1
regen
6
half bew.
—4
zwaar bew.
2
mist
6
zwaar bew.
12
zwaar bew.
9
zwaar bew.
7
licht bew.
6
onbew.
8
Korreltje
Wij worden oud, als de mensen zeg
gen, dat we er jong uitzien.
